اگر شما به عنوان یک سرمایه گذار حرفه ای در بازار بورس ایران فعالیت کنید، اصطلاح «بازیگران بورس» را خواهید شنید. در واقع یک سری از افراد حقیقی و همچنین شرکت های حقوقی در بازار بورس، سرمایه و پول زیادی در اختیار دارند و با همین مقدار سرمایه اقدام به خرید و فروش سهام شرکت ها می کنند و به دلیل قدرتی که این مقدار پول برای آن ها ایجاد کرده است، با ورود و خروج به هر سهمی می توانند قیمت آن را بالا و پایین کنند و سهامداران خرد بهتر است روند معاملاتی بازیگران بورس را دنبال کنند تا بازدهی عملکرد آن ها بهتر شود. با توجه به موارد گفته شده، در این مقاله قصد داریم اصطلاح بازیگران بورس ایران را مورد بررسی قرار دهیم؛ بنابراین اگر شما نیز در این خصوص کنجکاو هستید، توصیه می کنیم تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
بازیگران بورس چه کارهایی انجام می دهند؟
برای درک مفهوم بازیگران بورس بهتر است که مطلب خود را با یک مثال عنوان کنیم. تصور کنید که شما سرمایه خیلی زیادی در اختیار دارید و همین موضوع در بازارهای مالی به شما قدرت زیادی هم می دهد. حال شما تصمیم می گیرید که یک سهم از بورس را خریداری کنید و مشخصا هدف شما از این کار سود کردن است. شما مثلا در قیمت 100 تومان وارد یک سهم می شوید و به دلیل زیاد بودن سرمایه و تقاضای خرید شما، قیمت سهم مقداری بیشتر می شود و تا 110 تومان بالا می رود؛ حال که شما خرید خود را کامل کرده اید، توقع رشد را از سهم خود دارید و در صورت نیاز هر کاری می کنید تا سهم شما رشد کند.
فرض کنید سهم مورد نظر شما شروع به رشد می کند و پس از مدتی وارد اصلاح می شود. زمانیکه شما می بینید سهم در حال کاهش قیمت است، مجددا مقداری خرید کرده و اجازه صف فروش شدن به سهمتان را نمی دهید و حتی با تقاضای بیشتر از عرضه، صف خرید ایجاد می کنید. در طرف مقابل، افراد دیگر که می بینند تقاضا برای این سهم وجود دارد نیز سهم را مستعد رشد دیده و به سهم ورود می کنند. با همین حمایت کوچک از سهمتان می توانید از اصلاح آن جلوگیری کنید و تقاضا را برای آن نماد بیشتر کنید. در ادامه وقتیکه قیمت سهم بالا رفت، مثلا 200 تومان، شما نیز با سودی که کرده اید، کم کم از سهم خارج می شوید و سهام در اختیار خود را می فروشید.
هر سهم بازیگر مخصوص خود را دارد و بازیگران بورس می توانند فرد حقوقی یا حقیقی باشند و کاری که سهامداران خرد باید انجام دهند، این است که با خواندن دست بازیگران، از آن ها تبعیت کرده و ورود و خروج را با آن ها تنظیم کنند. ورود پول توسط بازیگران بورس به یک سهم معمولا در یک روز اتفاق نمی افتد و ممکن است هفته ها به طول بیانجامد؛ چراکه برخلاف سهامداران معمولی، بازیگران بورس افراد بسیار صبوری هستند.
چگونه ورود بازیگر به یک سهم را بفهمیم؟
آسانترین راه برای دریافت سیگنال ورود یا خروج بازیگر به یک سهم، داشتن ارتباط با این اشخاص یا در واقع "رانت" می باشد. اما برای اغلب سهامداران چنین چیزی امکان پذیر نمی باشد. سهامداران معمولی هیچ وقت نمی توانند ورود بازیگر به سهم را به طور صد درصدی شناسایی کنند و تنها با استفاده از روش هایی می توانند احتمال دهند که بازیگران در حال ورود به یک سهم خاص هستند. از جمله این روش ها توجه به تابلوی معاملاتی سهم یا تابلوخوانی، زیر نظر گرفتن رفتار سهامداران عمده و مشاهده فهرست سهامداران عمده سهم در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران در هر روز معاملاتی می باشد. معمولا شرکتی که سهامداران عمده آن، افراد حقیقی می باشند، سهام بازیگر محور می باشند. به عنوان مثال، شرکت هایی که بیش از یک سوم سهام آن ها در اختیار یک فرد حقیقی قرار دارند، برای انجام فعالیت های بازیگران بورس بسیار مستعد هستند.
