قبل از تصمیم گیری در رابطه با سرمایه گذاری، سرمایه گذاران باید چندین فاکتور کلیدی و اصلی را مد نظر قرار دهند. داشتن یک چارچوب ارزیابی هم برای افرادی که به تازگی وارد پروژه های رمزنگاری جدید شده اند و هم برای افرادی که می خواهند سبد خود را گسترش دهند، مفید است. در این مقاله قصد داریم یک چارچوب گام به گام برای ارزیابی پروژه های رمزنگاری را توضیح دهیم.
چگونه می توان پروژه های رمزنگاری را ارزیابی کرد؟
سرمایه گذاران هنگام تجزیه و تحلیل یک پروژه رمزنگاری، باید بررسی کاملی از جنبه های مختلف پروژه را انجام دهند تا بتوانند یک تصمیم سرمایه گذاری آگاهانه بگیرند. در واقع آنها باید طی فرآیندی، ارزیابی پروژه های رمزنگاری را برای شروع یک سرمایه گذاری هوشمندانه انجام دهند. سرمایه گذاران برای این که دچار زیان مالی نشوند، باید از تصمیم گیری های احساسی دوری کنند و در عوض جنبه های زیر را در نظر داشته باشند:
1- پروژه سعی دارد چه مشکلی را حل کند؟
2- چگونه می تواند مشکلات را حل کند؟
3- چه کسانی پشت این پروژه هستند؟ و آیا آنها تجربه و تخصص لازم برای رسیدگی موثر به مشکل را دارند؟
4- آیا فناوری پشت پروژه سالم و امن است؟
نحوه تحقیق درباره یک پروژه رمزنگاری جدید
پلتفرم هایی مانند OK Jumpstart، بایننس لانچ پد و استارت آپ Gate.io به افراد برای پیدا کردن پروژه های رمزنگاری با کیفیت بالا جهت سرمایه گذاری کمک می کنند و به عنوان پلتفرم های عرضه اولیه صرافی (IEO)، فرصتهایی برای سرمایهگذاری در پروژههای بلاک چین میدهند. عرضه اولیه ارز دیجیتال (ICO) نیز برای پروژه های رمزنگاری به عنوان مکانیسم های جذب سرمایه عمل می کنند. البته ICO ها معمولاً از IEO پر ریسک ترند، زیرا ICO ها در وب سایت یک پروژه ارزهای دیجیتال میزبانی می شوند و باعث می شود آنها برای کلاهبرداران به یک بستر مناسب تری تبدیل شوند.
IEO ها نیز بر روی پلتفرم های صرافی راه اندازی می شوند و نسبت به ICO امنتر هستند، زیرا بیشتر استارت آپهایی که اقدام به ارسال پروژههای خود به این پلتفرمها میکنند، پیش از راه اندازی کردن فروش توکن خود، تحت یک فرآیند بررسی قرار میگیرند. البته سرمایه گذاران باید در این روش نیز تحقیقات مستقلی انجام دهند. سپس می توانند مناسب بودن یک پروژه برای سرمایه گذاری کردن بر روی آن را تعیین کنند و همچنین امکان سرمایه گذاری در بلندمدت روی آن را بررسی نمایند.
ارزیابی پروژه های رمزنگاری
برای ارزیابی پروژه های رمزنگاری، باید جنبه های اصلی پروژه را مورد بررسی قرار داد. ما در ادامه به بررسی این جنبه ها می پردازیم.
1- چشم انداز پروژه
برای ارزیابی پروژه های رمزنگاری، باید به این اطمینان دست پیدا کرد که پروژه دارای یک چشم انداز قوی و دست یافتنی است. افراد هنگام ارزیابی یک پروژه رمزنگاری، نباید فریب پروژههایی را بخورند که وعدههای زیادی میدهند در حالی که برای پشتیبانی از آن، برنامه یا پایه محکمی ندارند.
