انتخاب سبدگردان برای افرادی که قصد دارند در بورس سرمایه گذاری کنند، بسیار مهم است و انتخاب شرکت های سبدگردانی نکات خاص خود را دارد که در اینجا به توضیح این نکات می پردازیم. بازار سرمایه همواره یکی از بازارهای مالی جذاب برای سرمایه گذاری بوده است و بسیاری از افراد این محل را برای سرمایه گذاری مناسب می دانند؛ قشرهای مختلفی از مردم در بازار سرمایه فعال هستند. از متخصصان و معامله گران حرفه ای تا افراد تازه کار در این بازار اقدام به خرید و فروش می کنند اما دسته ای از افراد در این بازار وجود دارد که شغل اصلی آن ها با بازار سرمایه، غیر مرتبط است و در جای دیگر مشغول به کار هستند؛ به اینصورت که نه تخصص و دانش لازم را برای تحلیل بازار دارند و نه زمانی کافی برای انجام این کار.

به همین دلیل این دسته از افراد معمولا سرمایه ی خود را به فردی که خبره و فعال در بورس است، می سپارند و از او درخواست می کنند که مدیریت سبد سهامشان را بر عهده بگیرد. لازم به ذکر است که سپردن سرمایه خود به دیگران برای مدیریت سبد، به هیچ وجه توصیه نمی شود؛ بلکه بهتر است سرمایه خود را به شرکت های سبدگردان دارای مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار بسپارید.

در واقع این شرکت های سبدگردان، مراکزی هستند که با انعقاد قرارداد رسمی و دستمزد توافقی و همچنین متناسب با سطح ریسک پذیری مشتریان، اقدام به تشکیل و مدیریت سبد سهام متعلق به آن ها می کنند و از آنجا که سود و دستمزد این شرکت ها متناسب با سود سبد مشتریان تغییر می کند، بنابراین اقدامات این سبدگردان ها قطعا در جهت افزایش سودآوری سبد سهام مشتریان خواهد بود و همچنین تجربه ها نشان داده است که این سبدگردان ها معمولا بازدهی مناسبی را برای مشتریان خود خلق کرده اند. 

در ادامه مبحث انتخاب سبدگردان، قصد داریم تا شما را با ویژگی های سبد گردان خوب آشنا کنیم، که پیش از انتخاب سبدگردان بهتر است آن ها را مدنظر قرار بدهید. 

1) انتخاب شرکت های سبدگردانی دارای مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار

توجه داشته باشید که در سالیان اخیر، مراکزی با عنوان شرکت های سبدگردان اقدام به جذب سرمایه افراد می کنند در حالیکه هیچگونه مجوزی از سازمان بورس و اوراق بهادار ندارند و ممکن است از شما کلاهبرداری کنند و یا اینکه سرمایه شما را در جهت منافع خود در بازار سرمایه به کار بگیرند.

2) مقایسه کارمزد شرکت سبدگردان با سایر شرکت ها

همانطور که گفته شد، شرکت های سبدگردان برای مدیریت سرمایه ی مشتریان خود، دستمزدی را دریافت می کنند که به آن کارمزد سبدگردانی می گویند. توجه داشته باشید که میزان این کارمزد در قرارداد بین شرکت سبدگردان و مشتری تعیین می شود؛ به طور کلی می توان گفت که شرکت های سبدگردان دو نوع کارمزد را از مشتریان خود دریافت می کنند: 

الف) کارمزد ثابت

کارمزد ثابت معمولا به صورت سالیانه و به اندازه درصدی توافقی از کل سرمایه در انتهای سال اخذ می شود. 

ب) کارمزد مبتنی بر عملکرد

نوع دیگری از کارمزد نیز وجود دارد که به آن کارمزد مبتنی بر عملکرد می گویند؛ به این معنا که شرکت های سبدگردان، براساس میزان بازدهی و سودی که در انتهای سال برای سبد مذکور کسب کرده اند کارمزد خود را تغییر می دهند و درصد دستمزد را تعیین می کنند. 

3) بررسی سابقه و عملکرد شرکت سبد گردان در مدیریت سبد و میزان سودهای کسب شده توسط آن ها

یکی از اصلی ترین معیارها برای انتخاب سبدگردان، توجه به سابقه، عملکرد و میزان موفقیت و کسب سود توسط شرکت های سبدگردان مختلف است. افرادی که قصد دارند سرمایه خود را به شرکت های سبدگردان بسپارند، بهتر است به گذشته ی این شرکت ها مراجعه کنند و میزان سودآوری این شرکت ها برای مشتریان قبلی که داشته اند را مورد مقایسه قرار دهند.

