در طول تاریخ، سیستم های زیادی بودند که دنیای مارا تحت تاثیر قرار دادند. وب 3 (web 3) نیز یکی از همان تکنولوژی های فوق العاده می باشد که به شدت زندگی بشریت را تحت تاثیر قرار می دهد. وب 3 یا همان نسل سوم اینترنت، قصد ایجاد اینترنت غیرمتمرکز را دارد. اولین جرقه وب سه، تولد بلاک چین بود. رمزارزهای وب 3 موج جدیدی از ارزهای رمزنگاری شده هستند که بر تحقق چشم انداز غیرمتمرکز وب 3 تمرکز دارند. آن‌ها فناوری بلاک چین را با قراردادهای هوشمند ترکیب می‌کنند تا به افراد امکان کنترل داده‌های خود و انجام تراکنش‌ها را بدون اتکا به اشخاص ثالث بدهند. در ادامه قصد داریم تا به بررسی مفهوم وب 3 و ارتباط وب 3 در ارزهای دیجیتال بپردازیم.

تاریخچه نسل های وب

نسل اول وب

هم اکنون که در حال خواندن این مطلب هستید، قطعا می توانید به راحتی در وبسایت های مختلف، طی چند ثانیه عکس و فیلم دانلود کنید و با بسیاری از وبسایت ها و شبکه های اجتماعی، تعامل برقرار کنید. همه ی مواردی که ذکر کردیم برای استفاده کنندگان از نسل اول وب، غیر قابل تصور بود! در واقع نسل اول وب، بسیار محدود بود و سایت ها تنها شامل یک سری صفحات ثابت بودند که در یک محیط زشت، ارائه می شدند.

نحوه اتصال به اینترنت از طریق دیال آپ هایی بود که سختی وصل شدن به آن، ارزش استفاده از آن ها را نداشت. سرعت اینترنت در نسل اول وب به قدری کند بود که دانلود یک آهنگ ممکن بود حتی ساعت ها طول بکشد! افرادی که تلفن در خانه نداشتند نمی توانستند از اینترنت استفاده کنند و محدودیت های بسیاری در استفاده از اینترنت و وب سایت ها بود. در نهایت ارائه نسل دوم وب بود که توانست بسیاری از محدودیت ها را رفع کند و در زمان خود انقلابی در دنیای دیجیتال بود.

نسل دوم وب

با ظهور نسل دوم وب، کم کم وضعیت اینترنت بهبود پیدا کرد و کاربران توانستند با زحمت کمتر به اینترنت وصل شوند و با سرعت بیشتری از وبسایت ها استفاده کنند. یک ویژگی در نسل دوم وب بود که زندگی بشریت را تحت تاثیر قرار داد و آن هم ایجاد قابلیت تعامل کاربران با وب بود. با تعاملی شدن وب، کاربران می توانستند در دنیای وب، فایل آپلود یا دانلود کنند و با سرعت بیشتری اطلاعات را جابه جا کنند.

همین تعاملی شدن وب، سرآغازی برای شبکه های اجتماعی بود(Social Media) اما خب نسل دوم وب یک اشکال بزرگ داشت و آن هم اعتماد بود. در واقع تمامی کاربرانی که از نسل دوم استفاده می کنند باید به یک شخص ثالث اعتماد کنند و این کار باعث می شود تا اطلاعات کاربران همیشه در خطر باشد. در نهایت این مشکل و ظهور بلاک چین بود که اولین جرقه های وب 3 را نمایان کرد.

وب 3 چیست؟

قبل از اینکه به وب 3 در ارزهای دیجیتال بپردازیم، بهتر است به مفهوم اصلی وب 3 بپردازیم. وب 3 در واقع همان نسل سوم اینترنت است که بزرگ ترین مشکل نسل دوم را رفع کرده است. همان طور که گفته شد، متمرکز بودن اینترنت یک محدودیت است اما نسل سوم قصد ایجاد اینترنت غیرمتمرکز را دارد، در نتیجه این نسل از اینترنت، سریع تر، امن تر و با قابلیت های بیشتر است. هدف آن حذف کنترل از شرکت‌های بزرگ است و به شیوه‌ای غیرمتمرکز عمل می‌کند که متعلق به خود کاربران است و توسط آن ها اداره می‌شود.

