اسپرد در بازار ارز دیجیتال به اختلاف قیمت سفارش خرید و سفارش فروش گفته می شود. این اختلاف قیمت به دلایل مختلفی ایجاد شده و در بازارهای سنتی توسط بازارسازها یا همان ارائه دهندگان نقدینگی واسطه ایجاد می شود. اسپرد در بازار ارز دیجیتال به دلیل اختلاف قیمتی بین سفارش Limit خریداران و فروشندگان ایجاد می شود. اینکه در واقعیت اسپرد چیست را مورد بررسی قرار می دهیم برای آشنایی بیشتر تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

اسپرد در بازار ارز دیجیتال

معاملات در بازار ارز دیجیتال تا حدی پیچیده است، چراکه جزئی ترین تغییرات می توانند تغییرات بزرگی در یک معامله ایجاد کند. از جمله این جزئیات که می تواند تغییرات بزرگی در معاملات ایجاد کند، اسپرد در بازار ارز دیجیتال است. به صورت کلی در بازار ارز دیجیتال و یا هر بازار مالی، عرضه و تقاضا قیمت یک دارایی را مشخص می کند.

یک صرافی مکانی است که افراد دارایی مورد نظر را در آن معامله می کنند و برای خرید و یا فروش دارایی خود، سفارش خرید یا سفارش آن دارایی را در صرافی ثبت کرده و صرافی تمام این سفارش ها را در مکانی که دفتر سفارشات نام دارد، نمایش می دهند. در دفتر سفارشات تمامی سفارش به دو شکل نمایش داده می شود.

بالاترین قیمت در قسمت سفارش های خرید، قیمت Bid و به پایین ترین قیمت در قسمت سفارش های فروش، قیمت Ask گفته می شود. به اختلافی که بین این دو قیمت در سفارشات وجود دارد، در اصطلاح اسپرد در بازار ارز دیجیتال گفته می شود. همین مساله در سفارش های صرافی های ارز دیجیتال وجود دارد. دفتر سفارش شامل صدها سفارش است که مردم قیمت های خرید و فروش دارایی های خود را در آن اعلام می کنند.

این اختلاف قیمت در دارایی هایی که نقدشوندگی بالایی دارند، بیشتر است و بالعکس. اسپرد در بازار ارز دیجیتال برای پوشش دادن به هزینه صرافی برای اجرای سفارشات گرفته می شود. برای هر صرافی، اجرایی کردن سفارشات هزینه دارد. این هزینه ها شامل حقوق کارمندان، بازاریابی و توسعه پلتفرم اکسچنج هستند. صرافی هزینه های زیادی برای عملکرد خود پرداخت می کند و تمامی این هزینه ها از طریق دریافت اسپرد و کارمزدهای ترید از معامله گران دریافت می شود. 

وقتی که معامله گران موقعیت های معاملاتی خود را باز و بسته می کنند، اسپرد به صورت خودکار از معامله گران کسر می شود و نیازی به انجام آن به صورت دستی نیست. 

اسپرد در بازار ارز دیجیتال چگونه محاسبه می شود؟

همانطور که گفته شد به اختلاف بین بالاترین قیمت سفارش خرید یک دارایی (Bid) و پایین ترین قیمت فروش یک دارایی (Ask)، اسپرد گفته می شود. پس می توان با کم کردن این دو قیمت از یکدیگر، اسپرد را محاسبه کرد. 

در محاسبه اسپرد باید این نکته را در نظر بگیرید که در جفت ارزهایی همچون BTC/USD که ارز مقابل دلار آمریکا و ارز اصلی بیت کوین است، از آنجایی که دلار ارز مقابل است، پس اسپرد نمایش داده شده به واحد دلار است. در صورتی که جفت ارز BTC/ETH باشد، از آنجایی که ارز دیجیتال اتر، ارز مقابل است، اسپرد نمایش داده شده را با اتر نمایش می دهند. 

