اکثر فعالان بازار سرمایه به خوبی می دانند که پیدا کردن سهم های جذاب برای سرمایه گذاری کار ساده ای نیست و بایستی از ابزارهای مختلفی مانند تحلیل بنیادی، تکنیکال، تابلو خوانی، روانشناسی بازار و...استفاده کنند. از طرف دیگر، این افراد معمولا برای بررسی وضعیت کلی بازار سرمایه، شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران را ملاک قرار می دهند؛ اما خود این شاخص نیز مشکلات محاسبه و پیچیدگی های خاص خود را دارد و به تنهایی نمی توان از آن برای تصمیم گیری های خود استفاده کرد. یکی از ابزارهایی که برای تحلیل وضعیت کلی بازار سرمایه از آن استفاده می شود، نقشه بازار است که در سایت tsetmc قرار دارد و در عرض چند ثانیه یک دیدگاه کلی را به فعالان بازار سرمایه می دهد. در این مقاله قصد داریم به معرفی نقشه بازار و نحوه استفاده از آن بپردازیم.

نقشه بازار چیست و چه کاربردی دارد؟

نقشه بازار یکی از ابزارهایی است که برای بررسی وضعیت کلی بازار سرمایه استفاده می شود و در سال های گذشته، فقط تعداد محدودی از سایت های تحلیلی و یا کارگزاری ها این ابزار را برای مشتریان خود ارائه می کردند؛ اما مدتی است که این گزینه در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران نیز اضافه شده است. برای دسترسی به این ابزار، در ابتدا بایستی به سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران به نشانی tsetmc.com مراجعه کنید.

در تصویر بالا، صفحه اول (در یک نگاه) سایت tsetmc آورده شده است. در بخش بالای این صفحه، یکی از گزینه ها با کادر قرمز رنگ مشخص شده است. این گزینه همان نقشه بازار است که با کلیک کردن بر روی آن می توانید محتوای داخل آن را مشاهده کنید.

پس از کلیک کردن بر روی گزینه نقشه بازار، صفحه بالا برای شما نمایش داده می شود. این نقشه از بخش های مختلفی تشکیل شده است که در ادامه به معرفی آن ها می پردازیم.

نقشه بازار در سایت tsetmc چه اطلاعاتی به ما می دهد؟

این ابزار در سایت tsetmc، یک اطلاعات کلی از وضعیت بازار در روز معاملاتی جاری به ما می دهد؛ در واقع افرادی که به دنبال تحلیل کلیت بازار در یک روز هستند، استفاده از این نقشه می تواند موثر باشد. به طور کلی داده هایی که از نقشه بازار می توان کسب کرد، شامل موارد متعدد است که در ادامه به برخی از آن ها اشاره می کنیم.

رنگ بندی

همانطور که در عکس بالا مشاهده کردید، این ابزار از طیف های مختلف رنگ سبز و قرمز تشکیل شده است و مکانیسم آن به این شکل است که هر چقدر درصد منفی نمادها بیشتر باشد (وقتی که در محدوده 5 درصد منفی معامله می شود)، رنگ قرمز آن روشن تر است و هرچقدر درصد منفی به سمت صفر تابلو متمایل شود، شدت قرمز بودن کم می شود و به سمت تیرگی می رود و نمادی که در نقطه صفر تابلو معامله شود، رنگ خاکستری (خنثی) به خود می گیرد.

در طرف مقابل، هر چقدر گرایش نماد به سمت درصدهای بالای مثبت باشد (بالاترین حد مثبت، 5 درصد است)، رنگ سبز آن روشن تر می شود و وقتیکه مثبت های نماد به سمت صفر تابلو متمایل می شود، رنگ سبز تیره تر می شود و در نقطه صفر تابلو نیز به حالت خاکستری و خنثی تبدیل می شود.

به عنوان مثال، اگر یک سهم از محدوده 5 منفی به طرف 5 مثبت حرکت کند، رنگ بندی آن به این ترتیب است که از قرمز خیلی روشن به قرمز تیره و سپس خاکستری تبدیل می شود و پس از آن سبز تیره و سپس سبز خیلی روشن را تجربه می کند.

گروه های مختلف

براساس این ابزار، نمادها در گروه های مختلف (فلزات اساسی، خودرو و ساخت قطعات، محصولات شیمیایی، استخراج کانه های فلزی و...) دسته بندی شده اند و فعالان بازار سرمایه می توانند نمادهای داخل یک گروه را با یکدیگر مقایسه کنند و یا اینکه وضعیت کلی دو گروه مختلف را در کنار یکدیگر ببینند.

مشاهده جزییات نمادها

یکی دیگر از امکانات این نقشه، مشاهده جزییات نمادهاست؛ به اینصورت که با نگه داشتن «ماوس» بر روی هرکدام از نمادها (کلیک کردن لازم نیست)، می توانید اطلاعاتی از قبیل نام کامل نماد، قیمت پایانی، آخرین معامله، تعداد معاملات، حجم و ارزش معاملات را مشاهده کنید. به عنوان مثال در تصویر زیر، با نگه داشتن ماوس (mouse) بر روی نماد فولاد، جزییات آن را مشاهده می کنید.( با پیکان قرمز رنگ مشخص شده است)

نمادهای بزرگ و کوچک

تمرکز این ابزار که در سایت tsetmc وجود دارد، بر روی نمادهای بزرگ و اصطلاحا شاخص ساز است و به طور کلی هرچقدر حجم و ارزش معاملات یک گروه بیشتر باشد، فضای بزرگ تری از نقشه را در اختیار می گیرد. با توجه به حجم و ارزش معاملات گروه های مختلف بازار سرمایه، معمولا گروه هایی مانند محصولات شیمیایی، فلزات اساسی، استخراج کانه های فلزی، خودرو و ساخت قطعات، سرمایه گذاری ها و...که حجم و ارزش بیشتری دارند، بخش عمده صفحه نقشه بازار را در اختیار می گیرند و گروه های کوچک تر بازار سرمایه مانند گروه منسوجات، چاپ و تکثیر، خرده فروشی و... سهم کمتری از این ابزار دارند و افرادی که سهامدار شرکت های کوچک هستند، نمی توانند به خوبی از آن استفاده کنند.

جمع بندی

یکی از ابزارهای موجود در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران، نقشه بازار است که وضعیت کلی نمادهای بازار سرمایه را به نمایش می گذارد. کاربرد اصلی این ابزار برای معامله گران کوتاه مدتی است که از آن برای تحلیل و بررسی معاملات روزانه سهام شرکت ها استفاده می کنند. این ابزار، یک دیدگاه کلی به فعالان بازار سرمایه می دهد و افراد با استفاده از این مکانیسم می توانند نوع معاملات گروه های مختلف را با یکدیگر مقایسه کنند.

نقشه بازار، برای بررسی سهم های شاخص ساز و گروه های بزرگ مانند محصولات شیمیایی، فلزات اساسی، خودرو و ساخت قطعات، استخراج کانه های فلزی و...کاربرد بیشتری دارد؛ چرا که هر چقدر حجم و ارزش معاملات یک گروه یا یک نماد بیشتر باشد، بخش بزرگ تری از نقشه را در اختیار می گیرد و گروه ها و سهم های کوچکتر را به خوبی نمی توان مشاهده کرد.