دیفای یا امور مالی غیرمتمرکز اشاره به مجموعهای از برنامههای کاربردی دارد که بدون نیاز به واسطه و به صورت غیرمتمرکز می تواند امور مالی مهمی از جمله دریافت وام و معاملات مالی را انجام دهند. محبوب ترین برنامه های دیفای شامل استیبل کوین ها، مبادلات غیرمتمرکز (DEX)، بسترهای وام دهی، Wrapped Bitcoins (WBTC) و بازارهای پیشبینی می باشد. دیفای دارای پروتکلهای مختلف بسیار زیادی می باشد که سرویسها و گزینههای کسب سود متفاوتی را ارائه میدهند. کاربران همواره به دنبال یافتن پروتکلی با بیشترین سود سالانه (APY) می باشند. آنها همچنین برای جلوگیری از ضررهای غیر منتظره به رصد و پیگیری میزان ماندگاری منبعی می پردازند که سود مذکور را پرداخت میکند. در این مقاله علاوه بر معرفی سود آن چین (on-chain-yield)، به بررسی نحوه ایجاد سود آن چین نیز می پردازیم.
سرویسهای ایجاد کننده ارزش
پیش از بررسی سود آن چین باید گفت، دریافت مالیات از سرویسهای کاربردی و مفید، قابل اتکاترین و معتبرترین منبع سود می باشد. سرویسها ارزش واقعی را به کاربران خود ارائه میدهند و کاربران این امکان را به سرویسها میدهند تا از سرمایه در گردش، سهم عادلانهای را به خود اختصاص دهند زیرا در اغلب اوقات این فرآیند محصولی ایمنتر و بهتر را به دنبال دارد. از سرویسهای ماندگار کریپتو می توان به موارد زیر اشاره کرد:
بیت کوین: انعطاف پذیرترین پول جهانی، بیت کوین می باشد که بدون نیاز به مجوز است. کاربران برای استفاده از شبکه بیت کوین، باید با رمزارز بیت کوین، کارمزد سرویسها را پرداخت نمایند.
اتریوم: ایمنترین پلتفرم برای اجرای وب۳ و سرویسهای دیفای، اتریوم می باشد. برای استفاده از شبکه اتریوم باید با رمزارز اتریوم، کارمزد سرویسها پرداخت شود.
چین لینک: بزرگ ترین ارائه دهنده اوراکل، چین لینک است. با استفاده از رمزارز چین لینک، می توان از شبکه چین لینک استفاده کرد.
الگوی «توکن دسترسی به پروتکل» را می توان در سرویسهای فوق مشاهده کرد. این الگو با ایجاد یک چرخه بلندمدت ماندگار، پاداش هایی را به سرمایه گذاران در این پروتکل اهدا می کند. بنابراین علاوه بر افزایش علاقه کاربران به پروتکل، باعث ایجاد جامعه بزرگتری پیرامون آن می شود؛ البته برای دستیابی به ماندگاری بلندمدت پروتکل، این تنها روش نیست. پروتکل های دیگری به دنبال دستیابی به این مورد از طریق روش دیگری هستند که عبارتند از:
Curve: بزرگ ترین پروتکل معاملات استیبل کوین های دیفای، کرو می باشد. کارمزد معاملات توسط دارندگان توکن CRV دریافت می شود.
آوه (Aave): یکی از پلتفرمهای وام دهی دیفای، آوه است که کاربران میتوانند علاوه بر استفاده از سرویس وام گیری آوه، برای دریافت کارمزد نیز توکن های خود را به عنوان نقدینگی پروتکل ارائه دهند.
سرویس ها در الگوی دوم این امکان را به کاربران میدهند تا تبدیل به هولدرهای توکن شوند و سهمی از سود را با نگهداری مقدار مشخصی توکن دریافت کنند. البته سرویسهای کارآمدی در هر دو الگو وجود دارند که کاربران تمایل به استفاده از آنها و پرداخت کارمزد دارند. ماینرها در شبکههای اتریوم و بیت کوین، می توانند کارمزد پرداختی توسط کاربران را دریافت نمایند. دارندگان توکن و ارائه دهندگان نقدینگی در پروتکلهای دیفای، کارمزد دریافت می کنند.
