همه شرکت ها در بازه هایی از فعالیت خود نیاز به منابع مالی جدید دارند و این منابع مالی به روش های مختلف تهیه می شوند که در این مقاله به بررسی تعدادی از روش های تامین مالی شرکت ها خواهیم پرداخت. در واقع، تامين مالی برای شرکت ها اهمیت زیادی دارد؛ چراکه بسیاری از پروژه ها برای اجرا و یا تداوم آن، نیازمند سرمایه هستند و برای پیشرفت یک شرکت، تامین سرمایه پروژه هایی که در دستور کار قرار دارند، امری حیاتی به شمار می رود. بنابراین اگر شما نیز در خصوص انواع روش های تامین مالی شرکت ها کنجکاو هستید، توصیه می کنیم تا پایان مقاله همراه ما باشید.
تامین مالی شرکت ها
فرآیند تامین مالی، نکات خاص خود را دارد که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پروژه های یک شرکت می تواند شامل طرح های توسعه ای و سرمایه گذاری ها و یا تعمیرات قسمتی از کارخانه و... باشد.
- راه های تامين مالی برای شرکت ها زیاد است ولیکن بسته به شرایط باید بهترین راه انتخاب شود.
- بخش تامين مالی در هر شرکت وظیفه دارد که برای اجرا یا پیشبرد هدف، مقدار سرمایه لازم را محاسبه کند و منابع مالی برای تامین را شناسایی و معرفی کند.
روش های تامین مالی شرکت ها
به طور کلی، روش های تامین مالی شرکت ها را می توان به 2 دسته تقسیم کرد:
- تامين مالی داخلی
- تامين مالی خارجی
هرکدام از این روش ها تعاریف و ویژگی های مرتبط با خود را دارند که در ادامه به بررسی آن ها می پردازیم.
تامين مالی داخلی
تامين مالی سرمایه مورد نیاز از عوامل داخل شرکت را تامين مالی داخلی می گویند. به عنوان مثال یک شرکت به مقدار مشخصی سرمایه نیاز دارد و از محل سود سهام فروخته شده، منبع تامین این سرمایه را شناسایی می کند. تامين مالی داخلی عموما از 3 محل انجام می شود:
- تامین مالی از طریق افزایش سرمایه
- تامین مالی از طریق فروش دارایی ها
- تامین مالی از طریق موسس های خود شرکت
تامين مالی از طریق افزایش سرمایه
در این روش از تامين مالی، شرکت با افزایش سرمایه از محل های صرف سهام و آورده نقدی با رعایت حق تقدم، مقدار وجه مورد نیاز برای پروژه تعریف شده را به دست می آورد.
تامين مالی از طریق فروش دارایی ها
در بعضی مواقع شرکت با فروش زمین یا ساختمان یا حتی ماشین آلات، سرمایه مورد نیاز خود را تهیه می کند. همچنین شرکت می تواند سهام یک شرکتی را که مالک بخشی از آن است، برای تامين مالی پروژه خود بفروشد.
تامين مالی از طریق موسس های خود شرکت
در بعضی موارد، موسسان شرکت، خود سرمایه مورد نیاز را تهیه می کنند و به نسبت آورده، درصد سهام آن ها در شرکت تغییر می کند.
تامين مالی خارجی
تامين مالی از هر محلی خارج از شرکت را تامين مالی خارجی می گویند. عام ترین مثال برای تامين مالی خارجی را می توان دریافت وام از بانک دانست. تامين مالی خارجی را تامين مالی مبتنی بر بدهی هم می نامند؛ به این دلیل که در تمامی روش های تامين مالی خارجی، شرکت در نهایت بدهکار می شود. تامين مالی خارجی نیز از محل های متفاوتی انجام می شود که این موارد عبارت اند از:
- تامين مالی از طریق وام گرفتن از بانک ها، موسسات یا سرمایه گذارهای داخل کشور
- تامين مالی از بانک ها یا سرمایه گذارهای خارجی
- تسهیلات خارجی
- اسناد دریافتنی و پیش دریافت های شرکت
تامين مالی از طریق وام گرفتن از بانک ها، موسسات یا سرمایه گذارهای داخل کشور
یکی از روش های تامین مالی شرکت ها، استفاده از تسهیلات بانکی است. به این معنا که شرکت سرمایه مورد نیاز خود را از بانک ها تحت عنوان وام دریافت می کند. طبیعتا با انجام این کار شرکت باید پول بیشتری به بانک برگرداند که این سود وام در مبلغ های بالا می تواند تاثیر زیادی روی صورت سود و زیان شرکت داشته باشد.
به عنوان مثال، با بررسی صورت های مالی شرکت های ایران خودرو (خودرو) و سایپا (خساپا) متوجه می شویم که علاوه بر تاثیرات قیمت گذاری دستوری بر روی محصولات این شرکت ها، بخشی از زیان به وجود آمده، ناشی از تسهیلات بانکی و سود وام هایی است که این 2 بنگاه اقتصادی برای تسهیل فعالیت های تولیدی خود از بانک های مختلف دریافت کرده اند و در حال حاضر، توانایی بازپرداخت آن را ندارند و برای جبران اقساط وام های قبلی، وام های جدید با سودهای مختلف دریافت می کنند که این فرآیند باعث زیان های انباشته چند هزار میلیارد تومانی برای این شرکت ها شده است.
تامين مالی از بانک ها یا سرمایه گذارهای خارجی
در این روش که برای پروژه های خیلی بزرگ استفاده می شود، (معمولا پروژه های بزرگ نفتی و گازی) یک سرمایه عظیم وارد شرکت می شود و طی قراردادی، شرکت موظف به بازپرداخت با سود یا محصولات و خدمات می شود.
تسهیلات خارجی
یکی دیگر از انواع راه های تامين مالی برای پروژه ها استفاده از روش های فاینانس، ریفاینانس و یوزانس است. هرکدام از این روش ها سرمایه یا ماشین آلات را در اختیار شرکت ها قرار می دهند و طی قراردادی مطالباتی را نیز از شرکت دارند.
اسناد دریافتنی و پیش دریافت های شرکت
از دیگر روش های تامین مالی شرکت ها می توان به اسناد دریافتنی و پیش دریافت های شرکت اشاره کرد. به این معنا که در برخی مواقع نیز شرکت محصولات خود را پیش فروش می کند و پولی که می گیرد را برای اجرای یک پروژه استفاده می کند.
نکته: لازم به ذکر است که در تمام این روش ها همانطور که گفته شد، شرکت بدهکار می شود و این بدهی ها همگی در بخش بدهی ها در ترازنامه شرکت ثبت می شود.
جمع بندی
در این مقاله با انواع روش های تامین مالی شرکت ها آشنا شدیم. تامين مالی برای یک شرکت مسئله بسیار مهمی می باشد؛ چراکه برای توسعه شرکت، ایجاد یک خط تولید جدید و... به منابع مالی جدید نیاز می باشد. این منابع مالی می تواند از داخل یا خارج شرکت تامین شود و کارشناسان و حسابداران شرکت معمولا با توجه به وضعیت موجود، منبع تامين مالی را مشخص می کنند. در واقع با توجه به شرایط یک بنگاه اقتصادی و اهداف شرکت مذکور در آینده، روش های تامین مالی شرکت ها نیز می تواند تغییر کند.