قبل از انکه به انواع آن بپردازیم باید بدانیم که این کریپتوکارنسی چی هست ،اگر بخواهیم تعریف ساده و کاملی از آن داشته باشیم به این صورت است: تکنولوژی که اجازه میدهد افراد و شرکت ها بتوانند اطلاعات مهم خودشان را بدون اینکه افشا و هک شود به دست گیرنده های خودبرسانند. این موضوع به این معناست که شما برای نگهداری پول و یا حتی اطلاعات با ارزشتان نیازی به موسسات مختلف و بانک ها نخواهید داشت،این عملیات پیچیده به لطف بلاکچین معروفی که دست کم اسمش را چندباری شنیده اید انجام میگیرد.
اکنون که کمی با این سیستم پیشرفته آشنا شدید برویم تا با انواع آن آشنا شویم. همانطور که احتمالا میدانید بیتکوین اولین بوده در این زمینه که در سال 2008 معرفی شده و اکنون به عنوان پادشاه کریپتو شناخته میشود. اکنون اگر بخواهیم دسته بندی کلی داشته باشیم به صورت زیر خواهد بود.
براساس کارایی و ارزشی که دارند ارزهای دیجیتال به انواع مختلفی تقسیم میشوند. از رایج ترین دسته بندی که برای ارز های دیجیتال وجود دارد، دسته بندی بر اساس حوزه ای است که در آن فعالیت میکنند ،که در آن این رمز ارز ها به سه دسته اصلی ارزهای دیجیتال، پول های دیجیتالی پلتفرمی و ارز های دیجیتالی مالی تقسیم بندی می شوند.
پول های دیجیتال
باید گفت که پول های دیجیتال مانند ارز های واقعی کار میکنند و توانایی ذخیره و انتقال ارزش ، سرمایه گذاری ، خرید کردن و ... را دارند . مزیت خوبی که این نوع پول ها نسبت به پول های واقعی دارند در عدم نیاز به جا به جایی به دلیل نداشتن ماهیت فیزیکی است ،همچنین راحتی در انجام معاملات به دلیل حذف واسطه های سنتی، مصونیت تورمی و کاهش ارزش ، امنیت بسیار بالا و غیره می باشد که باعث برتری این نوع ارز ها نسبت به سایر ارز های موجود در دنیای واقعی شده است . ارز های دیجیتال بیشتر توسط ماینر ها با استفاده از انواع روش های استخراج بدست میایند.
ارز های دیجیتالی که در دسته بندی پول های دیجیتالی قرار می گیرند می توان به بیت کوینBTC ، لایت کوینLTC، ورت کوین VTC، دوژ کوین ،DOGE و نانو NANO اشاره کرد که در شبکه بلاکچین به صورت غیر متمرکز فعالیت می کنند.تمام موارد نامبرده امنیت بسیار بالایی در انجام عملیات های خود دارند.
پول های دیجیتالی خود به دو گروه تقسیم میشود:
پول های دیجیتالی ثابت
این مدل ارز ها دارای پشتوانه میباشند، این پشتوانه می تواند شامل هر نوع دارایی بشود ( مانند طلا ، ارز های فیزیکی یا هر دارایی که بتوان روی آن قیمت گذاری انجام داد ) همچنین از نوسانات قیمتی در امان بوده که باعث شده به دارایی برتری نسبت به ارز های کاغذی موجود در بازار تبدیل شوند، شناخته شده ترین ارز دیجیتالی ثابت تتر (USDT) می باشد.
پول های دیجیتالی امن
از بهترین ویژگی های این نوع میتوان به ناشناس بودن هویت دو طرف معامله اشاره کرد به این مفهوم که در هنگام انجام معامله هویت افراد کاملاً نامشخص بوده و راهی برای پیگیری و شناسایی کاربرانی که معاملات را انجام داده اند وجود ندارد . از جمله مزیت های ارز های امن این است که مشمول مالیات نمی شوند ، به ویژه برای انجام معاملات با حجم بالا بسیار بصرفه میباشند.
مثال هایی برای این ارز امن : مون رو XMR ، زی کش Zcash ، نو کوین ،Nav Coin ، فور PHR و زن کش ZEN . همه این ارز ها بر پایه بلاکچین قرار گرفته اند و هر کدام کارایی و ویژگی خاص خود را در بازار مربوطه دارند .
کریپتو های پلتفرمی
یک مدل قرارداد هوشمند بوده و مثل پول های دیجیتال بر پایه شبکه بلاکچین هستند. این ارز های دیجیتالی رمز پایه ایه نرم افزار هایی هستند که توانایی انجام فعالیت های مختلف را در بستر شبکه بلاکچین به کاربران می دهند . این پلتفرم ها مزیت هایی دارند که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
از بین بردن واسطه ها از معاملات
- کم کردن هزینه انجام معاملات به واسطه حذف واسطه ها
- امنیت بسیار بالای معاملات به خاطر استفاده از کد های بسیار پیچیده ای که در این قرارداد های هوشمند استفاده می شوند .
