یکی از مهم ترین موضوعاتی که در بازار سرمایه مورد توجه قرار می گیرد، ارزش گذاری سهام هر شرکت است. ارزش گذاری سهام بنا به دلایل مختلفی مانند عرضه اولیه سهام یک شرکت و یا محاسبه ارزش به روز سهام انجام می شود. در واقع بدون ارزش گذاری یک شرکت نمی توان در مورد سوددهی یا زیان آن شرکت صحبت کرد. ارزش گذاری به روش تصفیه یکی از انواع روش های ارزش گذاری است که بر مبنای بررسی و محاسبه دارایی های هر شرکت در مقابل بدهکاری ها و پرداخت حقوق سهامداران انجام می شود. این روش به طور معمول برای شرکت هایی مورد استفاده قرار می گیرد که در حال منحل شدن هستند. در ادامه این مقاله به بررسی جزئیات بیشتری از این روش ارزش گذاری می پردازیم.

انواع روش های ارزش گذاری سهام

ارزش سهام هر شرکتی می تواند به کمک روش های مختلفی بررسی شود. همانطور که گفتیم ارزش گذاری سهام با در نظر گرفتن اهداف مختلفی مانند عرضه سهام یک شرکت در بازار سرمایه و همچنین محاسبه ارزش به روز سهام شرکت انجام می شود. نکته مهمی که در مورد روش های مختلف ارزش گذاری وجود دارد، در نظر گرفتن هدف ارزش گذاری است. برای مثال اگر قصد انحلال یک شرکت را دارید؛ برای محاسبه ارزش سهام شرکت پس از انحلال، بهتر است ارزش گذاری به روش تصفیه را انجام دهید تا ارزش واقعی سهام شرکت مشخص شود. این روش ارزش گذاری یکی از انواع روش های ارزش گذاری براساس دارایی های یک شرکت است. از جمله دیگر روش های ارزش گذاری بر مبنای دارایی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ارزش ذاتی
• ارزش اسمی
• ارزش دفتری
• ارزش بازار
• ارزش جایگزین

برای محاسبه ارزش سهام یک شرکت به روش تصفیه باید چند مرحله را به ترتیب طی کنید تا ارزش واقعی سهام پس از انحلال شرکت محاسبه شود. اگر هر یک از مراحل جا به جا شوند، ارزش سهام واقعی به دست نخواهد آمد.

ارزش گذاری به روش تصفیه چیست؟

معنی لغوی تصفیه، موازنه کردن است. بنابراین در روش ارزش گذاری تصفیه قرار است بین حساب ها، دارایی ها و حقوق صاحبان سهام موازنه ایجاد شود و در نهایت ارزش سهام شرکت مشخص گردد. هدف از به کارگیری این روش، مشخص کردن ارزش سهام یک شرکت پس از انحلال و پرداخت بدهی هاست. پرداخت بدهی می تواند از طریق وجه نقد شرکت و یا فروش دارایی های آن انجام شود. به طور کلی به کمک این روش، ارزش سهام یک شرکت پس از تصفیه تمام بدهی ها و پرداخت حقوق سهامداران مشخص می شود.

فرآیند محاسبه ارزش تصفیه

همانطور که گفتیم ارزش گذاری به روش تصفیه برای ارزش گذاری سهام یک شرکت در حال انحلال مورد استفاده قرار می گیرد. برای مثال اگر شما قصد دارید شرکت خود را منحل کنید، برای ارزش گذاری سهام شرکت ابتدا باید مشخص کنید که اگر تمام دارایی های شرکت را به فروش برسانید، چه مبلغی حاصل می شود. پس از آن باید تمامی بدهکاری های شرکت و حقوق سهامداران را نیز محاسبه و از مبلغ کل دارایی های شرکت کسر کنید. در این میان چنانچه حین فرآیند تصفیه، متحمل پرداخت هزینه های جدید شده اید؛ باید آن ها را نیز از مبلغ کل دارایی ها کسر کنید.

نحوه محاسبه ارزش تصفیه

در قسمت قبلی توضیح دادیم که فرآیند کلی ارزش گذاری به روش تصفیه، به چه صورتی است. برای محاسبه ارزش تصفیه باید طبق فرمول قرار داده شده در ادامه مطلب عمل کنید.

به این ترتیب باید مجموع مبلغ بدهی ها و تصفیه حقوق سهامداران را از مبلغ فروش کل دارایی های شرکت کسر کنید و عدد به دست آمده را بر تعداد کل سهام شرکت تقسیم کنید. به این صورت ارزش واقعی سهام پس از انحلال و طی کردن مراحل تصفیه به دست می آید.

ارزش گذاری به روش تصفیه دقیق نیست

در فرآیند ارزش گذاری به روش تصفیه، شما فقط ارزش روز دارایی های یک شرکت را محاسبه می کنید و توجهی به ارزش افزوده این بنگاه های اقتصادی ندارید.

به عنوان مثال، تجهیزات هر واحد تولیدی، یک قیمت ریالی دارند؛ اما ارزش تولید آن ها در طول سالیان آینده می تواند بیش از قیمت ریالی آن ها باشد. در واقع همین موضوع ارزش افزوده باعث به وجود آمدن شرکت ها می شود و ارزش افزوده بنگاه های اقتصادی با مدیریت صحیح می تواند باعث سودسازی و شناسایی درآمد برای آن ها شود.

در ارزش گذاری به روش تصفیه این موضوعات نادیده گرفته می شوند و با فرض اینکه شرکت مذکور در وضعیت انحلال قرار دارد، بدون اینکه توجهی به توان این شرکت برای به وجود آوردن ارزش افزوده در آینده شود، تمامی دارایی ها را به قیمت روز محاسبه می کنند و سایر پتانسیل های آن را در نظر نمی گیرند. به همین دلیل، ارزش گذاری به روش تصفیه برای شرکت هایی که در شرایط انحلال نیستند، مناسب نمی باشد؛ چراکه نمی تواند اعداد دقیقی برای ارزش سهام یک شرکت که در حال فعالیت است، بیان کند. به همین دلیل برای ارزش گذاری شرکت هایی که در وضعیت انحلال نیستند، از سایر روش های ارزش گذاری استفاده می شود.

جمع بندی

افرادی که در نظر دارند به صورت حرفه ای در بازار سرمایه فعالیت کنند، باید همواره از شرایط بنیادی شرکتی که قصد خرید آن را دارند، اطلاع داشته باشند و بسیاری از تحلیلگران هنگامی که می خواهند واچ لیست سهام خود را تشکیل دهند، در ابتدا به سمت تحلیل بنیادی می روند و شرکت های ارزشمند را انتخاب می کنند. از طرف دیگر، همواره در بازار سرمایه صحبت از ارزش سهام های مختلف است و برای انجام کارهایی مانند عرضه اولیه سهام یک شرکت و یا محاسبه ارزش به روز سهام باید از روش های ارزش گذاری استفاده شود. در این میان، ارزش گذاری به روش تصفیه در شرایطی انجام می شود که یک شرکت در حال انحلال باشد یا اینکه قصد پیش بینی ارزش سهام آن پس از منحل شدن شرکت را داشته باشیم. در این روش تمامی حساب ها، تعهدات به بستانکاران و حقوق سهامداران با یکدیگر موازنه می شوند و ارزش سهام پس از کسر این موارد از دارایی های شرکت محاسبه خواهد شد.