کیف پول اچ دی (HD) یک کیف پول دیجیتالی است که معمولاً برای ذخیره ارزهای دیجیتال بیت کوین و اتریوم استفاده می شود. هرکسی که دارای کپی کلید عمومی و کلید خصوصی باشد می تواند ارزهای دیجیتال را در کیف پول خود ذخیره کند. البته برای جلوگیری از هک شدن این کلیدهای خصوصی باید از کیف پول بک آپ گیری شود. قبل از اینکه بخواهیم در مورد کیف پول اچ دی (HD) صحبت کنیم، بهتر است یک مقدمه کلی در مورد کیف پول های ارز دیجیتال داشته باشیم.

کیف پول های ارز دیجیتال مکانی برای ذخیره امن و نگهداری دارایی های دیجیتال محسوب می شود. کیف پول ارز دیجیتال در واقع دارای ساختاری است که کلیدهای خصوصی کاربران را در خود ذخیره می کند. کیف پول های ارز دیجیتال این امکان را به کاربر می دهد تا تراکنش های خود را انجام دهند. 

واژه HD در عبارت کیف پول اچ دی، مخفف عبارت Hierarchical Deterministic است که به معنای سلسله مراتبی و قطعی است. در مقابل کیف پول های سلسله مراتبی یا Deterministic کیف پول های غیر سلسله مراتبی یا nondeterministic هم گفته می شود. تفاوت این دو نوع کیف پول در رابطه ای است که مابین کلیدهای خصوصی و عمومی وجود دارد. 

منظور از کلیدهای خصوصی کلیدهایی هستند که نقشی مشابه با رمز عبور کارت های بانکی را دارد و از آن می توان برای دسترسی به دارایی های دیجیتال استفاده کرد. آدرس کیف پول همان رشته کدهایی است که برای دریافت ارزهای دیجیتال مورد استفاده قرار می گیرد. منظور از کلید عمومی هم کدهایی است که فول نودها از آن برای انطباق آدرس کیف پول با کلید خصوصی استفاده می کنند. 

در کلیدهای سلسه مراتبی یا همان Deterministic یک رابطه ریاضی مابین کلیدهای تولید شده برقرار می کند. در صورتی که در چنین رابطه ای در بین کیف پول های nondeterministic وجود ندارد. به این خاطر به این نوع از کیف پول های ارز دیجیتال، کیف پول های رندوم یا تصادفی نیز گفته می شود. 

ساختار کیف پول اچ دی (HD) چگونه است؟

ساختار کیف پول های اچ دی مشابه ساختار درخت است که ترکیبی از کلیدها در آن وجود دارد و در ریشه آن، کلید اصلی سید مبتنی بر استاندارد BIP32 قرار دارد. زمانی که کیف پول اچ دی با استفاده از این کلید خصوصی بازیابی می شود. کیف پول ساختار درختی را شروع به جستجو کرده و تمامی کلیدهای خصوصی که در ساختار درخت مانند آن وجود دارد با استفاده از استاندارد BIP32 استخراج می شود. زمانی که استخراج در این درخت تمام می شود، تمامی سرمایه ها بازیابی خواهند شد. پشتیبان گیری از کیف پول اچ دی بسیار ضروری است و باید از کلید بازیابی به خوبی نگهداری کنید تا زمانی که کیف پول شما آسیب می بیند، تمامی سرمایه ها بازیابی خواهد شد. 

یک بار بک آپ گرفتن از کلید خصوصی بدان معناست که تمامی آدرس های آن می تواند با استفاده از الگوریتم، با حل معادلات ریاضی دوباره ایجاد کرد. این نوع کیف پول ها از الگوریتم هش ریت یک طرفه استفاده می کنند که در آن اگر ورودی ها مشابه باشند، درخت کلیدها بدون هیچ گونه خطایی ایجاد می شوند. 

مزایای کیف پول HD چیست؟

• در این نوع کیف پول برای پشتیبان گیری، تنها یک کلید سید مورد نیاز است.
• در زمان دریافت بیت کوین ها، می توانید تعداد زیادی آدرس دریافت کنید.
• مزیت اصلی این نوع کیف پول این است که می توانید از حریم خصوصی مالی خود محافظت کنید. 
• می توانید با ایجاد آدرس های دریافت متعدد، تمامی کاربران مبتدی را سردرگم کنید.

