ارزهای دیجیتال انقلابی در نگاه جهان به معاملات ایجاد کرده اند اما در سالهای گذشته برخی از کلاهبرداری های مهم را نیز تسهیل کرده اند. از انواع کلاهبرداری های حوزه ارز دیجیتال می توان هک شدن صرافی ها و کیف پول ها و هم چنین عرضه های اولیه ارزهای دیجیتال یا ico را نام برد که در این مقاله ما به معرفی چند نمونه از بزرگترین کلاهبرداری های ICO ها می پردازیم.
موفقیت بیت کوین و تعدادی از آلت کوین ها باعث رونق صنعتی شد که از فناوری بلاک چین به روشهای خلاقانه استفاده می کند. در حالی که باهوش ترین ذهن ها برخی از شرکت های پیشرو را ایجاد کرده اند که از قدرت بلاک چین و ارزهای دیجیتال برای تسهیل کارها و یا حل یک مسئله استفاده می کنند اما ذهن های شرور نیز به دنبال این کار هستند و سرمایه ی سرمایه گذاران ناآگاه را به یغما می برند.
کلاهبرداری های گسترده با بالا گرفتن تب ico ها
از زمان راه اندازی بیت کوین در سال 2009، مردم به طور فزاینده ای به ایده فناوری بلاک چین علاقه مند شده اند. با گذشت زمان، توسعه دهندگان و ذهن های تجاری شروع به ایجاد راه حل های خود با این فناوری دفتر کل غیرمتمرکز کردند. این امر منجر به توسعه اتریوم و سایر ارزهای مجازی شد، در حالی که اتریوم تا حدی عامل رونق عرضه اولیه ارزهای دیجیتال (ICO) در سال 2017 بود.
از آنجا که یک ICO اساسا یک دور از یافته های عمومی است و معمولا توسط یک استارتاپ فناوری راه اندازی می شود که توکن های رمزنگاری داخلی خود را به سرمایه گذاران آینده می فروشد، این سرمایه گذاران به امید اینکه شرکت محصول خود را عرضه کند و ارزش توکن ها افزایش یابد، توکن خریداری می کنند. ICO بی شباهت به عرضه اولیه عمومی یا IPO نیست که در آن یک شرکت سهام خود را برای خرید توسط عموم مردم در بورس عرضه می کند. در واقع، نام ICO از آنجا نشأت می گیرد.
با توجه به این که هیچ تضمینی مبنی بر موفقیت ICO در برنامه های آینده اش وجود ندارد، برخی از سرمایه گذاران در میانه ی راه ناامید شده و درخواست بازگشت سرمایه خود را توسط شرکت برگزار کننده ico می کنند. این البته منجر به تعداد زیادی کلاهبرداری شده است که با عنوان ICO انجام شده اند و هزاران سرمایه گذار را متضرر کرده اند. در ادامه نمونه هایی از بزرگترین کلاهبرداری های ICO ها را بررسی می کنیم.
Pincoin و iFan
یکی از بزرگترین کلاهبرداری های ICO در ماه آوریل 2018 خبرساز شد. اعتقاد بر این است که دو ICO، که توسط یک شرکت خارج از ویتنام اداره می شدند، از حدود 32000 سرمایه گذار در مجموع 660 میلیون دلار کلاهبرداری کرده اند. شرکت مورد بحث، Modern Tech، دفاتر خود را در شهر "هوشی مین" جمع کرد و با پول سرمایه گذاران درآمد کسب کرد. اعتقاد بر این است که این کلاهبرداری بزرگترین کلاهبرداری در تاریخ ICO است.
تعدادی از سرمایه گذاران پس از امتناع شرکت از پردازش برداشت های نقدی، در 8 آوریل 2018 در خارج از دفاتر خالی شهر اعتراض کردند.
iFan در سنگاپور ثبت شده است در حالی که پین کوین در دبی ثبت شده است، با این حال، هر دو شرکت به یک شرکت در ویتنام (Modern Tech) مراجعه کرده بودند تا پروژه های خود را برای سرمایه گذاران محلی بالقوه تبلیغ کنند.
علاقه مندان می توانند مقاله ی بزرگترین کلاهبرداری های تاریخ بیت کوین را نیز مطالعه کنند.
