عصر NFT با Bored Ape Yacht Club، CryptoPunks و سایر پروژه های NFT 1.0 که چیزی بیش از تصاویر روی بلاک چین نبوده اند، آغاز شده است. NFT ها را نیز همانند هر شکل دیگری از فناوری، می توان ارتقا داد تا تبدیل به نسخه های بهبود یافته تری شوند. نسخه های بعدی NFT، در حال ساخت می باشند. در این مقاله قصد داریم به بررسی NFT 2.0 و تفاوت آن با نسخه اول بپردازیم.

NFT 2.0 چیست؟ تفاوت آن با نسخه اول

NFT ها یا توکن های غیر قابل تعویض، تبدیل به مولتی باگرهای (multibaggers) صنعت بلاک چین شده اند. NFTها بر روی یک بلاک چین، مالکیت دارایی ها را ایجاد می کنند که ارزش آن ها با گذشت زمان بیشتر می شود. قرارداد اخیر زمین مجازی در پلتفرم Sandbox، نمونه ای ارزشمند می باشد که یک قطعه زمین توسط توسعه دهنده املاک و مستغلات metaverse Republic Realm در آن به مبلغ 4.3 میلیون دلار خریداری شد.

نسل دوم توکن های NFT یا NFT 2.0، برای توصیف شکل جدیدی از NFT هایی که در سال 2021 به شهرت رسیده اند، به کار گرفته می شوند. مهم ترین کاری که توسط NFT ها صورت می گیرد این است که بر روی بلاک چین قرار می گیرند و مورد تمجید کلکسیونرها هستند. این کاربرد برای همه گیری و پذیرش NFT ها در آغاز کار کافی بوده است. اما NFT 2.0 قصد دارد اقدامات فراتر از قرار گرفتن بر روی زنجیره، انجام دهند. برای مثال دارندگان توکن NFT 2.0 می توانند ضمن تعامل داشتن با توکن های خود، آن ها را با دیگر توکن ها ترکیب کنند.

توکن هایNFT نسل اول یک فایل با فرمت gif و jpg بودند که مردم ارزش آن ها را تعیین می کنند. در نتیجه ریسک ها و خطرات زیادی این NFT ها را تهدید می کنند. NFT 2.0 از طریق دشوار کردن اسکم یا هک توکن ها، این ریسک را کاهش می دهند. به همین دلیل قیمت NFT 2.0 بالاتر می باشد. دارندگان NFT 2.0 می تواند همه یا بخشی از NFT را به سایر افراد بفروشد. خریداران نیز می توانند درآمدها منفعالانه ای از طریق هولد کردن یا اجاره توکن های خود به دست آورند. به ارزش این NFT به دلیل پیوند و اتصال با سایر توکن های بی همتا و همچنین قابلیت های سفارشی سازی و ارتقا افزوده شده است.

ویژگی‌های 0.NFT 2 چیست؟

NFT 2.0 این قابلیت را دارد که هر کاری را که NFT 1.0 نمی تواند انجام دهد، عملی سازد. NFT 2.0 دارای ویژگی متعددی می باشد که آن را منحصر به فرد کرده است. این ویژگی ها عبارتند از:

1- توسعه‌پذیری (Extensibility)

NFT هایی که توسعه پذیر هستند، جز NFT 2.0 محسوب می شوند. منظور از توسعه پذیری این است که بتوان یک NFT را به روشی کاربردی، به سایر توکن های بی همتا مرتبط کرد. به این ترتیب یک NFT دارای قابلیت اتصال به سایر NFT ها را دارد. همچنین NFT قادر است سایر توکن های غیر قابل تعویض را درون خود نگهداری کند. علاوه بر این، یک NFT قابلیت اتصال به هر مجموعه داده دلخواه دیگر را دارد. برای لایه های مالکیت هیچ محدودیتی وجود ندارد. به این معنا که سازنده می تواند لایه های مالکیت را به هر تعداد که می خواهد ایجاد کند و می تواند آن را تبدیل به بی نهایت بخش های قابل تقسیم کرد.

