سرمایه گذاری در بازارهای بورس و فرابورس به چند روش مختلف انجام می شود که یکی از آن ها عقد قرارداد با شرکت های سبدگردانی است. از این طریق شخص سرمایه گذار، سرمایه خود را به چنین شرکت هایی می سپارد تا آن ها یک سبد سرمایه گذاری مناسب با سوددهی بالا را با اعمال نظر سرمایه گذار یا بدون انجام این کار، بچینند. شرکت های سبدگردانی باید دارای مجوز قانونی بوده و به این ترتیب باید از شرایط دریافت مجوز سبدگردانی برخوردار باشند. کسانیکه قصد دریافت مجوز سبدگردانی دارند باید مراحل مختلفی را طی کنند؛ مدارک لازم را تحویل داده و همانطور که گفتیم از شرایط لازم برخوردار باشند. البته توجه داشته باشید که برای دریافت مجوز شرکت های سبدگردانی دو راه مختلف وجود دارد که هر یک از آن ها نیز شرایط و مدارک مختص به خود را دارند. در ادامه مقاله جزئیات بیشتری از شرایط دریافت مجوز سبدگردانی را توضیح می دهیم.
سبدگردانی چیست؟
بهتر است بدانید که در بازارهای بورس و فرابورس دو راه برای انجام معالات مختلف و سرمایه گذاری وجود دارند. بر اساس روش اول که روش مستقیم هم نامیده می شود؛ سرمایه گذار، شخصا نسبت به خرید و فروش سهام اقدام می کند؛ ولی در روش دوم سرمایه گذار انجام معاملات را یا به سبدگردانی می سپارد یا اینکه واحدهای صندوق های سرمایه گذاری را خریداری می کند.
بنابراین روش های سرمایه گذاری از طریق مراجعه به سبدگردانی یا خرید واحدهای صندوق های سرمایه گذاری نیز تفاوت هایی با یکدیگر دارند. هر یک از شرکت های سبدگردانی با مراجعین خود قراردادی را منعقد می کنند تا بر مبنای آن سرمایه ای را از متقاضی دریافت کرده و برای او سهام مختلفی را خریداری کنند. سرمایه گذار برای انتخاب سهام نیز می تواند نظر و هدف خود را به سبدگردان اعلام کند تا بر اساس آن ها، سهام خریداری شوند؛ البته در صورتیکه سرمایه گذار اختیار خرید سهام را به طور کلی به سبدگردانی واگذار کند، سبدگردان بر اساس تحلیل های انجام شده، سهام مختلف را برای سرمایه گذاری خریداری می کند.
این در حالی است که متقاضیان خرید واحدهای صندوق های سرمایه گذاری به هیچ عنوان حق اظهار نظر در مورد خرید سهام مختلف را ندارند و برای نزدیک تر شدن سهام صندوق های سرمایه گذاری به نظر خود باید صندوقی را انتخاب کنند که سهام خریداری شده توسط آن ها به نظر سرمایه گذار نزدیک تر باشد. بر همین مبنا، شرکت های سبدگردانی باید مجوزهای قانونی را اخذ کرده و از شرایط دریافت مجوز سبدگردانی برخوردار باشند؛ در غیر این صورت مجوز برای آن ها صادر نمی شود و فعالیت چنین شرکت هایی از نظر قانونی، تایید نخواهد شد.
انواع روش های اخذ مجوز سبدگردانی
لازم به ذکر است که برای اخذ مجوز سبدگردانی، دو روش مختلف وجود دارد که شرایط و مدارک لازم برای طی کردن مراحل هر کدام از این روش ها تا حدودی با یکدیگر متفاوت هستند. روش های اخذ مجوز سبدگردانی شامل موارد نامبرده در ادامه مطلب است:
- اخذ مجوز سبدگردانی از طریق دریافت مجوز تاسیس شرکت
- دریافت مجوز سبدگردانی از طریق تبدیل مجوز شرکت
بر همین اساس چنانچه فرد متقاضی، مجوز یک شرکت دیگر که مورد تایید سازمان بورس و اوراق بهادار است را داشته باشد، ولی در حال حاضر متقاضی دریافت مجوز سبدگردانی باشد هم می تواند مطابق قوانین وضع شده، مجوز شرکت فعلی را به مجوز یک شرکت سبدگردانی تبدیل کند.
