بلاک چین ها معمولاً به طور پیش فرض شفاف هستند، بنابراین، آنها فاقد حریم خصوصی برای کاربران می باشند. هنگام اجرای تراکنش در بلاک چین، موجودی کیف پول، توکنها، NFTها، تعاملات با آدرسها و سایر قراردادها و میزان دقیق انتقال این آدرس برای همه کاربران قابل مشاهده است. اگرچه آدرسهای عمومی ناشناس هستند اما میتوان آنها را تا حدی به هویت صاحبانشان مرتبط کرد. شبکه آزتک (Aztec) زیرساختی را طراحی می کند که در آن کاربران می توانند تراکنش های خصوصی را در شبکه اتریوم به دلخواه ارسال کنند و امنیت خود را افزایش دهند. برای آشنایی بیشتر با این شبکه، این مقاله را تا انتها مطالعه کنید.
شبکه آزتک(Aztec) چیست؟
قراردادهای هوشمند اتریوم به گونه ای تنظیم شده اند که تمام تراکنش ها و ارزش هر کدام در اکسپلور اتر اسکن ظاهر شود. شبکه آزتک اولین شبکه ZK-Rollup حریم خصوصی در شبکه اتریوم است که به کاربران و برنامههای غیرمتمرکز اجازه میدهد تا از طریق تراکنشهای خصوصی اثبات عدم دانش به این حریم خصوصی دست یابند. این ترکیب توسط یک مکانیسم اثبات مفهوم منحصر به فرد، به نام پلانک(PLONK) امن می شود.
آزتک این سه هدف اصلی را دنبال می کند:
- خصوصی: شبکه آزتک(Aztec) تنها رول آپ اثبات دانش صفر است که سیستم آن از ابتدا بر حفظ حریم خصوصی (سطح پایین) تمرکز دارد. با استفاده از این شبکه، کاربران می توانند در هر برنامه غیرمتمرکز به صورت کاملا خصوصی کار کنند.
- دسترسی: تأیید تراکنش های شبکه آزتک از طریق ZKP ها در شبکه اتریوم هزینه آن را به میزان قابل توجهی کاهش میدهد.
- سازگاری: سیستم حریم خصوصی قابل برنامه ریزی شبکه آزتک از Audit و سازگاری با برنامه های مختلف و در عین حال محرمانه بودن کامل پشتیبانی می کند.
می توان گفت که شبکه آزتک یک ساختار UTXO خارج از زنجیره است که درست مانند پول نقد کار می کند. حفاظت توکن با سپرده گذاری توکنی که در قراردادهای هوشمند اتریوم آزتک واریز می شود، انجام خواهد شد. سپس با سیستم، حالت UTXO آزتک تعامل داشته تا یک دارایی رمزنگاری مانند پول نقد برای شما ایجاد کند. از این پس، تراکنش های آزتک به عنوان پول نقد شناخته می شوند. همانطور که می دانید بیت کوین از سیستم UTXO استفاده می کند و تمام بیت کوینی که منتقل می شود UTXO است. این موضوع به انتقال بیت کوین، وضعیت انتقال نقدی می دهد. اگرچه پول نقد در گردش است اما وقتی بین دو یا چند نفر جابهجا میشود، سایر افراد جامعه این حرکات و ارزش آن را نمیدانند. مگر اینکه همان افراد شرکت کننده در این مبادلات، اطلاعات را شفاف سازی کنند.
این قراردادها کاملا خصوصی بوده و متعلق به شخصی است که توکن خود را واریز کرده است. یعنی برای هر فردی که بخواهد از توکن خود محافظت کند قرارداد جداگانه ای ایجاد می شود. به این ترتیب، کاربران می توانند توکن های خود را واریز و برداشت کنند، آنها از طریق اتصال به شبکه آزتک، مبادله خود را انجام می دهند.
شبکه آزتک چگونه کار می کند؟
آزتک یک پلتفرم حفاظت از تراکنش به نام ZK.Money دارد. هنگامی که دارایی های خود را برای محافظت در این پلتفرم سپرده گذاری می کنید، دارایی رمزنگاری به نام zkETH(اتر شیلد شده)، zkDAI(دای شیلد شده) دریافت می کنید. اگر تراکنش محافظت شده را به شخص دیگری ارسال کنید که از تراکنش او نیز محافظت کرده است، آن شخص نیز توکن های zkETH یا zkDAI را در آزتک دریافت می کند اما اگر تراکنش محافظت شده خود را برای شخصی که در پلتفرم zk.Money غیر فعال است ارسال کنید، آن شخص توکن اصلی اتر یا دای موجود در لایه اتریوم 1 را از شما دریافت می کند. در این صورت تراکنش ارسالی شما خصوصی است اما گیرنده آن را به عنوان دارایی ارسال شده از قرارداد هوشمند شبکه آزتک می بیند و البته آدرس شما یک آدرس اتریوم نیست.