برای کسب اطلاعاتی در رابطه با اندازه بازارهای NFT می توانید مقاله مربوطه را در سایت مطالعه کنید.

2- قابلیت ارتقا (Upgradability)

قابلیت ارتقا ضمانت می کند که در آینده NFT 2.0 به روزرسانی می شود و سازگاری مطلوبی با نیازها، فرصت ها و تکنولوژی جدید خواهد داشت. این به روزرسانی می تواند شامل انتخاب متادیتا، آپدیت آثار هنری و افزودن منابع جدید باشد.

3- پویایی (Dynamism)

پویایی می تواند ویژگی ای بجز وجود داشتن را به توکن های بی همتا بدهد. در NFT 2.0 می توان سایر NFT ها را تجهیز کرد و تغییر ظاهر داد. همچنین امکان صدور دستور وجود دارد و تمامی این اقدامات توسط مالک NFT و یا سازنده آن صورت می گیرد. 

با کنار هم گذاشتن این 3 ویژگی، می توان NFT های منحصر به فردی داشت. با بررسی پیشرفته ترین اجرای NFT 2.0 دنیای تکنولوژی، می توان درک بهتری از NFT 2.0 داشت.

NFT 2.0 های طراحی شده توسط RMRK

پیشرفته ترین پروتکل NFT در جهان، آر ام آر کی (RMRK) می باشد. توکن‌های بی‌همتای RMRKverse چهار ویژگی خاص (توکن‌های بی‌همتای در هم تنیده، NFT های چند منبعی، NFT های واکنش‌ پذیر و دائوهای NFT) دارند که در ادامه به بررسی آن ها می پردازیم.

1- توکن‌های بی‌همتای در هم تنیده

قابلیت در هم تنیدگی، NFTهایی ایجاد می کنند که می توانند به سایر NFT ها تعلق داشته باشند. این ویژگی امکانات جدیدی را می تواند به سازندگان ارائه دهد. قابلیت در هم تنیدگی RMRK سبب می شود که تا بی نهایت این زنجیره مالکیت ادامه داشته باشد. برای مثال باعث ایجاد NFT هایی می شوند که خود مالک سایر NFT ها هستند و تا بی نهایت این ماجرا ادامه پیدا می کند. این قابلیت کاربردهای فراوانی در جهان دیجیتال، بازی، متاورس، هنر، نمایشگاه و موارد دیگر دارد.

2- NFT های چند منبعی

ایده NFT 2.0 از این که توکن های بی همتا برای همیشه تک کاربردی باشند، جلوگیری می کند. این NFT ها منابع متعددی می توانند داشته باشند و میان آن ها جا به جا شوند. یک ویدیو، تصویر و سایر مدیوم ها در قالب NFT می توانند یک منبع به حساب بیایند. بنابراین یک توکن بی همتا به جای داشتن یک تصویر، دو تصویر خواهد داشت و این که کدام نمایش داده شود بر عهده هولدر می باشد. NFT های چند منبعی کاربردهای دیگری نیز دارند، برای مثال یک NFT کتاب می تواند دارای سه منبع با فرمت های مختلف باشد؛ کتاب صوتی، PDF و جلد jpeg

جهت آشنایی با مهم ترین کاربردهای NFT ها، بر روی لینک مربوطه کلیک کنید.

همچنین می تواند هر کدام از این منابع را به گونه ای تنظیم کند که لود شدن آنها فقط زمانی صورت بگیرد که کاربر در حال تعامل با پلتفرم مربوطه می باشد. به این ترتیب در صورت استفاده از کتابخوان، فرمت PDF را می بینند، همچنین از طریق پخش کننده صوتی می توانند کتاب صوتی را بشنوند و در صورتی که در مارکت پلیس باشند، شاهد جلد jpeg می باشند.

