معاملات نهانی (Insider Trading) از جمله معاملات غیر قانونی هستند که برای بازار سهام به عنوان یک تهدید آشکار شناخته شده اند. وجود این معاملات هنوز در بازارهای ارز دیجیتال و صرافی های غیرمتمرکز به طور کامل شناخته نشده است و به لحاظ قانونی به آن پرداخته نشده اما این احتمال وجود دارد که این بازار را نیز به خود آلوده کند. ما در این مقاله قصد داریم به بررسی معاملات نهانی، انواع آن و تاثیر این معاملات بر بازار ارزهای دیجیتال بپردازیم.

معاملات نهانی (Insider Trading) چیست؟

معاملات نهانی (Insider Trading) به عمل خرید و فروش اوراق بهادار و یا سهام یک شرکت دولتی بر مبنای اطلاعات غیر علنی اطلاق می شود. در بسیاری از کشورها، معاملاتی که مبتنی بر افشای اطلاعات داخلی شرکت هستند، به عنوان معاملات غیر قانونی شناخته شده اند. این معاملات در بازار ارزهای دیجیتال نیز صورت می گیرد، به این شکل که افراد می توانند اقدام به خرید و فروش رمز ارزها از طریق اطلاعات پروژه هایی کنند که به صورت عمومی منتشر نمی شوند.

افراد تنها در صورتی می توانند از معاملات خود سود کسب کنند که قادر به شناسایی روندها باشند. البته محدودیت هایی نیز در آن زمان برای پیش بینی افراد درباره عملکرد سهام شرکت ها وجود دارد. برای اطمینان کامل از روندهای بازار، تنها راه حل، کسب اطلاعات از افراد داخل شرکت می باشد که به صورت عمومی منتشر نشده است. استفاده از اطلاعات خصوصی برای معامله یک دارایی در بازار، معامله نهایی نام دارد.

برای مطالعه بیشتر در رابطه با روند ها می توانید به مقاله "10 مورد از بهترین اندیکاتورهای تشخیص روند" مراجعه کنید.

افشاگر داخلی کیست؟

دو روش برای طبقه بندی شخصی به عنوان افشاگر داخلی وجود دارد که در روش اول شخص از طریق فرد دیگری و یا خودش به اطلاعات حساس غیر عمومی یک شرکت دسترسی پیدا کند، این شخص افشاگر داخلی شناخته می شود. در روش دوم نیز در صورتی که فردی دارای بیش از 10 درصد از سهام شرکت باشد، مدیران شرکت تبدیل به افراد افشاگر داخلی می شوند.

نهادهای شرکت کننده در معاملات نهانی

در معاملات نهانی به دلیل این که یک معامله اطلاعاتی می باشد، برای انجام معاملات به بیش از یک نفر نیاز است. نهادهای دخیل در معاملات نهانی را به 3 دسته می توان تقسیم کرد. گاهی اوقات این نهادها با یکدیگر همپوشانی دارند.

1- شرکتی که اطلاعات مهم آن به خطر افتاده است و داده های اطلاعاتی و یا سایر دارایی های دیگر آن توسط افشاگر داخلی معامله می شود.

2- افشاگر داخلی که دارای اطلاعات محرمانه شرکت ها می باشد و سایر افراد می توانند از این اطلاعات به نفع خود استفاده کنند. این افراد می توانند اطلاعاتی را که در اختیار دارند فاش کنند.

3- دسته سوم نیز شخصی ست که اطلاعات محرمانه برای او فاش شده است. این افراد می توانند برای سرمایه گذاری از این اطلاعات استفاده کنند. در واقع دسته سوم همان سرمایه گذاران هستند.

زمانی که افشاگر داخلی، به اطلاعات دسترسی دارند و از طریق این اطلاعات اقدام به خرید سهام و همچنین کسب سود می کنند. در چنین شرایطی شخص دوم و سوم به صورت همزمان یک نفر است.

انواع معاملات نهانی

Insider Trading به دو صورت قانونی و غیر قانونی می باشند که نوع غیر قانونی آن رایج تر است. در ادامه به بررسی هر کدام از این معاملات نهانی می پردازیم.

معاملات نهانی قانونی

زمانی معاملات نهانی اتفاق میفتد که افشاگر داخلی نوع دوم، معامله می کند. یعنی شخصی که صاحب بیش از ۱۰ درصد سهام شرکت می باشد. این معاملات بسیار رایج هستند و در بازار سهام به شکل هفتگی صورت می گیرد. تا زمانی که مدیران و مسئولان شرکت معاملات خود را گزارش کنند، فعالیت آنها قانونی می باشد. این گزارش ها شامل معاملات آنها، افشای سهام و تغییر مالکیت در سهام می باشد. برای مثال بازخرید سهام شرکت ها توسط مدیر عامل و یا خرید سهام شرکت توسط پرسنل همان شرکتی که در آن مشغول کار هستند، از نوع معاملات نهانی قانونی می باشند. زمانی که وارن بافت اقدام به معامله کردن سهام شرکت های زیر مجموعه شرکت Berkshire Hathaway کرد، یک معامله نهانی قانونی صورت گرفت.

