موضوعات مهم بسیار زیادی در بازارهای مالی وجود دارند که اغلب سرمایه گذاران بازارهای بورس و فرابورس نیز اطلاعات کافی در مورد آن ها ندارند. گزارش افزایش سرمایه و به طور کلی موضوع افزایش سرمایه از جمله همین موارد هستند و نکاتی که می توان پیرامون آن ها مطرح کرد، بسیار زیاد است. همانطور که از نام این موضوع یعنی افزایش سرمایه مشخص است، سرمایه یک شرکت باید افزایش پیدا کند؛ اما چرا و چگونگی آن می تواند در مورد هر شرکت متفاوت باشد. در حال حاضر چند روش برای افزایش سرمایه شرکت های سهامی وجود دارند که برای استفاده از آن ها باید مراحل مختلفی طی شوند و موضوع افزایش سرمایه به تایید برسد. در ادامه مقاله جزئیات بیشتری از گزارش افزایش سرمایه را توضیح می دهیم.
افزایش سرمایه چیست؟
به طور کلی افزایش تعداد سهام شرکت هایی که در بورس و فرابورس حضور دارند، افزایش سرمایه نامیده می شود. البته نکته مهمی که در این مورد وجود دارد، افزایش سرمایه شرکت هایی است که هنوز تاسیس نشده اند؛ زیرا چنین شرکت هایی نیز می توانند برای تامین مالی مورد نیاز خود از فرآیند افزایش سرمایه استفاده کنند. بنابراین علت درخواست افزایش سرمایه در این شرایط اهمیت پیدا می کند. به طور کلی شرکت های سهامی برای گسترش فعالیت های خود، اصلاح ساختار سرمایه شرکت و همچنین تکمیل فرآیندهای تاسیس شرکت می توانند از روش های افزایش سرمایه استفاده کنند و مراحل ثبت گزارش افزایش سرمایه را طی نمایند. توجه داشته باشید که برای ثبت و تایید درخواست افزایش سرمایه باید مراحل مختلفی به انجام برسند و در صورتیکه درخواست افزایش سرمایه توسط مجمع عمومی فوق العاده به تایید نرسد، هیچ نتیجه ای حاصل نخواهد شد.
انواع روش های افزایش سرمایه
همانطور که گفتیم شرکت های تاسیس شده و نشده سهامی می توانند بنا به دلایل مختلف مانند گسترش فعالیت ها یا تکمیل مراحل تاسیس شرکت، درخواست افزایش سرمایه را به ثبت برسانند. افزایش سرمایه روش های مختلفی دارد که هر کدام از آن ها نیز شرایط مختص به خود را دارند. بنابراین هیات مدیره هیچ شرکتی نمی تواند بنا به آنچه که خود صلاح می داند، مراحلی را طی کرده و انتظار انتشار سهام جدید و افزایش سرمایه را داشته باشد. در ادامه مطلب به روش های افزایش سرمایه که همگی نیازمند انتشار و ارائه گزارش افزایش سرمایه هستند، اشاره می کنیم.
افزایش سرمایه از محل آورده نقدی
برای افزایش سرمایه شرکت به کمک این روش، ابتدا تعدادی اوراق به عنوان حق تقدم در اختیار سهامداران با توجه به میزان سهام فعلی آن ها و درصد افزایش سرمایه قرار می گیرد. سپس سهامداران باید برای تبدیل این اوراق به سهام، مبلغی را به عنوان ارزش اسمی سهام پرداخت کنند، به این ترتیب نقدینگی جدید به شرکت وارد می شود.
افزایش سرمایه از محل سود انباشته
لازم به ذکر است که معمولا شرکت های سهامی تمام سود سالانه خود را میان سهامداران تقسیم نمی کنند و درصدی از آن را به عنوان سود انباشته نزد خود نگه می دارند. در شرایطی که شرکت به افزایش سرمایه نیاز داشته باشد، می توان این سود را به سرمایه اسمی تبدیل کرد و سهام جدید را در میان سهامداران تقسیم کرد. بهتر است بدانید در این روش هیچ مبلغی از سهامداران دریافت نمی شود و درصد مالکیت سهامداران نیز تغییر نخواهد کرد؛ بلکه فقط تعداد سهام شرکت افزایش می یابد.
