ارزیابی ابعاد اقتصادی ارز دیجیتال پروژه یا مدار توکنومیکس، یکی از مهمترین عوامل در ارزیابی پروژه های رمزنگاری است اما در تحلیل های مختلف پیوندی به نام "ساختار جریان نقدینگی" وجود ندارد. راه حل این مشکل، طراحی و بازنگری «مدار توکنومیکس» بر اساس جریان های مالی پروژه است. درست مانند مدارهای الکتریکی که از اتصال قطعات مختلف مانند منبع تغذیه، مقاومت، خازن و سلف جریان الکتریکی ایجاد می شود، در ساختارهای مالی نیز با اتصال عوامل مختلف، مدار اقتصاد شکل می گیرد و جریان نقدینگی مالی برقرار می شود. در این مقاله به بررسی این موضوع خواهیم پرداخت، برای آشنایی بیشتر تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.

آشنایی با مدار توکنومیکس 

در هر پروژه ارز دیجیتال، مجموعه ای از عوامل مختلف باید کنار هم قرار گیرند تا جریان نقدینگی مالی ایجاد شود. این مجموعه «مدار توکنومیکس» نام دارد و اجزای آن به شرح زیر است:

• مقدار توکن یا پول نقد (q)
• شدت جریان نقدی (i)
• مقدار اختلاف پتانسیل (v)
• مقاومت در برابر توکن سوزی (r)
• منبع بازده واقعی(y)
• عناصر ظرفیت خازنی توکن (c)
• موارد استیکینگ توکن (s)

البته این زنجیره بیشتر به امور مالی متمرکز می پردازد و در کنار آن به موضوعات دیگر نیز می پردازد. در ادامه هر یک از این اجزا را بررسی می کنیم. برای آشنایی بیشتر ادامه مطلب را مطالعه کنید.

1. مقدار وجوه یا توکن

پول نقد یا رمز پروژه را می توان به عنوان جریانی در یک مدار الکتریکی در نظر گرفت.

2. شدت جریان نقدینگی

شدت جریان نقدینگی به تعداد توکن ها در واحد زمان اشاره دارد. به عبارت دیگر تعداد توکن هایی که در قالب یک تراکنش وارد استخر و خزانه پروژه می شوند یا از آن خارج می شوند. این ضریب بر اساس فرمول زیر محاسبه می شود:

• i = q/t

• شدت جریان نقدی = مقدار توکن / زمان

3. مقدار اختلاف پتانسیل

مبانی ساختاری طراحی و تحقیق هر توکن باید دارای تعریف دقیقی برای ارزیابی دارایی های پروژه باشد زیرا مانند ولتاژ در مدارهای الکتریکی، نیروی محرکه ایجاد جریان نقدی است. صرف نظر از پلتفرم، عدم تطابق اطلاعات منجر به عدم تطابق ارزش گذاری می شود و جریان نقدینگی را از دارایی با پتانسیل بالا به دارایی با پتانسیل پایین معکوس می کند. هجوم کاربران ناشی از FOMO به سمت دارایی های با ارزش بالا نمونه بارز معکوس شدن جریان است. حباب ایجاد شده در این دوره یک محرک موثر جریان نقدی است و به عنوان فشار فروش ظاهر می شود.

4. مقاومت در برابر توکن سوزی

از آنجایی که اجرای هر تراکنش مستلزم پرداخت کارمزد گس به اعتبارسنجی‌ها است، از ضریب مقاومت سوزی توکن برای سفارشی‌سازی هزینه‌ها و ایجاد روش‌هایی برای استفاده و از بین بردن توکن‌ها به منظور مدیریت تورم استفاده می‌شود. اگرچه این عامل برای اهداف مختلفی طراحی شده است اما مشکل اینجاست که کاربران فقط می توانند مقدار مقاومت جریان نقدی یا همان qr را بدانند. این نماد تعداد توکن های سوزانده شده در هر زمان معین را نشان می دهد و اینجاست که تحلیل نقدینگی اهمیت پیدا می کند. مقاومت در برابر سوزاندن توکن یک عامل موثر در مکانیسم‌های کاهش قیمت است و به طور کلی به نفع پروتکل و کاربران است.

