مفهوم همبستگی (Correlation) یکی از مفاهیم مهم در تمامی بازارهای مالی می باشد، به طوری که معامله گران در انواع بازارهای مالی باید شناخت خوبی از آن داشته باشند زیرا علاوه بر درک بهتر تغییرات قیمت در نمودارهای گوناگون، می توانند درباره انتخاب نمودارهای مختلف و معامله روی آنها انتخاب هوشمندانه تری داشته باشند. اهمیت این مفهوم به اندازه ای می باشد که گاهی باعث صعودی یا نزولی شدن قیمت و ارزش یک شاخص، ارز و دارایی می شود و یا این که تاثیر بسیاری بر روی صعودی یا نزولی بودن یک ارز، شاخص و یا دارایی بگذارد. در این مقاله قصد داریم به بررسی همبستگی بیت کوین با سایر ارزها، طلا، بازارهای سهام آمریکا، شاخص S&P، Nasdaq و همچنین سهام کمپانی های بزرگ عرصه فناوری بپردازیم.
مفهوم همبستگی در بازارهای مالی
معمولاً نسبت همبستگی در بازارهای مالی به صورت درصدی و یا با یک عدد در بازه ۱۰ تا ۱، نمایش داده می شود. برای مثال میزان همبستگی ۲ ارز ممکن است هشت دهم باشد. از آن جایی که میزان همبستگی این دو ارز مثبت و رقم نسبتا بالایی بوده، بنابراین در هنگام صعودی شدن ارز اول، ممکن است که شاهد صعودی شدن ارز دوم نیز باشیم. با بررسی نمودار قیمتی بیت کوین و اتریوم، می توان به این نتیجه رسید که با صعودی شدن نمودار بیت کوین، نمودار اتریوم نیز روندی صعودی خواهد داشت. بنابراین می توان به این نتیجه رسید که همبستگی مثبتی میان این دو ارز دیجیتال وجود دارد.
اساساً هنگامی که میان دو دارایی یا ارز همبستگی مثبت ۱ یا ۱۰۰% وجود داشته باشد، در واقع می توان گفت عملکرد نمودار قیمتی دارایی یا رمزارز دوم دقیقاً مشابه با نمودار دارایی یا رمزارز اول است. همچنین در صورتی که میان دو رمزارز، نسبت همبستگی عددی نزدیک به صفر باشد، می توان گفت روندهای حرکتی رمزارز اول با روندهای حرکتی رمزارز دوم چندان ارتباطی ندارد و هر کدام از آنها رفتارهای متفاوتی دارند. همچنین در صورتی که همبستگی میان دو رمزارز، دارایی یا شاخص عددی منفی باشد، نشان دهنده این است که نمودار قیمتی آنها عملکردی معکوس با یکدیگر دارند. هر چه میزان همبستگی به عدد ۱- نزدیکتر باشد، با احتمال بالاتری عملکرد معکوس میان آن دو اتفاق خواهد افتاد.
در اواخر آپریل ۲۰۲۲، بیت کوین با بازار بورس آمریکا ۵۰۰ S&P همبستگی مثبت، شاخص دلار (DXY) با رمزارز بیت کوین همبستگی منفی و بیت کوین و اتریوم نیز با یکدیگر همبستگی مثبت داشتند. برای مثال در صورت برخورد قیمت DXY به یک سطح حمایتی و برخورد قیمت بیت کوین به یک سطح مقاومتی به صورت همزمان، احتمال افزایش قیمت دلار و کاهش قیمت بیت کوین وجود دارد. البته تنها با استدلال به این موضوع نمی توان ترید کرد و فقط برای تأیید دیگر نشانه ها در تحلیل ها باید از این همبستگی ها استفاده کرد.
اهمیت آگاهی از همبستگی نمودارهای قیمتی
هنگامی که شخصی اقدام به معامله بر روی ۲ نمودار با ضریب همبستگی شدیداً بالا منفی یا مثبت می کند، به دلیل رفتار مشابه میان این دو نمودار، نقاط ورود و خروج آنها تقریباً همزمان می باشد و در نتیجه ممکن است باعث کاهش بازدهی عملیات ترید شود. همچنین به دلیل همبستگی بالا میان این ۲ نمودار، افراد می توانند از طریق تحلیل و بررسی یک نمودار، در رابطه با عملکرد نمودار دیگر به درک صحیح تری برسند.
