غرور در سرمایه گذاری را می توان به عنوان دشمن شماره یک سرمایه گذاران دانست. غرور یک نیروی روان شناختی قدرتمند است که اثرات بدی بر طرز تفکر سرمایه گذاران دارد؛ اما بسیاری از آن ها ممکن است اصلا متوجه این احساس نشوند. وقتی معامله گر یا سرمایه گذار چند معامله متوالی را با سود پشت سر بگذارد، دچار این احساس مخرب می شود و اعتماد به نفس بیش از حدی پیدا می کند که این اعتماد به نفس ممکن است در آینده آن ها را از پذیرفتن ضرر و زیان باز دارد. در ادامه مقاله قصد داریم با مفهوم غرور در سرمایه گذاری و جزییات مربوط به آن آشنا شویم.

غرور در سرمایه گذاری به چه معناست؟

همانطور که اشاره شد، غرور در سرمایه گذاری به سرمایه گذاران و معامله گران اجازه نمی دهد که در بحران ها به اشتباهاتشان اقرار کنند. آن ها از پذیرفتن زیان اندک خود سر باز می زنند و این سبب می شود تا به موقع از آن معامله خارج نشوند و قیمت سهم آن ها افت شدیدتری می کند و متحمل ضرر بیشتری می گردند. افراد نا امید دست به اقدامات بدتری نیز می زنند. آن ها به یکباره ممکن است سهام برنده خود را به فروش برسانند؛ غافل از این که این سهم می توانست درصد بیشتری از زیان های آن ها را جبران کند.

غرور به هنگام ضرر

این غرور باز هم می تواند کار دست افراد دهد و آن ها در معاملات بعدی، سهام بیشتری خریداری می کنند. سهامی که دوباره به آن ها زیان می رساند و غرور کاذب هرگز اجازه نمی دهد تا به موقع جلوی ضرر را بگیرند. آن ها در مقابل این افت قیمت مقاومت می کنند. یک استراتژی وجود دارد که می گوید تا وقتیکه یک سهم سودی به شما نداده است، اقدام به خرید تعداد بیشتری از آن را نکنید. البته ممکن است باز هم غرورتان بر روی شما تاثیر بگذارد؛ به این دلیل که سهم را به حداقل قیمتش نخریده اید. هر چه غرور شخص بیشتر باشد، به خود مطمئن تر می شود. او به احتمال زیاد مدت زیادی در ضرر خواهد بود و درصد زیادی از سرمایه اش را بر باد خواهد داد.

غرور در سرمایه گذاری در ابتدای معاملات سودآور

وقتیکه وارد یک معامله سودآور می شوید، اصلا فکرش را هم نمی کنید که ممکن است مشکلی برای شما به وجود بیاید؛ ولی همیشه بازار با معاملات شما در یک جهت حرکت نمی کند. در حقیقت در زمان سود، با اشتباهات زیادی مواجه هستید. ممکن است معاملات پرخطری را بپذیرید؛ در حالیکه ظرفیت این ریسک ها را ندارید و حتی به خط قرمز حد ضرر خود نیز واکنشی نشان ندهید. از اصول و استراتژی معاملاتی خود پیروی نکنید و اساسا در معاملاتتان هیچ احتیاطی انجام ندهید. این رفتارها در بستر زمان منجر به پدیده ای می شود که آن را غرور در سرمایه گذاری و یا به طور خاص، غرور بورسی می نامیم.

رفتارهای ناشی از غرور بورسی

غرور بورسی رفتار سرمایه گذاری شما را تغییر می دهد. شما احساسی عمل می کنید و منطق را رها می سازید. به جای اینکه بر روی سرمایه خود تمرکز کنید، بازار و شرایط سهام است که اختیار شما را در دست می گیرد. رفته رفته به قدری ضعیف می شوید که احساس می کنید جایی در این بازار نخواهید داشت.

جلوی غرور را هر وقت بگیرید، منفعت است

برخی سرمایه گذاران که در اقلیت هستند، به موقع جلوی غرور خود را می گیرند. آن ها می پذیرند که به دلیل ماهیت نوسانی بازار، ضرر اجتناب ناپذیر است و به نتایج خرید و فروش های خود توجه می کنند. در زمانیکه شرایط خوب نیست و رکود وجود دارد، فورا جلوی معاملاتشان را می گیرند.

