به بیان ساده، ارزش اسمی قیمت بازخرید اوراق بهادار است. در صورتیکه جزء افرادی هستید که در بازار سرمایه مشغول به فعالیت می باشید، بدون شک تا به حال با اصطلاح ارزش اسمی روبرو شده اید. در واقع این اصطلاح یکی از کاربردی ترین عنوان هایی است که در بازار سرمایه به مراتب مورد استفاده قرار می گیرد. در حالت کلی، ارزش گذاری هایی که انجام می شود، از مهمترین ارکان و پایه های موجود در بازار بورس به حساب می آیند. شاید برای شما جالب باشد که بدانید از این اصطلاح در علوم مالی و سرمایه استفاده شده و به ارزش صوری یک برگه سهم گفته می شود. در ادامه قصد داریم اصطلاح ارزش اسمی را به صورت مفصل مورد بررسی قرار دهیم. در صورتیکه می خواهید در این زمینه اطلاعات خود را افزایش دهید، تا انتها با ما همراه باشید.
انواع روش های ارزش گذاری در بازار بورس
به این نکته دقت کنید که وقتی صحبت از par value به میان می آید، امکان دارد که برخی از افراد دچار ابهام شوند. در این حال ممکن است که برخی عبارت Par value را به معنای اوراق مشارکت یا قرضه و برخی دیگر، ارزش واقعی اسمی سهام در نظر بگیرند. در حالت کلی، در بازار بورس سه نوع ارزش رسمی و یک نوع ارزش غیر رسمی وجود دارد که در این قسمت به معرفی آن ها می پردازیم.
ارزش اسمی
ارزش اسمی یکی از مهم ترین اصطلاح ها در بازار سرمایه است که از تقسیم سرمایه شرکت بر تعداد برگه سهم ها حاصل می شود. جالب است بدانید که این ارزش در زمان افتتاحیه و همچنین انتشار سهام تعیین و در اساسنامه نوشته می شود. در واقع مقدار این سهام در ایران برابر با 1000 ریال بوده که روی هر یک از برگه سهم ها وجود دارد. از سوی دیگر به این نکته نیز توجه داشته باشید که par value در سطح کلان اقتصاد با par value سهم تفاوت های بسیار زیادی دارد.
ارزش بازاری سهام
پس از اینکه شرکت ها در بازار بورس پذیرفته و معامله شدند، سهامی که این شرکت ها دارند، دیگر با ارزش اسمی تبادل نمی شود. این موضوع به این علت می باشد که میزان عرضه و تقاضا می تواند روی ارزش سهم تاثیرات زیادی داشته باشد. به این شکل زمانیکه تقاضا بالا برود، قیمت سهم نیز بالا خواهد رفت. در اینجا بالعکس این مسئله نیز صدق می کند.
ارزش ذاتی یا ارزش واقعی
منظور از ارزش ذاتی یک سهم، قیمت و ارزش گذاری آن سهام در آینده می باشد که در حالت کلی امکان بالا رفتن یا پایین آمدن قیمت آن در آینده وجود دارد. جالب است بدانید که ارزش ذاتی سهام، به وسیله افرادی که در این حیطه تخصص دارند، تحلیل و تشخیص داده می شود.
ارزش دفتری
با توجه به اینکه شرکت ها و یا سهامداران همیشه در حال سود نیستند و ممکن است در برخی اوقات با زیان روبرو شوند، ممکن است که آن ها به دنبال بازگرداندن سرمایه خود باشند. در این زمان باید ارزش دفتری محاسبه گردد. محاسبه ارزش دفتری به این شکل است که تمام بدهی های شرکت از دارایی کم شود و رقمی که در آخر باقی می ماند همان ارزش سرمایه سهامداران است.
میزان ارزش اسمی
ارزش واقعی اسمی، اوراق بهاداری هستند که در کشورهای خارجی به طور معمول برابر با 100 یا یک هزار دلار می باشد. این در حالی است که سهام معمولاً par value ندارند؛ یا ارزش اسمی کمی مانند یک سنت برای هر سهم دارا هستند. جالب است بدانید که ارزش روز اوراق بهادار یا شرکت در بازار امکان دارد که کمتر یا بیشتر از par value آن باشد. مهم است بدانید که عوامل زیادی وجود دارند که باعث می شود نرخ عمومی بهره بازار و اعتبار اوراق قرضه در محاسبه کردن آن تاثیرگذار باشد.
در کشور ما ارزش اسمی هر یک از سهم ها یک هزار ریال یا 100 تومان بوده که به طور معمول تفاوت بسیار زیادی با ارزش بازار سهم دارد. در حالت کلی ارزش واقعی اسمی یک سهم قیمتی بوده که عرضه اولیه سهام شرکت بر اساس آن محاسبه می گردد.
