در بازارهای بین المللی نهادی به نام بانک سرمایه گذاری یا Investment Bank وجود دارد که به انجام مجموعه ای از فعالیت های مالی می پردازد. به طور کلی، خدمات تامین مالی در ایران توسط سه نهاد بانک ها، شرکت های سرمایه گذاری و شرکت های تامین سرمایه انجام می شود. همانطور که مشاهده کردید، شرکت های تامین سرمایه بخشی از سازوکار تامین مالی در ایران را تشکیل می دهند و در حال حاضر نیز تعدادی از این شرکت ها در بازار سرمایه حضور دارند و سهام آن ها خرید و فروش می شود. بنابراین اگر شما نیز در خصوص شرکت های تامین سرمایه و جزییات مربوط به آن کنجکاو هستید، توصیه می کنیم تا پایان مقاله همراه ما باشید.

شرکت تامین سرمایه چیست؟

شرکت ها و بنگاه های اقتصادی برای اینکه سرمایه مورد نیاز خود را تامین نمایند، چند راه پیش رو دارند. یکی از این راه ها وام گرفتن از بانک است و راه دیگر همکاری با یک شرکت تامین سرمایه است که بسیار جذاب تر از راه اول می باشد؛ چرا که مجبور به بازپرداخت سود وام نبوده و در واقع نوعی همکاری دو طرفه با آن ها شکل می گیرد.

شرکت های تامین سرمایه که زیر مجموعه نهاد های مالی هستند، نه یک شرکت سرمایه گذاری هستند و نه یک بانک؛ بلکه یک واسطه مالی هستند که در بازار سرمایه حضور دارند و فعالیت های متنوعی از قبیل کارگزاری، معامله گری، بازارگردانی، سبدگردانی، مشاوره سرمایه گذاری، پذیره نویسی، تعهد پذیره نویسی، ارزیابی ریسک مالی، افزایش سرمایه گذاری و مشاوره برای ادغام و اکتساب شرکت ها را انجام می دهند.

تفاوت شرکت تامین سرمایه و بانک

شرکت های تامین سرمایه در ایران، در واقع همان بانک های سرمایه گذاری هستند که در سراسر جهان وجود دارند. با این وجود که این شرکت ها با بانک ها تفاوت هایی دارند. از جمله این تفاوت ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• این شرکت ها بر خلاف بانک ها، سپرده پذیر نیستند.
• شرکت تامین سرمایه تنها تامین مالی شرکت ها و بنگاه های اقتصادی را انجام می دهد؛ در حالیکه بانک ها هم تامین مالی شرکت ها را در دستور کار خود دارند و هم افراد.
• فعالیت بانک های سرمایه گذاری در حوزه بازار سرمایه و فعالیت بانک های تجاری یا معمولی، در حوزه بازار پول می باشد.
• منبع درآمد شرکت تامین سرمایه با بانک متفاوت می باشد.

خدمات شرکت تامین سرمایه

سوالی که پیش می آید این است که یک شرکت تامین سرمایه چه خدماتی را به مشتریان خود ارائه می دهد؟ در پاسخ به این سوال بایستی خاطر نشان کرد که حوزه فعالیت و خدمات این شرکت ها بسیار گسترده است که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تامین مالی شرکت ها
• مدیریت دارایی ها
• مشاوره در سرمایه گذاری
• و...

تامین مالی شرکت ها

هنگامیکه شرکت های دولتی یا خصوصی برای تامین سرمایه مورد نیاز خود به یک شرکت تامین سرمایه مراجعه می کنند، این شرکت ها از طریق انتشار اوراق بهادار مربوط به شرکت درخواست کننده در بازار بورس و یا جذب سرمایه گذاران و در اختیار قرار دادن آن ها به شرکتی که نیاز به تامین مالی داشته باشد، اقدام می کنند.

شرکت هایی که نیاز به منابع مالی دارند، به عنوان ناشر اوراق بهادار شناخته می شوند و شرکت تامین سرمایه به عنوان واسطه، این اوراق بهادار را در اختیار سرمایه گذاران قرار می دهد و وجوه جمع آوری شده را به ناشر واگذار می کند.