در حال حاضر، کاربران می توانند حداکثر از 5 اتر یا 10,000 دای در هر تراکنش، محافظت کنند. تراکنش های غیر محافظتی نیز حدود 4 ساعت طول می کشد اما اگر کارمزد تراکنش را افزایش دهید، این فرآیند می تواند به 10 دقیقه کاهش یابد. پیشنهاد میشود برای حفظ حریم خصوصی بهتر، دارایی را برای همان آدرسی که سپردهگذاری کردهاید لغو محافظت نکنید. اگر میخواهید همان آدرس را Unshield کنید، بهتر است از مقادیر کمتری (مثل ۰.۱ اتر اگر بیش از ۱ اتر شیلد میکنید) استفاده کنید در نهایت Unshield کنید.
بررسی اثبات مالکیت در شبکه آزتک
از آنجایی که اثبات مالکیت شبکه آزتک مشابه شبکه اتریوم است، برای اثبات مالکیت دارایی ها، باید تراکنش ها را از طریق کیف پول خود امضا کنید اما این امضا با اتریوم بسیار متفاوت است. این امضاها اثبات مفهوم بدون دانش هستند. در واقع، به زبان ساده، امضای شما در این راهنما می گوید: "در جایی در ایالت آزتک، اسکناسی با ارزش خاصی وجود دارد و من مالک آن هستم."
وضعیت سیستم آزتک در دو درخت مرکل ذخیره می شود:
- درخت یادداشت ها حاوی تمام اسکناس های تولید شده است.
- درخت باطل که شامل تمام اسکناس های پاره شده تاکنون است.
روش کار این سیستم بدین صورت است که یک اسکناس در شبکه آزتک دارید که در درخت اسکناس است اما هنوز در درخت ابطال کننده یا خردکننده موجود نیست. بنابراین اسکناس های شما در درخت باطل کننده اضافه و خرد می شوند و سپس از درخت اسکناس حذف خواهند شد. یک درخت مرکل جدید به نام ریشه درخت (Merkle Root) برای ارسال فاکتورهایی که ما تأیید کرده ایم ایجاد می شود. زمانی که مقادیر جدید هم برای درخت توکن و هم برای دستگاه برش وارد ریشه مرکل می شود (به عبارت دیگر، وضعیت کلی سیستم تغییر می کند)، این ریشه ها روی زنجیره اصلی اتریوم قرار می گیرند و تراکنش ها در آنجا ثبت می شوند.
بررسی تفاوت حریم خصوصی شبکه آزتک با کوین میکسرها
درست مانند میکسرها، شبکه آزتک به کاربران اجازه می دهد تا واریز و برداشت کنند تا پیوند بین آدرس فرستنده و آدرس گیرنده را قطع کنند. آزتک ها را به عنوان یک شهر محصور در نظر بگیرید. همه افراد خارج از شهر، ورود و خروج کاربران آزتک را از طریق یک پل به شهر می بینند. در داخل این شهر، کاربران دارایی های خود را در معاملات کاملا خصوصی مبادله می کنند. در اینجا نه شبکه آزتک و نه کاربران آن نمی توانند فرستنده و گیرنده تراکنش ها و مبالغ ارسالی را ببینند. علاوه بر این، کاربران میتوانند تراکنشها را جمعآوری کرده و به لایه 1 اتریوم بازگردانند تا مبادله، کش، وام دادن، رأی دادن به دائو یا خرید NFT ها را انجام دهند.
از آنجایی که آزتک به کاربران اجازه می دهد هر دو را انجام دهند (تراکنش های داخلی خصوصی و تعاملات انبوه با لایه 1 اتریوم)، حریم خصوصی آنها به گونه ای حفظ می شود که کاربران خارج از آزتک نمی توانند بین فرستنده و گیرنده تراکنش ها تمایز قائل شوند. میکسرهای ارز قادر به ارائه چنین امکاناتی نیستند. هنگامی که یک ناظر به فعالیت آزتک ها در شبکه اتریوم نگاه می کند، فقط می تواند سپرده ای به آزتک ببینند و باید استنباط کنند که ابر متعلق به کدام مخزن سپرده است.