معاملات نهانی غیر قانونی

زمانی که افراد به معامله سهام یک شرکت می پردازند در صورتی که هنوز بخشی از اطلاعات مهم شرکت به صورت عمومی منتشر نشده است، Insider Trading به صورت غیر قانونی تلقی می شوند و افراد با جریمه های سنگین و حبس مجازات خواهند شد. اطلاعات مهم شامل داده هایی می باشند که بر روی سهام یک شرکت تاثیر قابل توجهی دارند.

زمانی که افراد به این اطلاعات به صورت غیر قانونی دسترسی پیدا می کنند تاثیر زیادی بر انتخاب سرمایه گذار برای خرید یا فروش می گذارد و این سبب می شود که نسبت به بقیه افراد یک مزیت داشته باشند که طبق قوانین یک اقدام غیر قانونی می باشد. یکی از معاملات نهانی غیر قانونی، معاملات ImClone مارتا استوارت بوده است که در سال 2001 صورت گرفت.

دلایل غیر قانونی بودن معامله با اطلاعات نهانی

طبق تعریف کمیسیون SEC، خرید یا فروش اوراق بهادار برخلاف روابط اعتماد و اطمینان و وظیفه امانتداری، نوعی از معاملات نهانی غیر قانونی می باشند که براساس اطلاعات مادی و غیر عمومی در مورد اوراق بهادار می باشند. معاملات نهانی به دلیل مزیت ناعادلانه ای که برای برخی از افراد ایجاد می کند و به افشاگران داخلی امکان تاثیر گذاشتن بر سهام شرکت به صورت مصنوعی را می دهد، یک معامله غیر قانونی تلقی می شوند.

تاثیر معاملات نهانی بر ارزهای دیجیتال

پس از افزایش ارزش بیت کوین و همچنین اتریوم، معامله گران جدید به ویژه معامله گران فارکس و سهام در بازار ارزهای دیجیتال ظهور کردند تا بتوانند از این بازار نیز سود کسب کنند. Insider Trading در بازار ارزهای دیجیتال بیشتر در حوزه دیفای و همچنین در صرافی های غیرمتمرکز امکان پذیر می باشند.

پس از ورود معامله گران جدید به بازار ارزهای دیجیتال، روش های مرسوم معاملات روزانه ای که در بازارهای سهام استفاده می شد مانند تاکتیک های خرید با شکست سطوح مقاومتی و اسکالپینگ، توسط این افراد وارد بازار ارزهای دیجیتال شد. البته نگرانی درباره این نوع تاکتیک ها وجود ندارد. با این حال در بازار رمز ارزها یک استراتژی خاصی تحت عنوان فرانت رانینگ (Front Running) یا tailgating وجود دارد که میان معامله گران بسیار محبوب است. (دلیل بد بودن فرانت رانینگ این است که پس از این که مقادیر زیادی پول حتی تا صدها میلیون دلار توسط فرانت رانرها جذب می شود، از صرافی های ارز دیجیتال بهره برداری می کنند.)

فرانت رانینگ چیست؟

فرانت رانینگ در بورس اوراق بهادار به سفارش گذاشتن افرادی گفته می شود که از اطلاعات محرمانه یک سهم اطلاع دارند. این اتفاق زمانی در بازارهای سنتی رخ می دهد که فرانت رانر متوجه می شود یک معامله بزرگ قرار است صورت بگیرد. کلمه فرانت رانینگ برگرفته شده از این گونه معاملات و بورس اوراق بهادار می باشد.

عمل فرانت رانینگ در بازار ارزهای دیجیتال زمانی صورت می گیرد که یک معامله گر از اطلاعات مخفی در رابطه با تراکنش های آتی که می توانند بر قیمت یک رمز ارز تاثیر قابل توجهی بذارند و یا از اطلاعات مهم یک افشاگر داخلی، نهایت استفاده را کند. به طور کلی می توان گفت فرانت رانرها، خرید و فروش یک ارز دیجیتال را براساس داده ها و اطلاعات تاثیر گذار بر قیمت ارز دیجیتال که در دسترس عموم معامله گران نیست، انجام می دهند. بنابراین فرانت رانرها علاوه بر این که نسبت به سایر معامله گران برتری دارند، نسبت به کل بازار نیز برتر هستند؛ زیرا برای تصمیم گیری های خود از اطلاعاتی استفاده می کنند که به صورت عمومی در اختیار همه قرار ندارد. به این ترتیب می توان گفت فرانت رانینگ نوعی دستکاری بازار محسوب می شود و همچنین دارای ویژگی های Insider Trading می باشند.

