شرکتها تحت شرایطی اقدام به افزایش سرمایه میکنند و سرمایهی شرکت را از محلهای افزایش سرمایه، افزایش میدهند. افزایش سرمایه به دو دلیل عمده صورت میگیرد:
اجبار شرکت به افزایش سرمایه
شرکتها هر ۵ سال باید داراییهای خود را تجدید ارزیابی کنند که در اکثر مواقع با افزایش سرمایه همراه است. (البته شرکتها میتوانند بعد از تجدید ارزیابی، سرمایه مازاد را به آیتم مازاد تجدید ارزیابی نیز اضافه کنند).
یکی دیگر از مواردی که شرکتها مجبور به افزایش سرمایه هستند زمانی است که شرکت مشمول ماده ۱۴۱ میشود، یکی از راههای رهایی از این ماده افزایش سرمایه است.
نیاز مالی شرکت به افزایش سرمایه
زمانی که شرکتی برای پیشبرد پروژهها یا هر دلیل دیگر سرمایه نیاز داشته باشد، یکی از روشهای تأمین مالی پروژهها افزایش سرمایه است.
افزایش سرمایه از ۵ محل انجام میشود:
۱. افزایش سرمایه از محل آوردهی نقدی سهام داران با حفظ حق تقدم
۲. افزایش سرمایه از محل آوردهی نقدی سهامداران با سلب حق تقدم (صرف سهام)
۳. افزایش سرمایه از محل سود انباشته
۴. افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی
۵. افزایش سرمایه از محل مطالبات حال شده سهامداران
بهترین نوع افزایش سرمایه
افزایش سرمایه جذاب است، چرا که معمولاً گپ افزایش سرمایه، پرمیشود و قیمت بدون تعدیل به قیمت قبل از افزایش سرمایه برمیگردد. یعنی سهامدارانی که سهم یک شرکت را به قیمت ۱۰۰۰ تومان میخریدند، بعد از افزایش سرمایه ۱۰۰ درصدی که قیمت حدود ۵۰۰ تومان باز میشود، تمایل بیشتری به خرید آن سهم دارند.
البته ناگفته نماند که افزایش سرمایه هیچ تأثیری در دارایی سهامداران ندارد و به همان نسبت که تعداد سهام زیاد میشود، مبلغ هر سهم کم میشود.
جذابیت افزایش سرمایه از نگاه شرکت و سهامداران متفاوت است. از نقطه نظر سهامداران جذابیت محل افزایش سرمایه به ترتیب زیر است:
افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی
مازاد تجدید ارزیابی داراییها به این دلیل جذاب است که شرکت با به روز کردن داراییها افزایش سرمایه میدهد و سود انباشته شرکت نیز باقی میماند و امکان تقسیم سود نقدی هم وجود دارد. در ضمن سهامداران هم پولی به شرکت پرداخت نمیکنند.
افزایش سرمایه از محل سود انباشته
در مرحلهی بعدی، افزایش سرمایه از محل سود انباشته جذابیت دارد که باز هم سرمایهداران پولی به شرکت پرداخت نمیکنند و شرکت از سود سالهای قبل افزایش سرمایه میدهد.
سه مورد دیگر افزایش سرمایه از جذابیت یکسانی برخوردارند و تقریبا جذابیت زیادی ندارند.
از نظر شرکت، افزایش سرمایه از محلهایی جذابتر است که پول بیشتری وارد شرکت شود مثل صرف سهام و آورده نقدی سهامداران.
از کجا بفهمیم شرکتی قصد افزایش سرمایه دارد؟
شرکتهایی که قصد افزایش سرمایه داشته باشند از قبل اطلاعیهای در سایت کدال منتشر کرده و مقدار افزایش سرمایه و محل افزایش سرمایه را مشخص میکنند.
اما قبل از اینکه شرکت تصمیم به افزایش سرمایه بگیرد نیز میتوان متوجه شد که شرکت افزایش سرمایه را در برنامه دارد یا خیر. اطلاعیهای در کدال برای هر شرکت وجود دارد مبنی بر گزارش هیئت مدیره، که در آن هیئت مدیره از اهداف سال جاری نیز صحبت میکنند و معمولا شرکتهایی که قصد افزایش سرمایه دارند در گزارش هیئت مدیره اعلام میکنند.
سایت علیرضا محرابی با آموزشهای رایگان و تحلیل بنیادی حرفه ای بورس علاقمندان را نسبت به این موضوع که از کجا میتوانند بورس را شروع کنند راهنمایی کرده است. مشتریان عزیز سایت علیرضا محرابی میتوانند با مطالعه و تماشای آموزشهای رایگان اطلاعات بیشتری در این حوزه به دست آورده و به معاملهگر حرفهای تبدیل شوند.