درست است که معامله در ارزهای دیجیتال بر اساس تحلیل و استراتژی های مختلف بوده اما تحقیقات نشان داده است که بخش عمده ی معامله گران، بر اساس احساسات تصمیم می گیرند. برای مثال وقتی بازار صعودی است و قیمت ها به اوج خود می رسند، حتی افرادی که سود خوبی هم کرده اند، دچار طمع می شوند. این طمع در بسیاری از مواقع ضررهای سنگینی را به معامله گران تحمیل می کند. در آن طرف وقتی بازار ریزش شدیدی کرده است، بسیاری از افراد هستند که ترس شدیدی دارند و می ترسند که سرمایه شان نابود شود. شاخصی با عنوان شاخص ترس و طمع (Fear and Greed) وجود دارد که بیانگر احساسات عمده ی معامله گران در زمان های مشخص می باشد. این شاخص حاصل از اعداد و آمارهای خاصی می باشد که در ادامه به بررسی تخصصی آن می پردازیم.

شاخص ترس و طمع در ارزهای دیجیتال

در تمامی زمان ها، داده هایی از معامله گران دریافت و تحلیل می شود و نتیجه این داده ها با عنوان عددی بین صفر تا صد نمایش داده می شود. این عدد هر چه به صفر نزدیک تر باشد، نشان دهنده ترس بیشتر معامله گران و هر چه به صد نزدیک تر باشد، نشان دهنده طمع معامله گران می باشد. می دانیم که یکی از عوامل مهم در تعیین قیمت ارزهای دیجیتال، تصمیم و رفتار معامله گران دیگر، در رابطه با قیمت یک ارز دیجیتال می باشد. لذا برای یک معامله گر، احساسات و رفتار معامله گران دیگر بسیار مهم است.

بهترین راه برای بررسی احساسات عمده معامله گران، شاخص ترس و طمع می باشد. وقتی شاهد طمع شدید در بازار ارزهای دیجیتال هستیم، این می تواند یک ندا برای خروج از بازار باشد چرا که در بسیاری از اوقات وقتی این شاخص، در حالت طمع شدید قرار دارد، شاهد اصلاح قیمت ها هستیم و برعکس وقتی بازار در وضعیت ترس شدید قرار دارد، نشان دهنده یک فرصت برای ورود است. اما چرا نمی شود همیشه بر حسب این شاخص خرید و فروش کرد؟ در واقع وقتی بازار در وضعیت ترس شدید و یا طمع شدید قرار دارد، ممکن است وضعیت تا روزها و هفته ها نیز ادامه داشته باشد. لذا نمی توانید این شاخص را اساس تحلیل ها و پوزیشن های معاملاتی خود قرار دهید اما به صورت یک فاکتور تاثیرگذار می توانید در هنگام معاملات خود به آن توجه کنید. اگر به نمودار قیمت ارزهای دیجیتال و شاخص ترس و طمع نگاه کنیم، طبیعتا هر جا که قیمت ها به اوج رسیده است، این شاخص نیز به عدد صد نزدیک تر می شود و هر جا قیمت ها ریزش زیادی داشته است، این شاخص به صفر نزدیک تر می شود. 

این اتفاق نشان دهنده ی اهمیت این شاخص بوده و نشان می دهد که هر جا قیمت ها رشد زیادی کرده است عده زیادی به منظور طمع نکردن و سیو سود، سرمایه خود را خارج کرده اند و این خروج سرمایه در همان زمان ها موجب اصلاح قیمتی می شود. زمانی هم که قیمت ها ریزش زیادی می کنند، افراد زیادی به منظور فرصت شمردن این قیمت، وارد معامله می شوند و افزایش تقاضا، قیمت ها را افزایش می دهد.

داده های شاخص ترس و طمع

همان طور که گفته شد، شاخص ترس و طمع حاصل از چندین داده می باشد که در سایت های مختلف در طی ساعت های مختلف، آن را بروز می کنند. در واقع این شاخص از 6 منبع معتبر زیر اطلاعات را دریافت می کند: (به طور پیش فرض داده های زیر را بر اساس ارز دیجیتال بیت کوین بررسی کرده ایم.)

1_ نوسانات

مجموعا این عامل تاثیر 25 درصدی بر شاخص دارد. در واقع منظور از نوسانات، مقایسه نوسان فعلی با نوسان حداکثری می باشد. در این منبع، نوسان روزانه ارز دیجیتال بیت کوین با میانگین نوسانات 30 تا 90 روز گذشته، مقایسه می شود. نوسان شدید نزولی و یا صعودی یک ارز دیجیتال می تواند نشان دهنده ترس و یا طمع در بازار باشد.

2_ حجم و قدرت معاملات

حجم و قدرت بازار نیز، تاثیر 25 درصدی بر این شاخص دارد. در واقع در این منبع، حجم و قدرت فعلی بازار با میانگین حجم بازار در 30 تا 90 روز گذشته مقایسه می شود. زمانی که حجم های خرید سنگین در زمان صعودی بازار مشاهده شود، نشان دهنده ی طمع بازار است و برعکس.

