وقتیکه افراد به تازگی وارد بازار بورس می شوند، تابلومعاملاتی سهام شرکت ها و تغییرات لحظه ای قیمت ها اولین چیزی است که مشاهده می کنند. در واقع فعالان بازار سرمایه برای اطلاع از قیمت لحظه ای سهام، حجم معاملات، تعداد خریدار و فروشنده، تغییرات سهامداران عمده و... بایستی به سایت tsetmc که متعلق به شرکت مدیریت فناوری بورس تهران است، مراجعه کنند. در سایت tsetmc، معامله گران و سرمایه گذاران به اطلاعات جامعی از معاملات روزانه دست می یابند. این اطلاعات می تواند شامل قیمت پایانی یک سهم، کمترین قیمت معامله شده، آخرین معامله، بیشترین قیمت معامله شده، حجم، ارزش و تعداد معاملات، نمادهای پربیننده و اطلاعات دیگر باشد و سرمایه گذاران با استفاده از این اطلاعات، در مورد خرید و فروش سهام تصمیم گیری می کنند. در حقیقت، در سایت tsetmc شاهد فرآیند معاملات سهام شرکت ها، انواع اوراق بهادار در بازار سرمایه و... از ابتدا تا انتهای زمان معاملات هستیم. در ادامه مقاله با بخش های مختلف سایت tsetmc آشنا خواهیم شد.

بخش های مختلف سایت tsetmc

با ورود به این سایت، کلیاتی از اطلاعات مربوط به شاخص ها و نمادهای موثر در بازار سرمایه را مشاهده می کنید. در قسمت بالای سایت tsetmc با 7 گزینه مواجه می شویم که هر کدام از آن ها اطلاعات بخشی از بازار را نمایش می دهند. این 7 مورد عبارت اند از:

• در یک نگاه
• بورس اوراق بهادار تهران
• فرابورس ایران
• بورس انرژی ایران
• شبکه کدال
• صندوق های سرمایه گذاری
• بورس کالا

از طرف دیگر، در قسمت بالا و سمت چپ صفحه اصلی سایت tsetmc، ده گزینه وجود دارد که هرکدام از آن ها کابردهای خاص خود را دارند. این گزینه ها عبارت اند از:

• نمایش فهرست
• زبان
• خانه
• دیده بان بازار
• جستجوی نماد
• آموزش
• نقشه بازار
• نظر و پیشنهاد
• راهنما
• اخبار

نکته: از آنجا که فعالان بازار سرمایه همواره به دنبال کاربردی ترین اطلاعات در این بازار هستند، از این 10 مورد گفته شده، 3 مورد آن به شدت مورد توجه افراد قرار گرفته است که در ادامه آن ها را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

زبانه در یک نگاه

بر روی اولین گزینه که رنگ قرمز دارد عبارت در یک نگاه درج شده است. با کلیک کردن بر روی این گزینه به یک صفحه جدید منتقل می شویم که اطلاعاتی درباره بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس را نمایش می دهد. در این صفحه یک دید کلی درباره وضعیت بازار به دست می آورید. به علاوه، تاثیر نمادهای اثرگذار را بر روی شاخص کل بورس می بینید. به اطلاعات مهمی نیز دست می یابید. برای مثال متوجه می شوید بیشترین تقاضا، بیشترین حجم معاملات، بیشترین عرضه، بیشترین بازدید و بیشترین افزایش قیمت، مربوط به چه سهامی بوده است.

زبانه بورس اوراق بهادار

دومین گزینه در رابطه با اطلاعات مربوط به بازار بورس اوراق بهادار تهران می باشد. این بخش خودش دارای 8 زبانه انتخابی است. در اولین زبانه یعنی در یک نگاه به صورتی اجمالی به همه اطلاعات دست می یابید. باقی گزینه ها نیز اطلاعات را به صورت جزئی تری نمایش می دهند. در قسمت شاخص ها با اطلاعات شاخص ها، برترین گروه های صنعت و ارزش بازار در روزهای اخیر روبه رو می شوید. وضعیت شاخص کل، شاخص کل هم وزن، شاخص بازار اول و بازار دوم، شاخص آزاد شناور و اطلاعات مربوط به شاخص قیمت نشان داده شده است. برترین گروه های صنعتی نیز اطلاعات مربوط به ورود و خروج پول را در گروه های مختلف ارائه می دهد که منجر به تصمیمات استراتژیک توسط سرمایه گذاران می شود. گزینه های بعدی، اطلاعاتی راجع به قیمت ها، مثل بیشترین کاهش یا افزایش قیمت، حق تقدم ها، ابزارهای نوین مالی و معاملات عمده را در نمادها نشان می دهد. گزینه عرضه و تقاضا نمایش بهترین صف های فروش و خرید را می بینید. نوسان گیرهای بازار سرمایه با استفاده از این اطلاعات، متوجه می شوند کدام سهام خاص، موثرتر است. گزینه بعدی راجع به اطلاعات مربوط به ابزارهای مشتقه و اوراق بدهی می باشد. گزینه افزایش ها و تغییرات، اطلاعات مهمی در رابطه با تعدیل قیمت در رابطه با برخی از نمادها، تغییرات ارزش بازار، افزایش سرمایه و بیشترین ارزش و حجم معامله را در اختیارمان می گذارد. گزینه نمادهای مشمول تعلیق، نمادهای معلق شده را به همراه دلیل تعلیقشان نشان می دهد. با انتخاب گزینه آخر با نمایش تمامی این اطلاعات به صورت یکجا مواجه می شویم.

