عرضه اولیه ارز دیجیتال (ICO) در صنعت ارزهای دیجیتال معادل عرضه اولیه عمومی است. شرکتی که به دنبال جمع آوری پول برای ایجاد رمزارز، برنامه یا سرویس جدید است، ICO را به عنوان راهی برای جمع آوری سرمایه راه اندازی می کند. سرمایه گذاران علاقه مند می توانند از این پیشنهاد استفاده کرده و یک رمزارز جدید توسط شرکت دریافت کنند. این توکن ممکن است در استفاده از محصول یا خدماتی که شرکت ارائه می دهد مفید باشد یا فقط نماینده سهم شرکت یا پروژه باشد.
نحوه عرضه اولیه ارز دیجیتال (ICO)
هنگامی که یک استارتاپ ارزهای دیجیتال می خواهد از طریق ICO پول جمع آوری کند، معمولاً یک وایت پیپر ایجاد می کند که نشان می دهد پروژه در مورد چیست؟ چه نیازی پس از اتمام برآورده می کند، چه مقدار پول مورد نیاز است، چه تعداد از توکن های مجازی را بنیانگذاران نگه می دارند، چه نوع پولی پذیرفته می شود و کمپین ICO چقدر طول می کشد. در طول کمپین ICO، علاقه مندان و حامیان پروژه برخی از توکن های پروژه را با پول فیات یا ارز دیجیتال خریداری می کنند. این کوین ها به عنوان توکن به خریداران معرفی می شوند و شبیه سهام یک شرکت است که در جریان عرضه اولیه سهام به سرمایه گذاران فروخته می شود.
اگر پول جمع آوری شده حداقل بودجه مورد نیاز شرکت را برآورده نکند، ممکن است پول به حامیان بازگردانده شود. در این مرحله، ICO ناموفق تلقی می شود. اگر شرایط مورد نیاز بودجه در بازه زمانی تعیین شده برآورده شود، پول جمع آوری شده برای پیگیری اهداف پروژه استفاده می شود. اگرچه ICO ها تنظیم یا قانونگذاری نمی شوند، کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC) می تواند مداخله کند.
برای آشنایی با عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز (IDO) بر روی لینک کلیک کنید.
به عنوان مثال، سازنده تلگرام در سالهای 2018 و 2019، 1.7 میلیارد دلار در ICO جمع آوری کرد اما SEC یک اقدام اضطراری انجام داد و به دلیل فعالیت غیرقانونی از سوی تیم توسعه، دستور منع موقت گرفت. در مارس 2020، دادگاه منطقه ای ایالات متحده در منطقه جنوبی نیویورک دستور اولیه را صادر کرد و تلگرام مجبور شد 1.2 میلیارد دلار به سرمایه گذاران بازگرداند و 18.5 میلیون دلار جریمه مدنی بپردازد.
ملاحظات ویژه
سرمایه گذارانی که به دنبال خرید عرضه اولیه ارز دیجیتال هستند باید ابتدا خود را به طور گسترده تری با فضای ارزهای دیجیتال آشنا کنند. در مورد اکثر آن ها، سرمایه گذاران باید توکن هایی را با ارزهای دیجیتال دیگر خریداری کنند. این بدان معناست که یک سرمایه گذار باید قبلا یک کیف پول رمزنگاری شده برای ارزهایی مانند بیت کوین یا اتریوم راه اندازی کرده باشد و همچنین یک کیف پول داشته باشد که بتواند هر کدام از رمزارزهایی را که می خواهد خریداری کند، در خود نگه دارد.
چگونه می توان ICO هایی را پیدا کرد که در آن شرکت کرد؟ هیچ دستورالعملی برای همراهی با آخرین ICO ها وجود ندارد. بهترین کاری که یک سرمایه گذار علاقه مند می تواند انجام دهد، مطالعه پروژه های جدید به صورت آنلاین است. ICO ها حجم قابل توجهی از تبلیغات را ایجاد می کنند و مکان های متعددی به صورت آنلاین وجود دارد که در آنها سرمایه گذاران برای بحث در مورد فرصت های جدید گرد هم می آیند. سایتهای اختصاصی وجود دارد که آنها را تجمیع می کند و به سرمایه گذاران امکان می دهد ICO های جدید را کشف کرده و پیشنهادات مختلف را با یکدیگر مقایسه کنند.
