فعالان بازار سرمایه، تیپ های شخصیتی متنوعی دارند و هر کدام از آن ها برای خود اهداف و استراتژی های مختلفی را تعیین کرده اند و با توجه به شخصیت سرمایه گذاری که دارند، معاملات خود را انجام می دهند. به طور کلی به لحاظ ریسک پذیری، سرمایه گذاران فعال در بورس را می توان به 3 دسته بسیار ریسک پذیر، ریسک پذیر با شدت متوسط و ریسک گریز تقسیم بندی کرد. توجه داشته باشید که هرکدام از این تیپ های شخصیتی، اگر استراتژی شخصی خود را دنبال کنند و معاملات و سرمایه گذاری های خود را براساس تحلیل انجام دهند، می توانند بازدهی های مناسبی را به وجود بیاورند. بنابراین، در ادامه مقاله قصد داریم شما را با انواع شخصیت سرمایه گذاری در بازار بورس آشنا کنیم.
شخصیت سرمایه گذاری به چه معناست؟
آیا تاکنون به شخصیت سرمایه گذاری خود فکر کرده اید و آیا می دانید که شخصیت سرمایه گذاری شما در چه دسته ای قرار می گیرد؟ پاسخ این سوالات اگرچه ممکن است ساده به نظر بیاید، اما می تواند راه حل بسیاری از مشکلات موجود در بازار سرمایه باشد.
معمولا افرادی که مبتدی هستند و به تازگی وارد بازار سرمایه شده اند، از تیپ شخصیتی خود اطلاع کافی ندارند و به همین دلیل در معاملات خود سردرگم می شوند. بنابراین، برای سرمایه گذاری بهتر و انجام معاملات حرفه ای تر بایستی تیپ و شخصیت سرمایه گذاری خود را بشناسید و به بهترین نحو ممکن از آن استفاده کنید.
همانطور که گفته شد، شخصیت سرمایه گذاری افراد را می توان به 3 دسته تقسیم کرد:
- بسیار ریسک پذیر
- ریسک پذیر با شدت متوسط
- ریسک گریز
هرکدام از این تیپ های شخصیتی نکات خاص خود را دارد که در ادامه به معرفی آن ها می پردازیم.
شخصیت سرمایه گذاری بسیار ریسک پذیر
همانطور که از اسم آن مشخص است، این دسته از افراد بسیار ریسک پذیر هستند و تجربه ها نشان داده است که اگر ریسک پذیری افراد همراه با تحلیل و منطق معاملاتی باشد، می تواند نتایج بسیار خوبی را به همراه بیاورد. این افراد معمولا سهام شرکت های مختلف در بورس و فرابورس را تحلیل می کنند و سپس اقدام به خرید و فروش آن ها می کنند.
این افراد به دلیل سطح ریسک پذیری بالایی که دارند، پول خود را در صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت، اوراق قرضه، اسناد خزانه اسلامی، سپرده های بانکی و...که سود پایینی دارند، سرمایه گذاری نمی کنند و ترجیح می دهند ریسک بیشتری را متحمل شوند و در طرف مقابل نیز بازدهی بیشتری را کسب کنند.
سرمایه گذارانی که سطح ریسک پذیری بالایی دارند، معمولا حجم بیشتری از پول خود را وارد بازار می کنند؛ البته توجه داشته باشید که سرمایه گذاران با ریسک زیاد الزاما در فعالیت های خود موفق نیستند و بسیاری از این افراد، شکست های تلخی را نیز تجربه می کنند. بنابراین، اگر این سطح از ریسک پذیری بدون تحلیل و منطق باشد، ممکن است سرمایه افراد را با خطر روبرو کند.
همانطور که می دانید، بازار سهام ایران یک بازار 2 طرفه نیست و فعالان این بازار فقط از طریق رشد قیمت سهام می توانند بازدهی کسب کنند؛ افرادی که ریسک پذیر هستند، معمولا در روندهای نزولی نیز خرید و فروش خود را انجام می دهند و تک سهم های خوب را شکار می کنند.
از طرف دیگر، در بازار سرمایه ایران شرکت هایی وجود دارند که صورت های مالی مناسبی ندارند و به اصطلاح دیگر، زیان ده هستند؛ به عنوان مثال، برخی از شرکت های فعال در بازار پایه فرابورس چنین شرایطی دارند و فعالان با شخصیت سرمایه گذاری بسیار ریسک پذیر، سهام این شرکت ها را نیز خریداری می کنند.
به عنوان مثال، افراد ریسک پذیر، با دانستن و آگاهی از شرایط یک شرکت زیان ده در بازار پایه فرابورس، با بررسی وضعیت بنیادی و تحلیل صورت های مالی آن متوجه می شوند که این شرکت دارایی های بسیار زیادی دارد و از طریق تجدید ارزیابی دارایی ها می تواند خود را از زیان خارج کند. به همین دلیل افراد بسیار ریسک پذیر چنین سهامی را انتخاب می کنند و در فرآیندهای بعدی آن شریک می شوند.
