قراردادهای هوشمند به پروتکل‌های رایانه‌ای گفته می‌شوند که تأیید، کنترل یا اجرای توافق‌نامه را به صورت دیجیتالی تسهیل می‌کنند. قراردادهای هوشمند بر روی پلتفرم بلاک چین (چه عمومی و چه خصوصی) اجرا می شوند که تمام تراکنش های یک قرارداد را پردازش می کند. از این رو، افراد ثالث برای انجام معاملات لازم نیستند. این مطلب با موضوع مزایا و معایب قراردادهای هوشمند در بلاک چین های خصوصی است. قبل از این موضوع بهتر است ببینیم بلاک چین خصوصی چیست و قراردادهای هوشمند در بلاک چین های عمومی و خصوصی با یکدیگر چه تفاوتی دارند. در ادامه به مزایا و معایب قراردادهای هوشمند در بلاک چین‌های خصوصی پرداخته می شود.
مقدمه
بلاک چین از ارائه سیستم‌های پرداخت به تقویت پلتفرم‌هایی که زیربنای برنامه‌های غیرمتمرکز هستند، در حال تکامل است. چارلز هاسکینسون توضیح خوبی ارائه می دهد: «زمانی که اتریوم در حال توسعه پلتفرم خود بود، متوجه شدند که انتقال دارایی ها داستانی در پشت خود دارد که می تواند شامل شرایط و ضوابط مختلفی برای تکمیل انتقال باشد. در نتیجه، با توسعه فناوری بیشتر، کاربران بلاک چین متوجه شدند که چیزی بیش از انتقال دارایی امکان پذیر است و شروع به ساخت برنامه های کاربردی غیرمتمرکز مختلف، مفید و حتی فان و خنده دار کردند.»
در مورد بلاک چین های عمومی، موارد استفاده اصلی عبارتند از:
- بازی ها، Crypto Kitties، Ride on Waves و غیره
- مبادله دارایی
- سیستم های رای گیری امن
- تامین مالی جمعی (ICO)
بلاک چین خصوصی چیست؟
با رشد پذیرش و محبوبیت پلتفرم‌های بلاک چین عمومی، شرکت‌های سازمانی متوجه شدند که فناوری بلاک چین در واقع می‌تواند برای برخی از فرآیندهای تجاری آنها بسیار کارآمد باشد. این پیشرفت و تمرکز بر نیازهای تجاری بر توسعه قراردادهای هوشمند نیز تأثیر داشت. بنابراین بلاک چین خصوصی برای سازمان ها ایجاد شد.
در بلاک چین خصوصی شرکت‌کنندگان تنها از طریق دعوت‌نامه ای می‌توانند به شبکه بلاک چین بپیوندند که هویت یا سایر اطلاعات مورد نیاز آنها معتبر و تأیید شده باشد. اعتبارسنجی توسط اپراتور(های) شبکه یا توسط یک پروتکل مشخص که از طریق قراردادهای هوشمند یا سایر روش‌های تأیید خودکار پیاده‌سازی شده است، انجام می‌شود.
بلاک چین های خصوصی کنترل می کنند که چه کسانی مجاز به مشارکت در شبکه هستند. اگر شبکه قادر به استخراج باشد، ماهیت خصوصی آن می‌تواند کنترل کند که کدام کاربران می‌توانند پروتکل توافقی را (که حقوق و پاداش‌های استخراج را تعیین می‌کند)، اجرا کنند. علاوه بر این، فقط کاربران منتخب ممکن است دفتر کل مشترک را حفظ کنند. مالک یا اپراتور این حق را دارد که در صورت لزوم یا صلاحدید، ورودی‌های ضروری در بلاک چین را لغو، ویرایش یا حذف کند.
بلاک چین‌های خصوصی برای شرکت‌هایی طراحی شده‌اند که می‌خواهند کنترل بیشتری بر داده‌ها داشته و حریم خصوصی بیشتری با کنترل مجوز دقیق داشته باشند، همچنین از آنجایی که طراحی متفاوتی دارند، مفهوم هزینه‌های گس را ندارند. شرکت‌هایی که می‌توانیم آنها را مشارکت‌کنندگان شبکه بنامیم، علاقه‌مند به چنین راه‌حل‌هایی بوده و اغلب مایلند بلاک چین را در زیرساخت خصوصی خود میزبانی کنند.
تفاوت قراردادهای هوشمند در شبکه های عمومی و خصوصی
همانطور که ممکن است تصور کنید، بین قراردادهای هوشمند برای بلاک چین های عمومی و خصوصی تفاوت وجود دارد. در یک بلاک چین خصوصی، تفاوت های اصلی عبارتند از:
داده هایی که توسط قراردادهای هوشمند اداره می شوند در مقایسه با شبکه های عمومی بسیار حساس تر هستند.
