بیت کوین به عنوان اولین رمز ارز در سال 2008 برای جایگزین شدن با سیستم پولی ارزهای دولتی به جهان معرفی شد. بعضی از فعالان حوزه ی ارز دیجیتال بر این بودند که این رمز ارز ویژگی های امنیتی لازم برای محافظت از هویت کسانی که از آن استفاده می کنند را مخصوصا در بعضی مناطقی که رمزنگاری را ممنوع و یا سرکوب می کنند، ندارد. در واقع از بعضی جهات، امنیت استفاده از بیت کوین از ارزهای ملی رایج یا همان FIAT، کمتر است و به این معنی است افرادی که امکانات لازم را دارند، می توانند هویت واقعی یک آدرس عمومی را آشکار کنند. بنابراین، تعدادی از ارزهای دیجیتال مانند MONERO و DASH به عنوان ارزهای دیجیتال غیرقابل پیگیری، با ارایه ویژگی دریافت و ارسال ارز به صورت ناشناس، معرفی شدند.
این ارزها نوعی ارز رمزنگاری شده هستند که از فناوریهایی استفاده میکنند تا لینک دادن یک فرد به یک تراکنش را بسیار دشوار کند و باعث ناشناس ماندن طرفهای درگیر و محرمانه بودن جزئیات تراکنش مانند مبلغ میشود. امروزه تعداد این رمز ارزها با این ویژگی بسیار زیاد شده است به گونه ای که نمی توان به راحتی مناسب ترین آنها را انتخاب کرد. در این مطلب قصد داریم تا با برخی از ویژگی های این ارزها آشنا شویم.
مقدمه
برخلاف تصور رایج، اکثر ارزهای رمزنگاری شده از جمله بیت کوین ناشناس نیستند، بلکه به عنوان بخشی از طراحی، تراکنش هایی که در یک بلاک چین ثبت می شوند، عمومی هستند.
تراکنشها بین آدرس های کیف پول (که فقط رشتهای از حروف و اعداد هستند که به کیف پول ارز دیجیتال شما لینک دارند) انجام میشود. بسته به ارز دیجیتال، اطلاعات ثبت شده در بلاک چین می تواند شامل جزئیاتی مانند آدرس کیف پول فرستنده و گیرنده و مبلغ تراکنش باشد. به عنوان مثال، هر زمان که تراکنش بیت کوین اتفاق می افتد، همه می توانند ببینند که مالکیت BTC از یک آدرس بیت کوین به آدرس بیت کوین دیگر منتقل شده است. اگر شخصی به آدرس بیت کوین شما برایتان بیت کوین بفرستد، از آنجایی که یک آدرس عمومی است، هر کسی می تواند ببیند چند بیت کوین دریافت کرده اید. هنگامی که می خواهید بیت کوین را برای دیگران ارسال کنید، آنها باید آدرس بیت کوین خود را به شما بدهند. از نظر تئوری، از آنجایی که تنها اطلاعاتی که در مورد فرستنده یا گیرنده نشان داده می شود، آدرس کیف پول آنها است که باز هم فقط رشته ای از حروف و اعداد هستند، شما هویت واقعی آنها را نمی دانید.
اگر آدرس بیتکوین را بتوان به شخصی که در پشت آن قرار دارد لینک داد، از آنجایی که بلاک چین یک دفتر کل عمومی است، میتوانید کل تاریخچه تراکنش های شخص و مقدار ارز دیجیتالی که در حال حاضر در اختیار دارد، بدانید. اگر حتی یک آدرس به یک شخص خاص گره خورده باشد، آدرس های دیگر در آن گروه از تراکنش ها در بلاک چین می تواند با همان شخص مرتبط شود. به عنوان مثال، آدرس بیت کوین ساتوشی ناکاموتو به طور عمومی قابل مشاهده است و به شدت تحت نظارت است.
شما می توانید تمام بیت کوین هایی را که آدرس دریافت کرده است (میلیون ها!) و ارسال کرده است (هیچ کدام) را ببینید. اگر او تصمیم بگیرد که بیت کوین را از این آدرس بفرستد، تمام دنیا متوجه خواهند شد و درست مانند هر سلبیریتی دیگر که مورد نظارت همگانی قرار دارد، اکنون کانون توجه هر دو آدرس است: ساتوشی و آدرس گیرنده. این روزها، لینک دادن هویت یک شخص به آدرس کیف پول کار سختی نیست. اگر از یک صرافی متمرکز ارزهای دیجیتال (CEX) استفاده میکنید، باید یک فرآیند «احراز هویت» (KYC) را طی کنید، که هویت شما را به صرافی نشان میدهد.
همچنین، شرکتهایی مانند Chainalysis یا CipherTrace متخصص در تجزیه و تحلیل بلاک چین هستند که ابزارهایی را ایجاد میکنند که میتوانند تراکنش ها را تجزیه و تحلیل کنند و طرفهای درگیر را شناسایی کنند. افرادی در جامعه کریپتو وجود دارند که فکر می کنند طراحی اصلی بلاک چین ساتوشی شفافیت بیش از حد را ارائه می دهد، بنابراین ارزهای دیجیتال غیرقابل پیگیری برای رفع این "نقص" توسعه یافته اند.