3_ رسانه ها و شبکه های اجتماعی

این عامل تاثیر 15 درصدی دارد. رسانه و شبکه های اجتماعی نیز تاثیر زیادی بر کلیت بازار و شاخص ترس و طمع دارند. تاثیر رسانه ها در واقع تاثیر غیرمستقیم می باشد. میزان استفاده از کلمه ی یک ارز دیجیتال در رسانه و شبکه های اجتماعی و همچنین میزان بازخورد نسبت به پست های یک ارز دیجیتال در طی زمانی مشخص، نشان دهنده محبوبیت یک ارز دیجیتال می باشد. این محبوبیت می تواند موجب تغییر در روند عرضه یا تقاضای یک ارز دیجیتال شود.

4_ نظرسنجی

تاثیر 10 درصدی نیز متعلق به نظرسنجی مستقیم از اهالی بازار می باشد. در واقع هر از چند گاهی از معامله گران برتر نظرسنجی می شود تا تصویری کلی از آینده بازار از نظر معامله گران، مشخص شود. نتایج این نظر سنجی، بر این شاخص اثر مستقیم می گذارد.

5_ تسلط/دامیننس

تاثیر 10 درصدی. تسلط یا دامیننس در واقع مقدار سهم یک ارز دیجیتال از کل بازار می باشد. در حال حاضر بیشترین دامیننس برای ارز دیجیتال بیت کوین با تقریبا 48 درصد سهم از کل ارزش بازار می باشد. تغییرات دامیننس برای هر ارز دیجیتال موجب تغییرات قیمت می شود لذا این فاکتور نیز، از فاکتورهای تاثیرگذار در شاخص ترس و طمع می باشد.

6_ روندها/ترند

تاثیر 10 درصدی. اینکه بفهمیم بیشتر معامله گران به دنبال کدام ارزهای دیجیتال هستند و قصد وارد شدن به چه پوزیشن هایی دارند، از سرچ های آن ها نیز مشخص است. در واقع بررسی سرچ موتورهای جستجوگر گوگل و همچنین کلمات ترند، می تواند کلیت احساسات حاکم بر بازار را نشان دهد.

معایب و مزایای شاخص ترس و طمع

مزایا:

• یکی از اصلی ترین استفاده های این شاخص در تحلیل ها می باشد. از این شاخص می توان برای تایید و یا نقض تحلیل تکنیکال و همچنین برای تعیین زمان مناسب برای سرمایه گذاری بلند مدت، بر اساس تحلیل های فاندامنتال، استفاده کرد.
• عدد این شاخص خود یک ندا برای ورود و یا خروج از بازار می باشد.
• این شاخص می تواند در مواقع خاص موجب شود تا جلوی وسوسه شما گرفته شود. در واقع یکی از نکات کلیدی در بازار ارزهای دیجیتال خروج و یا ورود در جهت مخالف احساسات اهالی بازار می باشد که شاخص ترس و طمع در این حوزه به شما کمک شایانی می کند.

معایب:

• نمی توان از این شاخص به عنوان یک شاخص قطعی برای خرید یا فروش استفاده کرد. هر چند در برخی اوقات طمع شدید در بازار می تواند کسب سود از اصلاحی موقتی را برای شما به ارمغان بیاورد اما در بسیاری از موارد نیز، طمع شدید، نشان از بازاری گاوی و رو به بالا دارد و برعکس این شرایط در مواقعی که بازار در ترس شدید قرار دارد نیز ممکن است ایجاد شود.
• شاخص ها و نداهایی که نشان می دهد بازار قرار است ریزش کند و یا رو به بالا حرکت کند، از عوامل اصلی اقتصاد بر می آید نه شاخص ترس و طمع. در واقع چیزی که ریزش و یا سود اصلی را نشان می دهد، این شاخص نیست.
• با توجه به اینکه تحلیل گران معتقدند که هولدرها و نگه دارندگان ارزهای دیجیتال همیشه در طولانی مدت برنده هستند، با این حال این شاخص دائما افراد را ترقیب می کند تا خرید و فروش (ترید) انجام دهند.

جمع بندی: شاخص ترس و طمع یک اندیکاتور می باشد که احساسات، عمده ی معامله گران بازار را در طی مدت زمانی مشخص نشان می دهد. عدد این شاخص می تواند بین صفر تا صد باشد. هر چه این عدد به صفر نزدیک تر باشد، یعنی بازار ریزش قیمت داشته و معامله گران ترس زیادی دارند که مبادا سرمایه شان از بین برود و هر چه این عدد به صد نزدیک تر باشد، نشان می دهد که قیمت ها به شدت بالا رفته است و معامله گران دچار طمع شده اند. این شاخص از 6 منبع معتبر، تاثیر می پذیرد: نوسانات، حجم معاملات، شبکه های اجتماعی، نظرسنجی، تسلط  و روندها.