صنعت چرم و دباغی، یکی از صنایع قدیمی در ایران محسوب می شود و کارگاه های تولید محصولات چرمی در ایران، قدمتی چند هزار ساله دارند و در حال حاضر واحدهای تولید محصولات چرمی متعددی در سراسر ایران فعالیت می کنند و در بازار سرمایه نیز گروهی تحت عنوان «گروه دباغی» به وجود آمده است که بستر لازم را برای فعالیت شرکت های تولید کننده محصولات چرم طبیعی و غیر طبیعی فراهم کرده است؛ اما تعداد شرکت های فعال در این گروه هیچ تناسبی با تعداد واحدهای تولیدی چرم در مناطق مختلف ایران ندارد، چرا که فقط سهام یک شرکت در گروه دباغی معامله می شود.

تاریخچه صنعت چرم و دباغی در ایران

همانطور که گفته شد، تولید محصولات چرمی به روش سنتی، قدمتی چند هزار ساله در ایران دارد؛ اما ایجاد کارگاه های مدرن و استفاده از ماشین آلات و تجهیزات برای تولید محصولات چرمی، به سال 1308 باز می گردد؛ به اینصورت که در این سال، اولین کارخانه چرم سازی ایران در شهر تبریز تاسیس شد و پس از آن نیز اردشیر یگانگی در سال 1311، یک کارخانه ماشینی و مدرن چرم سازی را در شهر همدان با کمک مهندسان آلمانی احداث کرد.

گسترش کارخانه های چرم سازی

پس از به وجود آمدن اولین کارخانه چرم سازی در ایران، واحدهای تولیدی دیگری نیز به دنبال خرید ماشین آلات و تجهیزات لازم برای تولید محصولات چرمی رفتند و چندین شرکت با ساختار مدرن در این حوزه به وجود آمدند؛ اما نقطه عطف صنعت چرم سازی در ایران را بایستی در تاسیس گروه صنعتی ملی (کفش ملی) جستجو کرد که در ادامه به معرفی آن می پردازیم.

تشکیل گروه دباغی در بازار سرمایه و شرکت های پذیرفته شده در آن

یکی از گروه های بسیار کوچک بازار سرمایه، گروه دباغی است که با هدف پذیرش شرکت های تولید کننده محصولات چرمی (کیف، کفش و...) به وجود آمده است؛ اما در حال حاضر تنها دو شرکت در این گروه پذیرفته شده اند:

• گروه‌ صنعتی‌ ملی‌، هلدينگ‌ (وملی)- بازار دوم بورس
• شركت چرم مشهد (چرمش)- بازار دوم فرابورس

توجه داشته باشید که در حال حاضر فقط گروه صنعتی ملی با نماد «وملی» در گروه دباغی فعال است و عرضه اولیه سهام شرکت چرم مشهد انجام نشده است.

گروه صنعتی ملی

تنها شرکتی که در گروه دباغی فعالیت می کند، گروه صنعتی ملی است؛ این شرکت در سال 1336 توسط محمد رحیم متقی ایروانی تاسیس شد و فعالیت خود را در حوزه تولید انواع کفش چرمی آغاز کرد؛ این شرکت را می توان سرآغاز تولید صنعتی کفش در ایران دانست و پس از گذشت چند سال از آغاز فعالیت خود، بیش از 52 واحد تولیدی و 400 فروشگاه و نمایندگی در ایران را راه اندازی کرد و کفش های تولید شده در این شرکت به کشورهایی همچون مجارستان، لهستان و رومانی و...نیز صادر می شدند.

پس از انقلاب اسلامی، شرکت کفش ملی و 50 شرکت تابعه آن به سازمان صنایع ملی منتقل شدند و پس از مدتی نیز به صندوق بازنشستگی کل کشور واگذار شد.

خدمات و محصولات گروه صنعتی ملی

حوزه اصلی فعالیت این شرکت در سالیان گذشته، تولید کفش بود؛ اما با واگذاری این مجموعه به نهادهای مختلف، تولیدات این شرکت به شدت کاهش یافت و در حال حاضر دارای چند شرکت زیر مجموعه است. این شرکت ها عبارت اند از:

• کفش ملی
• مدیریت و توسعه ملی
• صادراتی و تجارتی ملی
• تیس ایران
• پوشاک عمده

عوامل موثر بر سودآوری گروه صنعتی ملی

توجه داشته باشید که در صورت های مالی منتشر شده توسط این شرکت در سایت کدال، عملا تولید کفش قابل ملاحظه ای دیده نمی شود و در تحلیل این شرکت بایستی دارایی های آن در نظر گرفته شود. به عنوان مثال، این شرکت دارای چندین واحد تولیدی و کارخانه است و از طرف دیگر نیز، مغازه ها و شعبات کفش ملی در سراسر کشور، تحت مالکیت این گروه صنعتی قرار دارد که البته این فروشگاه ها به عرضه محصولات شرکت ها و برندهای دیگر نیز مشغول هستند و در سال مالی 1399، این شرکت 947 ریال سود ساخته است که در مقایسه با قیمت سهام 140 هزار ریالی آن، عدد بسیار کمی است و هم اکنون p/e آن را در محدوده 150 واحد قرار داده است که رقم بسیار عجیبی است.

لازم به ذکر است که برخی از انبارهای این شرکت که بدون استفاده است، در حال حاضر به عنوان انبار و پارکینگ توسط شرکت های دیگر به کار گرفته می شود و گروه صنعتی ملی از این شرکت ها اجاره می گیرد.

بنابراین اگرچه این شرکت به عنوان یک واحد تولیدی شناخته می شود؛ اما برای تحلیل آن می توان از قیمت گذاری دارایی های آن و ارزش جایگزینی استفاده کرد.

سهام گروه صنعتی ملی

این شرکت در سال 1392 در بازار سرمایه پذیرفته شد و باعث به وجود آمدن گروه دباغی در این بازار شد و سهام آن با نماد «وملی» در بازار دوم بورس اوراق بهادار تهران معامله می شود و در حال حاضر، ارزش بازار آن حدود 3500 میلیارد تومان است و شرکت سرمایه گذاری آتیه صبا (یکی از زیر مجموعه های صندوق بازنشستگی کشوری)، با در اختیار داشتن بیش از 78 درصد سهام گروه صنعتی ملی، به عنوان بزرگترین سهامدار آن شناخته می شود.

جمع بندی

گروه دباغی در بازار سرمایه، فقط میزبان گروه صنعتی ملی (وملی) است و در حال حاضر به عنوان یک گروه بسیار کوچک در این بازار شناخته می شود و با توجه به مشکلات به وجود آمده برای گروه صنعتی ملی، تحلیل سهام این شرکت، فعالان خاص خود را می طلبد. بنابراین برای سرمایه گذاری در این گروه، تنها یک گزینه پیش روی شماست و حتما عوامل موثر بر سودآوری و همچنین دارایی این شرکت را در نظر بگیرید.