نمونه اولیه و نادر از یک NFT (توکن غیر قابل تعویض)، یک تصویر دیجیتالی 24×24 پیکسلی از یک single pixel (بیگانه پانک) به قیمت معادل 11.75 میلیون دلار بوده است که در ژوئن سال 2021 فروخته شده است. در حال حاضر افراد زیادی به NFT ها علاقه مند هستند. اما سوال این است که NFT چگونه دارای ارزش شده است؟ ارزش NFT برای بسیاری از کاربران، موضوع جذابی است، به همین دلیل در این مقاله قصد داریم دلایل ارزش NFT را بررسی کنیم.

توکن NFT چیست؟

NFT ها توکن های غیر قابل معاوضه ای هستند که برای هر نوع دارایی دیجیتالی، به عنوان یک گواهی مالکیت دیجیتالی تکرار ناپذیر صادر می شوند. آنها همانند یک رسید عمل می کنند که مالکیت چیزی (فیزیکی یا دیجیتالی) مانند یک کالای کلکسیونی را اثبات می کند، مانند نقاشی پیکسلی روی پانک بیگانه. از ویژگی های مهم NFTها می توان به این موارد اشاره کرد: قابل انتقال، دارای اصالت، تقسیم نشدنی، کمیاب، حافظ حق مالکیت و یکتایی. سوالی که مطرح است تفاوت بین پانک بیگانه و هر تصویر دیجیتالی می باشد. چیزی که در مورد NFT ها متفاوت است، نحوه ایجاد آنها و کیفیت هایی است که به آنها می دهد. ضرب NFT به ایجاد یک بایگانی جدید در یک بلاک چین غیر متمرکز اشاره دارد، در مورد کریپتو پانک ها این اتریوم است اما NFT ها را می توان در بلاک چین های دیگر نیز ضرب کرد.

یکی از ویژگی های اساسی یک بلاک چین غیر متمرکز، تغییر ناپذیر بودن داده هایی ست که در اختیار دارند و به عبارت دیگر نمی توان آن را تغییر داد. هیچ کس نمی تواند اطلاعات مرتبط با NFT را اصلاح کند، این یک بایگانی منحصر به فرد غیر قابل تغییر است. NFT ها توکن های غیر قابل تعویض هستند. در واقع طراحی آنها به صورتی ست که آنها را نمی توان به سادگی کپی کرد و با یک مورد یکسان مبادله کرد، آنها نشان دهنده مالکیت یک مورد منحصر به فرد هستند، همانطور که توسط یک بلاک چین ثبت شده است، که معادل قابل تعویضی برای آن وجود ندارد. ERC-721 یک استاندارد برنامه نویسی توافق شده در اتریوم است که اشتراک گذاری آن توسط سایر بلاک چین ها صورت می گیرد و تعیین کننده پارامترهایی برای اطمینان از غیرقابل تعویض بودن یک رکورد هستند.

بایگانی ها متمایز از تصاویر هستند زیرا یک NFT لزوماً خود مورد را نشان نمی دهد. تصاویر را می توان در یک بلاک چین ذخیره کرد، درحالی که NFT ممکن است به سادگی نشان دهد که آیتم هایی مانند آدرس اینترنتی یک قطعه هنر دیجیتال، عکس یا مکان یک دارایی فیزیکی در کجا وجود دارد. این موضوع در مورد رسیدهای آنالوگ یا گواهی‌های اصالت که مالکیت و منشأ کلکسیون‌های فیزیکی را ثابت می‌کند - مانند یک آلبوم خودکار - نیز مشابه می باشد. از توکن های NFT می توان در حوزه های عرصه گیمینگ، عرصه تشخیص هویت، آثار کلکسیونی و توکن ERC-721 استفاده کرد. افراد می توانند برای خرید توکن NFT از طریق کسب NFTها از بازی کردن یا از طریق Dapp (اپلیکیشن غیر متمرکز)، خرید NFT از طریق بازارهای این توکن و ترید این توکن با نفری دیگر اقدام کنند.

کمبود و ارزش ذاتی

در رابطه با ارزش NFT می توان به دو مورد مهم یعنی کمبود و ارزش ذاتی اشاره کرد. اگر چه NFTها از نظر نوآوری فنی جذاب هستند، اما توضیحی برای این که چرا یک تصویر پیکسلی کوچک حدودا 12 میلیون دلار ارزش دارد. درک کردن دو عنصر “کمبود و ارزش ذاتی” که به اقلام کلکسیونی ارزش می دهند، برای درک این موضوع ضروری است. اگر چیزی کمیاب باشد، به طور کلی عرضه آن نیز محدود می شود. برای مثال می توان گفت از اکثر آثار هنری فقط یک نمونه وجود دارد اما این کمیاب بودن، نمی تواند به یک چیز ارزش دهد، بلکه آن اثر باید در عین کمیاب بودن، دارای ارزش ذاتی نیز باشد. ارزش ذاتی درک ذهنی ارزش یک چیز است و به منحصر به فرد بودن، مهم بودن و غیر قابل جایگزین بودن یک چیز اشاره دارد. نقاشی مونالیزا یکی از آثار ارزشمند است و در عین حال که کمیاب است، از ارزش ذاتی بسیار بالایی نیز برخوردار می باشد. این اثر همچنین غیر قابل جایگزین نیز می باشد.