آیا سوددهی بهتر از غرور است؟

برخی از سرمایه گذاران برعکس گروه اول می باشند. این دسته از افراد که قریب به یک سوم از سرمایه گذاران را شامل می شوند، بیشتر اوقات با شکست های متوالی در بازار مواجه می شوند. این افراد تنها به پیشنهاد یکی از آشنایان سهمی را خرید و فروش می کنند و بدون تحلیل دست به معامله می زنند. شاید گاهی به طور اتفاقی سود کسب کرده باشند؛ ولی سود آن ها تنها به دلیل جو نوسانی بازار رخ داده است. آن ها در زمان رونق بازار، در صف خرید هستند و در زمان رکود نیز، در صف فروش قرار می گیرند.

در ادامه باید بگوییم سرمایه گذارانی هم وجود دارند که در گروه سوم طبقه بندی می شوند و بین 40 درصد تا یک دوم بازار را تشکیل می دهند. با اینکه این اشخاص نسبت به معامله گری آموزش دیده اند و سود مناسبی هم کسب کرده اند، ولی بلد نیستند سود بدست آمده خود را حفظ کنند. در هنگام رکود بازار نیز باید با اتخاذ استراتژی های لازم سرمایه را حفظ کرد؛ چراکه غرور این افراد را نیز درگیر می کند. نتیجه هم می تواند از دست دادن تمام یا قسمتی از سود باشد.

البته این دسته از افراد، پس از چندین بار شکست، در معاملات خود تجدید نظر می کنند و به اصلاح خرید و فروش خود می پردازند. پس از اندکی، شرایط بازار تغییر می کند و دوباره در معاملاتشان سود کسب می کنند. اما پس از مدتی همه چیز را به دست فراموشی می سپارند و خرید و فروش احساسی باز هم آن ها را فرا می گیرد. گاهی این چرخه چندین سال به طول می انجامد.

غرور در سرمایه گذاری و ضررهای متوالی

افرادی که دچار غرور در سرمایه گذاری هستند، به شرایط بازار توجهی نمی کنند و ممکن است بخش زیادی از سرمایه خود را تنها به خرید یک سهم اختصاص دهند. با وجود یک خرید بزرگ، میزان ریسک نیز بیشتر می شود. بر خلاف انتظار این افراد، بازار با معاملاتشان هم جهت حرکت نمی کند و در اثر یک زیان بزرگ، احساس بدی به آن ها دست می دهد و در شرایط زیان، سهامشان را به فروش می رسانند. در واقع بازار را مانند ماری می بینند که آن ها را نیش زده، ولی حقیقت این است که خود فریفته غرور کاذب خویش شده اند.

عواقب غرور در سرمایه گذاری

بنابراین به طور خلاصه می توان عواقب غرور در سرمایه گذاری را به صورت زیر بیان کرد: 

• بروز اعتماد به نفس کاذب و انجام معاملات تحلیل نشده
• عدم درک بازار 
• ریسک غیرمنطقی
• عملکرد نامناسب
• در نظر نگرفتن هیچ گونه حد و مرز در معاملات
• پیروی نکردن از اصول و استراتژی معاملاتی خود
• انتظار و توقع برای کسب سود زیاد
• شکست در معاملات

چگونه از غرور اجتناب کنیم؟

برای دوری از غرور، رعایت کردن موارد زیر می تواند به شما کمک بسیار زیادی کند:

• هیچگاه اصول معاملاتی خود را زیر پا نگذارید.
• به اندازه کافی پیش از انجام معاملات خود، آن ها را تحلیل کنید.
• ریسک معاملات خود را مشخص کنید.
• حد ضرر را تعیین کنید و از همه مهمتر، به آن پایبند باشید.
• بر احساسات خود مسلط باشید.
• اگر فکر می کنید که در حال انجام معاملات احساسی هستید، فورا آن ها را متوقف کنید و به بررسی استراتژی های معاملاتی خود بپردازید.
• به روند بازار اهمیت دهید تا موفق شوید.

جمع بندی

در این مقاله با یکی دیگر از احساسات مخرب در حوزه سرمایه گذاری به نام غرور در سرمایه گذاری آشنا شدیم. هنگامیکه چند معامله متوالی را با موفقیت انجام می دهیم، این احساس به سراغ خیلی از افراد می آید. اما همواره باید توجه داشته باشیم که بازار همیشه مطابق میل ما حرکت نمی کند و ما باید در هر لحظه توقع و ظرفیت پذیرش ضرر را نیز داشته باشیم و به حد ضررهای خود پایبند بمانیم.