ارزهای دیجیتال غیرقابل پیگیری یا PRIVACY COINS چیست؟
ارزهای دیجیتال غیرقابل پیگیری دسته ای از ارزهای رمزنگاری شده هستند که تراکنش های ناشناس در شبکه ی بلاک چین را با مخفی کردن آدرس گیرنده و فرستنده خود انجام می دهند. در واقع این رمز ارزها دارای دو جنبه متفاوت غیرقابل ردیابی بودن و ناشناس بودن هستند.
ناشناس بودن، هویت یک تراکنش را مخفی می کند و غیرقابل ردیابی بودن، پیگیری تراکنش ها با ابزارهای مختلف توسط شخص ثالث را غیرممکن می سازد. در طرف مقابل برای بیت کوین و سایر بلاک چین ها، این امکان وجود دارد که آدرس ها و معاملات عمومی موجود در شبکه آنها مشاهده شده و پیگیری واریزها و برداشت های افراد ساده تر می شود.
همانطور که از نام آن پیداست، یک ارز دیجیتال غیر قابل پیگیری هویت کاربر و سایر دادههای تراکنش را خصوصی میکند.
ارزهای دیجیتال غیرقابل پیگیری که به عنوان «سکههای خصوصی» یا «سکههای ناشناس» نیز شناخته میشوند، ارزهای رمزپایهای هستند که هرگونه اطلاعاتی را که میتواند یک فرد را به یک تراکنش مرتبط کند و سایر اطلاعات مانند مبلغ معامله و موجودی فعلی آدرسهای کیف پول را پنهان میکند.
به عنوان مثال، خریدار و فرستنده تراکنش از مبلغ معامله و طرفین درگیر (خود) مطلع خواهند شد اما همان اطلاعات برای هیچ کس دیگری در دسترس نخواهد بود. این به کاربران امکان می دهد ناشناس بودن خود را حفظ کنند و فعالیت تراکنش خود را پنهان کنند.
برای اینکه کاملاً ناشناس باشیم، باید غیرممکن باشد که تراکنشهای مختلفی را که توسط یک شخص انجام شده است، به هم مرتبط کنیم. همه ارزهای دیجیتال غیرقابل پیگیری سطح یکسانی از حریم خصوصی را ارائه نمی دهند و در درجه ناشناس بودن آنها متفاوت است.
پولشویی و فرار مالیاتی به کمک ارزهای دیجیتال غیرقابل پیگیری
استفاده از ارزهای غیرقابل پیگیری بستگی به قوانین قضایی آن ناحیه دارد. به عنوان مثال در کشور کره جنوبی، معامله ی این رمز ارزها در صرافی های این کشور به منظور جلوگیری از پولشویی و فرار مالیاتی ممنوع اعلام شده است.
با این حال حتی در کشورهایی که این رمز ارزها را ممنوع نکرده اند، آنها را تایید نیز نکرده اند. به این معنی که استفاده از این رمز ارزها در ناحیه ی خاکستری قوانین آن کشورها قرار دارد! مانند دولت ایالات متحده که به دنبال توسعه و طراحی ابزارهایی جهت آشکارسازی تراکنش های انجام گرفته در شبکه ی این رمز ارزها می باشد.
البته باید گفت که معاملات این ارزهای دیجیتال لزوما فعالیت های مخرب مالی مانند تامین مالی تروریسم یا پولشویی را ترویج نمی کنند. برخی از کاربران به سادگی به حریم مالی خود اهمیت می دهند و از حقوق بنیادی خود استفاده می کنند. همچنین تعداد سازمان های دولتی که از این رمز ارزها حمایت می کنند، به طور پیوسته در حال افزایش است. نکته جالب این است که بسیاری از افراد شناخته شده مانند ایلان ماسک و ادوارد اسنودن به طور پیوسته از برنامه هایی که تمرکز آنها بر حریم خصوصی می باشد، حمایت می کنند.
اینکه تنظیم کننده های جهانی مانند گروه ویژه اقدام مالی یا FATF چه اقداماتی را برای ارزهای دیجیتال غیرقابل پیگیری به ارمغان می آورد، بسیار حائز اهمیت می باشد. چون با اینکه این رمز ارزها ممنوع نیستند اما کار را برای کشورها و صرافی هایی که به دلیل مقرراتی مانند قانون FATF Travel مشمول شرایط اشتراک اطلاعات هستند، سخت می کند. پیش نویس دستورالعمل جدید FATF نیز شامل توصیه های جدید برای کسانی است که با این گونه از رمز ارزها سروکار دارند.