زبانه فرابورس ایران

سومین گزینه مربوط به فرابورس ایران می باشد که خودش از 10 زبانه دیگر تشکیل شده است. البته در بیشتر گزینه ها مشابه بورس اوراق بهادار تهران است و تنها در 3 گزینه شرکت های کوچک و متوسط، بازار پایه و مشتقه متمایز شده است. در گزینه شرکت های کوچک و متوسط، نمادهای پربیننده نمایش داده می شوند. این نمادها نشانگر شرکت های دانش بنیان و در حال رشد هستند. گزینه بازار پایه نیز، اطلاعات مربوط به نمادهای پربینده را در بازارهای زرد، نارنجی و قرمز نشان می دهد. در گزینه مشتقه نیز از اطلاعات مربوط به معاملات اختیار معامله مانند قیمت، حجم، تعداد و ارزش عرضه و تقاضا بهره مند می شویم.

زبانه بورس انرژی ایران

چهارمین گزینه مربوط به بورس انرژی ایران است. این گزینه نیز دارای 7 گزینه مجزا می باشد. اولین زبانه بازار فیزیکی (نفت، گاز و سایر حامل های انرژی)، اطلاعاتی راجع به معاملات بازار فیزیکی مانند تعداد و ارزش معاملات و معاملات مازاد می باشد. همچنین، تاریخ و اطلاعات مربوط به انواع عرضه های بازار اعم از انجام شده و پیش رو را نمایش می دهد. گزینه بعدی مربوط به بازار عمده فروشی برق است که اطلاعات مربوط به پیام های ناظر، فهرست معاملات و قیمت را نمایش می دهد. گزینه بازار مصرف کنندگان بزرگ برق، اطلاعات بازار مصرف کنندگان، جزئیات عرضه های پیش رو، معاملات سلف و اطلاعات قیمت عرضه و تقاضا نشان داده می شود. گزینه سلف استاندارد نیز، قراردادهای فعال و سررسید شده مربوط به سلف مشاهده می شود. گزینه بازار سایر اوراق بهادار قابل معامله، صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله و اوراق گواهی ظرفیت را نشان می دهد. گزینه سامانه مظنه یابی نیز اطلاعات مظنه یابی نرخ عرضه های پیش رو و انجام شده را نمایش می دهند. گزینه همه اطلاعات، تمامی این اطلاعات این گزینه ها را در یک صفحه نشان می دهد. در این بخش در قسمت ایندکس سایت، اطلاعاتی نظیر این که در آن روز چه میزان تن مشتقات نفتی و گازی مورد معامله قرار گرفته است و با چه قیمت پایه ای معامله شده است، به دست می آید. 

زبانه شبکه کدال

پنجمین گزینه مربوط به شبکه کدال است. در سایت کدال به آدرس www.codal.ir تمامی گزارش های مربوط به عملکرد، فعالیت و مالی شرکت های پذیرفته شده در بازار سرمایه را مشاهده می کنید. همچنین، علت نوسانات قیمت هر نماد بیان شده است. این گزارش ها به ترتیب تاریخ قرار گرفته اند.

زبانه صندوق های سرمایه گذاری

ششمین گزینه مربوط به صندوق های سرمایه گذاری می باشد و اطلاعات مربوط به این صندوق ها نشان داده شده است. مبادله صندوق های سرمایه گذاری به صورت روزانه انجام می شود. این اطلاعات می تواند برای برخی از سرمایه گذاران حائز اهمیت زیادی باشد. اطلاعات هر صندوق، شامل تاریخ ثبت اطلاعات در بورس، ضامن و مدیر، عمر صندوق، ارزش خالص هر واحد، خالص ارزش دارایی ها و میزان بازدهی در دوره های مختلف است. 