در صورتی که بخواهید درصد اسپرد را بدست بیاورید، کافیست از فرمول زیر اقدام کنید.

درصد اسپرد=(S/AL)*100

در این فرمول، S اسپرد و AL پایین ترین قیمت فروش است که با قراردادن در این فرمول می توانید درصد اسپرد را محاسبه کنید. آن دارایی که درصد اسپرد کمتری دارد، به احتمال بیشتری نقدینگی بالاتری دارد. اگر می خواهید سفارشات بزرگی ایجاد کنید، معمولا کمتر با قیمت های غیرمنتظره مواجه می شوید. 

تاثیر بازارساز بر روی اسپرد در بازار ارز دیجیتال

نقدینگی در بازار ارز دیجیتال نقش مهمی دارد. در صورتی که بخواهید در بازارهایی با نقدینگی کمتر معامله کنید، ممکن است ساعت ها و یا حتی روزهای بیشتری منتظر بمانید تا بتوانید سفارش دیگری با سفارش شما منطبق شود. پس ایجاد نقدینگی نکته مهمی است اما این نکته را در نظر داشته باشید که نقدینگی در بازارهای مالی توسط معامله گران تامین نمی شود. به عنوان مثال در برخی از بازارهای سنتی، نقدینگی در قبال سود آربیتراژ تامین می شود. بازارسازها می توانند با معامله همزمان یک دارایی، از اسپرد استفاده کنند. مارکت میکرها می توانند با فروش در بالاترین قیمت درخواستی و خرید در پایین ترین، از اسپرد موجود کسب سود کنند. 

حتی اسپردهای ناچیز در بازار، می تواند سود چشمگیری را ارائه دهد، تنها به شرطی که مقدار معاملات روزانه زیاد باشد. در دارایی هایی که تقاضای زیادی وجود داشته باشد، اختلاف قیمت درخواستی و پیشنهادی کمی دارند، زیرا بازارسازها در رقابت با یکدیگر هستند و این موجب می شود که اسپرد مورد نظر کاهش یابد. به عنوان مثال Market Maker ممکن است همزمان درخواست خرید BNB با قیمت 350 دلار و فروش با قیمت 351 دلار را ارائه می دهد و در این قسمت یک اسپرد یک دلاری ایجاد می شود.

تاثیر اسپرد بر روی استراتژی های معاملاتی

اسپرد در بازار ارز دیجیتال تاثیر بسیار زیادی در استراتژی های معاملاتی دارد. به گونه ای که بسیاری از تریدرها تاثیر کارمزد ترید بر روی کارایی استراتژی های معاملاتی خود را در نظر می گرفتند؛ اما پس از عمیق تر شدن در ترید، برخی از تریدرها متوجه شدند که تاثیر اسپرد در بازار ارز دیجیتال بسیار بیشتر از کارمزد معاملات دارد. 

پس بهتر است قبل از اینکه یک استراتژی معاملاتی را انتخاب کنید، تاثیر اسپرد در بازار ارز دیجیتال را محاسبه کنید و میزان سودآوری استراتژی در این معاملات را محاسبه کنید. اما متاسفانه بسیاری از ابزارهای معاملاتی در زمان شبیه سازی کردن معاملات، اسپرد در بازار رمزارز را در نظر نمی گیرند و همین موضوع موجب می شود که مابین داده های شبیه سازی و داده های معاملات واقعی اختلاف وجود داشته باشد.

انواع Spread

1- اسپرد ثابت (Fixed Spread) 

اسپرد ثابت بدون توجه به نوسانات بازار و در هر زمان ثابت خواهد ماند و توسط کارگزاری با میز معاملاتی ارائه می شود. کارگزاری با استفاده از میز معاملاتی یک پوزیشن (معامله) بزرگ از ارائه کننده جریان نقدی خریداری کرده و آن را به معامله کنندگان در حجمی کوچکتر پیشنهاد می کند. در چنین شرایطی کارگزاری را می توان طرف مقابل مشتریان در معاملات در نظر گرفت.