- امکان فراهم کردن اپ های غیر متمرکز (DApps) مانند (ICO) ها با استفاده از این پلتفرم ها .
برای توضیح بهتر آن باید به توصیف اتریوم که اولین و بهترین پلتفرم در این زمینه هست بپردازیم. نسل دوم ارز های دیجیتالی را رمز ارز اتریوم تشکیل داده که بعد از بیت کوین به بازار معرفی و با استقبال بالایی نیز مواجه شد . اتریوم یک نوع کریپتو پایه است که در بستر شبکه بلاکچین فعالیت می کند و به کاربران این اجازه را می دهد تا تمامی قرارداد ها را به صورت دیجیتالی و در قالب قرارداد های هوشمند به کمک شبکه بلاکچین به انجام برسانند.
می توان گفت اتریوم قبل از اینکه یک ارز دیجیتال باشد یک نرم افزار قابل برنامه ریزی غیر متمرکز است که در بستر شبکه بلاکچین فعالیت میکند و امکان انجام قرارداد های هوشمند را به کاربران می دهد ، این قرارداد ها علاوه بر انتقال پول توانایی انتقال سایر دارایی های مالی را نیز به صورت غیر متمرکز و بدون نیاز به واسطه ها می دهد .
سیستم های مهم دیگری نیز موجود می باشند که همگی بعد از اتریوم وارد بازار شدند و امکانات مختلفی را به کاربران ارائه می دهند که از جمله آنها می توان به نئو ، کاردانو ،ای او آس و غیره را نام برد .
اکنون به سراغ دسته سوم میرویم یعنی ارزهای دیجیتالی مالی:
مدل پرداخت
ارزهای دیجیتالی پرداخت پلتفرم هایی هستند که هدف از ایجاد آنها انجام معاملات و تراکنش ها به صورت آنلاین و غیر متمرکز بوده، با انجام پرداخت ها به وسیله این پلتفرم ها بوسیله کیف پول های خودشان تمامی واسطه های موجود در بین دو طرف معاملات از بین رفته و هزینه انجام آنها به کمترین میزان خواهد رسید. مهمترینه این پلتفرم های پرداخت عبارتند از : اومیسگو OMG، ریپل XRP، استلار لومنز XLM و ریکوئست نتورک REQ که هر کدام مزیت های خاص خود را داشته و در پرداخت های متفاوتی بکار میروند.
مدل مورد استفاده صرافی ها
در صرافی ها رایج ترین ابزار برای خرید و فروش ارز های دیجیتالی محسوب می شوند و در واقع پلتفرم هایی هستند که به صورت آنلاین در بستر بلاکچین فعالیت کرده و خرید و فروش رمز ارز های مختلف را بر عهده دارند . این نوع پلتفرم ها به سه شاخه ارز های دیجیتالی صرافی های متمرکز، غیر متمرکز و هم کنش پذیر تقسیم می شوند که هر کدام از آنها مزایا و معایب خاص خود را دارند.
مدل سرمایه گذاری
این نوع رمزارز ها در شبکه بلاکچین و به صورت غیر متمرکز فعالیت می کنند و هدف از ایجاد آنها آسان کردن عملیات ها و کاهش هزینه در انجام معاملات سرمایه گذاری از طریق حذف واسطه ها و همچنین بالا بردن امنیت بوده. از جمله مهمترین های این زمینه میتوان به پالی مث POLY، ایکونومی ICN، کریپتو ۲۰ (C20)اشاره کرد.
در این بین میتوان به مدل های دیگری از این پلتفرم اشاره کرد مانند:
کریپتویی که به عنوان وام استفاده میشود ، که اعطای وام بدون واسطه و به صورت غیر متمرکز در بستر بلاکچین را ممکن می سازند و مهمترین آنها عبارتند از : ات لند (LEND)، ریپیو کردیت نتورک (RCN)
ارز دیجیتال جذب سرمایه ،پلتفرم هایی هستند که جذب سرمایه و پول را با استفاده از شبکه بلاکچین به صورت کاملا غیر متمرکز انجام میدهند، مهمترین این نوع ارز که میتوان بهش اشاره کرد کیک آی سی او (KICK)می باشد.
ارزدیجیتال بیمه ای،که امکان بیمه کردن به وسیله قرارداد های هوشمند به صورت غیر حضوری در شبکه بلاکچین را فراهم می کند، مهمترین رمزارز این رمینه بایت بال (GBYTE) است که قرارداد های هوشمند بیمه را در بستر بلاکچین ارائه می دهد.
تا به اینجا سعی کردیم مدل های مختلف این تکنولوژی نوین را به شما معرفی کنیم اما باید بدانید قبل از استفاده از هر کدام از این رمز ارزها باید آموزش کاملی ببینید، تسلط عمیقی در این بازار بدست آورید تا در آینده دچار مشکل و ضرر نشوید.