توکنNFT، نوعی خاص از توکن های رمزنگاری شده است، که قابل تکثیر نیست؛ در واقع توکن‌های غیرقابل تعویض (NFTs) دارایی‌های رمزنگاری روی یک بلاک چین با کدهای شناسایی منحصر به فرد و ابرداده‌هایی هستند که آن‌ها را از یکدیگر متمایز می‌کند و برخلاف ارزهای دیجیتال، نمی توان آنها را به صورت معادل معامله یا مبادله کرد. این نوع توکن ها با توکن های قابل تعویض مانند ارزهای دیجیتال معمولی مانند بیت کوین متفاوت است که با یکدیگر یکسان هستند و بنابراین می توانند به عنوان معادلی برای معاملات تجاری عمل کنند.

از توکن NFT یا توکن های غیرقابل معاوضه (Non-Fungible Token) بیشتر در حوزه های گیمینگ و کلکسیون دیجیتال، استفاده می شوند. اغلب این توکن ها با استاندارد ERC-721 و روی بستر اتریوم ساخته می شوند، هر چند در سال 2021 استفاده از توکن های غیر معاوضه (Non-Fungible Token) روی سایر بلاک چین ها مانند پروتکل BEP-721 بایننس اسمارت چین (BSC) نیز شروع به توسعه کرد.

آشنایی با توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT)

NFT ها از استاندارد ERC-721 تکامل یافته اند. ERC-721 که توسط برخی از همان افراد مسئول قرارداد هوشمند ERC-20 توسعه یافته است، حداقل رابط (جزئیات مالکیت، امنیت و ابرداده) مورد نیاز برای تبادل و توزیع توکن های بازی را تعریف می کند. استاندارد ERC-1155 با کاهش هزینه‌های تراکنش و ذخیره‌سازی مورد نیاز برای NFT ها و دسته‌بندی انواع مختلف توکن‌ های غیرقابل تعویض در یک قرارداد، مفهوم را فراتر می‌برد.

NFT ها پتانسیل استفاده از چندین مورد را دارند. به عنوان مثال، آنها وسیله ای ایده آل برای نمایش دیجیتال دارایی های فیزیکی مانند املاک و مستغلات و آثار هنری هستند. از آنجایی که NFT ها مبتنی بر بلاک چین هستند، می توانند برای حذف واسطه ها و ارتباط هنرمندان با مخاطبان یا مدیریت هویت کار کنند. NFT ها می توانند واسطه ها را حذف کنند، معاملات را ساده کنند و بازارهای جدیدی ایجاد کنند.

بیشتر بازار فعلی NFT ها حول اقلام کلکسیونی، مانند آثار هنری دیجیتال، کارت های ورزشی و چیزهای کمیاب متمرکز شده است. شاید پر هیاهوترین NFT در این فضا، NBA Top Shot باشد، مکانی برای جمع آوری لحظات غیرقابل تعویض NBA به شکل کارت دیجیتال. برخی از این کارت ها میلیون ها دلار فروخته شده اند.

جک دورسی، خالق توییتر (TWTR) لینکی به نسخه توکن شده اولین توییت منتشر کرد که در آن نوشته است: «توییتر را فقط من راه‌اندازی کردم.» نسخه NFT اولین توییت تاکنون بیش از 2.9 میلیون دلار فروخته شد.

در اوایل مارس 2021، گروهی از NFT ها توسط هنرمند دیجیتال Beeple بیش از 69 میلیون دلار فروخته شد. این فروش یک سابقه و رکورد برای گران ترین قطعات هنر دیجیتال فروخته شده تاکنون ایجاد کرد. این اثر هنری یک کلاژ بود که از 5000 روز اول کار بیپل تشکیل شده بود.

NFT ها چگونه کار می کنند؟

توکن NFT از طریق فرآیندی به نام minting یا ضرب ایجاد می شود که در آن اطلاعات NFT بر روی یک بلاک چین منتشر می شود. در سطوح بالا، فرآیند ضرب کردن مستلزم ایجاد یک بلوک جدید، اعتبارسنجی اطلاعات NFT توسط اعتبارسنج و ثبت اطلاعات است. این فرآیند ضرب اغلب مستلزم ترکیب قراردادهای هوشمند است که مالکیت و مدیریت قابلیت انتقال NFT را تعیین می کند.

همانطور که توکن ها ضرب می شوند، یک شناسه منحصر به فرد به آنها اختصاص داده می شود که مستقیماً به یک آدرس بلاک چین مرتبط است. هر توکن مالکی دارد و اطلاعات مالکیت (یعنی آدرسی که توکن ضرب شده در آن قرار دارد) در دسترس عموم است. حتی اگر 5000 توکن NFT از یک آیتم دقیقاً ضرب شده باشد (به عنوان مثال بلیط های ورود عمومی برای یک جشنواره موسیقی)، هر یک از بلیط ها یک شناسه منحصر به فرد دارند و می توانند از یکدیگر متمایز شوند.