همانطور که پیش تر نیز گفته شد، ممنوعیت ارزهای دیجیتال غیرقابل پیگیری به نظرات یک کشور و تعهدات مالی آن بستگی دارد. درحالیکه معاملات Privacy coin ها یا امثال آنها می تواند از رگولاتورها مخفی باشد، ناظران متمرکز بر صرافی های متمرکز تسلط دارند.
هنگامی که یک رگولاتور، یک رمز ارز خاص را در محدوده خود ممنوع می کند، صرافی ها باید هر چه زودتر معاملات آن ارز را متوقف کرده و یا خطر تعطیل شدن را به جان بخرند. در چنین شرایطی برخی از صرافی ها معاملات آن ارز را متوقف می کنند درحالیکه برخی دیگر آن رمز ارز را به طور کامل از پلتفرم خود خارج کرده اند.
ارزهای دیجیتال غیرقابل پیگیری در چند ماه اخیر با نظارت فزاینده ای از سوی نهادهای نظارتی رو به رو شده اند که برخی از صرافی ها را مجبور به حذف آنها کرده است تا از عوارض احتمالی در امان بمانند. در نتیجه ی این رویداد، رمز ارزهای برجسته ای همچون Monero cash و Dash توسط چندین پلتفرم معامله ای برجسته مانند Bittrex ،Coinbase Uk و CoinCheck از لیست خارج شده اند.
علیرغم تمام مطالب گفته شده، برخی از گزارش ها حاکی از آن است که جنایتکاران هنوز بیت کوین را با وجود ضعف آن در ویژگی های امنیتی، ترجیح می دهند.
در ادامه به معرفی چند مورد از ارزهای دیجیتال غیرقابل پیگیری معروف می پردازیم.
Monero
محبوبیت ارز Monero با نماد XMR، به دلیل توانایی آن در کمک به ناشناس ماندن کاربران، افزایش یافته است. ردیابی معاملات این رمز ارز بسیار مشکل است چرا که از آدرس های مخفی استفاده می کند. این روش به پنهان کردن هویت فرستنده و گیرنده کمک می کند.
در حقیقت حریم خصوصی این ارز دیجیتال آن قدر استثنایی است که سرویس درآمد داخلی ایالات متحده برای هر کسی که بتواند فناوری ناشناس بودن آن را بشکند، مبلغی معادل 625 هزار دلار جایزه تعیین کرده است.
با این حال یک کارمند حوزه ی بلاک چین ادعا کرده است که Monero به طور هوشمندانه ای اختراع شده است اما بی عیب و نقص نیست. تا تاریخ 4 جولای 2021 و با قیمت 221 دلار، این رمز ارز در رتبه بیست و ششمین رمز ارز از نظر ارزش بازار (2.6 میلیارد دلار) قرار گرفته است.
Zcash
Zcach با نماد ZEC، به گونه ای توصیف می شود که اگر بیت کوین را برای کارهای پولی به http تشبیه کنیم، Zcash مانند https خواهد بود و تاکید آن بر ویژگی های امنیتی و حریم خصوصی بهبود یافته شده می باشد. این رمز ارز به کاربران این امکان را می دهد تا بدون اینکه آدرس آنها برای دیگری آشکار شود، معاملات خود را انجام دهند. همچنین مقدار معامله نیز پنهان باقی می ماند.
Dash
Dash که در سال 2014 ایجاد شد، در ابتدا با نام Xcoin شناخته می شد و سپس نام آن به DarkCoin تغییر کرد و در نهایت با نام Dash امرزوه شناخته می شود. این ارز دیجیتال به کاربران این امکان را می دهد تا با استفاده از ویژگی PrivateSend خود انتخاب کنند که آیا می خواهند تراکنش های آنها ناشناس بماند یا خیر.
این ویژگی به کاربرانی که مایل هستند تا در چهارچوب های نظارتی کشور خود عمل کنند نیز تراکنش های خود را انجام دهند. انتخاب ویژگی خصوصی برای تراکنش های این رمز ارز، کارمزد تراکنش را اندکی افزایش می دهد.
جمع بندی
در حقیقت، رمزنگاری مجموعه ای از شیوه ها و تکنیک ها است که به منظور برقراری ارتباط ایمن در میان حضور افراد خارجی طراحی شده است. بنابراین ارزهای دیجیتال غیرقابل پیگیری بخش مهمی از اکوسیستم رمزنگاری هستند با وجود اینکه ماهیت غیرقابل ردیابی آنها در معاملات مجرمانه، آنها را بحث برانگیز می کند.
علی رغم اینکه طبق گزارش ها تنها درصد کمی از ارزهای دیجیتال در پولشویی، تامین مالی تروریسم و سایر فعالیت های غیر قانونی استفاده می شوند، دولت های سراسر جهان به آنها نگاه خوبی ندارند. در نتیجه در بسیاری از صرافی ها، معاملات ارزهای دیجیتال غیرقابل پیگیری متوقف شده است و تمام کسانی که این ارزهای دیجیتال را معامله می کنند و یا با آنها تراکنش انجام می دهند، با توجه به قوانین محلی خود، جوانب احتیاط را رعایت کنند.