سازوکار اصلی بازار سهام مبتنی بر معامله است و خریداران و فروشندگان با پیشنهادات قیمتی خود، وارد این بازار می شوند و فعالان بازار سرمایه، هدف از ایجاد این بستر را تسهیل معاملات افراد می دانند. به طور کلی افراد فعال در بازار سرمایه را می توان به 2 تیپ شخصیتی سرمایه گذار و معامله گر تقسیم کرد و هرکدام از آن ها ویژگی های خاص مربوط به خود را دارند و نمی توان یک توصیه کلی برای همه فعالان این بازار در نظر گرفت؛ چراکه شخصیت هر فرد مختص به خود اوست و در بین هر 2 نوع تیپ شخصیتی معامله گر و سرمایه گذار، افراد موفقی دیده می شود و از آنجا که افراد بسیار زیادی به شغل معامله گری علاقه مند هستند، در این مقاله به معرفی شخصیت معامله گری در بازار بورس می پردازیم.

شخصیت معامله گری در بازار بورس چه ویژگی هایی دارد؟

اولین سوالی که در خصوص شخصیت معامله گری در بازار بورس پیش می آید این است که این تیپ شخصیتی چه نکاتی دارد و آیا همه افراد می توانند شغل معامله گری را دنبال کنند؟ پاسخ این سوال را بایستی در ویژگی های این تیپ شخصیتی جستجو کرد و به طور کلی شخصیت معامله گری در بازار بورس و سرمایه گذاری را باید از یکدیگر تفکیک کرد.

استراتژی شخصی

اصلی ترین ویژگی شخصیت معامله گری در بازار بورس، داشتن استراتژی شخصی است و فعالان حرفه ای بازار سرمایه معتقدند که بدون استراتژی نمی توان در بازارهای مالی موفق شد. این موضوع، ذهن افراد معامله گر را مرتب می کند و در مواقع حساس و پیچیده، تصمیم گیری را تسهیل می بخشد؛ استراتژی برای هر فردی، مختص خود اوست و هیچکس نمی تواند یک نسخه کلی برای همه فعالان در نظر بگیرد. استراتژی شخصی معامله گران می تواند شامل تحلیل تکنیکال، تابلوخوانی، تحلیل بنیادی و...باشد.

به عنوان مثال، ممکن است یک معامله گر برای انجام معاملات خود از تحلیل بنیادی استفاده کند و براساس استراتژی شخصی این فرد، شرکت هایی فقط می توانند در واچ لیست سهام قرار بگیرند که نسبت P/E آن ها کمتر از 4 واحد باشد.

انضباط فردی

یکی دیگر از ویژگی های شخصیت معامله گری در بازار بورس، انضباط فردی است و معامله گران معمولا افراد منظم و دقیقی هستند. اگرچه ممکن است در یک بازه کوتاه مدت، افراد مبتدی و نامنظم نیز معاملات خوبی انجام دهند، اما تجربه ها نشان داده است که در بازه های بلندمدت، معامله گرانی موفق هستند که در زندگی کاری خود، انضباط فردی را سر لوحه قرار داده اند. توجه داشته باشید که انضباط فردی بایستی تمامی جنبه های معاملاتی و استراتژی افراد را شامل شود.

به عنوان مثال، وقتی که یک فرد برای معاملات خود، حد ضرر مشخص می کند، اگر انضباط فردی داشته باشد، پس از اینکه حد ضرر فعال شد، از معامله خارج می شود؛ اما اگر این شخص انضباط فردی نداشته باشد، ممکن است حد ضرر را رعایت نکند و متحمل ضرر و زیان های سنگین شود.

ریسک پذیری

ریسک پذیری یکی دیگر از ویژگی های شخصیت معامله گری در بازار بورس است و اغلب معامله گران در مقایسه با سرمایه گذاران بلندمدتی، شخصیت ریسک پذیرتری دارند و همین موضوع باعث شده است که تعداد معاملات آن ها بیشتر از افراد سرمایه گذار باشد. افرادی که ریسک گریز هستند، معمولا ترجیح می دهند که کمتر معامله کنند و پول خود را در سهم های بنیادی و یا به شکل غیرمستقیم و در قالب صندوق های سرمایه گذاری یا شرکت های سبدگردان سرمایه گذاری می کنند. البته توجه داشته باشید که خود افراد معامله گر نیز به دسته های مختلفی همچون معامله گر روزانه، معامله گر میان مدتی و...تقسیم می شوند.

به عنوان مثال، قطعا نوع ریسک پذیری یک معامله گر روزانه، با کسی که در طول یک ماه ممکن است فقط 2 معامله انجام دهد، متفاوت است. بنابراین پیش از اینکه تصمیم بگیرید شغل معامله گری در بازار سهام را برای خود انتخاب کنید، حتما میزان ریسک پذیری خود را در نظر بگیرید.

