در بازار های مالی انواع قیمت برای دارایی ها معرفی می شوند که ممکن است اشخاص را سردرگم کند. این قاعده در بازار بورس ایران نیز استثنا نمی باشد. در این مقاله قصد داریم تا با انواع قیمت که در بازار بورس ایران با آنها برخورد خواهید کرد، آشنا شویم.
انواع قیمت در بورس ایران
قیمت باز شدن (open)
قیمتی است که اولین معامله روز در آن قیمت انجام میشود.
قیمت آخرین معامله(close)
قیمتی که اخرین معامله در روز روی آن انجام می شود. این قیمت با قیمت پایانی که آنرا نیز معرفی خواهیم کرد، متفاوت می باشد.
قیمت پایانی
قیمت پایانی یکی دیگر از انواع قیمت می باشد. در هر جلسه معاملاتی، ممکن است سهام یک شرکت با قیمتهای متفاوتی خرید و فروش شود. قیمت پایانی، میانگین وزنی از تعداد سهام معامله شده در هر قیمت است که ملاک محاسبه بازه روز معاملاتی بعد است. به این گونه که قیمت مثبت 5 و منفی 5 درصد بر اساس قیمت پایانی محاسبه می شود.
مثلا اگر 99 برگ سهم در قیمت 100 تومان و 1 برگ سهم در قیمت 200 تومان معامله شود، قیمت پایانی برابر 150 نمی شود؛ بلکه برابر 101 می شود چرا که بیشتر معاملات در قیمت 100 انجام شده است:
101=100/((200*1)+(100*99))
بالاترین قیمت(high)
بالاترین قیمتی است که یک سهم در جلسه معاملاتی، معامله شده است.
پایینترین قیمت(low)
کمترین قیمتی است که یک سهم در جلسه معاملاتی، معامله شده است.
قیمت های باز شدن، آخرین معامله، بالاترین و پایین ترین قیمت، قیمت هایی هستند که نمودار کندل استیک را در تحلیل تکنیکال شکل می دهند:
علاوه بر قیمتهای فوق بهتر است که در خصوص این قیمتها نیز اطلاعاتی کسب کنید:
قیمت پایه
قیمت مشخص شده ای است که توسط فروشنده برای عرضه سهام در معاملات عمده تعیین می شود.
قیمت پیشنهادی
قیمتی است که کارگزاری برای هر برگه سهام وارد سامانه می کند.
قیمت محدود
قیمتی است که حداکثر یا حداقل آن از طرف مشتری یا سرمایهگذار به کارگزاری برای انجام خرید یا فروش سهام اعلام میشود.
قیمت معین
قیمت ثابتی است که توسط مشتری یا سرمایهگذار برای انجام معامله به کارگزاری اعلام میشود.
قیمت تعدیل شدهی پایانی
قیمتی است که بعد از اعمال افزایش سرمایه و یا تقسیم سود نقدی، در قیمت پایانی محاسبه میشود. برای جزئیات بیشتر بهتر است مقالات مربوطه را مطالعه نمایید.
علاوه بر این در تابلوی یک سهم، با موارد زیر نیز برخورد خواهید کرد:
قیمت بازه روز
بالاترین و پایینترین قیمتی است که سهم در روز معامله شده است.
قیمت مجاز
قیمتی که خریدار و فروشنده مجاز است در آن بازه خرید و فروش انجام دهد.
اکثر نمادهای بورسی در بازه ی 5 درصدی معامله می شوند که با فرمول های زیر محاسبه میشود:
حد پایینی بازه مجاز برابر است با قیمت پایانی روز گذشته ضرب در 0.95
حد بالایی بازهی مجاز برابر است با قیمت پایانی روز گذشته ضرب در 1.05
بازه هفته
نمایانگر بالاترین و پایینترین قیمتی است که سهم در طول هفته جاری معامله شده است.
بازه سال
نمایانگر بالاترین و پایینترین قیمتی است که سهم در طول سال معامله شده است. گاهی ممکن است که قیمت بالایی بازه سال از قیمت حال حاضر سهم بسیار بسیار بالاتر باشد که این نکته بیانگر وجود افزایش سرمایه در طی سال گذشته است.
این قیمت ها در صفحه ی معاملاتی مربوط به هر نماد در سایت tsetmc قابل مشاهده می باشد:
مثال:
فرض کنید که نماد فولاد که متعلق به شرکت فولاد مبارکه اصفهان در بورس تهران است، قیمت پایانی برابر 40000ريال معادل 4000 تومان داشته باشد. میدانیم که این نرخ همان مبنای قیمتی فردای سهم خواهد بود. یعنی در روز بعدی که بازار برای معامله باز شود، نماد فولاد می تواند به اندازه 5 درصد بیشتر یا کمتر از این قیمت نوسان کند. یعنی قیمت مجاز نماد فولاد 4000*1.05=4200 تومان در بازه بالایی و 4000*0.95=3800 تومان در بازه پایینی خواهد بود. بیشترین و کمترین میزانی که نماد فولاد امکان قیمتگذاری در روز را خواهد داشت، این دو قیمت خواهد بود. حال فرض کنید حجم معاملات و قیمت معاملات در این نماد، به ترتیب به قرار زیر باشد:
در قیمت 3900 تومان، 10000 عدد سهم معامله شود.
در قیمت 4200 تومان، 15000 عدد سهم معامله شود.
در قیمت 4100 تومان، 12000 عدد سهم معامله شود.
و اخرین معامله در قیمت 4000 تومان، 23000 عدد سهم معامله شود.
حال انواع قیمت برای این سهم، به این ترتیب محاسبه میشود:
قیمت باز شدن: 3900 تومان
بالاترین قیمت: 4200 تومان
پایین ترین قیمت: 3900 تومان
قیمت آخرین معامله: 4000 تومان
و قیمت پایانی سهم نیز با استفاده از رابطه زیر محاسبه می شود:
که این قیمت 4053 تومان درصورتی که حجم معاملات روز به اندازه یا بیشتر از حجم مبنای سهم باشد، همان قیمتی است که بازه مجاز فردا از طریق آن محاسبه میشود.
قیمت آخرین معامله سهم، طبق لیست بالا، 4000 تومان است که مشخص است که با قیمت پایانی متفاوت میباشد. دلیل این تفاوت هم این است که برای محاسبه قیمت پایانی، همانطور که گفته شد، یک میانگین وزنی از قیمتهایی که سهم در طول روز معامله شده، گرفته میشود.