مزایای معامله با اسپرد ثابت

معامله با این نوع اسپرد به سرمایه گذاری کمتری نیاز دارد و محاسبات مربوط به هزینه های جانبی معاملات را قابل پیش بینی می کند. با توجه به بدون تغییر بودن میزان Spread می توان به راحتی فهمید که چه مبلغی را در هنگام باز کردن یک معامله باید پرداخت کرد.

معایب معامله با اسپرد ثابت

با توجه به این که از یک منبع (کارگزاری) قیمت گذاری انجام می شود، ممکن است نرخ گذاری مجدد (Requotes) وجود داشته باشد. در واقع بازار همیشه دچار تغییر و نوسان می شود، از این رو کارگزاری نمی تواند میزان اسپرد با وضعیت بازار را تنظیم کند و وقتی معامله کنندگان اقدام به باز کردن یک پوزیشن معاملاتی می کنند، کارگزاری اقدام به مسدود کردن معامله می کند و به آنها نرخ جدید را ارائه می دهد. یکی دیگر از مشکلات معاملات اسپرد ثابت، Slippage است که در اثر نوسانات سریع بازار رخ می دهد. اسلیپیج باعث می شود قیمت نهایی یک معامله متفاوت از قیمت اولیه آن باشد.

2- اسپرد متغیر (Floating)

اسپرد متغیر یا شناور (Floating) همواره در حال تغییر می باشد. یعنی به طور دائم تفاوت بین قیمت پیشنهادی و درخواستی یک جفت ارز، تغییر خواهد کرد. توسط کارگزاری های بدون میز معاملاتی (No Dealing Desk)، اسپرد شناور به معامله کنندگان ارائه می شود. این کارگزاری ها از ارائه کنندگان نقدینگی، نرخ جفت ارز را دریافت می کنند و سپس بدون دخالت میز معاملاتی، آن نرخ را به معامله کنندگان منتقل می کنند.

در واقع این دسته از کارگزاری ها بر روی میزان اسپرد هیچ کنترلی ندارند و بر اساس نوسانات کلی بازار و نیروی عرضه و تقاضا، میزان اسپرد کم یا زیاد خواهد شد. به طور کلی می توان گفت در زمان کاهش نقدینگی بازار و انتشار اطلاعات اقتصادی، افزایش اسپرد رخ خواهد داد.

مزایای معامله با اسپرد شناور

در معاملات با اسپرد شناور، با توجه به این که میزان اسپرد به همراه نوسانات قیمتی بازار تغییر می کند، کارگزاری ها نرخ گذاری مجدد را انجام نخواهند داد. البته این معاملات دچار مشکل اسلیپیج می شوند. خرید و فروش با اسپرد شناور به تریدرها قیمت شفاف تری را ارائه می دهد. مخصوصا زمانی که از چند ارائه کننده نقدینگی، قیمت را دریافت می کنند، زیرا با توجه به رقابتی بودن بازار، به قیمت بهتری دست پیدا می کنند.

معایب معامله با اسپرد متغیر

معاملات با اسپرد متغیر برای تریدرهای اسکالپر (تریدرهایی که با سرعت بالا خرید و فروش می کنند) گزینه مناسبی نیست، در واقع افزایش اسپرد، سوددهی این نوع از معاملات را کاهش می دهند. همچنین نیوز تریدرها (تریدرهایی که بر اساس اخبار خرید و فروش می کنند) نیز نمی توانند با اسپرد متغیر به سود دست پیدا کنند.

نمودارهای عمق‌ (Depth) و اسپرد

در رابط کاربری صرافی بایننس، کاربران می توانند اسپرد را با تغییر رابط کاربری به حالت نمودار عمق (Depth)، مشاهده نمایند. در قسمت بالا سمت راست بخش نمودارها می توان این گزینه را مشاهده کرد. گزینه نمودارهای عمق، نشان دهنده شرایط گرافیکی از دفتر سفارشات دارایی می باشد. در این بخش مقدار و قیمت درخواست‌ها به رنگ قرمز و مقدار و قیمت پیشنهادها به رنگ سبز می باشند. فاصله بین این دو بخش، نشان دهنده اختلاف قیمت درخواستی و پیشنهادی یا اسپرد می باشد.