3- NFT های واکنش‌ پذیر

NFTهای فعال یا همان واکنش پذیر، دارای اجرای شرطی هستند. به این معنی که NFT می تواند اقدام به تغییر منبع خود براساس معیارهای خاصی کند. برای مثال یک توکن بی همتای منظره، می تواند میان دو منبع روز و شب جا به جا شود. به این صورت که زمانی که شب است، NFT نسخه شب را نمایش می دهد و زمانی که روز است، NFT تبدیل به نسخه روز می شود. برای انجام این کار NFT باید دارای دو منبع باشد. علاوه بر این شرط اولویت دادن یکی از منابع بر دیگری وجود داشته باشد.

4- دائوهای NFT

از طریق این قابلیت، می توان یک NFT را بین یک سازمان مستقل غیرمتمرکز یا DAO تقسیم کرد. برای این که یک کلکسیونر ممکن است خرید برخی از NFTها گران باشد در چنین مواقعی کلکسیونرهای زیادی می توانند با استفاده از عملکرد دائو، پول خود را در قالب دائو بر روی یک دیگر بگذارند و آن NFT را کسب کنند. بعد از خرید، NFT دارای توکن هایی می باشد که به آن متصل هستند و بین کلکسیونرها براساس وزن سرمایه گذاری به اشتراک گذاشته می شود. به این ترتیب کلکسیونرها می توانند در زمان تصمیم گیری، از طریق توکن های خود سهمی در رای دهی برای آینده NFT داشته باشند.

سیستم مدیریت مبتنی بر جامعه جادو واقعی NFT 2.0

هر کدام از این قابلیت ها نشان دهنده پتانسیل زیاد NFT 2.0 می باشند اما زمانی جادوی واقعی تحقق می یابد که هر قابلیت مانند یک تکه لگو در نظر گرفته شود که با سایر تکه ها می تواند ترکیب شود و در طیف وسیعی از صنایع، پروژه های کاملا جدیدی را ایجاد کند. برای مشاهده این جادو در عمل، به بررسی چند مورد از کاربردهای NFT 2.0 می پردازیم.

کاناریا (Kanaria)

یکی از پروژه های NFT، پروژه کاناریا می باشد که برای اثبات عملکرد پلتفرم، توسط تیم RMRK ایجاد شده است. آنها این پروژه را با 9999 تخم پرنده کمیاب شروع کردند که به مدت 2 ماه در دسترس بود. بعد از انقضای این دوره، در یک آتش سوزی نمادین، تخم های مطالبه نشده در آتش سوختند و تخم های صاحب دار، تبدیل به پرنده کاناریا شدند. در این فرآیند تولید جوجه، یک نکته جالب وجود دارد که ظاهر پرندگان از تخم بیرون آمده، متاثر از احساساتی بود که به تخم به صورت آنچین ارسال می شد. مثلا در صورتی که به یک تخم تعداد زیادی آیکون زامبی ارسال می شد، در نهایت تبدیل به یک پرنده زامبی شکل می شد. به این ترتیب اولین نمونه از اجرای شرطی که به شکل آنچین اجرایی می شد، صورت گرفت.

برای آشنایی با ارزیابی ارزش NFT، مقاله مربوطه را در سایت مطالعه کنید.

هر پرنده دارای آیتم ها و الماس های مختلفی می باشد. این آیتم ها به شکل NFT های در هم تنیده ای هستند که به پرنده تعلق دارند. هولدرهای توکن پرنده می توانند انتخاب کنند که از کدام آیتم ها استفاده کنند و از کدام آیتم ها استفاده نکنند. همچنین آنها می توانند اقدام به فروش این آیتم ها کنند. برخی اقلام افسانه ای در حال حاضر توسط صاحبان آنها به فروش رسیده است. به این ترتیب هولدرها می توانند به هر شکلی که می خواهند، پرندگان خود را درآورند. الماس ها ویژگی های خاصی را به پرنده ها می دهند که غیر قابل انتقال هستند. به همین دلیل هولدارهای پرنده قادر به فروش الماس ها بدون فروش پرنده ها نمی باشند. بعضی از الماس ها شامل تخفیف و بعضی دیگر شامل بخشی از درآمد هستند. برخی از آنها نیز معاف از پرداخت کارمزدهای خاص می باشند.

