وقتیکه صحبت از ارائه خدمات یا خرید و فروش کالا در اقتصاد می شود، کالاها را می توان به 2 دسته کالای عمومی و کالای خصوصی تقسیم کرد. در واقع، کالای عمومی به کالا یا خدماتی گفته می شود که در دسترس همه اعضای یک جامعه قرار گیرد. به طور معمول، این خدمات توسط دولت ها ارائه می شوند و هزینه آن ها به طور كلی از طریق مالیات پرداخت می شود. از جمله کالاهای عمومی می توان به اجرای قانون توسط دولت، دفاع ملی، خدمات آتش نشانی عمومی، هوای پاک، آب آشامیدنی و... اشاره کرد. در ادامه مقاله، به دنبال بررسی جزییات مربوط به کالاهای عمومی هستیم؛ اگر شما نیز در خصوص این موضوع سوالاتی در ذهن خود دارید، توصیه می کنیم تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
ویژگی های کالاهای عمومی
دو معیار اصلی که یک کالای عمومی را متمایز می کند، این است که باید کالایی غیر رقابتی و غیر قابل استثنا باشد. غیر رقابتی به معنای آن است که کالاها در عرضه از بین نمی روند؛ زیرا افراد بیشتری آن را مصرف می کنند. عدم استثنا به معنای این است که کالا در دسترس همه شهروندان است. از دیگر ویژگی های کالا یا خدمات عمومی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کالای عمومی، کالا یا خدماتی است که به نفع همه افراد جامعه است و اغلب از طریق مالیات عمومی به صورت رایگان ارائه می شود.
- کالاهای عمومی در مقابل کالاهای خصوصی قرار می گیرند که ذاتاً کمیاب هستند و به طور جداگانه توسط افراد پرداخت می شوند.
- جوامع در مورد اینکه کدام کالاها باید کالاهای عمومی محسوب شوند اختلاف نظر خواهند داشت. این اختلافات اغلب در اولویت های هزینه دولت ها منعکس می شود.
نکته: از آنجایی که کالاهای عمومی در دسترس همه افراد قرار گرفته است، صرف نظر از اینکه هر شخص باید به طور جداگانه هزینه آن ها را پرداخت کند، این امکان وجود دارد که برخی از افراد جامعه علی رغم خودداری از پرداخت آن، از کالای مورد نظر استفاده کنند.
نقطه مقابل کالای عمومی
نقطه مقابل کالای عمومی، کالای خصوصی است که هم قابل استثنا و هم قابل رقابت است. این کالاها را هر بار فقط یک نفر می تواند استفاده کند و و کالاهای خصوصی عموماً هزینه بر هستند. همچنین، بیشتر کالاها و خدماتی که در زندگی روزمره خود مصرف یا استفاده می کنیم، کالاهای خصوصی هستند.
تذکر: البته توجه داشته باشید که در برخی از موارد، کالاهای عمومی کاملا غیر رقابتی و غیرقابل استثنا نیستند. به عنوان مثال، اداره پست می تواند به عنوان یک کالای عمومی شناخته شود؛ زیرا بخش زیادی از مردم از آن استفاده می کنند و مالیات دهندگان آن را تأمین مالی می کنند. با این حال، استفاده از اداره پست نیاز به برخی هزینه های اسمی، مانند پرداخت هزینه پست دارد.
چرا کالاهای عمومی باید توسط دولت تأمین شوند؟
کالاهای عمومی، آن دسته از کالاها و خدماتی هستند که توسط دولت ارائه می شوند؛ زیرا شکست بازار رخ داده است و بازار آن ها را تأمین نکرده است و همه افراد جامعه باید از نظر تئوری از تهیه کالاهای عمومی بهره مند شوند؛ اما واقعیت این است که برخی از افراد، بیشتر از دیگران به آن ها نیاز دارند.
اهمیت کالاهای عمومی چیست؟
کالاهای عمومی از این جهت مهم هستند که به گونه ای طراحی شده اند که به طور کلی در دسترس عموم قرار گیرند و دارای ویژگی های خاصی هستند که از دسترسی افراد یا گروه ها به آن ها جلوگیری می کند.
جمع بندی
در این مقاله در خصوص کالاهای عمومی و ویژگی های آن ها صحبت کردیم. در واقع، کالاهای عمومی 2 معیار اصلی غیر رقابتی و غیر قابل استثنا بودن را دارند که البته این موضوع همیشه صدق نمی کند. در طرف مقابل کالاهای عمومی، کالاهای خصوص قرار دارند که برای استفاده از آن ها باید هزینه پرداخت شود.