نحوه محاسبه ضریب همبستگی
در بازارهای مالی گوناگون، نحوه محاسبه نسبت همبستگی دارایی ها، شاخص ها و رمزارزها به روش های گوناگونی بستگی دارد. استفاده از وب سایتهای ارائه دهنده نمودارهای همبستگی و یا جستجو در موتورهای جستجو از جمله گوگل، ساده ترین راه محاسبه ضریب همبستگی می باشد. در صورت عدم وجود همبستگی مد نظر در اینترنت، از نرم افزار اکسل و فرمول کرل (Correl) می توان برای محاسبه این نسبت استفاده کرد. در این روش افراد با وارد کردن قیمت ۲ دارایی مدنظر خود در یک بازه زمانی مشخص، می توانند نسبت همبستگی آنها را به کمک تابع Correl محاسبه کنند.
وب سایت معتبر Cryptpwatch نیز یکی از وب سایتهایی ست که به طور اختصاصی امکان بررسی همبستگی بین ارزهای دیجیتال مختلف را به کاربران ارائه می دهد. پس از ورود به این سایت، با کلیک روی قسمت Correlation برای کاربران صفحه جدیدی باز می شود که همبستگی بین ارزهای مختلف را می توان در این صفحه مشاهده کرد. امکان اضافه کردن رمزارز مورد نظر و بازه زمانی دلخواه به این لیست برای افراد فراهم است.
برای مطالعه در زمینه بروزرسانی بیت کوین، بر روی لینک کلیک کنید.
معضلی به نام همبستگی زیاد
مبحث مهم بعدی در رابطه با همبستگی بیت کوین، معضل همبستگی زیاد است. متنوع سازی پرتفوی سرمایه گذاری، یکی از قانون های طلایی هر سرمایه گذاری می باشد که با دستیابی به دارایی هایی با همبستگی کم، به دست می آید. بنابراین در صورت افزایش قیمت یکی از دارایی ها، احتمال سقوط دارایی دیگر وجود دارد. در حالت اول، سرمایه گذار به سود می رسد و در حالت دوم منتظر رشد ارزش دارایی می باشد.
در بازار ارزهای دیجیتال، معمولاً تغییر قیمت اکثر رمزارزها، به صورت هم زمان می باشد. بر اساس نتایج آن، در سال ۲۰۱۹ میانگین همبستگی میان آلت کوین های پیشرو با ارزش بازار فقط هفت دهم بوده است. یعنی در ۷۰% موارد ارزهای دیجیتال از جمله لایت کوین، اتر، ایاس، بایننس کوین، ریپل، بیت کوین کش و ... همزمان با یکدیگر رشد و سقوط را تجربه می کنند. بنابراین استفاده همزمان از این رمزارزها جهت متنوع سازی پورتفوی سرمایه گذاری بی معناست.
ممکن است معرفی اوراق بهادار توکنی شده باعث شود این مشکل تا حدودی کاهش یابد، زیرا این ابزارهای مالی همبستگی با بازار وسیع تر ندارند. با این حال آنها را می توان به عنوان طبقه ای جداگانه از دارایی های دیجیتال در نظر گرفت که به رعایت دقیق قوانین مقابله با پولشویی و احراز هویت (بر خلاف دیگر داراییهایی که بدون مجوز هستند) نیاز خواهند داشت.
دشواری اثبات همبستگی در ارزهای دیجیتال
با توجه به ناپایدار بودن بازار ارزهای دیجیتال، نمی توان ادعایی درباره رابطه کامل بین ۲ ارز دیجیتال، مثل همبستگی بیت کوین با اتریوم داشت. همبستگی زیاد بین بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال، ممکن است به دلیل این باشد که بیت کوین به عنوان پادشاه رمزارزها عمل می کند. اگر چه در دنیای ارزهای دیجیتال، همبستگی ابزاری مهم است اما به طور کاملا نمی توان به آن اعتماد کرد. در این بازار اهمیت همبستگی به سختی قابل آزمایش است و تقریباً اثبات همبستگی غیر ممکن است.