سایر کاربردهای NFT 2.0

1- فضای ذخیره سازی گسترده 

فضای ذخیره سازی NFT را می توان با استفاده از عملکرد چند منبعی گسترش داد. اکثر NFTها در حال حاضر در سیستم های توزیع فایل غیرمتمرکز و همتا به همتا یا IPFS ذخیره می شوند. یعنی توکن NFT دارای یک لینک به منبع می باشد که بر روی IPFS میزبانی می شود. مشکل IPFS این می باشد که اگر محتوای کاربر به صورت دائمی با فضای ذخیره ساز در حال تعامل نباشد، باید مبلغی را به نودها پرداخت کنند.

مقاله آموزش گام به گام خرید توکن NFT می تواند راهنمای خوبی برای خرید توکن NFT باشد.

در صورتی که با استفاده از RMRK، کاربر می تواند به NFT منابع دیگری را نیز اضافه کند. منابع جدید، از سرویس های دیگری مانند Crust یا Arweave به جای اتصال به IPFS استفاده می کنند. به این ترتیب، ذخیره سازی NFT به صورت غیرمتمرکزتر در می آید و با فراوانی منابع، در آینده احتمال دسترسی آن بیشتر خواهد شد.

2- لیبل موسیقی

لیبل موسیقی دائو محور این امکان را دارد که تبدیل به روشی جدید برای ایجاد و پخش موزیک شود. همچنین برخلاف لیبل ها و شرکت های سنتی، باعث ایجاد مشاجره و استثمار شدید از هنرمندان نمی شود. یک شرکت ضبط دائو محور می تواند برای ساخت موسیقی از علاقه مندان و استعدادها استفاده کند. بعد از ساخت موسیقی، یک NFT غیرمتمرکز می تواند ساخته شود. اعضای دائو نیز می توانند اقدام به رای داد به وسیله آن کنند و مشخص کنند که کدام بخش از موزیک خوب است یا بد. کلیت آهنگ براساس بخش هایی که بیشترین رای را دارند، تشکیل می شود.

3- NFT های نجات سگ

NFT های نجات سگ، توکن های نشان دهنده سگ های پناهگاهی هستند که افراد نمی توانند سرپرستی این سگ ها را بر عهده بگیرند اما از راه دور و با کمک های مالی می توانند از آن ها مراقبت کنند. برای سگ هایی که به عنوان NFT خریداری شده اند و در پناهگاه های نامناسبی نگهداری می شوند، مالک آنها می توانند هزینه های درمان و غذا و همچنین اجاره محل نگهداری را پرداخت کنند و تصاویر پیشرفت زندگی این سگ به این NFT اضافه می شود.

نحوه خرید NFT 

افراد می توانند توکن های NFT را از طریق پلتفرم های مختلفی خریداری کنند. از جمله سایت هایی که NFT می فروشند می توان به Nifty Gateway، VIV3، Foundation، Axie، BakerySwap، NFT ShowRoom، Rarible، SuperRare و OpenSea اشاره کرد.

سخن پایانی

NFT ها علاوه بر مزایای متعددی که دارند، معایبی از جمله عدم شناخت و باور سرمایه گذاران نسبت به واقعی بودن یک اثر هنری مبتنی بر بلاک چین دارد. همچنین مشکلات عمومی که به ارزهای دیجیتال مربوط می باشند مانند آلودگی محیط زیست و مصرف بالای انرژی می تواند تاثیر منفی بر NFT ها داشته باشند. بنابراین بسیاری از افراد تولید NFT ها را خطری برای محیط زیست می دانند.