رمزارزها با هدف ایجاد انقلاب در تکنولوژی و آزادی مالی برای همه افراد در سراسر دنیا ایجاد شدند اما در دنیای کریپتوکارنسی نیز مانند بسیاری از سیستم های دیگر شاهد افول و نزول برخی از ارزهای دیجیتال بوده و خواهیم بود. کوین مرده به ارز دیجیتالی اطلاق می شود که شکست خورده اند یا به عنوان پروژه های کلاهبرداری فاش شده و دیگر قابل اجرا نیستند. ارزهای دیجیتالی که نتوانند ارزش واقعی را برای دارندگان خود به ارمغان آورند محکوم به مرگ هستند. سکه های مرده یا شت کوین ها ارزهایی هستند که ارزش خود را کاملا از دست داده اند.

از سوی دیگر کسانی که با هدف کلاهبرداری و خالی کردن جیب سرمایه گذاران، ارزهای دیجیتال فاقد ارزش را ایجاد می کنند و پس از رسیدن به هدفشان و در حالی که سرمایه بسیاری از سرمایه گذاران را به جیب زده اند، غیب می شوند. در واقع هزاران پروژه شکست خورده ارز دیجیتال یا عرضه اولیه ارزهای دیجیتال(ICO) وجود دارد که به دلایل مختلف از جمله فساد داخلی در بین توسعه دهندگان، کاهش عمده ارزش، نقدینگی پایین یا رها شدن کامل، دیگر فعال نیستند.

البته برخی از سکه های مرده که به حال خود رها شده اند اگر مجددا بازگردند و با اقبال خوبی روبرو شوند، در صورت ایجاد علاقه کافی در تریدرها، می توانند دوباره ارزش خود را بازیابی کنند.

کوین های مرده چه زمانی مطرح شدند؟

این روزها بقایای ارزهای دیجیتالی را می بینیم که یک روز با سر و صدای زیادی ایجاد شده اند و امروزه حتی نام آن ها نیز فراموش شده است. این سکه ها معمولا با مرگ ناخوشایند و غالبا عمدی روبرو می شوند چرا که از همان ابتدا سازندگان آنها سرمایه های کاربران را هدف قرار داده و با نقد کردن آن ها و با چمدان هایی پر پا به فرار می گذارند درحالی که سرمایه گذاران را مات و مبهوت باقی و متعجب باقی گذاشته اند.

گسترش این نوع سکه ها به سال 2017 برمی گردد. درست زمانی که عرضه اولیه ارزهای دیجیتال شتاب گرفت و بازار ارزهای دیجیتال تکان خورد. به طوری که ICOها (همان عرضه اولیه) در این سال تعداد کوین های موجود را از 29 عدد به بیش از 850 پروژه افزایش دادند. 

در طول سال 2018 بیش از 1200 پروژه رمزنگاری راه اندازی شد که تلاطم بیشتری به دنیای ارزهای دیجیتال اضافه کرد. درسال 2020، تعداد کل ارزهای رمزنگاری شده به نزدیک 8000 رمزارز رسید. در همین زمان بود که کلاهبرداری موسوم به "rugpulls"، ایجاد شد و در واقع نسل جدیدی از ارزهای مرده را ایجاد کرد.

در این نوع کلاهبرداری، همه سکه های ایجاد شده، یا اصلا شروع به کار نکردند یا قادر به حفظ ارزش چرخه فعالیت خود نبودند. در نتیجه این احتمال وجود دارد که بسیاری از سرمایه گذاران از کوین های مرده استفاده می کنند، آن ها در کیف پول های ارز دیجیتال خود ذخیره کرده و خبر از واقعیت آن ندارند.

دلایل ایجاد کوین مرده

DeadCoin در واقع پروژه هایی هستند که به هر دلیلی توسط سازندگانش رها شده اند، از ابتدا با هدف کلاهبرداری ایجاد شده اند، نقدشوندگی پایینی دارند یا منابع مالی کافی نداشته و در نتیجه رها شده اند و دلایل دیگر.

دلیل کوین های مرده هر چه که باشد باید گفت این کوین ها در دنیای ارزهای رمزنگاری شده، در اعماق مبهم ترین و دلسردکننده ترین بلاک چین ها و عاری از هر گونه امید، برای همیشه رها شده اند. 

شما می توانید برای پیداکردن آنها با کلیک روی برگه "نمایش همه موجودی" (Show All Balances) در بخش کیف پول Binance یا جستجو در آدرس عمومی کیف پول خود، لیستی از این سکه های مرده را ببینید.

وب سایت هایی مانند ددکوینز (Deadcoins) و Coinospy وجود دارند که پروژه های رمزنگاری مرده را ردیابی می کنند. گزارش این موارد از ارزهای مرده و انتشار آن برای کاربران می تواند باعث آگاهی آن ها از اینگونه رمزارزها باشد.

به طور اختصار می توان دلایل ایجاد کوین های مرده را در موارد زیر بیان کرد:

• خرید و فروش نشدن در بازار بیش از شش ماه
• نقدینگی کم در بازار
• پروژه هایی موسوم به کلاهبرداری
• پروژه های شوخی یا میم کوین ها
• عدم حمایت تیم توسعه دهنده از پروژه
• نداشتن منبع کافی مالی برای ادامه پروژه

چگونه می توانیم تشخیص دهیم که یک کوین مرده است؟

کلاهبرداری

زمانی که برخی توسعه دهندگان ارزهای دیجیتال، سرمایه گذاران را با وعده های بازدهی بالا و غیرواقعی جذب می کنند. سپس سرمایه گذاران نگون بخت بعد از سرمایه گذاری خود، با وعده های پوچ همراه می شوند. متأسفانه طبق آنچه که آمارها نشان می دهد تقریبا معادل 80 درصد از کل عرضه های اولیه در سال 2017 واقعا کلاهبرداری بوده اند.

