هایپرلجر فابریک (Hyperledger Fabric) فناوری دفتر کل توزیع شده مجاز است که می تواند در هر صنعتی برای هر راه حل بلاک چین استفاده شود. این فناوری از دو ویژگی مهم برخوردار بوده و به همین دلیل است که برای استفاده در صنعت بلاک چین بسیار مناسب است. دو ویژگی عبارتند از: تطبیق پذیری و معماری ماژولار آن که قابلیت استفاده از بسیاری از فناوری های مبتنی بر بلاک چین را فراهم می کند. در ادامه مطلب در خصوص اینکه هایپر لجر فابریک چیست و چه کاربردهایی دارد صحبت خواهیم کرد.

هایپرلجر فابریک چیست؟

Hyperledger Fabric یک چارچوب بلاک چین منبع باز و دارای مجوز است که در سال 2015 توسط بنیاد لینوکس راه اندازی شد. در واقع برای برآورده کردن نیازهای تجاری مدرن، IBM با سایر شرکت‌ها پیوست تا به طور مشترک یک چارچوب بلاک چین منبع باز، آماده تولید، به نام Hyperledger Fabric، (یکی از 8 پروژه Hyperledger که توسط بنیاد لینوکس میزبانی شده است)، را توسعه دهند.

هایپرلجر فابریک، از راه حل های دفتر کل توزیع شده در شبکه های مجاز برای طیف گسترده ای از صنایع پشتیبانی می کند. معماری ماژولار آن محرمانگی و انعطاف پذیری راه حل های بلاک چین را به حداکثر می رساند.

 این چارچوب، یک چارچوب ماژولار (مطابق اندازه و برنامه) و همه منظوره است. این چارچوب ویژگی‌های مدیریت هویت و کنترل دسترسی منحصر به فردی را ارائه می‌کند که آن را برای انواع کاربردهای صنعتی مانند پیگیری و ردیابی زنجیره‌های تامین، امور مالی تجارت، وفاداری و پاداش‌ها و همچنین تسویه دارایی های مالی مناسب می‌سازد.

فناوری بلاک چین چیست؟

قبل از اینکه به 7 مورد از کاربردهای هایپرلجر فابریک بپردازیم، تعریفی از فناوری بلاک چین داشته باشیم. بلاک چین به عنوان یک فناوری تقریبا جدید، امکان ساخت برنامه هایی را فراهم می کند که در آن چندین طرف بتوانند به طور مستقیم تراکنش ها را ثبت کنند، (بدون نیاز به یک مرجع قابل اعتماد و مرکزی برای اطمینان از تأیید صحت تراکنش ها). بلاک چین این امکان را با کمک یک شبکه همتا به همتا فراهم می کند که در آن هر شرکت کننده در شبکه به یک دفتر کل مشترک دسترسی دارد که تراکنش ها در آن ثبت می شوند. این تراکنش ها بر اساس طراحی، تغییرناپذیری و از نظر رمزنگاری قابل تایید هستند. در سطح بالا، فناوری بلاک چین از سه جزء تشکیل شده است: دفتر کل توزیع شده، الگوریتم اجماع و قراردادهای هوشمند.

دفتر کل: یک گزارش تراکنش است و یک گزارش کامل از کل تاریخچه تغییرات داده ها را نگه می دارد. دفاتر کل غیرقابل تغییر هستند و فقط با طراحی اضافه می شوند و تراکنش های تعهد شده به طور مستقل توسط هر یک از اعضای یک شبکه قابل تأیید هستند. در فناوری بلاک چین، هر یک از اعضای شبکه یک نسخه از آن را حفظ می کند.

الگوریتم‌های اجماع: کمک می‌کنند تا اطمینان حاصل شود که اعضای شبکه یک روش توافق‌شده برای اجازه دادن به تراکنش‌ها و داده‌ها به دفتر کل و اجرای کد قرارداد هوشمند دارند. اگر الزامات اجماع برآورده نشود، معامله یا عملیات نامعتبر تلقی می شود.