در صرافی‌های ارزهای دیجیتال چگونه فرانت رانینگ اتفاق میفتد؟

مفهوم فرانت رانینگ در بازار ارزهای دیجیتال، مشابه بازار سهام می باشد، اما با رویکردی متفاوت. در صنعت ارزهای دیجیتال برای خودکارسازی معاملات، از ربات ها که برنامه های رایانه ای هستند استفاده می شود، در نتیجه معاملات آسان تر می شود. ربات های فرانت رانینگ در سناریوی tailgating می توانند اطلاعات بازار را به طور خودکار ترکیب و ارزیابی کنند، همچنین عمل فرانت رانینگ را برای سرمایه گذاران انجام می دهند. در صرافی های غیرمتمرکز از این ربات ها استفاده می شوند و معمولا در این صرافی ها حملات رانینگ صورت می گیرند. کاربرانی که تکنیک فرانت رانینگ را به کار می برند، برای دور زدن صف از ربات ها استفاده می کنند و همچنین هزینه بیشتری را برای ثبت سفارش دریافت می کنند. همچنین معامله گری که آغازگر معامله بوده است، چاره ای ندارد جز این که قیمتی را که انتظارش را نداشته است، بپردازد. این مبلغ به فرانت رانر رسیده و معامله گر ضرر می کند. برای مثال در صورتی که معامله گر فرانت رانر یک ارز دیجیتال، در جریان این باشد که یک ارز دیجیتال 15 میلیون دلاری قرار است توسط یک شرکت، صرافی و یا سرمایه گذاری قرار است خریداری شود، ممکن است سفارش خرید را قبل از این افراد توسط ربات فرانت رانر انجام دهد. بنابراین زمانی که ارز دیجیتال به به ارزش 15 میلیون دلاری خریداری شود، سفارش فروش بلافاصله توسط ربات انجام می شود بنابراین فرانت رانر می تواند سود هنگفتی کسب کند. 

چگونه می‌توان از فرانت رانینگ جلوگیری کرد؟

جذابیت فرانت رانینگ در زمان انجام معاملات بزرگ و در حاشیه سود زیاد می باشد. کاربران می توانند به جای انجام بسیاری از تراکنش های بزرگ به صورت همزمان، اقدام به تقسیم کردن تراکنش های خود کنند. به این ترتیب باعث کاهش جذابیت صرافی های غیرمتمرکز برای ربات های فرانت رانر می شود. 

همچنین سرمایه گذاران می توانند از Telos EVM استفاده کنند که با هدف ایجاد تحول در حوزه دیفای ساخته شده و به عنوان یک راه حل مقیاس پذیر برای برنامه های مبتنی بر زبان سالیدیتی شناخته شده است. Telos EVM یک زنجیره لایه 1 است که با ماشین مجازی اتریوم EVM کاملا سازگار است. Telos EVM می تواند ضمن مقابله با مشکلاتی مانند سرعت پایین تراکنش هایی که به صورت منظم شبکه اتریوم را تحت تاثیر قرار می دهند و مشکل قیمت بالای گس، می تواند با فرانت رانینگ در بازار ارزهای دیجیتال نیز مقابله کند.

نمونه‌هایی از معاملات نهانی در بازار ارزهای دیجیتال

اگر چه در بازار بورس و اوراق بهادار، Insider Trading متعددی توسط برخی افراد از جمله مارتا استوارت، ایوان بوسکی، آلبرت اچ ویگین و همچنین آر. فاستر ویننز صورت گرفته است، اما بازار ارزهای دیجیتال نیز عاری از این نوع معاملات نبوده و به طور مثال می توان گفت در سال 2021 فردی به نام "نیت چستین" توسط گروهی متشکل از آواتارهای میمون و شخصیت های کارتونی پیکسل شده، مورد حمله قرار گرفت. آنها مدعی بودند که " نیت چستین" برای کسب هنر دیجیتال به قیمت ارزان، از تکنیک های غیر اخلاقی استفاده کرده است و آن را به قیمت بالاتر به فروش رسانده است. 

نیت چستین یکی از مدیران ارشد در بزرگترین صرافی توکن های NFT در جهان است که متهم به سو استفاده از همان بازاری شد که در حوزه هنر دیجیتالی بر آن نظارت می کرد. یکی از کاربران توییتر و OpenSea، به نام زووو (Zuwu) متوجه شد که داده های بلاک چین که نشانگر تمام تراکنش ها می باشند، بیانگر این است که کمی قبل از این که NFT ها در صفحه اصلی OpenSea تبلیغ شوند، در کیف پول آواتار چستین NFTهای مختلفی وجود دارد و سپس آنها را پس از افزایش قیمت ها به فروش می رساند. توییت زووو خیلی سریع وایرال شد و طی چند ساعت تخلف چستین توسط OpenSea تایید شد. بزرگترین پلتفرم بازار توکن های بی همتا، OpenSea نام دارد که شاهد افزایش فروش NFT با مضامین هنری بوده است و افراد برای یک تصویر یک میمون مبلغی معادل با 18000 دلار و یا حتی بیشتر بپردازد تا از آن در توییتر به عنوان آواتار استفاده کند، باید به OpenSea مراجعه کند. البته چستین توسط هیچ سازمان مجری قانونی متهم نشد و خود او نیز در این رابطه توضیحی را ارائه نداده است.

سخن پایانی

بنا به گفته های فوق، Insider Trading هم در بازارهای سهام و هم در بازارهای ارز دیجیتال صورت می گیرند و موضوعی که مطرح می شود این است که آیا در بازار ارزهای دیجیتال، قوانینی ضد معاملات نهانی پیاده سازی شده اند یا خیر؟