2- سابقه و تیم
تیم پروژه، یکی دیگر از عوامل مهم برای ارزیابی پروژه های رمزنگاری است، زیرا در نهایت اعضای تیم یک پروژه می توانند آن را به موفقیت برسانند و یا باعث شکست آن شوند. برای بررسی تیم یک پروژه باید به مواردی از جمله تجربه اعضای آن، منسجم بودن تیم، میزان سابقه و تخصص آنها در بازار کریپتو توجه کرد.
3- کیفیت وایت پیپر (white paper)
وایت پیپرها حاوی اطلاعات مفیدی از جمله چشم اندازها، توکنومیک و... در رابطه با پروژه های رمزنگار هستند. بنابراین بررسی کیفیت وایت پیپرها برای ارزیابی پروژه های رمزنگاری از اهمیت بالایی برخوردار است. به طوری که یک وایت پیپر باید به خوبی نوشته شده باشد و برای افراد به راحتی قابل درک باشد. وایت پیپرها باید به طور کاملا واضح در رابطه با مشکل یا چالشی که پروژه قصد برطرف کردن آن را دارد و راه حل های مربوط به حل مشکل، توضیحاتی را به افراد ارائه دهد. در صورتی که وایت پیپر مبهم و غیر قابل درک باشد، ممکن است برای سرمایه گذاری مناسب نباشد. می توان به جای مطالعه وایت پیپر پروژه ها، مقالات مربوط به آنها را که حجم کمتری دارند را مطالعه کرد.
4- بازار بالقوه و موارد استفاده
در نظر گرفتن بازار بالقوه یک پروژه، در فرآیند ارزیابی پروژه های رمزنگاری از اهمیت بالایی برخوردار است. همچنین باید بررسی کرد که آیا نیازی به راه حلی که پروژه ارائه می دهد، داریم یا خیر. برای مثال، در صورتی که یک پروژه بخواهد مشکلی را حل کند که اصلا وجود ندارد و یا توسط پروژه دیگری قبلا حل شده است، بعید است که این پروژه در فضای رمزنگاری تاثیری داشته باشد. موارد استفاده بالقوه یک پروژه نیز اهمیت زیادی دارد، به طوری که اگر پروژه ای بخواهد مشکلی را حل کند که فقط مربوط به گروه کوچکی از افراد جامعه باشد، پروژه بازار بسیار محدودی خواهد داشت.
5- توکنومیکس
Tokenomics (توکنومیکس) اشاره به مدل اقتصادی پروژه و نحوه استفاده از توکن در اکوسیستم دارد. برای مثال، در صورتی که از یک توکن فقط برای پرداخت استفاده شود، احتمالاً همراه با بازار، ارزش آن نیز در نوسان خواهد بود. همچنین در صورتی که یک توکن در تامین انرژی یک برنامه غیر متمرکز کاربرد داشته باشد، توکنومیک پیچیدهتر و ارزش پایدارتری دارد. درک توکنومیک یک پروژه قبل از سرمایه گذاری بر روی آن بسیار مهم است، زیرا در مورد ارزش بالقوه توکن، به افراد بینش خوبی می دهد.
6- پتانسیل رشد
پتانسیل رشد یک پروژه نشان دهنده احتمال افزایش ارزش پروژه در طول زمان می باشد و برای ارزیابی پروژه های رمزنگاری مورد توجه قرار می گیرد. به طوری که اگر پروژه ای یک تیم قوی، مدل توکنومیک قوی و یک نقشه راه کاملی داشته باشد، ارزش پروژه در طول زمان احتمال دارد که افزایش یابد. از آن جایی که عوامل تاثیر گذار متعددی بر پتانسیل رشد پروژه ها وجود دارد، تحقیق کامل یک پروژه قبل از سرمایه گذاری از اهمیت بالایی برخوردار است.
7- محصول
محصول عبارت است از راه حل واقعی ارائه شده از سوی پروژه که حتما باید بتواند مشکل واقعی را حل کند تا به عنوان محصول ارزشمند شناخته شود. برای مثال اتریوم برای پشتیبانی از قراردادهای هوشمند پشتیبانی ساخته شد و باعث گسترش قابلیتهای فناوری بلاک چین شد.
