پرتفوی یا سبد سرمایه گذاری، مجموعه ای از سرمایه گذاری های مالی مانند سهام، اوراق قرضه، کالاها، وجه نقد و معادل های نقدی، صندوق های سرمایه گذاری مشترک و صندوق های قابل معامله در بورس (ETF) می باشد. عموماً مردم بر این باورند که سهام، اوراق قرضه و پول نقد هسته یک سبد را تشکیل می دهند. اگرچه اغلب اینطور است، اما لازم نیست که قانون باشد. یک سبد ممکن است شامل طیف گسترده ای از دارایی ها از جمله املاک، سرمایه گذاری های خصوصی و... باشد. مدیریت سبد سرمایه گذاری به 2 شکل مستقیم و غیر مستقیم انجام می شود؛ در واقع اگر خودتان مدیریت آن را بر عهده بگیرید، روش مستقیم نام دارد و اگر مدیریت آن را به یک شرکت سبدگردان واگذار کنید، به شکل غیر مستقیم انجام می شود.

درک بیشتر سبد سرمایه گذاری

یکی از مفاهیم کلیدی در مدیریت سبد سرمایه گذاری، تنوع بخشی است؛ در واقع بیانگر این مفهوم است که تمام تخم مرغ های خود را در یک سبد قرار ندهید. تنوع بخشی سعی در کاهش ریسک با تخصیص سرمایه گذاری ها در بین ابزارهای مالی، صنایع و دسته های دیگر دارد و هدف آن به حداکثر رساندن بازده با سرمایه گذاری در حوزه های مختلف است که هر کدام واکنش متفاوتی به یک رویداد دارند.

راه های زیادی برای ایجاد تنوع وجود دارد و نحوه انجام آن به شما بستگی دارد. اهداف شما برای آینده، اشتهای شما برای ریسک و شخصیت شما همه عواملی هستند که در تصمیم گیری در مورد چگونگی ساختن یک سبد سرمایه گذاری نقش دارند.

نکته: صرف نظر از ترکیب دارایی سبد شما، همه پرتفوی ها باید دارای درجاتی از تنوع باشند که منعکس کننده تحمل سرمایه گذار برای ریسک، اهداف بازده، افق زمانی و سایر محدودیت های مربوطه، از جمله موقعیت مالیاتی، نقد شوندگی، موقعیت های قانونی و شرایط منحصر به فرد دیگر می باشند.

مدیریت یک سبد سرمایه گذاری

ممکن است سبد سرمایه گذاری را به عنوان یک کیک در نظر بگیرید که به قطعات مختلف تقسیم شده است که هر قطعه نشان دهنده یک کلاس دارایی و یا نوع سرمایه گذاری متفاوت است. هدف سرمایه گذاران ایجاد یک پرتفوی با تنوع مناسب است که برای سطح تحمل ریسک آن ها مناسب باشد. اگرچه سهام، اوراق قرضه و پول نقد عموماً به عنوان بلوک های اصلی یک سبد در نظر گرفته می شوند، اما شما ممکن است یک سبد سرمایه گذاری با انواع مختلفی از دارایی ها از جمله املاک و مستغلات، طلا، انواع مختلف اوراق قرضه، نقاشی ها و سایر مجموعه های هنری ایجاد کنید.

به طور کلی، یک استراتژی محافظه کارانه سعی می کند با سرمایه گذاری در اوراق بهادار با ریسک پایین، از ارزش سبد محافظت کند. به عنوان مثال، برخی از افراد 50 درصد سبد سرمایه گذاری خود را به اوراق قرضه اختصاص می دهند که نوعی استراتژی کم محسوب می شود.

در مثالی دیگر، تخصیص 20 درصد سبد به سهام، می تواند شامل سهام پر ریسک یا سهام شرکت های بزرگ تر و با ریسک کمتر باشد و 30 درصد از سرمایه گذاری های کوتاه مدت ممکن است شامل وجه نقد، گواهی سپرده و حساب های پس انداز با بازده بالا باشد.

نکته: اکثر متخصصان سرمایه گذاری معتقدند که تنوع بخشی اگرچه ضرر نکردن را تضمین نمی کند، اما یک جزء کلیدی برای دستیابی به اهداف بلندمدت مالی و در عین حال به حداقل رساندن ریسک است.

انواع سبدها

به تعداد سرمایه گذاران و مدیران، انواع مختلف سبد و استراتژی وجود دارد. همچنین ممکن است چندین سبد سرمایه گذاری داشته باشید که محتوای آن ها می تواند استراتژی یا سناریوی سرمایه گذاری متفاوتی را منعکس کند که برای نیازهای متفاوتی ساختار یافته است. در ادامه به برخی از آن ها اشاره می کنیم.

پرتفوی ترکیبی

رویکرد پرتفوی ترکیبی در بین طبقات دارایی متنوع می شود. ایجاد یک سبد ترکیبی مستلزم خرید سهام و همچنین اوراق قرضه، کالاها، املاک و مستغلات و حتی آثار هنری است. به طور کلی، یک سبد ترکیبی مستلزم نسبت های تقریبا ثابتی از سهام، اوراق قرضه و سرمایه گذاری های جایگزین است. این روش سودمند است؛ زیرا از نظر تاریخی، سهام، اوراق قرضه و جایگزین ها همبستگی کمتری با یکدیگر داشته اند.

پرتفوی برای سرمایه گذاری یا پرتفوی برای معامله گری

وقتی از پرتفوی برای مقاصد سرمایه گذاری استفاده می کنید، انتظار دارید که سهام، اوراق قرضه یا دارایی مالی دیگر درآمد کسب کنند یا ارزش آن ها در طول زمان افزایش یابد یا هر دو. بنابراین سبد سرمایه گذاری ممکن است با هدف خاصی باشد. جایی که شما دارایی های مالی را با قصد نگهداری آن دارایی ها برای مدت طولانی خریداری می کنید و یا تاکتیکی که شما فعالانه دارایی ها را به امید دستیابی به سود کوتاه مدت خرید و فروش می کنید.