زبانه بورس کالا

آخرین گزینه مربوط به بورس کالا می باشد که خود شامل 10 سربرگ یا گزینه متفاوت است. این گزینه ها شامل سربرگ های سلف استاندارد، صندوق های کالایی، گواهی سپرده کالایی، نمای بازار- آتی، نمای بازار- اختیارمعامله، اطلاعیه عرضه بازار فیزیکی، قیمت نمادهای فیزیکی، معاملات بازار فیزیکی، پیام ناظر، اعلانات و اطلاعیه ها است اکنون به توضیح گزینه های موجود در قسمت بالا و سمت چپ در صفحه اصلی سایت می پردازیم. اولین سربرگ مربوط به نمایش فهرست است. در این بخش اطلاعات بسیار زیادی مثل آمار حقیقی ها و حقوقی ها و تغییر مالکیت آنها و همچنین سهامداران فعال هر نماد موجود است. همچنین، می توانید گروه های یک صنعت را مشاهده کنید و شرکت ها را از نظر روزهای معاملاتی یا مثبت و منفی بودن مقایسه کنید. یکی از امتیازهای این بخش، قابلیت استخراج اطلاعات در قالب فایل خروجی اکسل می باشد.

 

دومین سربرگ مربوط به انتخاب زبان است. سومین سربرگ مربوط به خانه یا همان صفحه اصلی سایت است. چهارمین سربرگ از اهمیت خاصی برخوردار است و مربوط به دیده بان بازار می باشد. در صفحه دیده بان یک نمای کلی از تمامی گروه ها به همراه جزئیاتشان را مشاهده می کنید. در بالای صفحه دیده بان نیز، با 9 زبانه مختلف روبه رو خواهید شد. یکی از این زبانه ها قالب نمایش است که از طریق آن می توانید نحوه مشاهده اطلاعات را به دلخواه به صورت کلاسیک، سطری، کارتی، ... و یا قالب ساخت شخصیتان تغییر دهید.

در سربرگ جستجو با وارد کردن نام نماد به اطلاعات دقیقی در مورد آن نماد دست می یابید. در زبانه تنظیم ها نیز می توانید تمامی اطلاعاتی را که برای مشاهده نیاز دارید، انتخاب کنید. در سربرگ مرتب سازی با توجه به اولویتی که در نظر دارید، اطلاعات را مرتب می سازید. برای مثال می توان اطلاعات را بر اساس زمان آخرین معامله، مرتب سازید.

سربرگ بعدی مشاهده سریع است و امکان رویت اطلاعات را به شکل تمام صفحه به همراه اطلاعات کاملی ارائه می دهد. سربرگ فیلتر نیز کمک می کند تا شما فیلترهای آماده و یا فیلتری که خودتان ایجاد کرده اید، را وارد کنید. برای مثال می توانید فرمول صف خرید را در بخش شرط تایپ کنید و برای آن نیز نامی گزینش نمایید و آن را ذخیره سازید. در این صورت در دیده بان تنها نمادهایی که دارای صف خرید هستند، نمایش داده می شوند.

 سربرگ خروجی نیز، به شما خروجی های اکسل و یا HTML ارائه خواهد داد. سربرگ راهنما مربوط به راهنمایی و معرفی می باشد. 

صفحه مرتبط با هر نماد

به دو روش می توانید اطلاعات مربوط به نماد مورد نظر خود را مشاهده نمایید. یک روش از طریق جستجوی نماد از صفحه اصلی می باشد و روش دوم از طریق صفحه دیده بان است. با جستجوی نماد مورد نظر، وارد صفحه اختصاصی آن نماد می شوید و اطلاعات آن نماد را خواهید دید. این اطلاعات شامل نوسانات قیمتی، روند معاملاتی، و دیگر ویژگی های مربوط به آن نماد است. به علاوه، نمودار قیمت و حجم روز و همچنین، مقایسه شرکت های گروه را نیز خواهید دید.

در سمت راست صفحه با اطلاعاتی شامل قیمت معامله، قیمت پایانی، تعداد، حجم و ارزش معاملات، ارزش بازار، آخرین اطلاعات قیمت و وضعیت نماد مواجه می شوید.

این اطلاعات شامل نوسانات قیمتی، روند معاملاتی، و دیگر ویژگی های مربوط به آن نماد است. به علاوه، نمودار قیمت و حجم روز و همچنین، مقایسه شرکت های گروه را نیز خواهید دید. در سمت راست صفحه با اطلاعاتی شامل قیمت معامله، قیمت پایانی، تعداد، حجم و ارزش معاملات، ارزش بازار، آخرین اطلاعات قیمت و وضعیت نماد مواجه می شوید.

• قیمت معاملاتی، نشان دهنده اولین قیمت و قیمت پایانی می باشد که قیمت پایانی معیای برای قیمت گذاری در روز معاملاتی بعدی است. دامنه نوسان تعیین این قیمت یک بازه 5 تا 10 درصدی دارد. 
• تعداد معاملات، تعداد نوبت معاملات را در هر سهم نشان می دهد. این تعداد از مجموع خرید و فروش ها حاصل می شود.
• ارزش معاملات، نشان دهنده تعداد سهم معامله شده ضرب در قیمت هر سهم در آن روز معاملاتی می باشد

در قسمت میانی با بازه های قیمتی مجاز، تعداد سهام، حجم مبنا، شناوی سهام و اطلاعات دیگری مواجه می شوید که مختصرا، توضیح می دهیم.