NFT ها نیز به صورت منحصر به فردی ساخته شده اند. البته کیفیت آن قابل بحث است زیرا این امکان وجود دارد که بتوان همان تصویر را در بلاک چین های جداگانه برش داد و یا به سادگی کپی و دانلود کرد؛ در حالی که در مورد تصویر مونالیزا این امکان وجود ندارد. بلاک چین منشا یک NFT را ثابت می کند، به همین دلیل تغییر ناپذیری آن بستگی به این دارد که چقدر می توان به بایگانی های غیر متمرکز باقی مانده و بدون اصلاحات تکیه کرد. کمیابی نه تنها ناشی از نحوه ضرب NFTها می باشد بلکه از ترکیب خود تصویر نیز ناشی می شود. پانک شماره 7523 یکی از مجموعه محدودی از 10,000 تصویر ایجاد شده به صورت الگوریتمی است که هیچ کدام از آنها مشابه یکدیگر نیستند.

این مجموعه ویژگی های مشترک خاصی دارد که کمبود نسبی نیز جز آنها می باشد. همچنین NFTها غیر قابل جایگزینی نیستند، یعنی می توان یک نسخه مشابه از آنها ایجاد کرد که تشخیص آن غیر ممکن می باشد و ارزش آنها لزوما ناشی از مهارت فنی هنرمند نمی باشد. همانطور که نقاشی مونالیزا در تاریخ هنر یک نقطه عطف محسوب می شود، کریپتو پانک ها نیز به عنوان اولین ژانر NFT، نشان دهنده زیبا شناسی منحصر به فرد جنبش کریپتو می باشند که در جامعه مدرن یک نقطه عطف محسوب می شود. بنابراین می توان گفت که کمبود و ارزش ذاتی می تواند باعث افزایش ارزش NFT شود.

قدرت هایپ

از آن جایی که ارزش ذاتی به صورت ذهنی می باشد بنابراین نمی توان برای محاسبه ارزش یک اثر هنری مثل مونالیزا از یک معادله استفاده کرد. هنرمندان و جنبش های هنری وارد جریان های مد می شوند و سپس از آن خارج می شوند، دلیل این اتفاق پیچیده است اما می توان به طور کلی گفت که تغییرات در جامعه را منعکس می کند. برای مثال رشد طبقه متوسط چین، علاقه فزاینده به ناسیونالیسم چینی و احساس هویت، افزایش درآمد قابل تصرف سبب شده که علاقه به هنر چینی تقویت شود. البته هیچ ضمانتی برای تداوم آن وجود ندارد. علاقه به NFT ها نیز ناشی از علاقه به ارزهای دیجیتال می باشد.

ارزش ذاتی یا پذیرش ارز دیجیتال نامشخص می باشد و باید در زمینه اقتصاد کلان درک شود. نرخ بهره بیش از یک دهه نزدیک به صفر بود بنابراین سرمایه گذاران برای تولید بازدهی از پول خود به دنبال راه های متعددی بودند. بحران مالی که باعث ایجاد این شرایط شده بود باعث شده که نسل جوان ناامید از سیستم مالی موجود شود و به دنبال رویکردهای جدید باشد. در نتیجه این پویایی ها، علاقه به مفاهیمی مانند NFTها به چیزی فراتر تبدیل شد و نوعی شور و حرارت را در مرز یک حباب حدس و گمان ایجاد کرد. که به معنای این نیست که پانک 7523#، 11.75 میلیون دلار ارزش ندارد، بلکه ارزش آن قبلاً ثابت شده است. زمانی که فردی همه مبلغ این اثر را برای مالکیت آن پرداخت کرده است. همچنین باید دید که آیا می‌تواند آن ارزش را حفظ کند یا خیر اما موضوع مهم‌تر این است که آیا ارزش هزاران NFT که کریپتو پانک‌ ها الهام گرفته‌اند، موجه می باشد یا خیر. با توجه به استدلال‌های مشابه در مورد ارزش ذاتی، نمی‌توان این ارزش ذاتی را برای همه آنها در نظر گرفت.