قراردادهای هوشمند: کدهایی هستند که در شبکه بلاک چین اجرا می شوند. اغلب اوقات، آنها قوانین یک قرارداد تجاری را تعریف می کنند و زمانی که پیش شرط های قرارداد برآورده می شوند، به صورت برنامه ای اجرا می شوند.

برای آشنایی بیشتر با فناوری بلاک چین پیشنهاد می کنیم مفاهیم پایه ای بلاک چین را در لینک مربوطه بخوانید.

ویژگی های Hyperledger Fabric

حال که مفهوم بلاک چین را مرور کردیم، بهتر است در خصوص ویژگی های هایپرلجر فابریک صحبت کنیم. چرا که پاسخ به سوالات در مورد قابلیت های هایپرلجر فابریک، در نهایت در ویژگی های این ابزار جمع می شود. در اینجا برخی از ویژگی های قابل توجه Hyperledger Fabric وجود دارد که عملکردهای آن را مشخص می کند:

• تأخیر محدود و کم برای نهایی شدن یا تأیید.
• معماری ماژولار و دارای مجوز.
• مدل قرارداد هوشمند باز که برای ایجاد انعطاف پذیری در اجرای هر مدل راه حلی طراحی شده است.
• عناصر Plug-and-play در اجماع.
• پشتیبانی از زبان برنامه نویسی Solidity و ماشین مجازی اتریوم (EVM).
• پشتیبانی از قرارداد هوشمند چند زبانه برای زبان های مختلف مانند جاوا اسکریپت، Go و جاوا.
• تسهیلات عملیات مداوم مانند پشتیبانی از نسخه نامتقارن.
• رویکردهای انعطاف پذیر حفظ حریم خصوصی داده ها با جداسازی داده ها از طریق کانال ها و اشتراک گذاری انحصاری داده ها از طریق مجموعه داده های خصوصی.
• پشتیبانی از دستورات JSON و پرس و جوها و دستورات مبتنی بر کلیدها.

همه این ویژگی ها نشان می دهد که چرا برنامه های Hyperledger می توانند یک مزیت قطعی برای توسعه دهندگان ارائه دهند. هر کسی که علاقه مند به شناسایی بهترین روش ها برای استفاده عملی از هایپرلجر فابریک است، باید طراحی آن را درک کند.

معماری ماژولار، پشتیبانی از اجزای پلاگین

برای اینکه بتوانیم کاربرد‌‌های هایپرلجر فابریک را بیشتر درک کنیم، باید معماری آن را نیز بشناسیم. ماژولار بودن معماری هایپرلجر فابریک، طراحان شبکه را قادر می سازد تا پیاده سازی های دلخواه خود را به روی اجزا ایجاد کنند که این یک مزیت است.

 Hyperledger Fabric یک شبکه بلاک چین مجاز است که توسط سازمان‌هایی معروف به کنسرسیوم توسعه یافته است. از سوی دیگر، توجه به معماری درون شبکه نیز مهم است که ارزش قابل توجهی به برنامه‌ها می‌افزاید.

همه اعضای شبکه می توانند با یکدیگر همکاری کنند، (البته با حفظ روابط متمایز در داخل شبکه). هر عضو کنسرسیوم یک راه اندازی مجزا برای همتایان درگیر در شبکه ایجاد می کند. متعاقباً، یک مرجع صدور گواهی به پیکربندی همتایان شرکت کننده در شبکه کمک می کند. مؤلفه رمزنگاری مرجع صدور گواهی، مزایای فراوانی را برای امنیت برنامه‌های بلاک چین به ارمغان می‌آورد.