برخلاف شرکت‌های آنلاین سنتی که از اطلاعات شما استفاده می‌کنند، Web3 کنترل داده‌ها را به فرد باز می‌گرداند. امکانات بی نظیری را به همراه خواهد داشت. به عنوان مثال، هنرمندان موسیقی می‌توانند آثار خود را در پلتفرم‌های غیرمتمرکز یا دستگاه‌های شخصی خود بجای اتکا به سازمان‌های متمرکز مانند Spotify یا YouTube برای سود بردن از آنها، پست کنند.

هدف Web3 این است که از سازمان‌هایی که به شما می‌گویند به چه سرویس‌هایی دسترسی دارید یا نمی‌توانید دسترسی داشته باشید، اجتناب کند. معاملات در Web3 بین دو یا چند طرف بدون واسطه برای بهبود حریم خصوصی، استقلال و کنترل داده ها انجام می شود.

کاربردهای وب 3 در بسیاری از فناوری های جدید همچون: بلاک چین، برنامه های غیرمتمرکز، برنامه های متن باز و اینترنت اشیاء(IOT)، انقلاب به پا خواهد کرد. تکنولوژی وب 3 به قدری پیشرفته است که برخی معتقدند بسیاری از کاربردهای وب 3 در سال های آینده، قابلیت استفاده از آن ها به وجود خواهد آمد.

نسل سوم اینترنت سازنده مشخصی ندارد، چون مجموعه ای از افراد روی آن کار می کنند اما به طور کلی از افرادی که روی ارزهای دیجیتال اتریوم، ترون و قراردادهای هوشمند بلاک چین کار می کنند، به عنوان اصلی ترین سازندگان نسل سوم اینترنت، یاد می شود.

وب 3 در ارزهای دیجیتال

همان طور که می دانیم بلاک چین یک فناوری جدید و غیرمتمرکز است اما خب کاربردهای بلاک چین تنها مربوط به تراکنش ها و سیستم ها مالی نمی شود. در واقع قابلیت ذخیره اطلاعات در بلاک چین به روشی انجام می شود که باعث شده این فناوری در بسیاری از حوزه ها مورد استفاده قرار گیرد.

همان طور که گفتیم، وب 3 قصد ایجاد اینترنت غیرمتمرکز را دارد، لذا بلاک چین که خودش یک سیستم غیرمتمرکز است، می تواند یک انتخاب مناسب برای گسترش وب 3 در ارزهای دیجیتال باشد. اگر قرار باشد که وب 3 به صورت گسترده مورد استفاده قرار گیرد، کاربران به دو دسته تقسیم می شوند. یک دسته با ذخیره کردن اطلاعات، نقش سرور را بر عهده می گیرند و دسته دوم نیز به عنوان مصرف کننده در سیستم فعالیت می کنند؛ اما خب باید یک سیستم باشد که پاداش ذخیره کردن اطلاعات را از مصرف کنندگان بگیرد و به ذخیره کنندگان بدهد. چه سیستمی بهتر از بلاک چین؟!. پس بلاک چین می تواند نقش سوخت وب 3 را بازی کند.

سیستم های پیش روی ارز دیجیتال در وب 3

1_اتریوم و وب 3

ارز دیجیتال اتریوم به عنوان دومین رمز ارز بزرگ دنیا از نظر حجم است که از فناوری فوق پیشرفته ای برخوردار است. تکنولوژی به کار رفته در اتریوم باعث شده است تا اتریوم به عنوان انتخاب اول برنامه های غیرمتمرکز برای اجرا باشد. این ارز دیجیتال قابلیت استفاده از قراردادهای هوشمند را نیز دارد. تمامی این ویژگی ها موجب شده است تا یکی از اصلی ترین ارزهای دیجیتال مورد استفاده در نسل سوم اینترنت، اتریوم باشد. برای ارز دیجیتال اتریوم، سیستم متمرکز وجود ندارد و می توان از هر جا، به آن دسترسی پیدا کرد. همین غیرمتمرکز بودن، اصلی ترین لزوم یک سیستم در نسل سوم وب است.

