امروزه NFT به یکی از پدیدههای مهم دنیای بلاک چین تبدیل شده و عدهی زیادی پیرامون آن فعالیت میکنند. در حال حاضر فضای NFT به محل مناسبی برای کسانی که هنرمند هستند یا قصد کسب درآمد و جمع آوری توکنهای غیر قابل تعویض را دارند، بدل شده است اما در ابتدا NFT از کجا آمد؟ چه کسی ایدهی تبدیل یک اثر هنری به NFT را داد؟ اولین NFT کدام بود و چه کسی آن را ایجاد کرد؟ برای شناخت بهتر این دنیای جذاب، بهتر است در مورد تاریخچه NFT و همچنین دلیل پیدایش آن اطلاعاتی داشته باشیم.
نگاهی به منشا و ریشهی NFT
یکی از افرادی که در توسعه و شناخته شدن بیت کوین تاثیرگذار بوده، هال فینی (Hal Finney) است. او در سال ۱۹۹۳ برای اولین بار به نسخهی اولیهی NFT یا همان توکن غیر قابل تعویض (non-fungible token) اشاره کرد. جالب است بدانید هال فینی مفهوم NFT را کارت تجارت ارز دیجیتال تعریف و در مورد ویژگیهای اصلی آن صحبت کرد. همانطور که میدانید، مهمترین ویژگی NFTها غیرقابل تعویض بودن و انحصاری بودن مالکیت آنها است و او از همان موقع طرز فکری این چنینی در مورد NFT داشت. مدتها بعد در سال ۲۰۱۲ یونی آسیا (Yoni Assia) در مورد بیت کوینهای رنگی صحبتهایی کرد.
اولین نسل از NFT
عدهی زیادی کوینهای رنگی را اولین نسل از تاریخچه NFT میدانند. جالب است بدانید ایدهی اصلی در مورد کوینهای رنگی به استفاده از بلاک چین بیت کوین به منظور اثبات مالکیت بود. این کوینهای رنگی به نوعی موسسان NFTهای امروزی به حساب میآیند و تاریخچهی NFT را رقم زدند. کوینهای رنگی در ابتدا به قیمت یک ساتوشی فروخته میشدند. مدتی بعد در اوایل سال ۲۰۱۴ ماجرای اولین NFT و شروع تاریخچهی NFT اتفاق افتاد. در اوایل ماه می، اولین توکن غیرقابل تعویض تحت عنوان کوانتوم در بلاک چین نیم کوین (Namecoin) ایجاد شد. کِوین مک کوی یک NFT به نام کوانتوم را در بلاک چین نیم کوین ضرب یا مینت کرد. پلتفرم نیم کوین تحت عنوان یکی از اولین شبکههای رمزارز بود که در سال ۲۰۱۱ به وجود آمد و در دسترس قرار گرفت. عکس زیر متعلق به NFT کوانتوم، اولین توکن غیرقابل تعویض رسمی است.
قابلیتهایNFT کوانتوم بسیار جالب است و در آن زمان توجه زیادی را به خود جلب کرد. این توکن غیرقابل تعویض یک هشت ضلعی پیکسلی است که رنگ آن تغییر میکند و ضربان دارد. NFT کوانتوم در آن زمان به قیمت ۴ دلار فروخته شد. سالها بعد در اوایل سال ۲۰۲۱ زمانی که NFTها و خرید و فروششان به اوج خود رسید، این توکن غیرقابل تعویض در میان علاقه مندان دنیای کریپتو و بلاک چین ارزش زیادی پیدا کرد. در نهایت توکن کوانتوم در تاریخ ژوئن ۲۰۲۱ به مقدار تقریبی ۱.۵ میلیون دلار به فروش رسید. بعد از رونمایی از کوانتوم و به وجود آمدن استقبال برای آن، کم کم NFTهای بیشتری معرفی شدند. اولین NFT مبتنی بر اتریوم که اتریا نام داشت، در سال ۲۰۱۵ در Devcon 1 ایجاد شد. جالب است بدانید این NFT به میزان قابل توجهی تحت عنوان اولین توکن غیرقابل تعویض شناخته شد.
کانتر پارتی یکی دیگر از مواردی است که در توسعه و گسترش NFT تاثیر داشت. در سال ۲۰۱۴ کانتر پارتی یک پلتفرم مالی همتا به همتا به شمار میرفت و به لطف آن کاربران میتوانستند ارز یا متعلقات دیجیتالی خود را ساخته یا معاوضه کنند. جالب این است که آیتمهایی که توسط این پلتفرم ساخته میشد، تنها به نام سازنده و دارندهی آن بود و امکان شبیه سازی آن وجود نداشت.
شروع PFP NFTها
در سال ۲۰۱۷ بود که اتفاقات جالبی در دنیای بلاک چین افتاد و تاریخچه NFT را رقم زد. امروزه PFP NFT ها جای خاصی در دنیای توکنهای غیرقابل تعویض پیدا کردهاند و کریپتوپانک ها ایجاد شدند. جان واتکینسون و مت هال کسانی بودند که توسعهی کریپتوپانک را کلید زدند و تاثیر زیادی در شروع PFP NFT داشتند. آن زمان مجموعهای از ۱۰ هزار کاراکتر در بلاک چین اتریوم ایجاد شد و این پروژه، ویژگیهای اصلی و کلیدی را رعایت میکرد. در واقع، هر کدام از کریپتوپانک ها، در نوع خود خاص بوده و دارای ویژگیهای تفکیک کنندهای هستند. منحصر به فرد بودن هر کدام از کریپتوپانک ها نسبت به دیگری باعث شد تا حجم زیادی از کاربران به سمت این پروژه هجوم ببرند. حتی همین حالا هم کریپتوپانک بسیار پرطرفدار است و روز به روز به ارزش NFT های آن اضافه میشود.
کریپتوکیتیز پروژهی دیگری بود که در میان PFP NFT ها آغاز به کار کرد و به بخش مهمی از دنیای NFT تبدیل شد. کریپتوکیتیز هم مانند کریپتوپانک در سال ۲۰۱۷ کلید خورد و نقش موثری در تاریخچهی NFT داشت. جالب است بدانید در ادامهی گسترش این پروژه، مدتی بعد بازیای بر اساس آن ساخته شد که مورد استقبال زیادی هم قرار گرفت و تاثیر زیادی بر ساخت بازیهای بعدی کریپتویی گذاشت. پروژهی Decentraland یکی دیگر از مواردی بود که پیشرفت در بازیهای حوزهی بلاک چین را افزایش داد و عدهی زیادی به خرید و فروش توکن های داخل آن پرداختند. در حال حاضر بازیهای این چنینی بسیار زیاد هستند و روز به روز هم به تعداد کاربران آنها اضافه میشود.
در سال ۲۰۲۲ دنیا و تاریخچه NFT به مرحلهی دیگری رسید و توکنهای غیرقابل تعویض با قیمتهای میلیون دلاری گسترش پیدا کردند. امروزه حتی موسسات، هنرمندان و اینفلوئنسرها در مسیر دنیای NFT قرار گرفتهاند و از بازار جالبی که برای آن ایجاد شده، سود کسب میکنند. جالب است بدانید این بستر حتی به صنایع خاص و خیریهها هم راه پیدا کرده است. به طور کلی آیندهی NFTها به دلیل ماهیت و ویژگیهایی که دارد، روشن پیش بینی میشود و توسعهی بیشتری را میطلبد. باید دید در آینده NFT تا چه حد در دنیای واقعی ما و ارزش گذاریها نفوذ میکنند.