همتایان در شبکه درخواست های فراخوان تراکنش خاصی را از مشتریان درون سازمان دریافت می کنند. در چنین مواردی، مشتریان می توانند به هر برنامه خاص، فعالیت تجاری یا پورتال مرتبط با یک سازمان خاص اشاره کنند. مشتریان با استفاده از وب سرویس REST یا SDK با هایپرلجر فابریک درگیر می شوند. یکی از نکات مهم در برنامه های Hyperledger Fabric به کد زنجیره ای یا قرارداد هوشمند اشاره دارد. قرارداد هوشمند روی گره‌ های همتا است و می‌تواند درخواست‌ های فراخوانی تراکنش‌ ها را راه‌اندازی کند.

نقش گره ها یا Peers در هایپرلجر فابریک

نقش گره ها (نودها) یا همتاها در هایپرلجر فابریک به طور قابل توجهی با آنچه در اتریوم می توانید پیدا کنید متفاوت است. Hyperledger Fabric همچنان به فناوری دفتر کل توزیع شده متکی است و هر همتا، دفتر کل خود را برای هر کانال حفظ می کند. یک مثال کاربردی هایپرلجر فابریک می تواند نشان دهد که چگونه همتایان در شبکه Fabric نقش های متمایزی دارند. سه نوع مختلف از همتایان در Hyperledger Fabric عبارتند از:

همتای تایید کننده

همتایان یا گره‌های Endorser یا تایید کننده، مسئول اعتبارسنجی تراکنش و اجرای کد زنجیره‌ای در حین شبیه‌سازی نتایج تراکنش هستند. همتای تاییدکننده هرگز دفتر کل را به روز نمی کند.

همتای انکر

شبکه Hyperledger Fabric یک همتای انکر یا خوشه ای از آنها را پیکربندی می کند. همتایان انکر به دریافت به‌روزرسانی‌ها از گره‌های تأییدکننده در مورد تراکنش‌های خاص کمک می‌کنند. سپس، همتایان انکر، این به‌روزرسانی‌ها را برای همتایان مختلف شبکه پخش می‌کنند. هر کسی می تواند همتایان انکر را در شبکه کشف و شناسایی کند.

همتای سفارش دهنده 

Orderer peer عملاً پایه و اساس ارتباط در شبکه هایپرلجر فابریک است. همتاهای سفارش دهنده به ایجاد یک بلوک و تحویل آن به همه همتایان کمک می کنند. این مورد، همچنین نقش مهمی در تضمین ثبات وضعیت دفتر کل، به عنوان کانال ارتباطی اولیه در شبکه Hyperledger Fabric، دارد.

برای کسب اطلاعات بیشتر درخصوص گره ها و نودها مطلب تفاوت نود و ماینر را بخوانید.

کاربردهای هایپرلجر فابریک

در ادامه برخی از کاربردهای هایپرلجر فابریک که قابل توجه تر از بقیه است، آورده شده است.

1. قابلیت ردیابی الماس

قابلیت ردیابی کالاهای گرانبها یکی از بزرگترین چالش های کسب و کار در زمان حاضر است. به عنوان مثال، الماس یکی از گرانبهاترین دارایی های فیزیکی در جهان به شمار می رود. با این حال، کسب و کار استخراج الماس بسیار مشکل است، زیرا الماس ها قبل از رسیدن به فروشگاه ها باید از چندین مانع عبور کنند.

بنابراین، برنامه های هایپرلجر می تواند در حل مشکلات تقلب و هزینه مضاعف (دوبارخرج کردن) در تجارت الماس کمک کند. همین امر را می توان در صنایع مختلف مانند مد و تولید کنندگان جواهرات اعمال کرد. Hyperledger Fabric چگونه ارزشی را در چنین مواردی ارائه می دهد؟

بیایید همان کسب و کار استخراج الماس را مثال بزنیم. عوامل دخیل در کسب و کارهای استخراج الماس می توانند با کمک هایپرلجر فابریک، یک کنسرسیوم تشکیل دهند. چارچوب بلاک چین می‌تواند به ردیابی و مستندسازی تمام تراکنش‌ها کمک کند و در نتیجه شفافیت کل فرآیند را حفظ کند.