2_متامسک (MetaMask)

همان طور که می دانیم یکی از بهترین کیف پول های ارز دیجیتال، متامسک می باشد اما شاید ندانید که یکی از بهترین پلتفرم های مورد استفاده برای وب گردی در نسل سوم اینترنت، همین کیف پول متامسک است. این کیف پول قابلیت اتصال مستقیم به مرورگر کروم و فایرفاکس را دارد. استفاده از افزونه متامسک بر روی مرورگر، باعث می شود تا تراکنش های لازم برای نسل سوم وب، به راحتی و در سریع ترین زمان ممکن انجام شود.

3_مرورگر Brave

یکی دیگر از سیستم های فوق العاده ی نسل سوم وب، Brave است. این مرورگر تمامی تبلیغات آزاردهنده که در دیگر مرورگر ها وجود دارد را حذف کرده و امکانات زیادی را در اختیار کاربران قرار می دهد. همین موضوع باعث شده است تا این مرورگر به یکی از بهترین مرورگر ها تبدیل شود. ارتباط این مرورگر با ارزهای دیجیتال است که، این مرورگر با ارز دیجیتال BAT که متعلق به Brave است، کار کند.

مزایای وب 3

با توجه به اینکه نسل سوم اینترنت، راه زیادی را در پیش دارد و هنوز در سطح گسترده، مورد آزمایش قرار نگرفته است. لذا نمی توان به صورت دقیق مزایا و معایب آن را مورد بررسی قرار داد اما به طور کلی استفاده از وب 3 می تواند مزایای زیر را داشته باشد.

• در وب 3 هیچ نهاد دولتی یا مرکزی وجود ندارد که وظیفه نگهداری اطلاعات را داشته باشد، لذا امکان تحریف و دستکاری اطلاعات وجود ندارد.
• اطلاعات شخصی کاربران در وب 3، با استفاده از رمزنگاری، محافظت می شود. به این ترتیب کاربر، تنها کسی است که می تواند به اطلاعات خود دسترسی پیدا کند.
• حتما تا حالا برای شما هم پیش آمده که بخواهید از یک اپلیکشن و یا نرم افزار استفاده کنید اما ورژن قابل اجرای آن برای سخت افزار شما وجود نداشته باشد. در وب 3 دیگر چنین محدودیتی وجود ندارد و شما می توانید هر نرم افزاری را بر روی هر سخت افزاری اجرا کنید.
• وب گردی با نسل سوم، می تواند در سریع ترین زمان ممکن نیاز شما را رفع کند. در واقع در نسل سوم از الگوریتم های فوق پیشرفته ای استفاده می شود که باعث می شود نیاز کاربر به بهترین شکل و با بالاترین سرعت رفع شود.
• بزرگ ترین مزیت یک سیستم غیرمتمرکز این است که امکان هک اطلاعات در آن بسیار کم است چون اطلاعات در یک جا ذخیره نمی شوند لذا اینترنت نسل سوم نیز به دلیل غیرمتمرکز بودن، دارای این ویژگی است.

استفاده گسترده از وب 3، می تواند تمامی حوزه ها از جمله: بانکداری، موسیقی، ویدئو و .... را تحت تاثیر خود قرار دهد.

گاوین وود

گاوین وود در سال ۱۹۸۰ در لنکستر انگلستان متولد شد. رشته تخصصی او علوم کامپیوتر بود و اولین بار در سال 2011 در رابطه با ارز دیجیتال بیت کوین شنید و به این حوزه علاقمند شد. پس از موفقیت هایی که داشت، به عنوان دانشمند تحقیقاتی در مایکروسافت شروع به فعالیت کرد. در آن سال ها بود که پرژوه اتریوم به عنوان دومین ارز دیجیتال دنیا، بسیار سروصدا کرده بود و همین موضوع باعث شده بود تا مذاکراتی بین تیم توسعه دهنده اتریوم و مایکروسافت، به منظور انجام پروژه مشترک، انجام شود.

نتیجه این مذاکرات، آشنایی ویتالیک بوترین خالق ارز دیجیتال اتریوم و گاوین وود بود اما همکاری این دو زیاد طول نکشید. پس از آن گاوین کارهای زیادی انجام داد اما نهایت در سال 2014 بود که به خاطر تعریف مفاهیم کلیدی در وب 3، گاوین وود مشهور شد. در کل گاوین وود کارهای زیادی برای وب 3 انجام داد و حتی در ساخت زیر ساخت اصلی وب 3، نقش کلیدی داشت.