هر دو ICO به عنوان کلاهبرداری بازاریابی چند سطحی طبقه بندی شده اند. iFan به عنوان یک بستر رسانه های اجتماعی برای افراد مشهور تبلیغ شد تا آنها بتوانند محتوای خود را به طرفداران تبلیغ کنند. در همین حال Pincoin وعده 40 درصد بازده ماهانه را به سرمایه گذاران می داد. این پروژه ادعا می کرد که یک پلتفرم آنلاین شامل شبکه تبلیغات، پورتال حراج و سرمایه گذاری و بازار همتا به همتای ساخته شده بر اساس فناوری بلاک چین ایجاد می کند.
Onecoin
OneCoin نیز یکی از بزرگترین کلاهبرداری های ICO بوده که مورد بررسی های متعددی قرار گرفته است. در جولای 2017 که رسما در هند به عنوان یک "طرح پانزی آشکار" برچسب گذاری شد، دوماه بعد نیز توسط مقامات ایتالیایی 2.5 میلیون یورو جریمه شد.
سایت های معتبر زیادی به مخاطبان خود هشدار داده بودند که از عملیات در آن خودداری کنند، زیرا OneCoin حتی از یک ارز دیجیتال غیرمتمرکز قانونی استفاده نمی کرد. علاوه بر این، دفتر کل توزیع شده نیز ندارد و دفاتر بلغاری آن در ماه ژانویه مورد حمله قرار گرفت و سرورها توسط مقامات توقیف شدند زیرا تحقیقات بین المللی و پرونده های قضایی علیه این شرکت ادامه داشت.
رسوایی ها در کشورهای جهان این واقعیت را خلاصه می کرد که OneCoin در واقع یک کلاهبرداری بزرگ است. در سال 2016، بیش از 30 میلیون دلار توسط مقامات چینی که در مورد عملیات OneCoin در این کشور تحقیق می کردند، توقیف شد. این شرکت ادعا میکرد که مجوز رسمی در ویتنام دارد اما بعدا توسط دولت این کشور رد شد. بیش از پنج کشور به سرمایه گذاران در مورد خطرات احتمالی که سرمایه گذاری در این پروژه به همراه دارد، هشدار داده بودند از جمله تایلند، کرواسی، بلغارستان، فنلاند و نروژ.
Bitconnect
Bitconnect که مدت ها متهم به یک طرح پانزی بود در ماه ژانویه 2018 به دنبال دستور توقف و لغو دو تنظیم کننده مالی آمریکایی فعالیت خود را متوقف کرد.
کاربران در پلتفرم Bitconnect، که در ژانویه 2017 راه اندازی شد بیت کوین را با Bitconnect Coin (BCC) مبادله میکردند و به آنها وعده بازدهی نجومی داده می شد. علاوه بر این، شرکت برنامه وام دهی را اجرا کرد که در آن کاربران BCC را به سایر کاربران وام می دادند تا بسته به میزان BCC که بر روی پلتفرم وام داده بودند، بهره دریافت کنند. همچنین یک سیستم ارجاع معمولی طرح پانزی وجود داشت.
هنگامی که Bitconnect پلتفرم مبادله خود و بستر وام دهی خود را متوقف کرد، ارزش BCC نیز در حدود 90 درصد کاهش یافت. تعدادی از کاربران بعد از آن برای جبران وجوه از دست رفته خود که مبلغی معادل 700,000 دلار بود، برای برآورده کردن ادعای خود، یک دادخواست دسته جمعی علیه Bitconnect تهیه کردند.
Plexcorp
یکی دیگر از بزرگترین کلاهبرداری های ICO، عرضه اولیه Plexcoin است. این ICO خاص در دسامبر 2017 پس از برچسب خوردن به عنوان یک طرح بازگشت سرمایه معمولی، حذف شد. Plexcorp قبل از اینکه کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) به شرکت دستور دهد که فعالیت خود را متوقف کند، بیش از 1300 درصد بازدهی در ماه به سرمایه گذاران وعده می داد. در طول عرضه اولیه ی Plexcoin بیش از 15 میلیون دلار جمع آوری شده بود. خوشبختانه تمام بودجه توسط SEC مسدود شد و بنیانگذار آن؛ دومینیک لاکروا، به زندان افتاد. جالب اینجاست که این اولین باری بود که SEC وارد عمل می شد و یک ICO را از طریق واحد جنایت سایبری خود متهم می کرد.
Centratech
Centratech نیز یکی از بزرگترین کلاهبرداری های ICO است که مورد حمایت بوکسور فوق ستاره Floyd Mayweather و DJ Khaled قرار گرفته بود، برای خدمات کارت اعتباری ویزا و مستر کارت که به کاربران اجازه می داد ارزهای دیجیتال را به فیات تبدیل کنند، مورد توجه قرار گرفت.