به روز بودن اخبار و اطلاعات

یکی دیگر از نکات مهم در خصوص شخصیت معامله گری در بازار بورس، به روز بودن اخبار و اطلاعات است؛ در واقع، یک معامله گر حرفه ای به دلیل انجام معاملات زیاد، همواره باید بر روی اخبار و اطلاعات موثر بر بازارهای مالی تسلط نسبی داشته باشد و دور بودن از اخبار به مدت طولانی، معاملات را با ریسک مواجه می کند؛ چراکه حساسیت بازار بورس به اخبار سیاسی، نظامی، اقتصادی و...بسیار زیاد است و کوچکترین خبر مثبت و منفی می تواند روند بازار را عوض کند.

به عنوان مثال، حمله نظامی روسیه به اوکراین، بازارهای جهانی را دچار تلاطم های شدید کرد و این موضوع می تواند سودآوری شرکت های کامودیتی محور در بورس و فرابورس را دگرگون کند و اگر یک معامله گر در خصوص چنین اخباری تسلط کافی نداشته باشد، نمی تواند معاملات خوبی داشته باشد و احتمالا با زیان مواجه خواهد شد.

دانش تخصصی

یکی از پایه های اصلی شخصیت معامله گری در بازار بورس، داشتن دانش تخصصی در حوزه های مختلفی همچون تحلیل تکنیکال، تحلیل بنیادی، تابلوخوانی، روانشناسی بازار و...است و یک معامله گر حرفه ای همواره دانش و اطلاعات علمی خود را به روز رسانی می کند.

به عنوان مثال، یک شخص دارای استراتژی شخصی در معاملات، میزان ریسک پذیری بالا، انضباط فردی و...است؛ اما دانش کافی در تحلیل تکنیکال ندارد و نقاط خرید و فروش سهام شرکت ها را به خوبی نمی تواند تشخیص دهد؛ به همین دلیل این فرد بدون داشتن اطلاعات علمی و دانش تخصصی نمی تواند معامله گر خوبی باشد.

بررسی تابلو معاملاتی

یک سرمایه گذار بلندمدت وقتی که خرید خود را تکمیل می کند، ممکن است چندین ماه و یا حتی چندین سال تابلو معاملاتی سهام خریداری شده را بررسی نکند؛ اما یک معامله گر به دلیل تعداد بالای خرید و فروش هایی که انجام می دهد، دائما باید تابلو معاملاتی و ورود و خروج پول ها را با دقت بررسی کند و فعالان بازار سرمایه باید نوع شخصیت خود را در نظر بگیرند؛ چراکه بسیاری از افراد نمی توانند استرس و اضطراب های ناشی از نوسانات قیمت در بازار سهام را تحمل کنند و توصیه می شود که فعالان بازار از تست MBTI برای سنجش نوع شخصیت معامله گری در بازار بورس یا سرمایه گذاری استفاده کنند.

یک معامله گر برای رسیدن به موفقیت چه کارهایی باید انجام دهد؟

موفقیت یک مفهوم نسبی در بازارهای مالی است و هر فردی با توجه به اهداف و استراتژی خود تعریف متفاوتی از موفقیت ارائه می کند؛ اما به طور کلی عوامل متعددی در موفقیت یک معامله گر موثر است که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• در معامله کردن استراتژی مشخص داشته باشید و بدون در نظر گرفتن اخبار، فقط و فقط طبق استراتژی خود پیش بروید؛ دقیقا مثل ربات.
• روی بازاری که قصد سرمایه گذاری در آن را دارید، تمرکز کنید و با تحلیل کامل از بازار هدفتان وارد شوید.
• اشتباهات خود را بپذیرید و از آن ها درس بگیرید.
• از غرور و طمع در معامله خود به شدت دوری کنید.
• از رفتار هیجانی و رفتار تقلیدی دوری کنید.
• مسئولیت معامله خود را بپذیرید و بدانید که تمام سود یا ضرر کسب شده حاصل تحلیل و اقدام خودتان است؛ بنابراین از سیگنال گرفتن از دیگران خودداری کنید.
• از خوش بینی و بدبینی بی دلیل نسبت به یک بازار دوری کنید.
• مدیریت سرمایه را حتما رعایت کنید.
• برآیند معاملات شما باید درجهت سود باشد؛ بس با یک ضرر روحیه خود را از دست ندهید و صبر داشته باشید.

جمع بندی

فعالان بازار سرمایه را می توان به 2 دسته سرمایه گذار و معامله گر تقسیم کرد و هرکدام از آن ها ویژگی های خاص خود را دارند و تجربه ها نشان داده است که هر دو دسته معامله گر و سرمایه گذار می توانند بازدهی های خوبی را به همراه داشته باشند. به طور کلی شخصیت معامله گری در بازار بورس دارای ویژگی های مختلفی همچون ریسک پذیری، استفاده از استراتژی شخصی، به روز بودن در اخبار و اطلاعات، تسلط بر دانش تخصصی بازارهای مالی، بررسی مداوم تابلو معاملاتی و...است. لازم به ذکر است که همه افراد نمی توانند معامله گر خوبی باشند و با توجه به مواردی که گفته شد، بایستی شخصیت خود را بسنجند و بهترین گزینه را برای سرمایه گذاری یا معامله گری انتخاب کنند.