عرضه اولیه ارز دیجیتال (ICO) در مقابل عرضه عمومی اولیه (IPO)
برای شرکتهای سنتی، چند راه برای جمع آوری بودجه لازم برای توسعه و گسترش وجود دارد. یک شرکت می تواند کار کوچکی را شروع کرده و به اندازه سود خود رشد کند و فقط متعلق به صاحبان شرکت است. با این حال، این بدان معناست که آنها مجبورند مدت زیادی منتظر بمانند تا بودجه جمع شود. همچنین، شرکتها می توانند از سرمایه گذاران خارجی برای حمایت مالی اولیه درخواست نقدینگی کنند اما معمولا با واگذاری بخشی از سهام خود آن را جبران می کنند. روش دیگر این است که با فروش سهام از طریق IPO، سهام شرکت را برای جمع آوری پول از جانب سرمایه گذاران، به صورت عمومی عرضه کنند.
در حالی که IPO ها صرفا با سرمایه گذاران سروکار دارند، ICO ها ممکن است با حامیانی که مشتاق سرمایه گذاری در پروژه ای جدید هستند، برخورد داشته باشند مانند یک رویداد تأمین سرمایه جمعی. ICO ها با تأمین سرمایه جمعی تفاوت دارند زیرا حامیان آن ها با بازگشت سرمایه ی خود در آینده انگیزه می گیرند در حالی که وجوه جمع آوری شده در کمپین های تأمین سرمایه جمعی اساساً کمک های مالی است. به همین دلایل، ICO ها به عنوان "فروش جمعی" شناخته می شوند. ICO ها همچنین حداقل دو تفاوت ساختاری مهم با IPO ها دارند. اول، ICO ها عمدتا فاقد مقررات هستند، بدین معنی که سازمانهای دولتی مانند کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC) بر آنها نظارت ندارند. ثانیا، به دلیل عدم تمرکز و عدم مقررات، ICO ها از نظر ساختار بسیار آزادتر از IPO ها هستند.
برای آشنایی با عرضه اولیه Defi چیست، می توانید به وب سایت مراجعه کنید و اطلاعات لازم در این زمینه را کسب کنید.
ICO ها را می توان به روش های مختلف ساختار داد. در برخی موارد، یک شرکت هدف یا محدودیت خاصی برای بودجه خود تعیین می کند، به این معنی که هر توکن فروخته شده در ICO دارای قیمت از پیش تعیین شده است و کل عرضه توکن ثابت است. در موردی دیگر، کل عرضه توکن ثابت است اما یک هدف تأمین مالی پویا وجود دارد. این بدان معناست که توزیع توکن ها به سرمایه گذاران بستگی به وجوه دریافتی دارد. (یعنی هرچه مجموع وجوه دریافتی در عرضه اولیه ارز دیجیتال بیشتر باشد، قیمت هر توکن بیشتر است.) در روشی دیگر، تعداد کل عرضه توکن ها متغیر بوده که با توجه به میزان بودجه دریافتی تعیین می شود. در این موارد، قیمت یک توکن ثابت است اما هیچ محدودیتی در تعداد کل توکن ها وجود ندارد.
مزایا و معایب عرضه اولیه ارز دیجیتال (ICO)
در IPO، یک سرمایه گذار در ازای سرمایه گذاری خود، سهام یک شرکت را دریافت می کند. در مورد عرضه اولیه ارز دیجیتال، هیچ سهمی فی نفسه وجود ندارد. در عوض، شرکت هایی که از طریق ICO سرمایه جمع آوری می کنند، بلاک چین معادل یک سهم یا یک رمزارز را ارائه می دهند. در بیشتر موارد، سرمایه گذاران با ارزهای دیجیتال موجود، مانند بیت کوین یا اتریوم، پرداخت را انجام می دهند و تعداد زیادی توکن جدید در ازای آن دریافت می کنند.