افزایش سرمایه به روش صرف سهام
در شرایطی که یک شرکت سهام خود را به مبلغی بیشتر از ارزش اسمی آن ها بفروشد، به این اختلاف قیمت عرضه و قیمت اسمی سهام، صرف سهام گفته می شود. این اختلاف قیمت یا به عنوان سود انباشته ذخیره خواهد شد، یا اینکه به عنوان سهام جایزه به سهامداران قدیمی شرکت عرضه می شود.
افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها
زمانیکه یک شرکت تاسیس می شود و اموال آن مانند زمین، ساختمان، ماشین آلات، تجهیزات و... به ثبت می رسند، قیمت و ارزش هر یک از اموال شرکت مطابق با همان تاریخ ثبت می شود. قطعا پس از گذشت مدت زمانی، با توجه به افزایش نرخ تورم، ارزش اموال شرکت نیز بیشتر می شود. در این شرایط برای افزایش سرمایه، اموال شرکت مجددا ارزیابی و قیمت گذاری می شوند.
مراحل افزایش سرمایه
همانطور که گفتیم برای افزایش سرمایه یک شرکت باید یکسری مراحل طی شوند و عدم انجام اقدامات ضروری به معنای عدم افزایش سرمایه خواهد بود. ثبت و ارائه گزارش افزایش سرمایه نیز یکی از همین مراحل ضروری است که انجام نشدن آن باعث به نتیجه نرسیدن سایر مراحل خواهد شد. به طور کلی مراحل افزایش سرمایه شامل موارد نامبرده در ادامه مطلب است:
- انتشار گزارش افزایش سرمایه، گزارش بازرس و حسابرس قانونی در سایت کدال
- ارسال مدارک افزایش سرمایه به سازمان بورس و اوراق بهادار
- بررسی مدارک و شرایط شرکت توسط سازمان بورس و اوراق بهادار و اعلام نتیجه مبنی بر تایید یا عدم تایید افزایش سرمایه
- برگزاری مجمع عمومی فوق العاده
- ارسال مدارک آگهی پذیره نویسی شرکت به سازمان بورس و اوراق بهادار
- انتشار آگهی و شروع فرآیند پذیره نویسی
- ارسال مدارک به منظور تکمیل فرآیند افزایش سرمایه به سازمان بورس و اوراق بهادار
- دریافت تاییدیه از سازمان بورس و اوراق بهادار و مراجعه به اداره ثبت شرکت ها و ثبت افزایش سرمایه
توجه داشته باشید که عدم انجام هر یک از این مراحل به معنای عدم به نتیجه رسیدن فرآیند افزایش سرمایه است.
گزارش افزایش سرمایه چیست؟
هر یک از شرکت هایی که قصد انجام افزایش سرمایه دارند، باید توسط هیات مدیره آن ها گزارشی توجیهی مبنی بر علل نیاز به افزایش سرمایه، وضعیت فعلی شرکت و شرایط شرکت پس از افزایش سرمایه تنظیم شود. این گزارش یا طرح توجیهی اصطلاحا گزارش افزایش سرمایه نامیده می شود و باید در مجمع عمومی فوق العاده که متشکل از سهامداران شرکت است، مطرح شود. در این مجمع چنانچه دو سوم سهامداران افزایش سرمایه را تایید کنند، امکان طی کردن سایر مراحل افزایش سرمایه نیز فراهم خواهد شد. به طور کلی بخش های گزارش یا طرح توجیهی افزایش سرمایه شامل: وضعیت فعلی شرکت، شرح طرح افزایش سرمایه، اطلاعات مالی فعلی شرکت و پیشنهاد هیات مدیره است.
جمع بندی
بسیاری از شرکت های سهامی که در بازارهای بورس و فرابورس حضور دارند، ممکن است در شرایطی قرار بگیرند که به افزایش سرمایه نیاز داشته باشند. گسترش دادن فعالیت های شرکت، اصلاح ساختار مالی شرکت و تامین مالی لازم برای تکمیل فرآیند تاسیس شرکت، دلایل مطرح شدن موضوع افزایش سرمایه هستند. برای شروع این فرآیند باید یک گزارش افزایش سرمایه توسط هیات مدیره شرکت تهیه و تنظیم شود تا در مجمع عمومی فوق العاده مطرح شده و به تایید سهامداران برسد. توجه داشته باشید که افزایش سرمایه شرکت زمانی انجام می شود که تمام مراحل آن به پایان رسیده و تاییدیه های لازم گرفته شوند.