پرطرفدارترین کیف پول های HD

در حال حاضر کیف پول های HD مختلفی در بازار وجود دارد که شامل نسخه های تحت وب، موبایلی، دسکتاپ و سخت افزاری است. در این قسمت می توانید لیستی از کیف پول های HD را مشاهده کنید. 

نام کیف پول	نوع کیف پول	نوع پلتفرم
Ledger Nano S	سخت افزاری	ویندوز، لینوکس، OS
Trezor	سخت افزاری	ویندوز، لینوکس، OS
Keepkay	سخت افزاری	ویندوز، مک و لینوکس
Mycelium	موبایلی	اندروید
Jaxx	موبایلی و دسکتاپ	اندروید، فایرفاکس، لینوکس، مکس، افزونه کروم، iOS
Electrum	دسکتاپ	ویندوز، لینوکس، OS، X
Atomicwallet	موبایل و دسکتاپ	ویندوز، مک، لینوکس، Fedora

کیف پول اچ دی چگونه کار می کند؟

کیف پول اچ دی یک کیف پول دیجیتالی جدید است که به صورت خودکار دارای ساختار سلسله مراتبی از آدرس های خصوصی و عمومی است و با ایجاد این روش، مشکل کاربر را حل می کند. در کیف پول اچ دی، با هر بار درخواست، یک آدرس جدید به کاربر داده می شود تا از این طریق از آدرس قبلی استفاده نکند. 

با استفاده از کیف پول HD، عبارت بازیابی یا همان عبارت 12 کلمه ای را برای پشتیبان گیری دریافت می کنید که بنا به هر دلیلی که کیف پول خود را از دست دادید، این قابلیت را داشته باشید که تا کیف پول خود را بتوانید بازیابی کنید و تمام موجودی خود را برگردانید. 

با هر بار ایجاد عبارت بازیابی، یک seed با استفاده از یک شمارنده به seed قبلی اضافه می شود. از اضافه شدن یک سید، می توان برای استخراج سلسله مراتبی و ترتیب آدرس های جدید و به ظاهر نامحدود ارزهای دیجیتال استفاده کرد. تمامی آدرس ها از یک سید اصلی انشعاب می یابد که در این حالت پشتیبان گیری از این کیف راحت تر می شود. به همین علت است که به این دسته از کیف پول ها، کیف پول های سلسله مراتبی قطعی گفته می شود. 

ساختار کیف پول اچ دی به گونه ایست که سلسله مراتبی از کلیدهای خصوصی ایجاد می کند که ریشه آن، کلید اصلی seed آن مبتنی بر استاندارد BIP 32 است. وقتی کیف پول HD را با استفاده از کلید سید بازیابی می کنید، کیف پول شروع به جست و جو در ساختار درختی می کند و تمامی کلیدهای خصوصی موجود در درخت با استفاده از استاندارد BIP 32 بازیابی می کند. زمانی که جست و جو در این درخت ها تمام می شود، فرآیند بازیابی در این سیستم ها نیز تمام می شود. 

در کیف پول HD باید برای حفظ امنیت، بکاپ یا پشتیبان گیری از Seed را انجام داد. seed نیز همانند کلید خصوصی باید در یک مکانی امن نگهداری شود، چون از بین رفتن آن مساوی است با از دست دادن موجودی دارایی های دیجیتال. 

آیا کیف پول MetaMask همان کیف پول HD است؟

یکی دیگر از کیف پول های امنی که برای ذخیره ارزهای دیجیتال می توان استفاده کرد، کیف پول متامسک است. از کیف پول متامسک می توان برای ذخیره ارز دیجیتال اتریوم و توکن های استاندارد ERC-20 استفاده کرد. کیف پول متامسک را می توان بیش از یک کیف پول اتریوم دانست چرا که علاوه بر تمام امکاناتی که این کیف پول ها ارائه می دهد، این افزونه امکان تعامل با Dapps (برنامه های غیر متمرکز) و قراردادهای هوشمند را ارائه می دهد.