استفاده از ZK-Rollup در شبکه آزتک
هدف شبکه آزتک بهبود مقیاس پذیری همراه با حریم خصوصی است. به همین دلیل این شبکه از سیستم ZK Rollup استفاده می کند. برای درک این موضوع، ابتدا باید با رول آپ های خوش بینانه (Optimistic Rollup) آشنا شویم. تولیدکنندگان بلاک، رول آپ خوش بینانه تراکنش اتریوم حاوی ریشه حالت را، به شبکه ارسال می کنند. گرید این مورد را خوش بینانه در نظر می گیرد و آن را تایید می کند. این تایید 7 روز طول می کشد و هر کسی می تواند با دانلود بلاک تراکنش و مقایسه آن با ریشه مرکل قبلی با روت جدید ثابت کند که این انتقال وضعیت نامعتبر است.
اگر این انتقال وضعیت نامعتبر باشد، آنها می توانند اثبات تقلب ارائه کنند. در نتیجه، تولیدکننده آن بلاک به اسلش تبدیل می شود و وضعیت بلاک چین به حالت اولیه خود باز می گردد. اگر این تراکنش ظرف این هفت روز ثابت نشود، تایید شده و به حالت بلاک چین اضافه می شود. هزینه انجام معاملات رول آپ خوش بینانه نزدیک به صفر است زیرا تنها هزینه ای که باید پرداخت شود، هزینه پردازش تراکنش توسط سیکوئنسر بوده که در واقع یک کامپیوتر است. با این حال، این هزینه با توجه به اینکه برای ارسال داده ها به شبکه اتریوم پرداخت می شود متغیر است.
رول آپ های ZK رول آپ هایی هستند که هزینههای ثابت یا تغییر بسیار کمی دارند. همچنین، ZKR ها به جای اینکه ۷ روز منتظر بمانند تا تقلب اثبات شود، به طور فعال یک مدرک کوتاه مبنی بر عدم دانش (اثبات اعتبار) را به لایه اتریوم ۱ ارسال می کند که مجموعه ای از محاسبات خارج از زنجیره را تایید خواهد کرد. از آنجایی که امنیت تراکنش های خارج از زنجیره در zkRollup به دلیل ماهیت نهایی اثبات، بدون اطلاع، پاسخگو و ایزوله است، توان عملیاتی تراکنش ها باید به اندازهای بالا باشد که هزینه ارسال مدرک به اتریوم را پوشش دهد.
با توکن های محافظت شده در آزتک ها چه کاری می توان انجام داد؟
از جمله کارهایی که می توانید با توکن هایی که در شبکه آزتک محافظت می شوند انجام دهید:
- انباشتن اتر روی Lido برای دریافت stETH، جفت ارزهای رمزنگاری stETH/ETH را به استخر Lido سپرده و سود سالانه دریافت کنید.
- از صندوق درآمد ثابت Element.fi استفاده کنید.
- اتر را با OHM در پلتفرم OlympusDAO سواپ کنید و OHM را به صورت خصوصی روی این پلتفرم نصب کنید.
- در آینده، ابزارها و برنامه های کاربردی دیگری برای توکن های محافظت شده آزتک در دسترس خواهند بود.
پلتفرم ZK.Money
Zk.Money یک برنامه حفظ حریم خصوصی لایه 2 در شبکه آزتک است که از تراکنش ها محافظت می کند و کاربران را از لایه 1 اتریوم تا آزتک ادغام می کند. کاربرانی که قصد دارند از طریق Aztec یا Aztec Connect به پروتکل های دیفای اتریوم متصل شوند، ابتدا باید در پلتفرم ZK Money ثبت نام کرده و دارایی های خود را واریز کنند. این پلتفرم در حال حاضر سپرده های ارزهای دیجیتال ETH، DAI و renBTC را ارائه می دهد. برای ثبت نام باید یک نام مستعار برای خود انتخاب کنید. این نام به کلید عمومی شما پین می شود و ارسال و دریافت دارایی را برای شما آسان می کند. لطفاً توجه داشته باشید که این نام فقط در شبکه آزتک استفاده می شود. پس از انتخاب نام، باید حداقل 0.01 اتر (به عنوان مثال) واریز کنید. این اتر محافظت شده و به zkETH تبدیل می شود.