تفاوت توکن (Token) با کوین (Coin) چیست؟

توکن (Token) ارز دیجیتالی است که بر روی بلاک چین مستقلی قرار ندارد، این به معنی نداشتن بلاک چین برای توکن نیست چرا که توکن ها خود را بر روی شبکه های دیگری همچون اتریوم جابجا می کنند. لذا کوین (Coin) ارزی است که بر بستر بلاک چین اختصاصی خود، عرضه می شود.

نکته قابل توجه در ارتباط با کوین ها در سال 2020:

جالب است بدانید از 3900 ارز دیجیتالی که در صرافی ها معامله شده اند، 2800 ارز آن توکن بودند و از بلاک چین هایی مانند اتریوم، بایننس چین (Binance Chain)، تزوس و ایاس استفاده می کنند؛ اولین مرجعی که کوین و توکن را از یکدیگر متمایز کرده است، وب سایت کوین مارکت کپ (Coinmarketcap) بود.

ارزهای دیجیتال بیت کوین، ریپل، اتریوم، بیت کوین کش، ارز دیجیتال کاردانو و ... بستر بلاک چین های اختصاصی خود را دارند و کوین(Coin)  تلقی می شوند و از بزرگترین توکن های بازار ارزهای دیجیتال می توان به تتر(Tether)، دای(Dai)، یرن فایننس(Yearn Finance) چین لینک (Chain Link) و بت (BAT)اشاره کرد.

بلاک چین و قابلیت تعویض

مانند پول فیزیکی، ارزهای رمزنگاری شده معمولاً از منظر مالی قابل تعویض هستند، به این معنی که می توان آنها را با یکدیگر مبادله کرد. به عنوان مثال، یک بیت کوین همیشه از نظر ارزش با بیت کوین دیگری در یک صرافی مشخص برابر است، درست مانند اینکه هر اسکناس دلاری ارز ایالات متحده ارزش مبادله ای ضمنی 1 دلار دارد. این ویژگی تغییرپذیری، ارزهای دیجیتال را به عنوان یک رسانه امن تراکنش در اقتصاد دیجیتال مناسب می کند.

با این حال، به دلیل توانایی بلاک چین برای ذخیره و برقراری ارتباط عمومی تاریخچه تراکنش ها، همه توکن ها یا کوین های یک ارز دیجیتال مشخصا یکسان نیستند. برای مثال، افراد ممکن است برای داشتن بیت کوینی که قبلاً متعلق به ایلان ماسک بوده یا سکه ای که قبلاً هرگز معامله نشده بود، حق بیمه پرداخت کنند، در واقع کلکسیونرها مایلند برای چیزی منحصر به فرد هزینه بسیار بیشتر بپردازند.

به همین دلیل، NFT ها با منحصر به فرد و غیرقابل جایگزین کردن هر توکن، الگوی رمزنگاری را تغییر می دهند، در نتیجه نمی توان یک توکن غیرقابل تعویض را با دیگری برابر کرد. آنها نمایش دیجیتال دارایی ها هستند و به پاسپورت های دیجیتال تشبیه شده اند زیرا هر توکن دارای هویت منحصر به فرد و غیرقابل انتقالی است تا آن را از سایر توکن ها متمایز کند. آنها همچنین توسعه پذیر هستند، به این معنی که شما می توانید یک NFT را با دیگری ترکیب کنید تا یک NFT سوم و منحصر به فرد ایجاد کنید.

قابل معاوضه بودن یا مثلی بودن توکن ها (Fungible) چیست؟

منظور از معاوضه یک توکن، یعنی ارزش دارایی آن با یکدیگر مشابه باشد، برای مثال: اگر شما یک اسکناس 20 دلاری را از شخصی قرض بگیرید و بخواهید چند روز بعد این مقدار را به فرد مورد نظر پس بدهید نیازی نیست همان اسکناس را برگردانید بلکه کافی است ارزش 20 دلار را حالا با هر اسکناسی ( 2 اسکناس 10 دلاری) برگردانید، این رابطه در مورد توکن های قابل معاوضه نیز صدق می کند.

قابل  معاوضه نبودن توکن ها (Non-Fungible Token) چیست؟

توکن های قابل معاوضه توکن هایی هستند که قابلیت معاوضه شدن با یکدیگر را دارند، یعنی ارزش یک ارز دیجیتال بیت کوین با رمز ارز بیت کوین دیگر با هم برابر است و بدون در نظر گرفتن مالک و تاریخچه رمز ارز ارزشی یکسان دارد اما در ارتباط با توکن های غیر قابل معاوضه قضیه متفاوت است، قیمت یک توکن NFT با هر توکن مشابه خود متفاوت است، ویژگی های این توکن ها ارزش آن را تعیین می کند بنابراین همچون سنگ های قیمتی قابلیت معاوضه ندارند.