یک رابطه ضمنی بین نقدینگی و اسپردهای کوچک‌تر برقرار است. به عنوان اندیکاتور از نقدینگی از حجم معاملات معمولا استفاده می‌شود. بنابراین می توان این انتظار را داشت که حجم معاملات بیشتر با اسپرد کمتر را شاهد باشیم. در سهام، رمزارزها و سایر دارایی‌هایی که دارای حجم معاملات بسیار زیادی هستند، در بین معامله‌گرانی که به دنبال استفاده از اسپرد و کسب سود هستند، رقابت بیشتری است.

چگونه می توان تاثیر اسپرد در معاملات را کم کرد؟

از آنجایی که اسپرد در بازار ارز دیجیتال، نقش مهمی در سودآوری یا ضررهای حاصل از معاملات برای ما دارد و صرافی ها نیز برای جبران هزینه های گزاف خود از اسپرد در بازار ارز دیجیتال استفاده می کنند؛ پس امکان حذف اسپرد وجود ندارد اما می توان با انجام روش هایی اسپرد را کم کرد.

معامله کردن در بازارهای بدون روند

یکی از روش های کم کردن اسپرد در بازار ارز دیجیتال، معامله کردن در بازارهای بدون روند است؛ زیرا تفاوت قیمت خریداران و فروشندگان کم بوده و در نهایت اسپرد در بازار ارز دیجیتال کم می شود. با معامله کردن در این بازارها، با تغییر کمی در قیمت، معامله شما وارد سود می شود. پس بهتر است قبل از انجام هر نوع معامله ای، روند آن را بررسی کنید و در شرایطی که بازار نوسانات زیادی دارد، از انجام ترید خودداری کنید. 

انجام معامله با کمترین اسپرد

برخی از بازارها با یکدیگر مرتبط هستند، بنابراین حرکات قیمتی مشابه با یکدیگر بوده و مستقیما بر روی یکدیگر اثر می گذارند. به عنوان مثال بیت کوین و آلت کوین. زمانی که بیت کوین به یک سمت حرکت می کند، مابقی رمزارزها به همان سمت نیز متمایل می شوند. اگر اسپردی که برای معامله لایت کوین درخواست می شود، کمتر از بیت کوین باشد، می توانید لایت کوین را به جای بیت کوین معامله کرده و از همان روندی که هر دو کوین دنبال می کنند، کسب سود کنید.

پوزیشن معاملاتی خود را به سرعت نبندید

یکی از مشکلاتی که در بین تریدرهای مبتدی وجود دارد، بستن زودهنگام پوزیشن ها است. بنابراین وجود اسپرد موجب می شود که به محض باز کردن معامله، وارد ضرر شوید اما نباید به خود استرس داده و پوزیشن معاملاتی خود را ببندید. در صورتی که قیمت ارز دیجیتال به سرعت در روند معکوس معاملات شما حرکت کند و نگران ضرر بیشتر هستید، از معامله خارج شوید. در صورتی که پوزیشن شما چند روز باقی مانده و قیمت کریپتو ثابت مانده، در این حالت باید منتظر باشید تا کسب سود کنید.

کلام آخر

در این مقاله سفارش های خرید و فروش در دو قسمت نمایش داده می شود، به بالاترین قیمت در سفارش های خرید، قیمت Bid و به پایین ترین قیمت در قسمت سفارش های فروش، قیمت Ask می گویند. به تفاوت قیمتی که مابین این دو وجود دارد، اسپرد گفته می شود. در دارایی هایی که نقدشوندگی بالاتری دارد، اسپرد کمتر است، یعنی افراد بدون اینکه اثر زیادی بر روی قیمت داشته باشند، معاملات خود را انجام می دهند.