شاید یکی از پر سر و صداترین پروژه های ارزهای دیجیتال طی چند هفته اخیر لونا باشد. رمزارزی که دو کوآن، خالق 31 ساله و عجیب و غریب ارزهای رمزپایه UST و Luna، جایگاه خود را به عنوان یکی از شناخته شده ترین چهره های رمزنگاری تثبیت کرد اما دو کوآن مدیرعامل ترا کیست؟ کوآن دو هیونگ که بیشتر با نام دو کوآن شناخته می‌شود، یک توسعه‌دهنده ارز دیجیتال اهل کره جنوبی است که یکی از بنیان‌گذاران و مدیرعامل ترافورم لبز (Terraform) مستقر در سنگاپور است.

Terraform Labs شرکت بدون مجوز و پشتوانه بلاک چین Terra است که دارای استیبل کوین TerraUSD (UST) و رمزارز شبکه ترا با نام لونا (LUNA) است. TerraUSD و Luna هر دو در می 2022 سقوط کردند و تقریباً 45 میلیارد دلار از سرمایه بازار را در طول یک هفته از بین بردند. دو کوآن چگونه توانست بر پروژه‌ای نظارت کند که با این سرعت بالا رفت و حتی سریع‌تر از آن، سقوط کرد؟

تا جایی که برخی او را با الیزابت هلمز ترانوس یا کن لی، مدیرعامل انرون (Enron، شرکت انرژی آمریکایی مستقر در هیوستون، ایالت تگزاس)، مقایسه می‌کنند.

درباره دو کوآن

دو هیونگ کوآن (Do Kwon) در سال 1991 در کره جنوبی به دنیا آمد. طبق صفحه لینکدینش، وی از سال 2010 در دانشگاه استنفورد تحصیل کرد و در سال 2015 با مدرک علوم کامپیوتر فارغ التحصیل شد. اطلاعات کمی در مورد اوایل زندگی و سال‌های دانشگاهی او وجود دارد اما یک وب‌سایت عمومی ایجاد شده توسط دو کوآن می‌گوید که او مدتی را در یک شرکت که شریک تجاری مایکروسافت بود و همچنین مدتی را در اپل کار می‌کرد.

CoinDesk گزارش داد که در سال 2020، دو کوآن با نام مستعار "Rick Sanchez" (برگرفته از نمایش انیمیشن Rick and Morty)، به ایجاد پروژه شکست خورده استیبل کوین Basis Cash کمک کرد. این استیبل کوین شکست خورده شباهت هایی با پروژه دیگرش UST داشت. مانند UST، Basis Cash برای حفظ ارتباط با دلار آمریکا از طریق رمزارز طراحی شده است، به جای اینکه ذخایر پول نقد و سایر دارایی های کم خطرتر را به عنوان پشتوانه نگه دارد اما Basis Cash هرگز به ارزش دلاری خود نرسید و توسعه دهندگان آن را رها کردند.

افزایش سرمایه

در سال 2018، دو کوآن آزمایشگاه Terraform را با شریکی به نام دنیل شین (Daniel Shin) تأسیس کرد که او بعداً شرکت را ترک کرد. تقریباً بلافاصله، ترا، علاقه سرمایه گذاران را به سمت خود جلب کرد. این استارت آپ 150 میلیون دلار سرمایه از سرمایه گذارانی مانند Arrington Capital، Pantera Capital و Galaxy Digital جذب کرد.

طبق گفته VentureBeat، در آگوست 2018، ترافورم لبز نیز 32 میلیون دلار دیگر برای ایجاد یک "سیستم مالی مدرن در بلاک چین" جمع آوری کردند. این شرکت حامیان برجسته ای از جمله بازوهای سرمایه گذاری و چهار مورد از شش صرافی بزرگ ارزهای دیجیتال در آن زمان در سراسر جهان داشت: Binance، OKX، Huobi Group و Upbit.

نیویورک تایمز به نقل از PitchBook گزارش داد که بین سال‌های 2018 و 2021، سرمایه‌گذاران Arrington Capital و Coinbase Ventures بیش از 200 میلیون دلار برای پروژه‌هایی که با استفاده از فناوری زیربنایی Luna ساخته شده‌اند، اختصاص داده‌اند.

یکی از ویژگی‌های اصلی استیبل کوین ترا یعنی (UST) این بود که به اصطلاح یک استیبل کوین الگوریتمی است و قرار است ارتباط 1:1 را با دلار آمریکا حفظ کند. استیبل کوین‌های UST با دلار آمریکا پشتیبانی نمی‌شدند. در عوض، برای حفظ ثبات خود از طریق یک مدل پیچیده به نام "تعادل توکن سوزی و ضرب سکه" طراحی شده است.