ویژگی ها و مزایای توکن های غیر قابل معاوضه (Non-Fungible Token)

کمیاب بودن توکن های NFT

سنگ های قیمتی به علت کمیاب بودن آن ارزش بالایی دارند، توکن های غیرقابل معاوضه نیز از این ویژگی مستثنی نیستند، با اینکه توسعه دهندگان توکن NFT هر میزانی که بخواهند می توانند از این توکن ها بسازند اما با محدود کردن توکن های NFT باعث افزایش نادر بودن آنها خواهند شد.

قابلیت تقسیم نشدن در توکن های NFT

گرچه چنین امری قانونی نبوده اما  اغلب توکن های قابل معاوضه به واحدهای کوچک تری تقسیم نخواهند شد، بنابراین یا تمام توکن را خریداری خواهید کرد، یا نمی توانید آن را خریداری کنید.

یکتایی توکن های NFT

یکی از مهم ترین ویژگی های توکن NFT ویژگی یکتا بودن آن است، NFTها دارای زبانه ای (Tab) از اطلاعات ثابت است، این ویژگی از توکن های غیر قابل معاوضه را همچون یک عنوان گواهی اصالت در نظر بگیرید.

قابلیت انتقال در توکن های NFT

برخلاف توکن های قابل معاوضه و قابل ترید، توکن های غیرقابل فروش در بازارهای خاصی خرید و فروش خواهند شد، با این حال ارزش این توکن ها به ویژگی های منحصر به فرد بودن آنها بستگی دارند.

اصالت در توکن های NFT

توکن های غیر قابل معاوضه مبتنی بر تکنولوژی بلاک چین هستند، بنابراین می توانید از اصالت توکن NFT خود مطمئن شوید.

دلیل باارزش بودن NFTها

به لطف ساخت تکنولوژی بلاک چین، گیمرها و کلکسیونرها می توانند مالکان تغییر ناپذیر آیتم های داخل بازی و سایر سرمایه های یکتا باشند، به همین طریق می توانند از این توکن ها کسب درآمد داشته باشند. برای مثال بازیکنان می توانند با استفاده از آیتم های دیجیتال تکی که در هنگام اجرای بازی آن را کسب می کنند همچون لباس های داخل بازی، می توانند در بازارهای ثانویه آن ها را بفروشند.

موارد استفاده از توکن های غیر قابل معاوضعه

عرصه گیمینگ

وجود توکن NFT در صنعت گیم بسیار محبوب هستند زیرا با وجود این توکن ها باعث بهبود بازی هایی همچون فورتنایت برای فروش لوازم جانبی داخل بازی شده اند.

عرصه تشخیص هویت

توکن های غیر قابله معاوضه یکی از بهترین راه ها برای تشخیص هویت می باشد، چرا که دیجیتال کردن مدارک دانشگاهی، مدارک پزشکی و... به دلیل کپی رایت می تواند برای امنیت شما یک امتیاز مهم باشد.

آثار کلکسیونی

توکن NFT شروعی تازه برای دنیای آثار کلکسیونی است، به همین دلیل افرادی که به جمع آوری اشیاء کلکسیونی علاقه شدیدی دارند باعث شده وارد دنیای سرمایه های دیجیتال شوند.

توکن ERC-721

 توکن ERC-721 اصطلاحی برای توضیح و شرح توکن های غیر قابل معاوضه (Non-Fungible Token) است، همانطور که از اسم مشخص است، این استاندارد دستورالعملی برای ساخت NFTها روی بلاک چین اتریوم است؛ برای این پلتفرم باید توانایی قرارداد هوشمند لحاظ شود.

نحوه خرید NFT

 NFT ها را می‌توان با یکی از روش‌های زیر به دست آورد:

•  آوردن NFT ها از بازی کردن یا از طریق DApp (اپلیکیشن غیرمتمرکز)
• خرید توکن NFT از طریق بازارهای این توکن
• ترید این توکن با نفری دیگر

نحوه دسترسی به دپ و به دست آوردن NFT از طریق موبایل

برای دسترسی به DApp باید به یکی از والت هایی که دارای مرورگر هستند رجوع کنید مانند:

Trust Wallet

MetaMask

(MyEtherWallet (MEW

Coinbase Wallet

بلاک چین wax

بلاک‌چینی است که به‌طور ویژه برای ترید آیتم‌های مجازی مانند آثار کلکسیونی و نادر درون بازی‌ های ویدیویی و جهان‌های مجازی ساخته شده است.

جمع بندی: انواع توکن NFT، توکن های نوپایی هستند که باید انتظار ظهور پلتفرم های جدید در کنار پروژه های فعلی را داشته باشیم، خیلی از افراد گیمر و کسانی که طالب مسائل کلکسیونی هستند، از NFTها استقبال ویژه ای به عمل آورده اند، همچنین کاربرد این توکن ها با افزایش جامعه ارزهای دیجیتال، بیشتر خواهد شد.