شرایط دریافت مجوز سبدگردانی
همانطور که گفتیم برای دریافت مجوز سبدگردانی و عقد قرارداد با متقاضیان واگذاری سرمایه و خرید سهام، شرایط خاصی تعیین شده است. چنانچه فرد متقاضی از شرایط تعیین شده برخوردار نباشد، امکان دریافت مجوز شرکت سبدگردانی را نخواهد داشت. از جمله شرایط دریافت مجوز سبدگردانی می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- طرح اساسنامه ارائه شده باید با نمونه مصوب سازمان بورس و اوراق بهادار برای شرکت های سبدگردانی مطابقت داشته باشد.
- نام پیشنهادی نباید به صورت گمراه کننده انتخاب شده باشد.
- برنامه ها، اهداف، طرح تجاری و صورت های مالی پیش بینی شده باید متناسب با موضوع فعالیت شرکت سبدگردانی تنظیم شده باشند.
- موسسین شرکت سبدگردانی نباید بر اساس مدارکی که درمورد خودشان ارائه داده اند دارای سابقه کیفری باشند.
- داوطلبین سمت مدیر عاملی یا هیئت مدیره باید از شرایط تعیین شده برای این سمت ها برخوردار باشند.
- سرمایه غیر نقد باید در راستای اهداف سبدگردانی قابل استفاده باشد.
- اظهار نظر حسابرس مورد اعتماد پیرامون فعالیت های آخرین دوره مالی شرکت باید مورد قبول باشد.
- ترکیب دارایی های شرکت و ساختار مالی آن باید برای فعالیت های یک شرکت سبدگردانی مناسب باشد.
همانطور که گفتیم برای اخذ مجوز سبدگردانی علاوه بر دریافت مجوز تاسیس شرکت، می توانید از طریق تبدیل مجوز شرکت نیز اقدام کنید. بر همین اساس از میان شرایط نامبرده برخی مختص تبدیل شرکت هستند و برخی هم بین هر دو روش، مشترک محسوب می شوند.
مدارک لازم جهت دریافت مجوز سبدگردانی
در کنار شرایط دریافت مجوز سبدگردانی، متقاضیان باید مدارک مورد نیاز را نیز فراهم کرده و به موقع ارائه دهند. به همین علت در ادامه مطلب به مدارک مورد نیاز جهت دریافت مجوز سبدگردانی اشاره می کنیم:
- طرح اساسنامه
- فرم تقاضای صدور یا تبدیل شرکت جهت دریافت مجوز سبدگردانی
- طرح تجاری شرکت برای سه سال آینده پس از تاسیس سبدگردانی
- ترازنامه پیش بینی شده برای یک سال شمسی پس از تاسیس سبدگردانی
- پرسشنامه تکمیل شده برای سمت مدیرعاملی یا اعضای هیئت مدیره
- صورت های مالی حسابرسی شده دو سال آخر شرکت های متقاضی تبدیل مجوز به سبدگردانی
- تصویر آگهی منتشر شده در روزنامه های رسمی مبنی بر اعلام نام آخرین مدیران شرکت، صاحبان امضاء و محدوده اختیارات آن ها
با توجه به اینکه مجوز شرکت هایی که در حال حاضر فعال هستند را نیز می توان به مجوز سبدگردانی تبدیل کرد، مدارک لازم برای انجام این فرآیند از سایر مدارک مشترک با تاسیس سبدگردانی متفاوت است.
جمع بندی
در حال حاضر شرکت های سبدگردانی مختلفی در کشور فعال هستند که به انجام معاملات بهتر در بازار سرمایه برای متقاضیان کمک می کنند. سرمایه گذارانی که قصد خرید سهام دارند؛ می توانند با عقد قرارداد، سرمایه خود را به شرکت های سبدگردانی بسپارند و یک سبد سهام مطابق با نظر خود داشته باشند؛ یا اینکه تمام اختیارات خرید و فروش سهام را به سبدگردان بسپارند. بر همین اساس تمام شرکت های سبدگردانی باید مجوز فعالیت خود را دریافت کرده باشند و برای اخذ مجوز هم باید از شرایط دریافت مجوز سبدگردانی برخورد باشند. البته لازم به ذکر است که برخی از شرکت هایی که در حال حاضر فعال هستند و مورد تایید سازمان بورس و اوراق بهادار قرار می گیرند هم می توانند تغییر فعالیت داده و مجوز خود را به مجوز سبدگردانی تبدیل کنند.