شایان ذکر است که راه اندازی عرضه اولیه ارز دیجیتال برای ایجاد توکن برای یک شرکت چقدر آسان است. سرویس های آنلاین وجود دارد که امکان تولید توکن های ارزهای دیجیتال را در عرض چند ثانیه فراهم می کند. سرمایه گذاران هنگام در نظر گرفتن تفاوت بین سهام و توکن باید این نکته را در نظر داشته باشند که یک توکن هیچ ارزش ذاتی یا ضمانت قانونی ندارد. مدیران ICO توکن ها را با توجه به شرایط تولید و دریافت می کنند و سپس با انتقال آنها به سرمایه گذاران فردی، آنها را مطابق برنامه خود توزیع می کنند.
سرمایه گذاران اولیه در عملیات عرضه اولیه رمزارز، معمولاً انگیزه خرید توکن را دارند به این امید که این طرح پس از راه اندازی موفق شود. اگر این امر واقعاً اتفاق بیفتد، ارزش توکن هایی که آنها در طول ICO خریداری کرده اند از قیمت تعیین شده اولیه، بالاتر می رود و به دستاوردهای کلی می رسند. این مهمترین مزیت عرضه اولیه ارز دیجیتال است: احتمال بازده بسیار بالا.
ICOها در واقع سرمایه گذاران زیادی را به میلیونر تبدیل کرده اند. به عنوان مثال، در سال 2017، 435 عرضه اولیه رمزارز موفق وجود داشت که هر کدام به طور متوسط 12.7 میلیون دلار کسب درآمد کردند. بنابراین، کل مبلغ جمع آوری شده برای سال 2017، 5.6 میلیارد دلار بود که 10 پروژه بزرگتر 25 درصد از این کل را جمع آوری کردند. علاوه بر این، توکن های خریداری شده در ICO ها به طور متوسط بازدهی 12 برابری را برای سرمایه گذاران به همراه داشتند.
از آنجا که عرضه اولیه ها در صنایع رمزنگاری و بلاک چین پیشرو شده اند، چالش ها، خطرات و فرصت های پیش بینی نشده ای را نیز به همراه داشته اند. بسیاری از سرمایه گذاران به امید بازگشت سریع و قدرتمند سرمایه گذاری خود، در این عرضه های اولیه شرکت می کنند. موفق ترین ICO ها در چند سال گذشته منبع این امید هستند زیرا آنها واقعا بازدهی فوق العاده ای را به همراه داشته اند. این اشتیاق سرمایه گذاران همچنین می تواند مردم را به بیراهه ببرد. از آنجا که آنها تا حد زیادی غیرقابل قانونگذاری هستند، ICO ها مملو از انواع کلاهبرداری هستند که به دنبال طمع سرمایه گذاران بیش از حد غیر آگاه و ضعیف هستند و از آنجا که آنها توسط مقامات مالی مانند SEC تنظیم نمی شوند، وجوهی که به دلیل کلاهبرداری یا بی کفایتی از دست رفته است، هرگز قابل بازیابی نیست.
افزایش ناگهانی این عرضه های اولیه در سال 2017 واکنش منفی تعدادی از نهادهای دولتی و غیردولتی را در اوایل سپتامبر 2017 به دنبال داشت. بانک خلق کشور چین رسماً ICO ها را ممنوع اعلام کرد و آنها را مضر برای ثبات اقتصادی و مالی دانست. بانک مرکزی چین استفاده از توکن ها را به عنوان ارز ممنوع کرد و بانک ها را از ارائه خدمات مربوط به ICO ها منع کرد. در نتیجه، هم قیمت بیت کوین و هم اتریوم سقوط کردند، چیزی که بسیاری آن را نشانه ای از مقررات بیشتر ارزهای دیجیتال در آینده می دانستند. در اوایل سال 2018، توییتر، فیس بوک و گوگل نیز تبلیغات عرضه اولیه ارز دیجیتال را ممنوع کردند. هیچ تضمینی وجود ندارد که یک سرمایه گذار در هنگام سرمایه گذاری در عرضه های اولیه ارز دیجیتال در خطر کلاهبرداری قرار نگیرد. برای جلوگیری از کلاهبرداری ICO، سرمایه گذاران باید:
- اطمینان حاصل کنند که توسعه دهندگان پروژه می توانند اهداف خود را به وضوح مشخص کنند. ICO های موفق معمولا دارای وایت پیپرهای ساده و قابل فهم با اهداف واضح و مختصر هستند.