همبستگی بیت کوین و دیگر ارزها
در رابطه با همبستگی بیت کوین با سایر ارزها می توان به این نکته اشاره کرد که در معاملات بازار سهام مفهوم همبستگی اشاره به حرکت ارزش ۲ دارایی در یک جهت مشابه دارد، در حالی که در بازار ارز دیجیتال ممکن است همبستگی هم زمان برای همه داراییها اعمال شود. برای مثال در اوایل سال ۲۰۱۸ با سقوط شدید قیمت بیت کوین، ارزش بازار سایر ارزهای دیجیتال نیز به طور همزمان دچار افت شد. از آن جایی که بیت کوین بزرگترین ذخیره ثروت برای طبقه دارایی می باشد، عملکرد کلی آن بسیار تاثیرگذار است. طبق گزارش ارائه شده توسط San Francisco Open Exchange، همبستگی میان عملکرد بیت کوین و اتریوم در مقایسه با همبستگی بین ارزش بیت کوین و سایر آلت کوین ها به طور قابل توجهی بالاتر است. در صورت تغییر عوامل سیستمی مؤثر بر بازار، مانند تغییر در قانون گذاری ارزهای دیجیتال و یا افزایش نوسانات در بازارهای سنتی، نرخ اتریوم در همان جهت بیت کوین تغییر میکند.
برای مطالعه در زمینه تفاوت بیت کوین و اتریوم، بر روی لینک کلیک کنید.
همچنین در صورتی که یک رویدادی بر قیمت بیت کوین تاثیر بگذارد، مانند کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) که قادر به رد اعتبار یک برنامه صندوق صرافی می باشد، این همبستگی منفی می شود. به طوری که با کاهش نرخ بیت کوین، شاهد افزایش قیمت اتریوم خواهیم بود. در بیشتر موارد همبستگی اتر و بیت کوین لحظه ای است مانند وقتی که تغییر قیمت بیت کوین با اختلاف چند دقیقه یا ساعت صورت می گیرد. البته اتریوم حرکات قیمت بیت کوین را همیشه تکرار نمی کند و بیشتر به دنبال این است که استقلال خود را حفظ کند. البته همبستگی زیاد اتر، نشان دهنده وابستگی آن به بیت کوین نمی باشد بلکه نشان دهنده این است که بلاک چین اتریوم شناخت بیشتری کسب کرده است.
همبستگی بیت کوین و طلا
در رابطه با همبستگی بیت کوین با طلا می توان به این نکته اشاره کرد که به دنبال افزایش تنش های مربوط به جنگ اوکراین، طلا که حتی در زمانهای بحرانی هم به عنوان یک حوزه ایمن سرمایه گذاری محسوب می شد، دچار چالشهایی شد و دارایی های پر ریسک تر مانند ارزهای دیجیتال و سهام شرکتها به شدت تحت فشار قرار گرفتند. شروع افزایش نرخ های بهره بانک مرکزی آمریکا نیز یکی دیگر از عوامل نگرانی سرمایه گذاران می باشد که باعث افزایش تقاضا برای سرمایه گذاری در این حوزه شده است. سرمایه گذاران در بازار رمزارزها تصور می کردند که طی بحرانهای سیاسی و اقتصادی، این بازار یک عرصه سودده می باشد در حالی که عملکرد ارزهای مهم بازار، مشابه دارایی های پر ریسک مانند سهام شرکتها می باشد. بنابراین می توان گفت افزایش ریسک ها باعث کاهش جذابیت این حوزه شده است.
بعضی از تحلیلگران معتقدند که در بلندمدت عملکرد بیت کوین در مقایسه با طلا بهتر است، در حالیکه برخی دیگر معتقدند که عملکرد طلا به دلیل وجود عوامل حمایت کننده از بازار طلا و همچنین موانع موجود در مقابل رشد قیمت بیت کوین، برتری بیشتری نسبت به بیت کوین خواهد داشت.
همبستگی بیت کوین و شاخص ۵۰۰ S&P
یکی از ایندکس های معروف در بازار سهام، شاخص ۵۰۰ S&P می باشد که تاکنون همبستگی بالایی با بیت کوین داشته است. در نمودار هفتگی بالا می توان مشاهده کرد که در نزدیکی مقاومت ناحیه ۳۲۳۰ دلاری، شاخص ۵۰۰ S&P معامله می شود. از ۸ تا ۱۵ ژوئن، قیمت این ایندکس به این ناحیه رسید اما نتوانست آن را بشکند و به شدت برگشت خورد. در نتیجه باعث ایجاد کندل استیک قرمز رنگی در نمودار هفتگی شد.