به گفته Ars Technica، دو نفر از بنیانگذاران به اتهام کلاهبرداری مربوط به ICO بازداشت شدند درحالیکه جمعا 32 میلیون دلار جمع آوری کرده بودند. کمیسیون بورس و اوراق بهادار به بازجویی و افشاگری علیه بنیانگذاران، "سهراب سام شارما" و "رابرت فارکاس"، پرداخت که سرمایه گذاران را فریب داده بودند.
SEC همچنین ادعا می کرد که برای ترویج ICO، شارما و فارکاس هیئت رئیسه ای ساختگی با بیوگرافی قابل توجه ایجاد کرده اند و مطالب بازاریابی غلط یا گمراه کننده را به وب سایت Centra ارسال کردند و به افراد مشهور برای تبلیغ ICO در رسانه های اجتماعی پول پرداخت کردند.
نهاد نظارتی ایالات متحده شارما و فارکاس را مجبور به بازگرداندن وجوه سرقت شده با بهره کرد. این زوج همچنین از فعالیت به عنوان مدیران شرکت منع شده و از شرکت در هرگونه عرضه اوراق بهادار منع شدند.
سرمایه گذاران نیاز به آگاهی بیشتری دارند.
همانطور که این پنج کلاهبرداری که از بزرگترین کلاهبرداری های ICO است نشان می دهد، کلاهبرداران برای کلاهبرداری از سرمایه گذاران ناآگاه تلاش زیادی خواهند کرد. این امر نشان می دهد که سرمایه گذاران باید در مورد تصمیمات سرمایه گذاری دقت لازم را انجام دهند.
به طور کلی، طبق گفته ی سرمایه گذاران موفق و مدیران این حوزه، "جامعه ارزهای دیجیتال باید نسبت به ICO های جدید متفکرتر شوند. در غیر این صورت، دولت های سراسر جهان به طور کلی موضع گیری های تندتری نسبت به ارزهای دیجیتال خواهند داشت. جامعه رمزنگاری باید آموزش های مالی و شیوه های سرمایه گذاری اخلاقی را ارتقا دهد، در غیر این صورت دولت ها نوآوری واقعی را بیش از حد تنظیم کرده و مهار خواهند کرد. موثرترین راه برای حمایت از سرمایه گذاران، آموزش است. سرمایه گذاران باید نحوه ارزیابی فرصت های سرمایه گذاری، یادگیری سریع کلاهبرداری و نحوه مدیریت ریسک را بیاموزند."
جمع بندی
در این مقاله با چند نمونه از بزرگترین کلاهبرداری های ICO آشنا شدیم. متأسفانه، کلاهبرداری هایی از این قبیل به طور کلی برای ارزهای دیجیتال نقص به حساب می آیند. در حالی که آنها به صورت جداگانه کار می کنند، این واقعیت که آنها بر موج ارزهای دیجیتال سوار می شوند، مردم را نسبت به کلیت حوزه ی رمزارزها بدبین کرده و حتی جامعه ای را که با استفاده از ارزهای دیجیتال نوآوری های مثال زدنی را ایجاد می کنند نیز تحت تأثیر قرار می دهد.
این کلاهبرداری ها یک نقطه تمرکز برای مخالفان حوزه کریپتو برای حمله به رمزارزها می باشد در حالی که در واقع این کلاهبرداری ها چیزی جز ICO و ارزهای دیجیتال قانونی هستند. آنچه عموم مردم و مقامات بزرگ باید از آن اجتناب کنند این است که فرض کنند ICO ها همه از یک پارچه بریده شده اند. بدون شک، جنایتکارانی هستند که به دنبال سوء استفاده از شکل های جدید فناوری هستند. با این حال، این کار از ارزش کار برخی از درخشان ترین ذهن ها در صنعت فناوری اطلاعات، کم نمی کند.
در حال حاضر، برای اجتناب از وقوع چنین کلاهبرداری هایی، نه تنها مردم باید دانش خود را ارتقا دهند، بلکه پروژه های بلاک چین نیز برای جمع آوری کمک های نقدی و جلب توجه سرمایه گذاران، باید اعتماد سازی لازم را انجام دهند. به عنوان مثال استفاده از روش های دیگر جمع آوری سرمایه مانند IEO و روش IDO می تواند به یک پروژه اعتبار بیشتری (البته نه به طور کامل) ببخشد.