• تعداد سهام، تعداد کل سهام شرکت را نشان می دهد. این تعداد از تقسیم سرمایه شرکت بر ارزش اسمی هر سهم که برابر یا 100 تومان می باشد، حاصل می شود.
• حجم مبنا، کم ترین تعداد سهمی است که باید در طول روز معامله شود تا قیمت سهم بتواند بر اساس سقف دامنه نوسان روزانه، افزایش یا کاهش یابد. نوسانات قیمت سهام در اثر خرید و فروش تعداد مشخصی از آن سهام ناشی می‎ شود. در غیر این صورت، حتی معامله چند سهم می تواند منجر به شکل گیری قیمت های غیر واقعی در سهم شود. سرمایه گذاران با توجه به حجم مبنا، نسبت به سرمایه گذاری در یک شرکت، اطمینان حاصل می کنند.
• سهام شناور، درصدی از سهام است که در اختیار سهامداران عادی است. سهامداران عادی مالک کمتر از 5 درصد از سهام شرکت هستند. در مقابل سهامداران عمده یا راهبردی، مالک بیش از 5 درصد از سهام شرکت هستند.
• میانگین حجم ماه، میانگین تعداد سهام معامله شده در هر ماه می باشد.
• سود هر سهم یا EPS، این سود نشان دهنده عملکرد واقعی شرکت در دوازده ماه گذشته است.
• نسبت قیمت به سود سهام یا P/E، نشان می دهد که در حال حاضر، قیمت یک سهم، چند برابر آخرین سود پیشبینی شده توسط شرکت است. این نسبت، یکی از روش های ارزش گذاری سهام است و بیان می کند تا اگر شرکت سالانه سود به دست آمده را در مجمع تقسیم کند، چند سال طول خواهد کشید تا این مقدار به قیمت کنونی سهام برسد.
• در سمت چپ، میزان خرید حقیقی و حقوقی نمایش داده می شود. از گزینه های بالای این قسمت نیز، می توانید استفاده نمایید. یکی از این گزینه ها اطلاعات تکمیلی است.

در قسمت اطلاعات تکمیلی جزئیات مربوط به معاملات سهم به همراه حجم ها نمایش داده می شود. این اطلاعات شامل مواردی مثل تقویم معاملاتی، تعدیل قیمت، افزایش سرمایه، جدول حجم قیمت، ریز معاملات و موارد دیگر می باشد. برای مثال تقویم معاملاتی، دسترسی فوری به اطلاعات مهمی چون قیمت پایانی و حجم معاملات را می دهد.

با استفاده از کلیدهای میانبر می توان اطلاعات این صفحه را تغییر داد. از طرفی صفحات سفارش خرید و فروش، اطلاعیه های انتشار کدال، نمودا قیمتی روزانه سهام، سهام های هم گروه و همچنین، سابقه قیمتی می توانند مخفی شوند و یا نمایش داده شوند.

علاوه بر این، در بالای هر نماد 19 زبانه مختلف وجود دارد. هر کدام از این نمادها، محتوی اطلاعات جزئی تری می باشد. این زبانه ها، گزینه های دریک نگاه، پیام ناظر، سابقه، اطلاعیه، آگهی مجتمع، تغییر وضعیت، شناسه، هیات مدیره، حقیقی-حقوقی، سهامداران، EPS، DPD، آمارها، معرفی، ترازنامه، سود و زیان، تولید و فروش، پورتفوی و تصمیمات مجمع می باشد.

در بین این سربرگ ها پیام ناظر، سابقه، تغییر وضعیت و سهامداران کاربرد زیادی دارند. بای مثال، با کلیک کردن بر روی سربرگ سابقه، اطلاعات ریزتری از معاملات هر روز سهام را مشاهده می کنید و یا در سربرگ سهامداران، با کلیک کردن بر روی سربرگ سهامداران، سهامداران شرکت را در روزهای اخیر مشاهده می کنید. همچنین، در سربرگ EPS، می توانید سود واقعی شرکت را در بازه های سه ماهه، شش ماهه و نه ماهه مشاهده نمایید.

از طرفی اطلاعیه جدید کدال، وضعیت جدید نماد و پیام جدید ناظر بازار نیز به شکل میانبر در پایین صفحه هر نماد و همچنین صفحه دیده بان، نمایش داده می شود که با کلیک کردن بر روی آنها به اطلاعات بیشتری دست پیدا می کنید.