در اواخر آپریل ۲۰۲۲ شاخص ۵۰۰ S&P برای دومین بار جهت شکستن این مقاومت تلاش کرد اما در صورت موفقیت، دومین محدوده مقاومتی، ۳۴۰۰ دلار خواهد بود. با توجه به پایین بودن حجم معاملات در طول این روند صعودی، هنگام بسته شدن کندل قیمتی با رنگ سبز، حجم معاملات افزایش یافته بود. از این رو این مقاومت مهم تا زمانی که حجم معاملات مجددا افزایش پیدا نکند، شکسته نخواهد شد. بنابراین می توان یکی دیگر از موارد همبستگی بیت کوین را همبستگی آن با شاخص ۵۰۰ S&P در نظر گرفت.
همبستگی بیت کوین و Nasdaq
یکی از تحلیلگرهای بازار ارزهای دیجیتال در یکی از تحلیلهای خود، نمودار بالا را در شبکه های اجتماعی به اشتراک گذاشت و بیان کرد که این اصلاح قیمتهای ۷ شکل برای بورس Nasdaq، بار دیگر باعث شد تا میانگین متحرک ۵۰ روزه فتح شود و با تشکیل الگوی سر و شانه معکوس کمک بزرگی به اوج گیری این شاخص و قیمت بیت کوین کرد. البته بار دیگر بیت کوین به میانگین متحرک 50 روزه خود رسید و مجددا در این سناریو قرار گرفته است.
در صورتی که شاخص مربوط به بازار Nasdaq بتواند مانند گذشته مسیر حرکتی خود را پس از این ریزش سنگین تغییر دهد، می توان در مورد رسیدن مجدد قیمت بیت کوین به سطوح بالاتر، خوش بین بود. طبق نمودار پیوت های سالیانه بیت کوین، می توان گفت همبستگی بیت کوین با بازار Nasdaq معمولاً به صورت مقطعی تغییر حالت داده است.
همبستگی بیت کوین و سهام کمپانی های بزرگ عرصه فناوری
همبستگی بیت کوین با سهام تکنولوژی یا نزدک صد به بالاترین حد رسیده است که این موضوع با فلسفه بیت کوین برای تبدیل شدن به بازار جریان اصلی در تضاد است. بر اساس شاخص Nasdaq، رابطه میان سهام بزرگ تکنولوژی با بیت کوین زیاد شده است. در آغاز همه گیری کرونا، این همبستگی افزایش پیدا کرده است. در 8 آوریل همبستگی 40 روزه بین بیت کوین و شاخص نزدک صد به ۰٫۶۹۴۵ (بالاترین حد خود) رسید. به طور کلی بیت کوین به دلیل عدم پیوند با بازارهای دیگر، همیشه برای سرمایه گذاری به عنوان یک انتخاب عالی شناخته می شد.
با وجود این، شک و تردیدهایی در رابطه با این که بیت کوین برای تنوع سازی گزینه ای قوی ارائه می کند، وجود دارد و میزان همبستگی نیز با ورود سرمایه گذاران بیشتر به این فضا به نسبت کاهش می یابد. از ابتدای سال شایعاتی مبنی بر دستکاری رفتار بازار توسط سرمایه گذاران سازمانی ایجاد شده است. در نتیجه رمزارزها از رفتار جریان اصلی مارکت های سنتی تقلید کرده اند.
افراد بسیاری همچنان بیت کوین را برای ایجاد تنوع مناسب می دانند و از آن به عنوان یک صندوق اضطراری یاد می کنند. یکی از کارشناسان این حوزه در رابطه با همبستگی میان شاخص نزدک صد و بیت کوین اعلام کرد در صورتی که این شاخص همبستگی کاملی پیدا کند، ارزهای دیجیتال اتریوم و بیت کوین نیز همین مسیر را طی می کنند. همچنین افزایش نرخهای بهره، کاهش رشد اقتصادی و همچنین شرایط نقدینگی فیات جهانی، بر فناوری های بزرگ تأثیر می گذارد.