از گاوین وود به عنوان خالق ارز دیجیتال پولکادات نیز یاد می شود. 

پروژه های وب 3

فایل کوین(filecoin) 

یکی از بهترین و محبوب ترین پروژه های وب 3 در ارزهای دیجیتال، فایل کوین است. اگر کامپیوتر شما دارای فضای ذخیره سازی زیادی باشد و حجم قابل توجهی از آن مورد استفاده شما قرار نگیرد، فکر خوبی است که آن را اجاره دهید! این کاری است که پروژه فایل کوین انجام می دهد. در مقابل کسانی که حجم خود را در اختیار شبکه قرار می دهند، افرادی هم هستند که از این حجم به عنوان فضای ذخیره سازی غیرمتمرکز، استفاده می کنند و مبلغی را در ازای آن به ارائه دهندگان، پرداخت می کنند. همان طور که قابل حدس است، برای پرداخت هم، از ارز دیجیتال استفاده می شود.

ارز دیجیتال مورد استفاده در فایل کوین، رمز ارز FIL است. ذخیره اطلاعات در فایل کوین به گونه ای است که اطلاعات افراد به صورت غیرمتمرکز در فضایی در هر جای دنیا ذخیره می شود اما هیچکس به جز خود شخص، نمی تواند به این اطلاعات دسترسی داشته باشد و یا آن ها را تغییر دهد.

گولم(GOLEM)

 این پروژه از پروژه های وب 3 در ارزهای دیجیتال می کوشد تا سیستم محاسباتی ابری را به صورت غیرمتمرکز، گسترش دهد. خدمت اصلی که گولم ارائه می دهد، در واقع قدرت محاسباتی می باشد. در مقابل افراد برای استفاده از این قدرت محاسباتی، می بایست مبلغی را پرداخت کنند. هر فردی که سیستم محاسباتی قوی برای کامپیوتر خود دارد، می تواند در ازای به اشتراک گذاری این توان محاسباتی، مبلغی را در قالب ارز دیجیتال دریافت کند.

جمع بندی: نسل سوم اینترنت یا وب 3، می کوشد تا اینترنت را غیرمتمرکز ارائه دهد. تا کنون نسل های اول و دوم اینترنت توانسته اند اینترنت را با سرعت قابل قبول و به صورت تعاملی، ارائه دهند. اما وب 3 می کوشد تا با حذف واسطه ها، دنیای وب را با سرعت فوق العاده و امنیتی بی نظیر ارائه دهد.

از آن جایی که بلاک چین یک سیستم غیرمتمرکز با توانایی ذخیره داده ها(به صورت رمزنگاری شده و حجم بالا) است، لذا یکی از فناوری هایی که می تواند پایه و اساس وب 3 را ایجاد کند، همین بلاک چین است. در نتیجه قابل درک است که وب 3، رابطه نزدیکی با اینترنت اشیاء و ارزهای دیجیتال داشته باشد. در یک سیستم غیرمتمرکز افراد به دو دسته تقسیم می شوند: ارائه دهنده و مصرف کننده. در این میان باید پاداشی از مصرف کنندگان دریافت شود و به ارائه دهندگان داده شود و این کار توسط بلاک چین و ارزهای دیجیتال انجام می شود. اتریوم، متامسک، فایل کوین(Filecoin)، گولم(Golem) و مرورگر Brave، نمونه هایی از پروژه های وب 3 هستند.

تیم توسعه دهنده وب 3، افراد مشخصی نیستند و افرادی زیادی در توسعه آن دخیل هستند. از معروف ترین آن ها می توان به گاوین وود(خالق پولکادات) و تیم توسعه دهنده ارزهای دیجیتال ترون و اتریوم، اشاره کرد.

از مزایای وب 3 در ارزهای دیجیتال می توان به: نبودن سیستم دولتی یا نهاد مرکزی، عدم تحریف یا دستکاری اطلاعات، سرعت بسیار بالای اینترنت و امنیت بالا اشاره کرد.