کامودیتی (کالای اولیه) چیست؟

کامودیتی (Commodity)  یا کالای اولیه، یک اصطلاح اقتصادی است که به کالاهایی گفته می‌شود که توانایی تجارت یا تعویض با باقی کالاها را داد.

قیمت این کالاها به تولید کنندگان ارتباطی ندارد. یعنی مثلا مهم نیست که یک کالا در چین تولید شده یا ایران یا آمریکا، فقط کیفیت تولیدی در این کالاها ممکن است فرق داشته باشد.

چرا کامودیتی ها مهم هستند؟

معمولا کامودیتی‌ها، مواد اولیه برای تولید محصولات هستند. یعنی مثلا یک شرکت، برای تولید محصولاتش نیازمند خرید یک سری مواد اولیه است و کامودیتی‌ها، مواد اولیه اصلی در صنایع دنیا به حساب می‌آیند.

قیمت کامودیتی‌ها نشان می‌دهد که شرکت‌هایی که این مواد را تولید می‌کنند یا شرکت‌هایی که این مواد را به عنوان مواد اولیه خود خریداری می‌کنند چه میزان درآمد یا هزینه خواهند داشت. این مساله اثر مستقیمی روی سودآوری شرکت در آینده دارد پس به ما در تصمیم‌گیری بهتر برای سرمایه گذاری کمک می‌کند.

چه کالاهایی کامودیتی حساب می‌شوند؟

موارد زیر از مهمترین کامودیتی‌ها حساب می‌شوند:

• فلزات گرانبها (طلا، نقره و پلاتین)

• نفت (که نفت خام برنت یکی از مراجع قیمت گذاری باقی نفت‌ها است)

• محصولات پتروشیمی (اوره، متانول، اتیلن، پروپیلن، PVC و...)

• سنگ آهن

• محصولات فلزی صنعت فولاد ( اسلب، بیلت، میلگرد، ورق سرد و گرم)

• سایر محصولات فلزی (مس، آلومینیوم، روی و...)

• محصولات کشاورزی (قهوه، گندم، سیب زمینی، قند و گوشت)

قیمت کامودیتی‌های این هفته

در این هفته ی بازار جهانی، مقداری از رشد کامودیتی ها کاسته شد. در این هفته بیشتر کامودیتی ها کاهش قیمت نسبت به هفته گذشته را داشته اند. سنگ آهن بیشترین درصد کاهش قیمت را داشته است. قیمت سنگ آهن حدود 8% کاهش قیمت را در این هفته تجربه کرد.

بیشترین کاهش قیمت مربوط به کامودیتی های فلزی بوده است. در مقابل نفت دریای شمال (برنت) با رشد 2.5% و نفت وست تگزاس اینترمیدیت با رشد تا محدوده 52 دلاری، نوید روزهای مثبت برای این بازار را در جهان می دهند.

در بازار فرآورده های نفتی و پتروشیمیایی، متانول پتروشیمی زاگرس با رشد 5% و اتیلن پتروشیمی جم با رشد 5.8% بیشترین رشد را تجربه کردند.

افزایش اخیر قیمت کامودیتی‌ها به چه دلیلی اتفاق افتاده است؟

با شیوع کرونا، قیمت طلا افزایش پیدا کرد و کامودیتی‌ها کاهش قیمت را تجربه کردند. این مساله با زمزمه‌های کشف واکسن کرونا در هفته‌های گذشته و معرفی و شروع واکسناسیون در جهان، باعث افزایش قیمت در این کالاها شده است.

با شروع طرح واکسینه کردن مردم در کشورهای مختلف جهان و کاهش پاندمی کرونا بعد از این طرح، بار دیگر صنایع مختلف در جهان شکوفا شده و این مساله باعث افزایش تقاضای خرید کامودیتی‌ها و به تبع آن افزایش قیمت جهانی این محصولات شود.

با توجه به واکسیناسیون در مقیاس جهانی و افزایش تقاضای کامودیتی، تقاضا در چین به عنوان اصلی ترین تولید کننده فولاد در دنیا به شدت بالا رفته است. مشکلات سیاسی این کشور با استرالیا باعث کاهش واردات سنگ آهن از این کشور و درنتیجه افزایش قیمت سنگ آهن و به تبع آن دیگر محصولات زنجیره ارزش فولاد شود.

قیمت کامودیتی چه تاثیری بر صنایع ایران و بورس دارند؟

با افزایش قیمت کامودیتی‌ها، ایران که یکی از تولیدکنندگان کامودیتی در جهان است، می‌تواند درآمد خوبی کسب کند.

در ایران روی، مس، آلومینیوم و انواع محولات فولادی و پتروشیمی تولید می‌شود. برخی از شرکت های تولیدکننده این محصولات در بورس پذیرفته شده اند. افزایش قیمت کامودیتی‌ها باعث می‌شود این شرکت ها سودسازی و درآمد بیشتری را داشته باشند.

افزایش قیمت اوره پریل و گرانوله پتروشیمی های پردیس و خراسان و همچنین متانول پتروشیمی زاگرس، نوید روزهای پرسود برای گروه پتروشیمی خصوصا پتروشیمی های صادراتی را می دهد.

در هفته گذشته، رشد متانول زاگرس، اوره شپدیس و خراسان نشان دهنده روزهای خوش برای این سه پتروشیمی است.