8- کشش جامعه
سطح مشارکت و علاقه ای که یک پروژه توانسته در جامعه خود ایجاد کند، کشش جامعه را نشان می دهد و در ارزیابی پروژه های رمزنگاری نقش مهمی دارد. با مشاهده تعداد مشترکین وبلاگ، دنبال کنندگان رسانه های اجتماعی و پست های انجمن، می توان میزان کشش جامعه را سنجید. احتمال موفقیت پروژه زمانی بیشتر می شود که جامعه فعال تر باشد. البته کیفیت جامعه مهم تر از کمیت آن است. یعنی اگر پروژه ای دارای تعداد کمی فالوور رسانههای اجتماعی باشد، اما میزان فعالیت آنها زیاد باشد، نسبت به پروژهای با تعداد فالوورهای زیاد، اما کاربران فعال بسیار کم، از قدرت بیشتری برخوردار است.
9- ارزش بازار
ارزش بازار به ارزش کل تمام توکن هایی گفته می شود که استخراج شده اند و برای سنجش اندازه کلی یک پروژه مناسب است. ارزش بازار می تواند در مورد کریپتوهای استخراج نشده، به ارزش کل سهام یک شرکت اشاره کند. با توجه به نوسانی بودن کریپتو، ارزش بازار برای ثبات دارایی ها نشانگر خوبی است. ارزهای دیجیتالی که دارای ارزش بازار بزرگتری هستند، می توانند پایداری بیشتری را نسبت به ارزهای دیجیتالی با ارزش بازار کمتر، داشته باشند. بنابراین ارزش بازار نیز در ارزیابی پروژه های رمزنگاری مورد توجه قرار می گیرد.
10- پلتفرم
فناوری های زیربنایی که بر روی آنها پروژه های رمزنگاری ساخته شده اند، به عنوان پلتفرم شناخته شده اند. برای مثال ارز دیجیتال اتریوم مبتنی بر بلاک چین اتریوم و ارز دیجیتال BNB مبتنی بر زنجیره هوشمند بایننس می باشد. افراد باید پلتفرم ها را بر اساس نیازهای خود انتخاب کنند و بدانند که هر پلتفرم دارای مزایا و معایب خاص خود است. برای مثال، محبوب ترین پلتفرم برای ساخت برنامه های غیر متمرکز، اتریوم است و برای ارائه عملکرد بالا و هزینه های پایین، نیز BSC طراحی شده است.
11- شفافیت
سطح اطلاعاتی که توسط تیم پروژه رمزنگاری در اختیار جامعه قرار می گیرد، شفافیت را نشان می دهد. تیم های شفاف با جامعه خود به طور منظم در ارتباط هستند و پیشرفت پروژه را به روز می کند. در حالی که تیم های غیر شفاف، اطلاعات را در اختیار جامعه خود قرار نمی دهند. بهتر است افراد در پروژه های شفاف سرمایه گذاری کنند، زیرا شفافیت نشان دهنده اعتماد تیم به پروژه می باشد. همچنین کاربران را از خطرات کلاهبرداری های مختلف حفظ می کند. بنابراین بررسی شفافیت یک پروژه در طی فرآیند ارزیابی پروژه های رمزنگاری نقش موثری دارد.
12- نقشه راه
نقشه راه باید ترسیم کننده طرح کسب و کار یک پروژه باشد و به افراد درباره نحوه برنامه ریزی تیم برای اجرای چشم انداز، بینش خوبی بدهد. نقشه راه باید، کاملاً واقع بینانه و اندیشیده شده باشد و برای نشان دادن وضعیت فعلی خود، به طور مرتب به روز شود. در صورتی که یک نقشه راه غیر واقعی و یا قدیمی باشد، پروژه مربوطه احتمالاً موفق نخواهد شد.