- توسعه دهندگان را بشناسند. سرمایه گذاران باید برای شفافیت صد در صدی شرکتی که ICO راه اندازی می کند، تلاش کنند.
- به دنبال شرایط و ضوابط قانونی تعیین شده برای ICO باشند. از آنجا که تنظیم کننده های خارجی به طور کلی بر این فضا نظارت نمی کنند، اطمینان از مشروعیت آنها به عهده سرمایه گذار است.
نمونه ای از پیشنهاد اولیه کوین (ICO)
با بزرگتر شدن فضای ICO، مبالغ جمع آوری شده توسط بزرگترین پروژه ها نیز افزایش یافت. هنگام ارزیابی ICO ها، می توانید مقدار پول جمع آوری شده در آن و همچنین بازگشت سرمایه را در نظر بگیرید. گاهی اوقات ICO هایی با بازگشت سرمایه قابل توجه پروژه هایی نیستند که بیشترین پول را جمع آوری کنند و برعکس.
عرضه اولیه ارز دیجیتال اتریوم در سال 2014 پیشگام اولیه بود و 18 میلیون دلار در مدت 42 روز جمع آوری کرد. اتریوم اثبات کرده است که به دلیل نوآوری های آن در برنامه های غیر متمرکز (dApps) به طور کلی برای فضای عرضه های اولیه رمزارز بسیار مهم است. هنگامی که اتریوم شروع به کار کرد، هر توکن آن 0.67 دلار قیمت داشت و هم اکنون حدود 3000 دلار قیمت دارد. در سال 2015، یک ICO دو فاز برای شرکتی به نام Antshares آغاز شد که بعدا به NEO تغییر نام داد.
مرحله اول ICO در اکتبر 2015 به پایان رسید و مرحله دوم تا سپتامبر 2016 ادامه یافت. در این مدت، NEO حدود 4.5 میلیون دلار درآمد داشت. در حالی که از نظر جمع آوری پول یکی از بزرگترین ICO ها نیست اما برای بسیاری از سرمایه گذاران اولیه بازگشت سرمایه ای استثنایی ارائه کرده است. قیمت NEO در زمان عرضه اولیه، حدود 0.03 دلار بود و در اوج خود تقریباً 200 دلار معامله شد.
برای آشنایی با عرضه اولیه NFT، مقاله مربوطه را مطالعه فرمایید.
اخیراً، ICO ها از نظر مجموع وجوه جمع آوری شده، مبالغ قابل توجه بیشتری تولید کرده اند. در طول یک ICO یک ماهه که در مارس 2018 به پایان رسید، Dragon Coin موفق به جمع آوری حدود 320 میلیون دلار شد. بعدتر، شرکت پشت پرده ی پلتفرم EOS با جمع آوری 4 میلیارد دلار در طول ICO یک ساله، رکورد Dragon Coin را شکست.
جمع بندی
در این مقاله با مفهوم عرضه اولیه ارز دیجیتال یا ICO آشنا شدیم و دانستیم که آنها در واقع برای جمع آوری پول از سرمایه گذاران برای راه اندازی یک پروژه بوده که در ازای مبالغ جمع آوری شده، تعداد مشخصی توکن جدید که متعلق به آن پروژه است، به سرمایه گذاران داده می شود.
هنگام شرکت در یک ICO نکات زیادی وجود دارد که سرمایه گذاران باید به آن ها توجه داشته باشند که در این مقاله نیز مختصرا به آنها اشاره شد. چرا که ممکن است این عرضه اولیه ها از ابتدا به قصد کلاهبرداری بوده و چون از طرف هیچ سازمان قانونگذاری رسمی نظارت نمی شوند، هیچ راهی برای بازگرداندن سرمایه وجود نخواهد داشت.