معمولا بازیگران بورس با توجه به میزان سرمایه ای که در اختیار دارند، وارد سهم های بزرگ نمی شوند و سهم هایی را انتخاب می کنند که ارزش بازار آن ها پایین باشد یا به اصطلاح عمق آن کم باشد؛ تا سرمایه آن ها بتواند در سهم تاثیرگذار باشد. به عنوان مثال بازیگران بورس احتمال کمی دارد که به سراغ سهمی مانند فولاد مبارکه بروند و احتمالا سهامی مانند سهام موجود در بازار پایه که ارزش بازار کمتری دارند را انتخاب می کنند.
باید در نظر داشت که بازیگران بورس برای کنترل و هدایت قیمت، عرضه و تقاضاهایی انجام می دهند ولی نمی توانند قیمت را دستکاری کنند. زمانیکه بازیگر بخواهد یک سهم را بخرد، معمولا چند هفته زمان می گذارد و از ترفندهای مختلفی استفاده می کند (مثل سفارش ترس یا اردر ترس ) تا به ارزان ترین قیمت ممکن سهم را بخرد. بازیگر معمولا با کلافه کردن سهامداران خرد سعی می کند سهام آن ها را به ارزانترین قیمت ممکن از دستشان در بیاورد. این کار باعث می شود تا نماد مورد نظر چند هفته درجا بزند یا حتی افت هایی را نیز تجربه کند تا خرید بازیگر کامل شود. پس اگر متوجه شدید که سهم شما مدتی است بر خلاف کلیت بازار و تحلیل های موجود، درجا می زند یا رشد نمی کند یا حتی نزول می کند، می توانید به این موضوع مشکوک شوید.
سفارش ترس یا اردر ترس
یکی از ترفندهایی که بازیگران بورس استفاده می کنند، سفارش خرید یا فروش غیر واقعی است که فقط برای ترساندن افراد گذاشته می شود و در صورت نیاز بلافاصله حذف می شود. برای مثال زمانیکه بازیگر خواهان خرید سهم باشد، در قسمت فروشنده سفارش فروش خود را در قیمت بالاتر از قیمتی که در حال معامله است، قرار می دهد و در ردیف های پایین تر تظاهر به وجود فروشنده با تعداد زیاد سهام می کند تا سهامداران آن سهم از ترس افت قیمت به دلیل عرضه زیاد، اقدام به فروش سهم خود در قیمت های فعلی کنند و با کاهش قیمت سهم، بازیگر بتواند سهم را در قیمت های پایین تر خرید کند. اگر برخلاف خواست بازیگر، خریداران قیمت سهم را افزایش داده و سفارش ترس بازیگر در آستانه شروع به معامله باشد، بلافاصله سفارش خود را حذف می کند و در مورد فروش هم به همین شکل است. سفارش های فیک یا جعلی را در قسمت خرید قرار می دهد تا سهامداران دیگر فریب خورده و اقدام به خرید نمایند و پس از افزایش قیمت سهم به محدوده مورد نظر بازیگر، سهام خود را در قیمتی بالاتر به فروش می رساند.
تفاوت بازیگر و بازارگردان
بازارگردان ها افراد حقوقی هستند که از سازمان بورس و اوراق بهادار دارای مجوز می باشند و با هدف کنترل قیمت و جلوگیری از نوسان شدید عمل می کنند. آن ها در روزهای منفی از نزول قیمت تا زیر ارزش آن و صف فروش شدن آن جلوگیری می کنند تا نقدشوندگی سهام حفظ شود. همینطور در روزهای مثبت از حبابی شدن قیمت جلو گیری می کنند تا قیمت در یک مسیر صعودی رو به بالای بدون وقفه یا اصطلاحا قفل صف خرید، حرکت نکند تا اگر کسی نیز قصد خرید آن سهم را دارد، در صفوف خرید منتظر نماند.
جمع بندی
در این مقاله با مفهوم بازیگران بورس آشنا شدیم. بازیگران بورس اشخاصی حقیقی یا حقوقی هستند که با توجه به منافع خود و با استفاده از راهکارهایی اقدام به هدایت قیمت سهم در جهت مورد نظر خود می کنند. این بازیگران معمولا به سراغ سهامی با ارزش بازار کم می روند که در صورت توانایی در خواندن دست آن ها، سودهای خوبی می تواند برای فعالان بازار سرمایه به ارمغان بیاورد.