این روش از یک سیستم دو توکنی استفاده می کند که به موجب آن یکی از توکن ها قرار است پایدار بماند (UST)، در حالی که توکن دیگر (LUNA) برای جذب نوسانات است. سرمایه گذارانی که UST را در «پروتکل انکر یا Anchor Protocol» سپرده بودند، تقریباً 19 درصد بازدهی دریافت می کردند که از ذخایر Terra پرداخت می شد. به دلیل چنین مکانیزم پربازدهی از «پروتکل انکر»، برخی از منتقدان این نگرانی را مطرح کردند که استیبل کوین کوآن می‌تواند مانند یک «طرح پانزی عظیم» عمل کند.

رسیدن به شهرت

دو کوآن پس از جمع‌آوری موفقیت‌آمیز پول برای استارت‌آپ خود، در فهرست 30 نفر برتر زیر 30 سال مجله فوربس قرار گرفت، تا حدی به این دلیل که فوربس در آن زمان گزارش داد «40 میلیون کاربر را برای همکاری با شرکت در ژانویه 2018 جذب کرده بود». پس از سال‌ها معامله با حدود 1 دلار، در ژانویه 2021، لونا، (ارز دیجیتال خواهری که برای کمک به استیبل کوین UST طراحی شده بود)، ارزش دلاری خود را حفظ کند، شروع به افزایش قیمت کرد. طبق آمار وب سایت CoinMarketCap، تا پایان دسامبر 2021، Luna به 99 دلار افزایش یافت و در آوریل به بالاترین رقم 119 دلار رسید.

جامعه ای از خرده فروشان حول این سکه تشکیل شد و از آقای کوآن به عنوان یک قهرمان در فرقه ارزهای دیجیتال تجلیل شد. دو کوآن نام دخترش را لونا گذاشت و تولدش را در آوریل 2022 با توئیتی با این مضمون: "عزیزترین خلقت من به نام بزرگترین اختراع من" اعلام کرد.

مایک نووگراتز، مدیر اجرایی Galaxy Digital، که در ترافورم لبز سرمایه‌گذاری کرده بود، حمایت خود را با انجام یک خالکوبی با تم لونا اعلام کرد.

اما در اوایل سال جاری، یک موسسه غیرانتفاعی که آقای کوآن آن را اداره می‌کند، یک میلیارد دلار از لونا را به سرمایه‌گذاران فروخت و از درآمد آن برای خرید ذخایر بیت‌کوین استفاده کرد، ذخیره‌ای که برای ثابت نگه داشتن قیمت TerraUSD در صورت افت بازارها طراحی شده است.

تقریباً در همان زمان، برخی از شرکت های سرمایه گذاری خطرپذیر که از آقای کوآن حمایت کرده بودند، نگرانی های خود را ابراز کردند. هک وی سی، یک شرکت سرمایه گذار خطرپذیر متمرکز بر کریپتو، توکن‌های لونا خود را در ماه دسامبر فروخت، آن هم به این دلیل که اد رومن، مدیر عامل این شرکت، گفت: «ما احساس می‌کردیم بازار به عقب‌نشینی گسترده‌تر می‌رود».

مارتین باومن، بنیانگذار شرکت سرمایه گذاری CMCC Global مستقر در هنگ کنگ، گفت که شرکت او دارایی های خود را در ماه مارس حدود 100 دلار به ازای هر سکه فروخت. او در ایمیلی گفت: «ما نگرانی‌های فزاینده‌ای را هم از طرف فناوری و هم از جنبه نظارتی دریافت کرده بودیم.» 

حتی آقای کوآن به احتمال سقوط کریپتو اشاره کرد و علناً به شوخی گفت که ممکن است برخی سرمایه‌گذاری‌های کریپتو در نهایت از بین بروند. او گفت که تماشای فروپاشی شرکت ها برایش «سرگرم کننده» بود.

سقوط از عرش

و در نهایت، کاهش قیمت کریپتو و روندهای اقتصادی چالش برانگیز با هم ترکیب شدند تا هراس را در بازارها ایجاد کنند. قیمت لونا تقریبا به صفر رسید. همانطور که منتقدان پیش‌بینی کرده بودند، قیمت TerraUSD پشت سر هم سقوط کرد و این هفته از قیمت 1 دلاری خود به 11 سنت کاهش یافت. در عرض چند روز، اکوسیستم کریپتویی که آقای دو کوآن ساخته بود اساساً بی ارزش شد.

بسیاری از این سرمایه گذاران پس از فروپاشی UST و Luna ضرر زیادی کردند. چانگ پنگ ژائو، مدیرعامل بایننس گفت که سرمایه‌گذاری 3 میلیون دلاری شرکت او در سال 2018 در لونا به حدود 1.6 میلیارد دلار در اوج قیمت لونا در آوریل افزایش یافت اما پس از سقوط، کمتر از 3000 دلار ارزش داشت اما همه سرمایه گذاران پس از سقوط ضرر نکردند. به گزارش نیویورک تایمز، Pantera Capital گفت که پس از فروش حدود 80 درصد از دارایی های Luna خود در سال گذشته، از سرمایه گذاری اولیه 1.7 میلیون دلاری خود 170 میلیون دلار به دست آورده است.