2. هویت دیجیتال

مورد بعدی در کاربردهای هایپرلجر فابریک اشاره به موارد استفاده در هویت دیجیتال دارد. شرکت‌ها همزمان با رشد نقض داده‌ها و حملات سایبری، به تدریج عقب‌نشینی‌هایی در امنیت داده‌ها و شبکه را شناسایی می‌کنند و به عبارت دیگر به دنبال حفظ امنیت شبکه و داده ها هستند.

سیستم های امنیتی شبکه معمولی، پاسخگوی نیازهای امنیت قوی نیستند. بنابراین، شرکت‌ها برای حفاظت از داده‌های ارزشمند به سمت فناوری بلاک چین روی می‌آورند. کاربردهای هایپرلجر فابریک به عنوان یک بلاک چین مجاز می تواند به کنترل موثر دسترسی به اعتبارنامه های دیجیتال کمک کند.

برای آشنایی با حملات سایبری، پیشنهاد می کنیم مطلب 5 نوع حمله به شبکه بلاک چین را مطالعه نمایید.

3. پرداخت های دیجیتال

یکی از نمونه های قابل توجه کاربردهای هایپرلجر فابریک درزمینه پرداخت دیجیتال است. Hyperledger یک شبکه بلاک چین غیرمتمرکز خصوصی را با امکاناتی برای تراکنش های امن بین دو طرف ارائه می دهد. این چارچوب همچنین قصد دارد Interledger را که یک دفتر کل توزیع شده برای بخش مالی است، معرفی کرده و از مفهوم توسعه دفاتر مختلف برای پردازش آسان تر تراکنش ها از طریق کانال های مشابه استفاده می کند. کاربردهای هایپرلجر فابریک در Interledger کارایی توسعه سیستم های پرداخت بین المللی را به نمایش می گذارد. همچنین می تواند ارتباط یکپارچه بین سیستم های پرداخت مختلف را تضمین کند.

برنامه های Hyperledger مانند Interledger می توانند سوابق جدیدی را برای بخش مالی ایجاد کنند. Interledger دارای طراحی است که می تواند هر فردی را قادر سازد تا با حداقل هزینه به هر فرد دیگری پرداخت کند. مهمتر از همه این است که می تواند پرداخت های برون مرزی بین دو طرف را بدون نیاز به حساب در خدمات پرداخت خاص متحول کند.

توکن های فعالی که در خدمات پرداخت مورد استفاده قرار می گیرند را در این مطلب بخوانید.

4. زنجیره تامین مواد غذایی

بزرگترین مورد از کاربردهای هایپرلجر فابریک را شکل گیری در ابتکارات مدیریت زنجیره تامین مواد غذایی عنوان میکنند. بسیاری از شرکت ها در بخش های مختلف از Hyperledger برای ردیابی پردازش محصول در طول مسیر تولید استفاده کرده اند. Hyperledger Fabric همچنین به شما نشان می دهد که چگونه شرکت ها به طور فعال در استفاده از ابزار برای توسعه کنسرسیوم ها مشارکت دارند.

جالب اینجاست که بسیاری از شرکت ها از هایپرلجر برای ردیابی مسیر محصولات خود، در طول سفر در زنجیره کامل تولید استفاده می کنند. شرکت‌ها از Fabric برای توسعه کنسرسیوم‌هایی استفاده می‌کنند که می‌توانند به بهبود فرآیند عرضه مواد غذایی کمک کنند و در عین حال اعتماد مشتری را نیز جلب کنند.

Hperledger Fabric می تواند کاربران مجاز را قادر به دسترسی به داده های زنجیره تامین مواد غذایی با توجه به ترجیحات خود کند. کاربران می توانند تاریخچه کامل از هر ماده غذایی را در کنار لوکیشن آن بررسی کنند. چنین سیستم‌هایی می‌توانند به آسانی به شناسایی منبع نقص کمک کنند.