توسعه دهندگان ارز دیجیتال اتریوم برای گسترش پروژه های خود از این نوع کیف پول استفاده می کنند. مزیت اصلی کیف پول متامسک این است که برای استفاده از آن نیازی به دانلود بلاک چین و یا نصب نرم افزار نیست و فقط بایستی افزونه متامسک را در مرورگر خود نصب کنید.

ساختار کیف پول متامسک نیز همانند کیف پول های HD، سلسله مراتبی است و قابلیت های این نوع کیف پول را دارد. در کیف پول متامسک از یک عبارت بازیابی استفاده می شود که به آن عبارت mnemonic گفته می شود که می توانید از آن به عنوان پشتیبان گیری و یا عبارت بازیابی استفاده کنید. در واقع عبارت mnemonic همان ریشه درخت است که می توان از آن به عنوان الگوریتمی برای کلیدهای خصوصی استفاده کرد. البته این گزینه را در نظر داشته باشید که این کلید خصوصی را نمی توان به عنوان جایگزین کلیدهای خصوصی دیگر استفاده کرد و تنها نقشی که دارد این است که می توان برای تولید بیشتر از آن استفاده کرد. 

 آدرس کیف پول اچ دی چیست؟

کیف پول اچ دی کیف پول های قطعی سلسله مراتبی از نوع کیف پول های رمزنگاری شده هستند که می توانند آدرس های عمومی و خصوصی را به صورت تصادفی از یک کلید واحد ایجاد کنند. کیف پول HD از یک الگویی مشابه با ساختار درختی استفاده می کنند. این نوع ساختار درختی و یا سلسله مراتبی از هر گونه هک کردن عبارت بازیابی جلوگیری می کند.

دلایل استفاده از کیف پول اچ دی

پشتیبان‌ گیری تکی «Single Backup»

در یک کیف پول اولیه، کاربران هر بار که قصد دریافت مقداری بیت کوین را داشته باشند، به طور مستقل جفت کلید خصوصی و کلید عمومی را تولید می کنند. اگر چه این کار خوبی است، اما کاربران باید پس از دریافت هر پرداخت جدیدی، یک نسخه پشتیبان از کیف پول خود تهیه کنند. اما با یک کیف پول قطعی سلسله مراتبی، برای ایجاد یک کلید خصوصی اصلی می‌توان از یک کلمه بازیابی «Seed» استفاده کرد. همچنین امکان استفاده از آن برای تولید میلیاردها کلید عمومی و کلید خصوصی «کودک» وجود دارد. از این رو برای تهیه نسخه پشتیبان فقط به Seed نیاز است، به این دلیل که کلید خصوصی اصلی که از آن ایجاد می شود، همیشه به همان شیوه (به طور قطعی) کلیدهای کیف پول کاربر را تولید می‌کند.

سازماندهی «Organization»

بخش سلسله مراتبی نکته جالب دیگر در رابطه با کیف پول‌های قطعی سلسله مراتبی می باشد. در کیف پول هر کلید فرزند قادر به ایجاد کلیدهای خود می باشد، یعنی می توان برای سازماندهی کلیدهای کیف خود یک ساختار درختی (یا سلسله مراتب) ایجاد کرد. برای مثال، می‌توان برای «حساب‌های» مختلف از قسمت‌های مختلف درخت استفاده کرد.

تولید کلیدهای عمومی به‌صورت مستقل «Generating Public keys independently»

در مورد کلید خصوصی اصلی یک نکته جالب این است دارای یک کلید عمومی اصلی متناظر دارد و این می‌تواند بدون اطلاع از کلیدهای خصوصی، همان کلیدهای عمومی فرزند را تولید کند. بنابراین می‌توان بدون نگرانی در مورد دزدیده شدن کلیدهای خصوصی در صورت هک شدن سرور، برای ایجاد آدرس‌های دریافتی جدید، کلید عمومی اصلی را به رایانه دیگری ارسال کرد.

نتیجه گیری:

 پیشرفت تکنولوژی بر روی امکانات کیف پول های ارز دیجیتال نیز اثرگذار بوده و می توان شاهد امکانات جدید این کیف پول ها بود. مزیت اصلی کیف پول اچ دی نسبت به کیف پول های دیگر این است که مشکل پشتیبان گیری را برای آدرس های جدید را برطرف می کند و این موجب شده که استفاده از کیف پول HD برای بسیاری از کاربران جذاب باشد.