نظریه بازی یکی از اجزای ذاتی در اکوسیستم رمزنگاری می باشد که در پروتکل های دیفای (Defi) نیز حضور دارد و با آن مرتبط می باشد. نظریه بازی در مرکز تعداد زیادی از جنبه های طراحی پروتکل دیفای از جمله مدل های مشوق ها و پویایی رای دهی حاکمیتی قرار دارد. البته در پروتکل دیفای در مورد مبانی نظریه بازی پوشش بسیار کمی وجود دارد. با این حال قصد داریم در این مقاله برخی از ایده های اساسی پشت تئوری بازی در دیفای و همچنین 5 نوع بازی مرتبط با پروتکل های دیفای را ارائه دهیم.

پروتکل دیفای (Defi) چیست؟

دیفای یا امور مالی غیرمتمرکز (Decentralized Finance) عبارت است از مجموعه ای از برنامه های کاربردی که می توانند به صورت غیرمتمرکز و بدون هیچ واسطه ای امور مالی مهمی مانند دریافت وام را انجام دهند. دیفای در حوزه های مختلفی مانند دریافت وام و وام‌دهی، خدمات بانکی پولی و صرافی‌های غیرمتمرکز کاربرد دارد. البته دیفای از نظر سرعت، تجربه کاربری و احتمال خطا از سوی کاربران همچنان ضعف هایی دارد. قرارداد های هوشمند هسته اصلی حوزه دیفای هستند. تئوری بازی در دیفای مفهومی است که در ادامه آن را بررسی خواهیم کرد.

تئوری بازی در دیفای

تاریخچه تئوری بازی ها مرتبط به تاریخ علم کامپیوتر می باشد. تعداد زیادی از تحقیقات فعلی در تئوری بازی ها بر می گردد به کار پیشگامان علوم کامپیوتر مانند: آلن تورینگ (Alan Turing) و جان فون نویمان (John Von Neumann). سنگ بنای بسیاری از تعاملات gamefied (گیمفی) شده در سیستم های مدرن، تعادل معروف Nash (نش) می باشد که با فیلم A Beautiful Mind (ذهن زیبا) رایج شده است. با این حال، مدل سازی یک پروتکل دیفای با استفاده از اصول تئوری بازی ها، از تعادل نش فراتر می باشد.

با درک انواع مختلف بازی هایی که افراد در تعاملات اجتماعی و یا اقتصادی خود با آن روبرو می شوند، می توان مفاهیم معماری پروتکل های دیفای با استفاده از اصول تئوری بازی را درک کرد. یکی از کاندیداهای آیده آل و مطلوب برای به کارگیری اصول نظری بازی، پروتکل های دیفای می باشند زیرا در تعاملات خود شرکت کنندگان زیادی را درگیر می کنند.

طراحی شرکت کننده (Participant Design ): می توان برای بهینه سازی تصمیم یک شرکت کننده با هدف رسیدن به حداکثر سودمندی، از نظریه بازی استفاده کرد.

طراحی مکانیزم (Mechanism Design): تئوری بازی معکوس، متمرکز بر طراحی یک بازی برای گروهی از شرکت کنندگان باهوش می باشد. یکی از نمونه های کلاسیک از طراحی مکانیزم، حراج ها می باشند.

5 نوع بازی مرتبط با پروتکل های دیفای

تئوری بازی از زمان پیدایش در دهه 1940 متمرکز بر مدل سازی رایج ترین الگوهای تعاملی شده است که در حال حاضر در سیستم های هوش مصنوعی چند عاملی وجود دارند. یک عنصر کلیدی برای طراحی پویایی پروتکل های دیفای، درک انواع مختلف دینامیک بازی در یک محیط می باشد. برای درک پویایی بازی در پروتکل های دیفای می توان از یک معیار پنج عنصری که در سطح بالا وجود دارد، استفاده کرد. حال پس از بررسی تئوری بازی در دیفای، در ادامه به بررسی این پنج عنصر می پردازیم.

۱- متقارن در مقابل نامتقارن

طبقه بندی براساس تقارن، یکی از ساده ترین طبقه بندی بازی ها می باشد. یک بازی متقارن، توصیف کننده محیطی می باشد که در آن بازیکنان اهداف مشابه و یکسانی دارند و نتایج بازی ها بستگی به استراتژی های درگیر دارد. یکی از نمونه های کلاسیک از یک بازی متقارن، بازی شطرنج می باشد. از آن جایی که معمولا شرکت کنندگان دارای اهداف متفاوت و متضادی هستند، بنابراین بسیاری از موقعیت های موجود در دنیای واقعی، فاقد ظرافت ریاضی تقارن هستند. یکی از نمونه های بازی نامتقارن، مذاکره تجاری می باشد. در مذاکرات تجاری هر کدام از طرفین مذاکره دارای اهداف متفاوتی می باشند و ارزیابی نتایج را از دیدگاه های مختلف انجام می دهند. (برای مثال هدف برنده شدن در یک قرارداد در مقابل به حداقل رساندن سرمایه گذاری)

جهت آشنایی با اندازه بازار دیفای مقاله مربوطه را مطالعه کنید.

۲- اطلاعات کامل در مقابل اطلاعات ناقص

بازی ها را می توان براساس نوع اطلاعات موجود نیز دسته بندی کرد. یک بازی اطلاعات کامل، محیطی می باشد که هر بازیکن قادر به دیدن حرکات سایر بازیکنان می باشد. برای مثال بازی شطرنج یکی از نمونه های بازی اطلاعات کامل می باشد. در حالی که بسیاری از فعل و انفعالات مدرن بر محیط هایی مبتنی هستند که حرکات بازیکنان از یک دیگر پنهان می باشند. همچنین تئوری بازی آن، سناریوها را تحت عنوان بازی های اطلاعاتی ناقص طبقه بندی می کند. از جمله بازی های اطلاعاتی ناقص می توان به بازی پوکر و سناریو ماشین های خودران اشاره کرد.

۳- تعاونی در مقابل غیر تعاونی

محیطی که شرکت کنندگان مختلف می توانند با ایجاد اتحاد، نتیجه نهایی را به حداکثر برساند، یک محیط بازی مشارکتی می باشد. مدل سازی مذاکرات قراردادی معمولا تحت عنوان بازی های مشارکتی صورت می گیرد. سناریو های غیر همکاری نیز توصیف کننده محیط هایی هستند که بازیکنان در آن از تشکیل اتحاد منع می شوند. یکی از نمونه های بازی های غیر همکاری، جنگ ها می باشند.

ارزهای دیجیتال متعددی در حوزه بازی ها ورود کرده اند که برای کسب اطلاعات بیشتر در این باره می توانید به مقاله ارزهای دیجیتال برتر در صنعت بازی مراجعه کنید.

۴- همزمان در مقابل متوالی

بازی متوالی در محیطی صورت می گیرد که هر بازیکن دارای اطلاعاتی در مورد اطلاعات قبلی سایر بازیکن ها می باشد. بازی های همزمان نیز نشان دهنده سناریوهایی هستند که بازیکنان می توانند در آن بازی اقدامات همزمان انجام دهند. یکی از نمونه های بازی های همزمان، معاملات اوراق بهادار هستند.

۵- مجموع صفر در مقابل مجموع غیر صفر

یک تئوری بازی در دیفای مجموع صفر است و به حالتی گفته می شود که یک نفر از اقدامات سایرین سود کسب می کند. مانند بازی های بردگیم(بازی های رومیزی) اما در نوع مجموع غیر صفر به این شکل است که چندین بازیکن می توانند از اقدامات یک بازیکن سود کنند.