نکته: برای مشخص کردن تیپ و شخصیت سرمایه گذاری خود می توانید از تست MBTI استفاده کنید و سپس به انجام معامله در بازار سهام بپردازید.
شخصیت سرمایه گذاری ریسک پذیر با شدت متوسط
این افراد به طور همزمان، ویژگی های سرمایه گذاران ریسک پذیر و ریسک گریز را دارند و علی رغم محافظه کار بودن، سعی می کنند که شانس خود را نیز در بازار سهام امتحان کنند. به عنوان مثال، در سبد سرمایه گذاری آن ها علاوه بر سهام شرکت های مختلف، اوراق با درآمد ثابت مانند اسناد خزانه اسلامی، اوراق مشارکت و...نیز دیده می شود. لازم به ذکر است که بخش بزرگی از فعالان بازار سرمایه را این دسته از افراد تشکیل می دهند.
نوع شخصیت سرمایه گذاری این افراد به این شکل است که سعی می کنند تمامی جوانب سرمایه گذاری را در نظر بگیرند و سپس بخش غیر ضروری پول خود را وارد معامله می کنند. این افراد از روش های غیرمستقیم سرمایه گذاری مانند شرکت های سبدگردان، صندوق های سرمایه گذاری و...نیز استفاده می کنند.
شخصیت سرمایه گذاری ریسک گریز
بخشی از فعالان بازار سرمایه را افراد ریسک گریز تشکیل می دهند و این افراد یک سری ملاحظات جدی در سرمایه گذاری های خود دارند و به شدت ریسک گریز هستند. این افراد معمولا بخش کمی از سرمایه خود را وارد بازارهای مالی می کنند و ترجیح می دهند که پول خود را در سپرده های بانکی و یا بازارهایی با نوسان کمتر سرمایه گذاری کنند.
افراد ریسک گریز در بازار سرمایه معمولا به شکل مستقیم در سهام شرکت های فعال در بورس و فرابورس سرمایه گذاری نمی کنند و از اوراق با درآمد ثابت مانند اوراق قرضه، اوراق اجاره، اسناد خرانه اسلامی، اوراق مشارکت، سپرده های بانکی و...استفاده می کنند.
تجربه ها نشان داده است که این افراد به دلیل تورم های سنگین موجود در جامعه، در سیکل های تورمی، بخشی از قدرت خرید خود را از دست می دهند؛ چراکه سود حاصل از اوراق با درآمد ثابت نمی تواند خود را با افزایش قیمت دارایی های مختلف مانند سهام، مسکن، طلا و...هماهنگ کند.
به عنوان مثال، فرض کنید که بازدهی سالانه اسناد خزانه اسلامی حدود 22 درصد باشد، اگر تورم موجود در جامعه را در محدوده 40 درصد در نظر بگیریم، عملا ارزش پول افرادی که در اسناد خزانه اسلامی سرمایه گذاری کرده اند، نه تنها رشدی نکرده است، بلکه 18 درصد کاهش نیز داشته است. بنابراین، افرادی که ریسک گریز هستند، به هنگام سرمایه گذاری باید تورم موجود در جامعه را نیز در نظر بگیرند.
افرادی که شخصیت سرمایه گذاری ریسک گریز دارند، حتی اگر در سهام شرکت ها نیز سرمایه گذاری کنند، ترجیح می دهند که دیدگاه بلندمدت به این موضوع داشته باشند و از نوسانات بازار استفاده نکنند. بخش دیگری از افراد ریسک گریز که نسبتا جسور هستند، شانس خود را در صندوق های سرمایه گذاری امتحان می کنند و بخش کوچکی از سرمایه خود را در آنجا قرار می دهند.
جمع بندی
سرمایه گذاری در بازار سهام، جزییات خاص خود را دارد و افراد مختلف با تیپ های شخصیتی گوناگون در آن حضور دارند. به طور کلی انواع شخصیت سرمایه گذاری در بازار سهام را می توان به 3 دسته افراد بسیار ریسک پذیر، ریسک پذیر با شدت متوسط و ریسک گریز تقسیم کرد که هرکدام از آن ها اگر به استراتژی و اهداف خود پایبند باشند، می توانند بازدهی های خوبی را خلق کنند. افراد بسیار ریسک پذیر معمولا در سهام شرکت های مختلف و به شکل مستقیم سرمایه گذاری می کنند. در طرف مقابل، افراد ریسک گریز معمولا در اوراق با درآمد ثابت مانند اوراق اجاره، اوراق مشارکت، اسناد خزانه اسلامی و... سرمایه گذاری می کنند و در این میان نیز، افراد ریسک پذیر با شدت متوسط وجود دارند که از پتانسیل های سهام شرکت های مختلف و همچنین اوراق با درآمد ثابت استفاده می کنند.