حجم ناچیز معاملات در صرافی ها

همه پروژه های رمزارز با هدف بهترین بازده و برآورده شدن انتظارات سرمایه گذاران ایجاد شده و تلاش می کنند به مسیر خود برای رسیدن به اهداف ادامه دهند اما برخی از آنها به دلیل محدود بودن فهرست رمزارزها در صرافی های پیشرو، به سرعت قربانی حجم پایین معاملات می شوند. در فضای ارزهای رمزنگاری شده، حداکثر 60 درصد از پروژه ها نقدشوندگی پایینی دارند. حجم معاملات پایین نشان می دهد که برخی از دارایی های رمزنگاری شده نتوانسته آنطور که هدفش بوده توجه و علاقه معامله گران را به دست آورد و یا سوددهی مورد انتظار را نداشته است در این صورت این پروژه ها به سرعت رها شده و جزء کوین های مرده قرار می گیرند. سیستم های ردیابی کوین های مرده، زمانی یک کوین را مرده درنظر می گیرند که نتوانسته باشد در عرض 3 ماه بیشتر از ۱۰۰۰ دلار از حجم معاملات را به دست آورد.

پروژه هایی موسوم به پروژه شوخی

این نوع پروژه ها فاقد هدف و برنامه ای مشخص بوده و صرفا برای شوخی و تمسخر رمزارزها ایجاد شده اند اما با این وجود دنبال سرمایه گذار هستند و جالب اینجاست که برخی از آن ها گاهی به سودهای بسیار زیادی نیز دست پیدا می کنند. در این میان نیز عده ای سرمایه گذار که در این کوین ها ارزش زیادی را حدس می زنند با سرمایه گذاری روی آن ها باعث جذب سرمایه به این نوع کوین ها می شوند. مثلا توکن UET که به آن توکن بی مصرف اتریوم گفته می شود با برگزاری یک عرضه اولیه توانست حدود بیش از ۳۰۰,۰۰۰ دلار سرمایه جذب کند.

طبق آمارها به ازای یک توکن شوخی که وارد دنیای رمزارزها می شود و با اقبال عمومی و موفقیت همراه می شود (مانند دوج کوین و میم کوین)، 9 تای دیگر از این نوع سکه های بی هدف و بدون برنامه، از چرخه کریپتوکارنسی ها خارج می شوند. سهم سکه های شوخی در لیست ارزهای مرده حدود 3 درصد است.

کبود بودجه یا نبود بودجه

زمانی که تیم توسعه دهنده، نتواند بودجه کافی برای توسعه پروژه خود را جذب کند در این صورت پروژه محکوم به مرگ می شود. این کوین ها نیز حدود 3.6 از لیست کوین مرده را به خود اختصاص داده اند. عدم جذب بودجه به این معنا نیست که این پروژه فاقد مطلوبیت یا قابلیت استفاده است بلکه شاید نتوانسته خود را خوب معرفی کند و یا نتوانسته حاشیه سود مورد نظر برای جذب سرمایه‌ گذاران را به خوبی نشان دهد.

مثال هایی از کوین مرده 

BitConnect یا بیت کوین کانکت: این پروژه بزرگترین پروژه کلاهبرداری در رمزارزها بود که در سال 2018 توسط قانونگذاران تگزاس، یک طرح پانزی یا کلاهبرداری نامیده شد. 

0xBTC یا صفر بیت کوین: این کوین با کاهش شدید قیمت از 5 دلار به 0.10 دلار رها شد.

ARNX یا آئرون: رمزارز مرده دیگری است که به عنوان یکی از کوین های قابل معامله در صرافی بایننس بود و با حذف از لیست این صرافی قیمت خود را تا 90 درصد از دست داد.

VEGCOIN: کوین مرده دیگری است که توسط کمپانی که آن را خریداری کرده بود رها شد. 

Oxbitcoin، akroma، kzcash، 2chcoin نمونه های دیگری از کوین های مرده هستند.

اطلاع از لیست کوین های مرده

برای آگاهی از لیست آنها، همانطور که گفتیم می توانید به وب سایت های ددکوینز (Deadcoins) و Coinospy مراجعه کنید تا پروژه های شکست خورده و مرده را ردیابی کنید. همچنین می توانید در کیف پول بایننس به قسمت Show All Balances رفته و کوین های مرده را مشاهده کنید.

جمع بندی

کوین های مرده، رمزارزهایی هستند که به دلایل مختلف ایجاد شده ولی پس از مدتی رها شده اند. این پروژه ها یا از حمایت کافی توسط تریدرها برخوردار نشدند یا از همان ابتدا با هدف کلاهبرداری ایجاد شده و بعدها فاش شدند. 

برای اینکه در کیف پول ارزهای دیجیتال خود کوین مرده نداشته باشید بهتر است حتما تحت نظر فرد یا گروهی فعالیت نمایید که در این زمینه از تجربه و تخصص کافی در کنار قدرت تجزیه و تحلیل ارزهای دیجیتال برخوردار هستند. در غیر این صورت احتمالا یک یا چند کوین مرده را در سبد خود خواهید داشت.

 از سوی دیگر اگر کوینی برای مدت طولانی در صرافی های معتبر لیست نشده است، می تواند یک کوین مرده باشد.