سی دیفای (CeDeFi)، ترکیبی از سیستم مالی متمرکز (CeFi) و غیرمتمرکز (DeFi) در حوزه ارز دیجیتال است که بهترین ویژگی های هر دو حوزه را با هم ترکیب می کند. مدتی است که سیستم های مالی به دو دسته متمرکز و غیرمتمرکز تقسیم می شوند. سی فای یک سیستم مالی سنتی است که در اطراف بانک ها متمرکز شده است، در حالی که DeFi بر اساس ارزهای دیجیتال و قراردادهای هوشمند است؛ اما CeDeFi که ترکیبی از این دو است دقیقا چیست و چگونه کار می کند؟

آشنایی با سی دیفای 

سی دیفای در عین متمرکز بودن و استفاده از مزایای CeFi، عملکردی مشابه پروتکل‌های DeFi دارد و دسترسی به محصولات این حوزه مانند صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX)، تجمیع‌کننده نقدینگی، ابزارهای ییلدفارمینگ و پروتکل‌های وام را فراهم کرده است. برخلاف دیفای که عمومی و در دسترس همه است، پروژه‌های سی دیفای بیشتر هدفمند هستند. این پلتفرم ها اغلب توسط یک واحد یا گروه کوچکی از نهادها مدیریت می شوند و مانند سی فای، کنترل بیشتری را به اپراتورهای خود ارائه می دهند. به طور کلی، اکوسیستم CeDeFi که ترکیبی از مدل‌های متمرکز و غیرمتمرکز است، با هدف بهبود مدل پولی سنتی برای تراکنش‌ها و مبادلات ارزهای دیجیتال سریعتر، امنیت بهتر، حجم تراکنش‌های بالاتر و کارمزد کمتر در مقایسه با سیستم‌های سنتی است.

DeFi چیست؟

DeFi به طیف وسیع تری از خدمات و محصولات مالی مبتنی بر فناوری بلاک چین در فضای عمومی این صنعت اشاره دارد. امور مالی غیرمتمرکز خارج از سیستم سنتی متمرکز مانند بانک ها و کارت های اعتباری عمل می کند. دسترسی به این محصولات و خدمات از طریق برنامه‌های غیرمتمرکز (DApp) صورت می‌گیرد که بر اساس تعامل همتا به همتا عمل می‌کنند و نیاز به حضور نهادهای متمرکز مانند بانک‌ها، شرکت‌های پردازش کارت اعتباری یا کارگزاران را برطرف می‌کنند.

با استفاده از DeFi، هر کسی می‌تواند به سیستم‌های مالی جایگزین مانند وام و استقراض دسترسی داشته باشد. در CeFi، یک صرافی متمرکز تراکنش‌های ارزهای دیجیتال را مدیریت می‌کند، به این معنی که کاربران به کلیدهای خصوصی خود دسترسی ندارند و مالک واقعی ارزهای دیجیتال خود نیستند. معامله گران همچنین مشمول رعایت شرایط و قوانین، قیمت ارز دیجیتال و کارمزد آن صرافی هستند.

از سوی دیگر، از آنجایی که هیچ نهاد متمرکزی برای مدیریت تراکنش ها در DeFi وجود ندارد، کاربران کنترل کامل بر دارایی های خود دارند. در عوض، یک پروتکل مبتنی بر بلاک چین به افراد اجازه می دهد تا بر اساس ترجیحات شخصی خود، ارزهای دیجیتال را خریداری کرده، بفروشند، ذخیره و معامله کنند. سی فای و دیفای هر دو مزایا و معایب خاص خود را دارند. در سیفای، تبدیل فیات به رمزنگاری ساده‌تر است اما امور مالی غیرمتمرکز ناشناس و عمومی است و نیازی به احراز هویت ندارد.

 معرفی سی فای (CeFi) 

قبل از پرداختن به این سوال که سی فای چیست، ابتدا باید با عناصر تشکیل دهنده آن آشنا شوید. یک موسسه مالی ساختاریافته است که توانایی قرض گرفتن یا قرض دادن ارزهای دیجیتال را از طریق یک صرافی کنترل شده ارائه می دهد. این نوع مؤسسه مشابه ساختار بانکداری مرسوم عمل می کند و کاربران آن می توانند از ارزهای دیجیتال خود به عنوان وثیقه هنگام استقراض یا کسب سود از وام استفاده کنند. پلتفرم‌های CeFi به‌ عنوان «نگهبان» دارایی‌های دیجیتال شما عمل می‌کنند و در واقع، شما کنترل و «حفاظت» از ارزهای دیجیتال خود را برای کسب درآمد به پلتفرم CeFi مربوطه می‌سپارید. به دلیل استفاده گسترده تر از تامین مالی متمرکز، این بخش سهم بازار بیشتری نسبت به بخش DeFi دارد. Binance، Coinbase و Diem برخی از پلتفرم های محبوب سی فای هستند. با این حال، امور مالی غیرمتمرکز به دلیل کارمزدهای بالای ناشی از مشارکت شخص ثالث در صنعت، عدم شفافیت و مالکیت کامل دارایی های دیجیتال محبوبیت پیدا کرده است.