مفهوم ارزش اسمی Nominal value یا Par value
یکی از مهم ترین اجزای محاسبات اوراق قرضه و همچنین سهام ترجیحی، ارزش اسمی می باشد. جالب است بدانید که به طور معمول ارزش واقعی اسمی سهام عادی، به علت عرضه و تقاضا نسبت به بازار ارزش بسیار کمتری را به خود اختصاص داده است. این در حالی است که ارزش اسمی سهام ممتاز، نسبت به ارزش بازار باید دارای تناسب بیشتری باشند. نکته جالب توجه اینجاست که مقدار سهام اسمی برابر با ارزش نوشته شده در اوراق بهادار است. این مسئله مهم را باید بدانید که ارزش اسمی، در برابر اوراق بهادار تحت عنوان par value یا قیمت اسمی که در بورس می باشد، معروف است.
در واقع این موضوع، ارزش بازاری را به صورت کامل نادیده می گیرد. از سوی دیگر این نکته را باید اضافه کنیم که par value نمی تواند هیچ اثری در قیمت بازار سهام داشته باشد. مثلاً اگر شرکت و یا کارخانه ای برای به دست آوردن 500 میلیون تومان مجوز خود را اخذ کرده و سهام آن نیز به ارزش 100 تومان باشد، این امکان وجود دارد که بتواند سهام خود را تا 500 میلیون تومان انتشار داده و به فروش بگذارد. برای اینکه بتوانید مقدار دقیق par value را به دست آورید، کافیست مقداری که کمتر است را از مقدار بیشتر کسر نمایید. این مقدار اسمی امکان دارد که یا در سهم ذکر شده موجود باشد و یا از اطلاعات موجود که در دسترس عموم هستند به دست آید.
تفاوت ارزش اسمی با ارزش واقعی بازار
حتماً برای شما به عنوان یک سرمایه گذار، دانستن و در نظر گرفتن سرمایه گذاری ها مثل سهام و اوراق قرضه در برابر ارزش واقعی بازار حائز اهمیت بسیار می باشد. در واقع، مقدار اسمی سهم، همان قیمت اولیه اوراق بهادار بوده و بدون هیچ تغییری باقی می ماند. از سوی دیگر نیز باید بدانید که ارزش واقعی بازار به هیچ عنوان ثابت نمی باشد. به این علت که ارزش های بازاری با توجه به عرضه و تقاضایی که از سوی سرمایه گذاران برای اوراق بهادار اعلام می شود، متغیر است. در حیطه اقتصاد و سرمایه گذاری، دانستن تفاوت بین این دو اصطلاح حائز اهمیت فراوانی است. مهم است بدانید که ارزش اسمی همان مقدار پول و بدون هیچگونه نرخ تورم بوده؛ این در حالی است که ارزش واقعی بازتاب ارزش تحقق یافته می باشد. در نظر داشته باشید که مقادیر و ارزش واقعی اسمی برای تولیدهای ناخالص داخلی استفاده می شود.
جمع بندی
همانطور که در این مقاله مطالعه کردید، par value به عنوان یکی از پرکاربردترین اصطلاحات بازار سرمایه مورد استفاده قرار می گیرد. در واقع یکی از مهم ترین پایه ها و ارکان که در بازار بورس همواره مورد توجه و ارزش قرار گرفته است، همین ارزش اسمی می باشد. همانطور که متوجه شدید، در بازار بورس سه ارزش رسمی و یک ارزش غیر رسمی وجود دارد که هر یک از آن ها با هم تفاوت های زیادی دارند. از جمله این روش های ارزش گذاری می توان به مواردی همچون ارزش اسمی، ارزش بازاری سهام، ارزش ذاتی یا ارزش واقعی، ارزش دفتری و... اشاره کرد.
در حالت کلی مبلغ ارزش واقعی اسمی در کشورهای خارجی به طور معمول از 100 تا 1000 دلار متغیر می باشد و این عدد در بازار سرمایه ایران مبلغ 100 تومان است. Par value، در حیطه امور مالی و همچنین مباحث حسابداری به ارزش صوری که یک برگ سهم دارد نیز گفته می شود. قیمت اسمی در واقع مبلغ و ارزش بازخرید یک اوراق بهادار در بازار سرمایه است. در بازار، تطابق قیمت اسمی سهام ممتاز با قیمت بازار، بیشتر از تطابق قیمت سهام های عادی با ارزش آن در بازار است.