برای ایجاد سود آن چین، روشهای دیگری نیز وجود دارد. بیشتر روشهای ایجاد سود آن چین پیرامون ارائه سرویسهای مالی و دریافت هزینه به ازای ریسک های عملیاتی هستند. از روشهای مختلفی می توان به ماندگاری سود آن چین دست یافت اما شناخت نحوه دستیابی به آن باید ترجیحا On Chain، مستند و شفاف باشد.
برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه آموزش ارز دیجیتال، بر روی لینک کلیک کنید.
بازی مجموع-صفر
در صورت اندک بودن کاربرد سرویس مذکور و زیاد بودن سود، سرمایه استفاده شده برای تشویق استفاده بخشی از سرویس، از خود سرویس ایجاد نمی شود. بنابراین در صورت پایان یافتن و یا از بین رفتن منبع سرمایه خارجی، سرویس مذکور نیز به دلیل این که سود آن به سمت صفر میرود، از کار میافتد. مشکل بالقوه این بازیها این است که احتمال دارد مردم متوجه نشوند که وارد یکی از این بازیها شدهاند. با توجه به این که روابط اقتصادی بر پایه اعتماد شکل می گیرند، در صورت برآورده نشدن انتظارات مردم توسط پروتکلهای بزرگ، اعتماد کلی به پروتکل ها کاهش می یابد و در نهایت از بین میرود. در بازیهای مجموع-صفر، ضمانتی برای برنده شدن افراد بدون متحمل شدن ضرر وجود ندارد.
بازیهای مجموع-مثبت (Positive-Sum Games)
افراد همواره در بازیهای مجموع-صفر ضرر میکنند تا سایر افراد برنده شود، در حالی که هر دو طرف در بازی های مجموع-مثبت پس از تراکنش این احساس را دارند که دارای ارزش بیشتری هستند. تمام سرویسهایی که به کاربران در ازای دریافت کارمزد منصفانه، ارزش ارائه میدهند، قادر به ایجاد محیط Positive-Sum Games می باشند. برای مثال اگر ۲ طرف تراکنش به شرح زیر باشند:
- یکی از کاربران بخواهد برای پرداخت کرایه خانه خود، ۱ اتریوم را با ۲۰۰۰ دلار تبدیل کند.
- توسعه دهنده دارای یک قرارداد هوشمند باشد که امکان تبادل کوین بین دو طرف تراکنش را فراهم می کند.
در چنین موقعیتی تراکنش به شکل زیر صورت می گیرد:
حفظ و توسعه نرم افزار، کاری دائمی و هزینه بر است. بنابراین توسعه دهنده ۰.۵٪ کارمزد تبادل توکن را برای فعال نگه داشتن سرویس دریافت میکند. کاربر مذکور قادر به پرداخت مخارج خود از طریق اتریوم نمی باشد و آن را باید به دلار تبدیل کند. تمام صرافی ها نیز برای ادامه دادن فعالیت سرویس های خود، مقداری کارمزد تبادل توکن دریافت میکنند. بنابراین کاربر مذکور در سرویس توسعه دهنده ۱ اتریوم را تبادل و ۱۹۹۰ دلار دریافت میکند، همچنین برای حفظ سرویس باید ۱۰ دلار پرداخت کند. در ادامه نیز شرایط کاربر و توسعه دهنده را قبل و بعد از انجام تراکنش، به صورت خلاصه بررسی می کنیم:
قبل از تراکنش
کاربر: دارای ۲۰۰۰ دلار دارایی غیرنقدی است که با تبدیل آن به پول نقد می تواند برای مصارف روزانه از آن استفاده کند.
توسعه دهنده: از سرویس خود صفر دلار درآمد دارد.
پس از تراکنش
کاربر: دارای ۱۹۹۰ دلار پول نقد است که برای مصارف روزانه می تواند از آن استفاده کند.
توسعه دهنده: از کاربر و سرویس خود، ۱۰ دلار درآمد کسب کرده است.
طبق این مثال هر دو طرف تراکنش یعنی کاربر و توسعه دهنده، احساس میکنند که برنده هستند. از نظر کاربر ۱۰ دلاری که برای سرویس پرداخت کرده، ضرر محسوب نمی شود؛ زیرا سرویسی به او ارائه شده است که کارمزد پرداختی به حفظ و ادامه فعالیت آن کمک میکند.