اگر شرکتی بخواهد وارد بورس شود و سهامش به صورت عرضه اولیه ارائه شود، شرکت تامین سرمایه تمام مراحل ثبت و اخذ مجوزهای لازم را نیز انجام می دهد.

مدیریت دارایی ها

یکی از کارهایی که شرکت های تامین سرمایه انجام می دهند، مدیریت دارایی های شرکت ها می باشد. بدین صورت که پرسودترین سرمایه گذاری ها که کمترین هزینه را داشته باشد، با توجه به استراتژی های مالی متنوعی که دارند، بر روی دارایی های شرکت ها اعمال می شود.

مشاوره در سرمایه گذاری

یکی دیگر از کارهای شرکت های تامین سرمایه، مشاوره در خصوص سرمایه گذاری برای شرکت ها می باشد؛ بدین صورت که شرکت ها با استفاده از مشاوره هایی که از شرکت های تامین سرمایه می گیرند، می توانند مسیر درستی برای قیمت گذاری مناسب روی سهام خود انتخاب کنند و به حداکثر سود برسند. همچنین در یک دوره طولانی در کنار شرکت ها بوده و امور سرمایه گذاری آن ها را بر عهده می گیرند تا بازده خوبی بدست آورند. 

البته لازم به ذکر است که در حال حاضر فعالیت شرکت های تامین سرمایه بیشتر از این سه حوزه می باشد و در آینده نیز می توانند حوزه فعالیت خود را گسترش دهند و ما در این مقاله فقط به توضیح همین 3 مورد اکتفا می کنیم.

تامین سرمایه های فعال در ایران

در حال حاضر 11 شرکت تامین سرمایه در ایران فعالیت می کنند و برخی از آن ها نیز در بازارهای مختلف بورس و فرابورس پذیرش شده اند. این شرکت ها عبارت اند از:

• تامین سرمایه امید (امید)
• تامین سرمایه امین (امین)
• تامین سرمایه بانک مسکن
• تامین سرمایه بانک ملت (تملت)
• تامین سرمایه تمدن (تمدن)
• تامین سرمایه سپهر (تامین سپهر)
• تامین سرمایه کاردان
• تامین سرمایه لوتوس پارسیان (لوتوس)
• تامین سرمایه نوین (تنوین)
• تامین سرمایه دماوند (تماوند)
• تامین سرمایه خلیج فارس (تفارس)

درآمد شرکت های تامین سرمایه

بخش های مشاوره ای شرکت های تامین سرمایه از طریق مشاوره ای که ارائه می دهند، با دریافت کارمزد درآمد خود را بدست می آورند؛ اما سود و زیان بخش های معامله گری بستگی به عملکردشان در بازار سرمایه دارد. از جمله منابع درآمدی این شرکت ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• درآمد تعهد پذیره نویسی یا کارمزد تعهد پذیره نویسی
• درآمدهای مربوط به خدمات بازارگردانی اوراق بهادار
• درآمدهای معامله و مبادله به حساب خود و سرمایه گذاری با سرمایه شرکت
• مدیریت دارایی ها شامل مدیریت صندوق های سرمایه گذاری

حداقل سرمایه شرکت های تامین سرمایه

طبق آخرین قانون، حداقل سرمایه شرکت های تامین سرمایه باید هزار میلیارد ریال باشد؛ اما در برخی موارد و با موافقت شورای عالی بورس ممکن است این رقم تا 300 میلیارد ریال هم کاهش یابد.

جمع بندی

در این مقاله با خصوصیات شرکت های تامین سرمایه آشنا شدیم. این شرکت ها نقش مهمی در تامین مالی سایر شرکت ها و بنگاه های اقتصادی، کاهش ریسک برای سرمایه گذار و سرمایه پذیر و کاهش هزینه برای توسعه شرکت ها دارند. البته تامین سرمایه تنها به موارد ذکر شده در اینجا محدود نمی شود و روش های مختلفی برای این منظور وجود دارد.