• جریان نقدی = ارزش / مقاومت
• Value/resistance= Cash Flow

وجود اختلاف پتانسیل ارزش نشان دهنده نسبت معکوس جریان نقدینگی به مقاومت توکن سوزی است. در عمل، زمانی که کاربران از محصول یک پروتکل با هدف به دست آوردن ارزش واقعی استفاده می کنند، سطح تقاضای بالاتری ایجاد می شود. به این ترتیب ایجاد مقاومت بیشتر از نظر هزینه و کارمزد منجر به نقدینگی کمتر می شود.

با توجه به اینکه: i = q/t

بنابراین: qr = vt/r

5. منبع سود واقعی 

مدل‌ های کسب‌وکار مختلف برای ایجاد حداقل محصول قابل فروش (MPV) یا تناسب محصول با بازار (PMF) استفاده می‌شود که به نوبه خود به تأمین مالی صدور دارایی‌های دیجیتال و ایجاد بازده یا پاداش قابل توجه کمک می‌کند. در مدار توکنومیکس، باتری یا محرک مدار از ترکیبی از مقاومت، ظرفیت و عناصر انباشته توکن تشکیل می شود و به عنوان "امپدانس مالی" شناخته می شود و نماد "z" را حمل می کند. ماهیت این ساختار خطی است و با نمودار مقاومت مالی قانون اهم نشان داده شده است:

6. موارد ظرفیت خازنی توکن ها

درست مانند خازن‌ها در مدارهای قدرت، کیف پول‌ ها و تجمیع‌کننده‌ها که توکن‌های یک پروژه خاص را در صرافی‌های غیرمتمرکز ذخیره می‌کنند، اپلیکیشن‌ و صرافی‌های متمرکز را می‌توان به عنوان خازن در مدار Tokenomics در نظر گرفت.

خازن ها در مدار Tokonomics نشان دهنده سطح مشارکت کاربر در پلتفرم هستند و امکان تجزیه و تحلیل پراکندگی جریان های نقدی را فراهم می کنند. هنگامی که شوک های اقتصادی رخ می دهد، سطح برداشت و سپرده توکن، احتمال وقوع مارپیچ مرگ یا اثر چرخ طیار را تعیین می کند. علاوه بر این، با استفاده از دو عنصر سپرده و برداشت، می توان سطح احساسات بازار را اندازه گیری کرد:

• I = C*dv/dt
• نقدینگی = عناصر خازن * نرخ تغییر در ارزش

در واقع، زمانی که ارزش توکن تغییر می کند، از کاربران خواسته می شود تا واریز یا برداشت کنند و بلافاصله جریان یا خروج نقدینگی شکل می گیرد.

7. موارد استیکینگ توکن

همانطور که در یک مدار الکتریکی وجود القاگر ضروری نیست، در مدار توکنومیکس به دلیل وضعیت ثابت جریان نقدی، وجود عناصر استیکینگ حیاتی نیست اما اگر جریان نقدی ناپایدار باشد، استیکینگ یک روش کاربردی است که به ثبات سیستم کمک می کند. در واقع وجود مکانیزم پاداش مبتنی بر ساختار بازده واقعی باعث تعادل جریان نقدینگی می شود.

• v = S*di/dt
• ارزش = عناصر استیکینگ * نرخ تغییر جریان نقدینگی

در این فرمول، مقدار ارزش با ضرب پارامتر استیکینگ در نرخ تغییر جریان نقدینگی تعریف می شود. به جز در شرایطی که جریان نقدینگی تحت تأثیر تصمیمات خرید یا فروش کاربران در نوسان است، تیم پروژه می تواند ارزش دارایی ها را بر اساس سیاست پولی خود کنترل کند.

همچنین تعدادی مؤلفه مالی غیر خطی مانند ایردراپ، جوایز استخر و موارد دیگر وجود دارد. در مدار توکنومیکس چنین مواردی به حفظ ثبات مالی توکن پروژه کمک می کند. بنابراین در طراحی مدل بازده واقعی باید مواردی مانند انواع مدل توکن، ساختار سیاست پولی، مکانیسم‌های تورمی و ضد تورمی در نظر گرفته شود.