افزایش سرمایه یکی از اصطلاحات مهم در بازار بورس است و افراد بسیار زیادی در این خصوص کنجکاو هستند. یکی از سوالاتی که پیش می آید این است که افزایش سرمایه به چه کسانی تعلق می گیرد و سرمایه گذاران سهام خود را در چه زمانی باید خریداری کنند تا افزایش سرمایه شامل آن ها شود؟ اشتباه رایجی که در بین سهامداران وجود دارد این است که برخی از آن ها معتقدند برای اینکه فرآیند افزایش سرمایه شامل آن ها شود، بایستی حتما سهام در اختیار خود را به مدت یک سال نگهداری کنند؛ در حالیکه این موضوع صحیح نمی باشد. بنابراین در ادامه مقاله نکاتی را در خصوص اینکه افزایش سرمایه به چه کسانی تعلق می گیرد، بیان خواهیم کرد.

افزایش سرمایه چیست؟

پیش از اینکه بررسی کنیم افزایش سرمایه به چه کسانی تعلق می گیرد، بایستی نکاتی را خصوص افزایش سرمایه و مراحل آن بیان کنیم. شاید شما از جمله افرادی باشید که فرآیند افزایش سرمایه شرکت های فعال در بورس و فرابورس برایتان جذاب باشد.

در واقع شرکت های بورسی برای ادامه فعالیت و همچنین برنامه های تولید و توسعه خود نیازمند منابع مالی جدید هستند و یکی از راه های تامین مالی، استفاده از مکانیسم افزایش سرمایه می باشد. فرآیند افزایش سرمایه در مجمع عمومی فوق العاده صاحبان سهام تصویب شده و پس از افزایش سرمایه، قیمت سهام شرکت دچار تغییر می شود.

توجه داشته باشید که پس از انجام مراحل افزایش سرمایه، تعداد سهام شرکت مذکور افزایش می یابد و در طرف مقابل نیز، قیمت تئوریک هر سهم به گونه تغییر می کند که دارایی در اختیار سهامداران دچار تغییر نشود. پس از اینکه افزایش سرمایه به ثبت رسید و مراحل آن پایان یافت؛ سهام این شرکت بدون محدودیت دامنه نوسان بازگشایی می شود.

انواع افزایش سرمایه

افزایش سرمایه شرکت های فعال در بازار سرمایه ایران انواع مختلفی دارد که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• از آورده نقدی و مطالبات حال شده
• از محل سود انباشته
• از محل صرف سهام یا سلب حق تقدم
• از تجدید ارزیابی دارایی های شرکت

افزایش سرمایه به چه کسانی تعلق می گیرد؟

تا اینجای کار به تعریف افزایش سرمایه و انواع آن پرداختیم؛ اما سوال اصلی این است که افزایش سرمایه به چه کسانی تعلق می گیرد و برای قرار گرفتن در این فرآیند، حتما بایستی سهام شرکت مذکور را به مدت یک سال نگهداری کنیم؟

پاسخ کلی این سوال که افزایش سرمایه به چه کسانی تعلیق می گیرد؛ در این موضوع است که اگر شما به عنوان یک سرمایه گذار در زمان برگزاری مجمع عمومی فوق العاده که به جهت افزایش سرمایه تشکیل شده است، مالک آن سهم باشید، فرآیند افزایش سرمایه شامل شما نیز خواهد شد.

پس از اینکه تصمیم شرکت مبنی بر اتخاذ افزایش سرمایه شکل می گیرد، یک گزارش توجیهی توسط هیئت مدیره درباره این موضوع منتشر می شود. پس از آن، حسابرس گزارشی در این رابطه ارائه می کند و با مجوز سازمان بورس، تاریخ برگزاری مجمع عمومی فوق العاده مشخص می شود. توجه داشته باشید که برای قرار گرفتن در فرآیند افزایش سرمایه سهام، مهم نیست شما در چه تاریخی سهم را خریده اید، آنچه که مهم است مالکیت شما در تاریخ برگزاری مجمع می باشد.

به عنوان مثال، یک شرکت در سامانه کدال اعلام می کند که در تاریخ 15 مرداد 1401 قرار است مجمع عمومی فوق العاده ای در خصوص تصمیمات مربوط به افزایش سرمایه اتخاذ کند؛ بنابراین، افرادی که تا روز قبل از برگزاری مجمع یعنی 14 مرداد 1401، اگر سهامدار شرکت مذکور باشند، روند افزایش سرمایه شامل آن ها نیز خواهد شد.