5. قراردادهای B2B

مورد نهایی در میان کاربردهای هایپرلجر فابریک، به قراردادهای B2B اشاره دارد. شرکت ها می توانند نیاز به کدگذاری قراردادهای تجاری (که می تواند به اتوماسیون قراردادهای قراردادی کمک کند) را از بین ببرند. قراردادهای B2B که یکی از بهترین نمونه های کاربردهای هایپرلجر فابریک در نظر گرفته می شود، فضای کافی را برای مزایای مبتنی بر ارزش فراهم می کند. شرکت ها می توانند از قراردادهای هوشمند برای اطمینان از اتوماسیون قراردادهای قراردادی بین طرف های مختلف استفاده کنند.

علاوه بر این، ویژگی‌های رمزنگاری بلاک چین می‌تواند به امنیت اطلاعات در قراردادهای بین دو یا چند طرف کمک کند. معماری شبکه درون شبکه هایپرلجر (شبکه ای درون شبکه دیگر)، بهترین مزیت ها را در این مورد به همراه دارد، چراکه کانال های جداگانه برای تعامل بین طرفین تضمین می کند که اطلاعات در قراردادهای B2B کاملاً ایمن است.

6. معاملات ملکی

پروژه‌های بلاک چین مانند Hyperledger Fabric می‌توانند به تراکنش‌های املاک نیز کمک کنند. با غیرمتمرکز کردن بانک‌های اطلاعاتی، می‌توان عناوین زمین را پیگیری کرده و هر معامله درگیر در دفتر کل ثبت می‌شود که به شرکت‌های مالی در تصمیم‌گیری‌هایی مانند تمدید وام به شخصی که به دنبال خرید ملک است، کمک می‌کند. علاوه بر این، این سیستم ثبتی مبتنی بر مجوز و اشتراک گذاری، اعتماد کلی را افزایش می دهد و از صاحبان خانه در برابر تصمیم گیری اشتباه محافظت می کند.

7. موسیقی و حقوق رسانه

یکی دیگر از کاربردهای هایپرلجر فابریک در بحث موسیقی و حقوق مالکیت معنوی در رسانه است، چرا که مکانیزم عادلانه و شفاف در صنعت موسیقی و رسانه ایجاد می کند. این کار، روشی شفاف برای آهنگسازان موسیقی، هنرمندان، دارندگان حقوق و غیره ارائه می دهد تا حقوق خود را برای تجاری سازی هنر خود در جایی که داده ها در یک شبکه توزیع شده نگهداری می شوند، بیان کنند. این فناوری تبادل اطلاعات بدون شکاف بین هنرمندان و کاربران را بدون دخالت شخص ثالث امکان پذیر می کند.

موسیقی رمزنگاری شده یا کریپتو موزیک چیست؟

جمع بندی

کاربردهای Hyperledger Fabric مزایای قابل توجهی را برای دنیای واقعی ارائه می دهد. چارچوب های بلاک چین مانند Fabric آینده بلاک چین را شکل می دهند. اکوسیستم در حال رشد Hyperledger اثباتی بر اثربخشی Fabric در ایجاد راه حل های بلاک چین است که ارزش واقعی را به همراه دارد. نمونه هایی از کاربردهای هایپرلجر فابریک که در بالا اشاره کردیم، نشان می دهد که چگونه این چارچوب ها می توانند قابلیت های بلاک چین را تغییر دهند.

شرکت ها نه تنها می توانند از ابزار Hyperledger Fabric برای تغییر و تبدیلات دیجیتالی خود استفاده کنند، بلکه می توانند برای عملکردهای اضافی نیز از آن بهره ببرند. بهبود تطبیق پذیری و امنیت با Fabric می تواند مزایای ارزشی قابل توجهی را برای هر کاربر ایجاد کند.