4) حداقل مبلغ در نظر گرفته شده توسط شرکت سبدگردان را لحاظ کنید

یکی دیگر از موارد مهم در انتخاب سبدگردان، حداقل مبلغ برای سبدگردانی است؛ لازم به ذکر است که اغلب شرکت های سبدگردان معمولا حداقل مبلغی را برای قبول کردن سرمایه مشتریان به عنوان پیش شرط سبدگردانی، در نظر می گیرند که با توجه به توانایی، سابقه و معروف بودن شرکت سبدگردان، این حداقل مبلغ متفاوت است. بنابراین اگر سرمایه شما محدود است، حتما حداقل مبلغ در نظر گرفته شده توسط شرکت های سبدگردان را در نظر بگیرید و سپس سبدگردان خود را انتخاب کنید. 

5) امکان مشاهده دارایی های خود را بررسی کنید

پس از انعقاد قرارداد بین سرمایه گذار و سبدگردان، از طرف شرکت سبدگردان نام کاربری و رمز عبور اختصاصی به مشتری داده می شود به گونه ای که این دسترسی را به مشتری می دهد تا با استفاده از سامانه آنلاین شرکت سبدگردانی مذکور، شخص سرمایه گذار بتواند به صورت مفصل بر عملکرد سبد خود در شرکت سبدگردانی نظارت کند و خرید و فروش هایی را که توسط مدیر سبد صورت گرفته است را به طور کامل بررسی کند. 

بنابراین در انتخاب سبدگردان به این نکته دقت کنید که شما به عنوان سرمایه گذار حق دارید بر روند معاملاتی و سود و زیان سبد خود نظارت کنید و بهتر است سبدگردانی را برای مدیریت سبد خود انتخاب کنید که نام کاربری و رمز عبور اختصاصی را در اختیار شما قرار می دهد.

6) سبدگردان در تکرار عملکرد خوب خود باید ثبات داشته باشد

احتمالا تبلیغات گوناگون و رویایی شرکت های مختلف سبدگردان را در خصوص عملکردهای عالی و خلق کردن بازدهی های چند صد درصدی در کوتاه مدت را مشاهده کرده اید؛ اما آنچه که مهم است، در نظر گرفتن این موضوع است که سودسازی ها و عملکرد عالی شرکت های سبدگردان باید قابل تکرار باشد و سودآوری آن ها بایستی در دوره های مختلف (رونق و رکود باهم)، در نظر گرفته شود. بنابراین در انتخاب سبدگردان حتما بازدهی های بلند مدت آن ها را در نظر بگیرید. 

7) در نظر داشتن نیروی انسانی و پرسنل شرکت سبدگردانی

نیروی انسانی متخصص در شرکت های سبدگردان می تواند نقشی اساسی در عملکرد این شرکت ها داشته باشد. به عبارت دیگر می توان گفت که بازدهی و عملکرد شرکت های سبدگردان بسیار تحت تاثیر تجربه و تخصص پرسنل مختلف این شرکت ها از جمله: هیئت مدیره، تیم تحلیلگران، معامله گران و... است. بنابراین در انتخاب سبدگردان، حتما تخصص، تجربه و مهارت پرسنل سبدگردان را در نظر بگیرید.

8) بررسی اعتبار، خوش نامی و شناخته شده بودن شرکت سبدگردان

در انتخاب سبدگردان حتما اعتبار شرکت را لحاظ کنید؛ چراکه ممکن است بعدا ضرر و زیان های سنگینی به شما وارد شود و کسی هم پاسخگو نباشد اما شرکت هایی که اعتبار و معروفیت لازم را دارند، معمولا برای مشتریان خود ارزش بیشتری قائل هستند و سطح ریسک واگذار کردن سرمایه خود به این شرکت ها معقول تر است. 

9) محدودیت های مورد نظر خود را اعمال کنید

با توجه به اینکه شرکت های سبدگردان موظف هستند تمامی دستورات شما را به عنوان سرمایه گذار و در چارچوب ضوابط اجرا کنند، شما می توانید محدودیت های مورد نظر خود را برای انتخاب سهام، به شرکت سبدگردان اعلام کنید؛ به عنوان مثال اگر یک فرد در حوزه ی ساختمان سازی فعال باشد، ممکن است به شرکت سبدگردان بگوید که سهام گروه انبوه سازی و مستغلات را برای او خریداری نکنند. بنابراین یکی از ملاک های انتخاب سبدگردان می تواند موضوع اجازه ی اعمال نظر شخص سرمایه گذار در مدیریت سبد باشد. 

10) متن قرارداد را به دقت بررسی کنید

 

پس از ارزیابی موارد گفته شده در انتخاب سبدگردان، اگر شرکت دلخواه خود را پیدا کردید و به مرحله انعقاد قرارداد سبدگردانی رسیدید، لازم است که تمامی موارد مندرج در قرارداد را به دقت بررسی کنید تا از احتمال وقوع مشکل در آینده جلوگیری شود؛ برای بررسی این قرارداد اگر شما اطلاعات کافی و تخصص لازم برای سنجش متن قرارداد را داشتید که مشکلی نیست، اما اگر اطلاعات کافی را در این زمینه نداشتید بهتر است با یک وکیل یا مشاور حقوقی مسئله را در میان بگذارید تا بتواند شما را راهنمایی کند.