نکته ای که باید به آن اشاره کنیم این است که برخی از افراد تمایلی به سهامداری ندارند و ترجیح می دهند که سهام شرکت ها را قبل از مجامع مربوط به افزایش سرمایه خریداری کنند و در مجمع شرکت کنند و فرآیند افزایش سرمایه نیز شامل آن ها شود. برای اینکه بدانیم افزایش سرمایه شامل چه کسانی می شود باید متذکر شویم که این افراد که سهامدار نبوده و در روزهای قبل از مجمع، سهام شرکت مربوطه را خریداری کرده اند، هیچگونه تفاوتی با سهامداران بلندمدتی ندارند و به شکل یکسان از فرآیند افزایش سرمایه بهره مند می شوند.

اگر بعد از مجمع مربوط به افزایش سرمایه، سهام را بفروشیم چه اتفاقی می افتد؟

در خصوص این موضوع که افزایش سرمایه به چه کسانی تعلق می گیرد، باید خاطر نشان کنیم که تمامی اتفاقات تا قبل و حین برگزاری مجمع اتفاق می افتد و تمامی مسائل بعد از برگزاری مجمع، هیچگونه ارتباطی به این موضوع که افزایش سرمایه به چه کسانی تعلق می گیرد، ندارد.

به عنوان مثال، تاریخ توقف سهام یک شرکت برای انجام فرآیندهای مربوط به افزایش سرمایه، 24 دی ماه می باشد و پس از تکمیل فرآیندها، در تاریخ 12 اسفند، سهام مذکور آماده بازگشایی است؛ اگر سهامدار این شرکت سهام در اختیار خود را در این تاریخ بفروشد، هیچ مشکلی برای تخصیص جزییات مربوط به افزایش سرمایه به وجود نمی آید و تمامی اتفاقات تا قبل از مجمع رخ داده است.

آیا مشارکت در فرآیند افزایش سرمایه می تواند مفید باشد؟

پاسخ این سوال بسیار مفصل است و با توجه به شرایط شرکت ها و نوسانات بازار سرمایه، این موضوع می تواند تغییر کند.

توجه داشته باشید که خرید سهام یک بنگاه اقتصادی با هدف شرکت در مجمع عمومی فوق العاده که برای اخذ تصمیم در خصوص افزایش سرمایه تشکیل شده است، می تواند ریسک های مختلفی داشته باشد و اگر قصد سهامداری بلندمدت در این شرکت را ندارید، بهتر است با دقت معاملات خود را انجام می دهید.

به عنوان مثال، پس از ثبت افزایش سرمایه و مراحل مربوط به آن، سهام شرکت مذکور بدون محدودیت دامنه نوسان بازگشایی می شود و این موضوع می تواند دارای ریسک های مختلفی باشد. از طرف دیگر، بلوکه شدن سهام و سرمایه افراد به هنگام ثبت افزایش سرمایه و طی شدن مراحل قانونی آن می تواند یکی دیگر از موضوعات مهم در افزایش سرمایه باشد و برخی از افراد ترجیح می دهند که پول خود را در روند افزایش سرمایه خرج نکنند و این افراد معمولا در روزهای قبل از تشکیل مجمع برای افزایش سرمایه، سهام در اختیار خود را می فروشند و پول آن را در جای دیگر سرمایه گذاری می کنند.

نکته: توجه داشته باشید که این موضوع که افزایش سرمایه از چه محلی قرار است انجام شود، موضوعی مهم است و معمولا اخبار مربوط به افزایش سرمایه شرکت ها در بازارهای بورس و فرابورس می تواند نوسانات مختلفی را برای آن ها به وجود بیاورد و اگر با دقت اخبار مربوط به افزایش سرمایه شرکت ها را دنبال کنید، می توانید از نوسانات قیمتی آن ها در بازار سرمایه استفاده کنید.

جمع بندی

افزایش سرمایه یکی از اصطلاحات مهم در بازار سرمایه است و همانطور که از اسم آن مشخص است، شرکت ها از این طریق سرمایه خود را افزایش می دهند و این فرآیند دارای مراحل مختلفی است و جزییات خاص خود را دارد و سوالی که معمولا برای سرمایه گذاران پیش می آید این است که افزایش سرمایه به چه کسانی تعلق می گیرد؟ در واقع هر فردی که در روز برگزاری مجمع عمومی فوق العاده که برای انجام افزایش سرمایه برگزار می شود، حضور داشته باشد، از این مکانیسم بهره مند خواهد شد و افرادی که سهامدار بلندمدت هستند و افرادی که در روز قبل از توقف برای برگزاری مجمع، سهام شرکت مذکور را خریداری کرده اند، هیچ تفاوتی با یکدیگر ندارند. بنابراین، ملاک اصلی برای این موضوع که افزایش سرمایه به چه کسانی تعلق می گیرد، فقط حضور در مجمع عمومی فوق العاده برای افزایش سرمایه است.