پرتفوی تهاجمی

دارایی های زیربنایی در یک سبد سرمایه گذاری تهاجمی عموماً ریسک های بزرگی را در جستجوی بازدهی عالی متحمل می شوند. سرمایه گذاران تهاجمی به دنبال شرکت هایی هستند که در مراحل اولیه رشد خود هستند و ارزش پیشنهادی منحصر به فردی دارند. بسیاری از آن ها ممکن است حتی هنوز در بین مردم شناخته نشده باشند.

پرتفوی تدافعی

پرتفویی که تدافعی است، تمایل دارد بر روی سهام یا کالاهای مصرفی که در برابر رکود نفوذناپذیر هستند، تمرکز کند. سهام تدافعی در زمان های رونق، خوب عمل می کند و در زمان های رکود نیز با افت چشمگیری مواجه نمی شود و یا صرفا درجا می زند.

یک سبد متمرکز بر درآمد

این نوع پرتفوی از سهامی که سود نقدی پرداخت می کند، درآمد کسب می کند. برخی از سهام در سبد درآمدی می توانند در سبد تدافعی نیز قرار بگیرند، اما در اینجا آن ها عمدتاً به دلیل بازدهی بالا انتخاب می شوند. یک سهم در یک سبد درآمدی باید جریان نقدی مثبت ایجاد کند. 

تاثیر تحمل ریسک بر تخصیص دارایی ها در سبد سرمایه گذاری

اگرچه یک مشاور مالی می تواند یک مدل سبد عمومی برای یک فرد ایجاد کند، اما تحمل ریسک سرمایه گذار باید به طور قابل توجهی منعکس کننده محتوای پرتفوی باشد.

به عنوان مثال یک سرمایه گذار که تحمل ریسک پایینی دارد، دارایی های با ریسک پایین مانند اوراق قرضه و یا صندوق های سرمایه گذاری را در سبد خود جای می دهد. همچنین اگر در سبد سرمایه گذاری خود جایی برای سهام نیز در نظر گرفته است، سهام شرکت هایی با ارزش بازار و نقدشوندگی بالا را که ریسک کمتری دارند، انتخاب می کند. 

در مقابل، یک سرمایه گذار با تحمل ریسک بالا، بیشتر سبد خود را به دارایی های پر ریسک تری مثل سهام اختصاص می دهد. این افراد ممکن است سهام با ارزش بازار پایین را که در کوتاه مدت قیمت آن ها می تواند تغییرات شدیدی داشته باشد، انتخاب کنند. همچنین ممکن است بیشتر به دنبال دارایی های پر ریسک تر و پر نوسان تری نیز باشند.

به طور کلی، یک سرمایه گذار باید قرار گرفتن در معرض اوراق بهادار یا طبقات دارایی که نوسانات آن ها او را ناراحت می کند، به حداقل برساند.

تأثیر افق زمانی بر تخصیص پرتفوی

مشابه تحمل ریسک، سرمایه گذاران باید در هنگام ساختن یک سبد سرمایه گذاری، مدت زمان سرمایه گذاری را در نظر بگیرند. به طور کلی، سرمایه گذاران باید با نزدیک شدن به تاریخ هدف خود به سمت تخصیص دارایی محافظه کارانه حرکت کنند تا از سود سبد تا آن نقطه محافظت کنند.

به عنوان مثال، یک سرمایه گذار محافظه کار ممکن است از پرتفویی با سهام با ارزش بازار بالا، صندوق های سرمایه گذاری، اوراق قرضه و معادل های نقدی استفاده کند.

برای نمونه، سرمایه گذاری را در نظر بگیرید که برای بازنشستگی پس انداز می کند و قصد دارد پنج سال دیگر نیروی کار را ترک کند. حتی اگر آن سرمایه گذار با سرمایه گذاری در سهام و اوراق بهادار پرریسک تر مشکلی نداشته باشد، ممکن است بخواهد بخش بزرگ تری از پرتفوی خود را به دارایی های محافظه کارانه تر مانند اوراق قرضه و پول نقد اختصاص دهد تا به محافظت از آنچه قبلاً پس انداز شده است، کمک کند. برعکس، فردی که تازه وارد نیروی کار می شود، ممکن است بخواهد کل سبد خود را در سهام سرمایه گذاری کند؛ زیرا ممکن است چندین دهه برای سرمایه گذاری در اختیار داشته باشد و بتواند برخی از نوسانات کوتاه مدت بازار را تحمل کند.

جمع بندی

در این مقاله با مفهوم پرتفوی یا سبد سرمایه گذاری آشنا شدیم و به طور خلاصه موارد زیر را بیان کردیم:

• پرتفوی مجموعه ای از سرمایه گذاری های مالی مانند سهام، اوراق قرضه، کالاها، وجه نقد و معادل های نقدی و همچنین صندوق های در برگیرنده آن هاست.
• سهام و اوراق قرضه عموماً بلوک های اصلی یک سبد در نظر گرفته می شوند. اگرچه ممکن است شما یک سبد با انواع مختلفی از دارایی ها از جمله املاک و مستغلات، طلا، نقاشی ها و سایر مجموعه های هنری ایجاد کنید.
• تنوع بخشی یک مفهوم کلیدی در مدیریت سبد سرمایه گذاری است.
• تحمل یک فرد برای ریسک، اهداف سرمایه گذاری و افق زمانی همه عوامل مهمی در هنگام تنظیم یک سبد سرمایه گذاری هستند.