هیپ می تواند باعث افزایش ارزش NFT ها شود، زیرا آنها به سادگی رایج تر می شوند و باعث کاهش ارزش حاشیه ای بودن یک NFT می شود، در حالی که نمونه های اولیه واقعی اکنون به شکلی از مصرف آشکار دیجیتال تبدیل شده اند که در اصطلاح اقتصادی به عنوان اثر Veblen شناخته می شود. Veblen کالایی است که تقاضا برای آن با افزایش قیمت، بیشتر می شود که با قوانین عادی عرضه و تقاضا مغایرت دارد، اما این موضوع را که چگونه کالاهای مارک‌دار، که شبیه به نسخه‌های ارزان‌تر به نظر می‌رسند، چنین قیمت‌های بالایی دارند را توضیح می دهد. به طور کلی می توان گفت ارزش NFT متاثر از قدرت هایپ می باشد.

نوآوری و آینده NFT ها

در صرافی هایی مانند Opensea می توان NFT ها را معامله کرد. تصمیم گیری برای خرید اولین NFT بسیار دشوار است، زیرا اکنون تعداد زیادی از آنها در حال حاضر وجود دارد. از آن جایی که هنرمندان زیادی به دنبال ایجاد یک جایگاه برای خود در بازار NFT هستند، این بازار به سرعت در حال اشباع شدن است.

برای کسب اطلاع بیشتر در رابطه با صرافی Opensea می توانید 5 بازار NFT رقیب OpenSea در سال 2022 را مطالعه کنید.

بسیاری از افراد صرفا به دنبال ایجاد یک NFT هستند، بدون این که تلاشی برای ارزش ذاتی آن انجام دهند و تصور دارند که یک NFT به خودی خود برای تضمین ارزش کافی است. همچنین طبق برخی شواهد تلاش هایی جهت استفاده از توکن های NFT برای پولشویی یا به عنوان بخشی از طرح های پیچیده کاهش مالیات و همچنین دستکاری قیمت آنها وجود دارد. تا زمانی که NFTها به صورت نوآوری معنادار ادامه داشته باشد، در حال پیشرفت خواهند بود.

مجموعه NFT به نام Merge در دسامبر 2021 به قیمت 91.8 میلیون دلار فروخته شد که توسط هنرمند NFT پاک ایجاد شده است. به این دلیل نام آن The Merge است که خریداران یک توکن اتریوم دریافت نکردند، بلکه برای داشتن توکن‌های «mass» که پس از فروش توکن، برای ایجاد یک کلکسیون NFT پویا ترکیب می‌شوند، پول پرداخت می‌کردند. این مفهوم منحصر به فرد توانسته در تاریخ NFT، یک لحظه خاص دیگر را نشان دهد و در مقابل چشم 28984 خریدار توکن ها و ارزش گذاری نجومی را توجیه می کند که از قوانین ارزش ذاتی و کمیابی پیروی می کند و توانسته سود خوبی از هیاهوی کنونی پیرامون کریپتو ببرد.

NFT ها بجز حوزه هنر کلکسیونی، در بازی های نوع Metaverse نیز نقش بزرگی را ایفا می کنند و براساس مدل بازی برای کسب درآمد ساخته می شوند. این ممکن است باعث مختل شدن کل اقتصاد بازی شود.

NFT ها همچنین می توانند باعث اختلال سایر سوابق رایج مالکیت، مانند دارایی یا سهام شوند که هر دوی آنها جز بازارهای عظیمی هستند. کاربرد دیگر NFT ها این است که برای افزودن بعد جدیدی به مدل‌های کسب ‌و کار که تامین کننده زندگی دیجیتالی می باشند، به کار گرفته می شود و برای خدمات درخواستی و اشتراکی بازارهای ثانویه را فعال می‌کنند. فرصت ها برای ایجاد یک NFT بی پایان هستند و تا زمانی که بتوان در یک قرارداد هوشمند حقوق یا مالکیت چیزی را تعریف کرد، احتمالاً می توان به عنوان یک NFT آن را معامله کرد.

سخن پایانی

حفظ علاقه و توجه به NFT ها به عنوان هنر کلکسیونی، تضمینی وجود ندارد. برای همیشه پانک 7523# یک تصویر 24x24 پیکسلی باقی خواهد ماند و فقط نگرش نسبت به زمینه ایجاد آن، همان چیزی است که تغییر خواهد کرد. ارزش درک شده NFTها در صورتی که تمرکز زدایی و رمزنگاری جایگاه معناداری را نتواند در جامعه ایجاد کنند، احتمالاً کاهش خواهد یافت، اما اگر این ایده‌ها بتوانند انقلابی را در شیوه مبادله و ذخیره‌سازی تمام ارزش‌ها ایجاد کنند، نسل‌های آینده ممکن است برای پانک بیگانه به اندازه مونالیزا اهمیت زیادی قائل شوند. به طور کلی می توان گفت، ارزش NFT در حال حاضر نسبت به دوره های قبلی رشد چشمگیری داشته است.