معرفی پروتکل های سی فای

ممکن است از خود بپرسید که بهترین پروتکل ارز دیجیتال در سی دیفای کدام است؟ برخی از محبوب ترین پروتکل های سی فای عبارتند از میکر دائو، سینتتیک و کامپاند. مثال دیگر پلتفرم سرمایه گذاری ارزهای دیجیتال Midas Investments (Midas.Investments) است. MakerDao، Synthetics و Compound بر روی بلاک چین اتریوم ساخته شده اند. Midas Investments همچنین پلتفرم خود را در آگوست 2022 با هدف سود بردن از استراتژی های سی فای به روز کرد. به گفته تیم Midas، این رویکرد جدید با ایجاد قراردادهای هوشمند برای مدیریت دارایی‌ ها در پروتکل‌هایی که برای وام‌دهی ارزهای دیجیتال در DeFi کار می‌کنند، سیستم مالی غیرمتمرکز را تقلید می‌کند. Midas، مانند بسیاری از فعالیت‌های دیگر در فضای CeDeFi، قصد دارد گزینه‌های DeFi را متناسب با ریسک مشتریان ارائه دهد تا آنها بتوانند به ابزارهای پوشش ریسک در امور مالی متمرکز دسترسی داشته باشند.

مزایای CeDeFi چیست؟

از جمله مزایای سی دیفای می توان به هزینه کمتر، امنیت بهتر، دسترسی و سرعت بیشتر اشاره کرد. رویکرد نوآورانه سی دیفای به بانکداری غیرمتمرکز به کاربران اجازه می دهد تا دارایی های رمزنگاری خود را بدون نیاز به یک صرافی متمرکز معامله کنند. این به معنای توانایی کاربران برای تعامل مستقیم با یکدیگر و عدم نیاز به واسطه است. از جمله مهمترین مزایای CeDeFi کاهش کارمزد تراکنش است.

 از آنجایی که تعداد کمتری واسطه در این صنعت وجود دارد، به خصوص در شبکه های غیر اتریوم، هزینه تراکنش های سی فای نیز کمتر از سایر پلتفرم های مشابه است. کارمزد گس اتریوم بسیار بالاست و کارمزد تراکنش در صرافی های غیرمتمرکز گاهی به صدها دلار می رسد. این معمولا باعث ازدحام و تاخیر در شبکه می شود اما بایننس سی فای کارمزد کمتری دارد و با اجازه دادن به کارمزدهای کمتر در عرض چند ثانیه، سرعت تراکنش ها را افزایش می دهد. یکی دیگر از مزایای این منطقه بهبود امنیت است. به دلیل ساختار غیرمتمرکز، نفوذ شبکه‌های CeDeFi برای هکرها دشوارتر از سیستم‌های بانکی سنتی است.

معایب CeDeFi چیست؟

در حال حاضر بزرگترین ایراد سی دیفای، پیچیدگی آن است. مفهوم این زمینه هنوز جدید است و رابط های بصری و کاربرپسندتر در طول زمان پدیدار خواهند شد. علاوه بر این، به دلیل وجود اکثر پلتفرم‌های سی دیفای در اتریوم، این حوزه بسیار به این بلاک چین وابسته است. اگر اتریوم شکست بخورد، این صنعت نیز احتمالا نابود خواهد شد. با این حال، این خطر ممکن است کاهش یابد زیرا سایر بلاک چین ها شروع به پذیرش پروتکل های CeDeFi می کنند.

یکی دیگر از معایب این بخش جدید بودن و اثبات نشده بودن آن است. اگرچه سی دیفای در سال گذشته رشد قابل توجهی داشته است اما هنوز در مراحل ابتدایی است. به همین دلیل، پروتکل های آن در معرض نوسانات زیاد و عدم پذیرش گسترش هستند. در نهایت، سی دیفای همچنین خطرات کلاهبرداری را به همراه دارد. به دلیل نبود قوانین، کلاهبرداری های مختلفی در این زمینه صورت گرفته است. بنابراین استفاده از پروتکل های شناخته شده یکی از ضروریات دسترسی به این بازار است.