پل اتصال آزتک (Aztec Connect) چیست؟
Aztec Connect Bridge شبکه ای است که توکن ها را از داخل پلتفرم zk.Money منتقل می کند. این پل می تواند با قراردادهای هوشمند اتریوم ارتباط برقرار کند. این بدان معناست که تمام توابع دیفای برای کاربران لایه 1 در دسترس خواهد بود. با Aztec Connect می توانید دارایی های خود را از سطح 1 محافظت کنید یا قفل آنها را به سطح 1 باز کنید. Aztec Connect در واقع مجموعه ای از ابزارها برای اتصال پروتکل های دیفای از اتریوم به مجموعه خصوصی آزتک است. کاربران می توانند به صورت خصوصی با این پروتکل ها ارتباط برقرار کنند. Artek Connect با این سه مؤلفه این امکان را فراهم می کند:
- پروتکل های دیفای لایه 1: پلتفرم های محبوب اتریوم مانند Lido، Element، Aave، Compound، UniSwap و غیره.
- قراردادهای اتصال بریج آزتک: رابطی که گره های رول آپ آزتک را به پروتکل های لایه 1 متصل می کند.
- کیت توسعه نرمافزار آزتک: به کاربران اجازه میدهد تا تراکنش ها را در مجموعه آزتک ایجاد و ثبت کنند. این مجموعه دقیقاً مانند کتابخانه رمزنگاری برای برنامه ها کار می کند و به کاربران امکان می دهد تراکنش ها را به گره های اتریوم ارسال کنند.
با نمادهای محافظت شده در آزتک ها چه کاری می توان انجام داد؟
از جمله کارهایی که می توانید با توکن هایی که در شبکه آزتک محافظت می شوند انجام دهید:
- استیکینگ اتر روی لیدو برای دریافت stETH، جفت ارزهای رمزنگاری stETH/ETH را به استخر لیدو سپرده و سود سالانه دریافت کنید.
- از صندوق درآمد ثابت Element.fi استفاده کنید.
- اتر را با OHM در پلتفرم OlympusDAO مبادله کنید و OHM را به صورت خصوصی روی این پلتفرم نصب کنید.
چگونه در شبکه آزتک دارایی های خود را شیلد کنیم؟
- در ابتدا برای انجام اینکار باید وارد سایت آزتک شده و بر روی shield now کلیک کنید.
2. کیف پول خود را وصل کنید؛ توصیه می کنیم از متامسک استفاده کنید. البته از طریق WalletConnect می توانید کیف پول های دیگر را نیز متصل کنید.
3. یک نام مستعار برای خود انتخاب کنید.
توجه: حتما این نام را در جایی بنویسید زیرا آزتک آن را ذخیره نمی کند. اگر نام مستعار خود را فراموش کردید، نمی توانید نام مستعار جدیدی را با همان آدرس ثبت کنید.
4. برای ثبت اکانت خود روی ثبت کلیک کنید؛ تا پایان مراحل ثبت نام، صفحه را نبندید.
5. اتر شیلد: حداقل 0.01 اتر سپرده گذاری کنید. پس از ثبت نام، سپرده اتر ترجیح داده می شود. اگر به کیف پولی وصل میشوید که اتر ندارید، آن را تغییر دهید و با آدرسی که حاوی اتر است وارد شوید.
پیامی خواهید دید که درخواست حفاظت شما ثبت شده اما هنوز پردازش نشده است.
6. وقتی تیک سبز را می بینید به این معنی است که تراکنش شما به رول آپ ارسال شده است تا در لایه 1 واریز شود. وقتی دو تیک سبز می بینید به این معنی است که تراکنش شما تکمیل شده است و موجودی شیلد شده شما در ارزش خالص بخش صفحه کیف پول نمایش داده می شود.
7. اکنون می توانید از توکن های بیشتری محافظت کنید. برای این کار بر روی Shield More کلیک کنید.
8. حتما مبلغ واریز را به صورت رند انجام دهید. همچنین چندین سپرده با مبالغ کم بهتر از یک سپرده بزرگ است (برای امنیت بیشتر). در حال حاضر، شما می توانید حداکثر 5 اتر یا 10,000 دای در هر تراکنش واریز کنید.
9. می توانید توکن های محافظت شده را به نام های کاربری آزتک یا سایر آدرس های اتریوم ارسال کنید. گزینه Withdraw to L1 برای ارسال به لایه 1 اتریوم و Send to L2 نیز ارسال به سایر کاربران آزتک است. توجه داشته باشید که اگر به یک آدرس اتریوم ارسال کنید، گیرنده این توکنها را بدون محافظت دریافت میکند. به معنای اتر یا دای لایه 1 است.
10. سپس اطلاعات را بررسی کرده و در صورت صحت، روی «تأیید تراکنش» کلیک کنید.
در قسمت Earn می توانید با پروتکل های مختلف DeFi ارتباط برقرار کنید. در حال حاضر فقط پروتکل های Element و Lido پشتیبانی می شوند، پروتکل های Ave، Compound و Liquity به زودی اضافه خواهند شد.