یک مورد رایج این است که قراردادهای هوشمند باید بتوانند با اسناد و داده های ذخیره شده در خارج از بلاک چین کار کنند که برای پلتفرم های بلاک چین عمومی امکان پذیر نیست. در یک شبکه عمومی، اوراکل هایی وجود دارند که یا قابل اعتماد هستند یا می توانند داده بسیار محدودی را مستقیماً روی بلاک چین ذخیره کنند. در هر دو مورد، محدودیت های جدی برای استفاده خصوصی وجود دارد.
گاهی اوقات، تراکنش هایی که به قراردادهای هوشمند استناد می کنند، باید رمزگذاری شوند، در صورتی که با قراردادهای هوشمند خصوصی سروکار داریم به گونه ای که فقط اشخاص مجاز بتوانند قرارداد را رمزگشایی و اجرا کنند.
قراردادهای هوشمندی که می توانند در عرصه بلاک چین خصوصی بدرخشند عبارتند از:
- جریان اسناد شرکتی
- فرآیندهای کسب و کار زنجیره تامین
- بیمه
- سیستم های رای گیری امن
- تسویه حساب های متقابل با تامین کنندگان
- اجاره تجهیزات
- ایجاد ابزارهای مالی مشتقه، با پشتوانه دارایی های مشهود یا نامشهود (مانند توکن سازی برای وام دهی)
- حراج از هر نوعی و با هر پیچیدگی
- تجزیه و تحلیل پیش بینی برای داده های بلاک چین
مزایا و معایب قراردادهای هوشمند در بلاک چین‌های خصوصی
تا اینجا با مفهوم قراردادهای هوشمند و تفاوت آن ها در بلاک چین های عمومی و خصوصی آشنا شدیم. اما واقعا قراردادهای هوشمند چه کاربردی برای بلاک چین های خصوصی دارند؟ مزایا و معایب قراردادهای هوشمند در بلاک چین های خصوصی چیست؟
مزایای قراردادهای هوشمند در بلاک چین خصوصی
استقلال داخلی و پس انداز
قراردادهای هوشمند نیازی به کارگزاران یا سایر واسطه‌ها برای تأیید توافق ندارند. بنابراین، آنها خطر دستکاری توسط اشخاص ثالث را از بین می برند. علاوه بر این، عدم وجود واسطه در قراردادهای هوشمند منجر به صرفه جویی در هزینه می شود.
پشتیبان گیری
تمام اسناد ذخیره شده در بلاک چین خصوصی تکرار می شوند. بنابراین، در صورت از دست دادن اطلاعات، می توان نسخه های اصلی را بازیابی کرد.
ایمنی
قراردادهای هوشمند رمزگذاری شده اند و این رمزنگاری، تمام اسناد را از نفوذ در امان نگه می دارد.
سرعت
قراردادهای هوشمند با استفاده از پروتکل‌های رایانه‌ای، وظایف را به‌طور خودکار انجام می‌دهند و در ساعت‌ها فرآیندهای مختلف تجاری صرفه‌جویی می‌کنند.
دقت
استفاده از قراردادهای هوشمند منجر به حذف خطاهایی می شود که به دلیل پر کردن دستی فرم های متعدد رخ می دهد.
معایب قراردادهای هوشمند برای بلاک چین های خصوصی
تغییر دادن مشکل است
تغییر فرآیندهای قرارداد هوشمند تقریباً غیرممکن است، هر گونه خطا در کد می تواند زمان بر و گران باشد.
امکان وجود خلاءها
بر اساس مفهوم حسن نیت، طرفین معامله منصف خواهند بود و منافعی غیراخلاقی از یک قرارداد دریافت نمی کنند. با این حال، استفاده از قراردادهای هوشمند، اطمینان از رعایت شرایط مطابق با آنچه توافق شده است را دشوار می کند.
شخص ثالث
اگرچه قراردادهای هوشمند به دنبال حذف دخالت شخص ثالث هستند اما حذف آنها به صورت کامل ممکن نیست. اشخاص ثالث، نقش های متفاوتی را با نقش هایی که در قراردادهای سنتی انجام می دهند، بر عهده می گیرند. به عنوان مثال، برای تنظیم قراردادهای فردی نیازی به وکلا نخواهد بود. با این حال، توسعه دهندگان برای درک شرایط ایجاد کد برای قراردادهای هوشمند به آنها نیاز خواهند داشت.
جهت کسب اطلاعاتی در مورد آینده قرارداد هوشمند در صنعت بلاک چین، بر روی لینک کلیک کنید.
اصطلاحات مبهم
از آنجایی که قراردادها شامل شرایطی هستند که در همه حال قابل درک نیستند، قراردادهای هوشمند همیشه قادر به رسیدگی به شرایط و ضوابط مبهم نیستند.
در مورد مزایا و معایب قراردادهای هوشمند در بلاک چین‌های خصوصی صحبت کردیم اما به طور کلی قراردادهای هوشمند برای بلاک چین های خصوصی هم دارای مزایا هستند و هم معایب. شرکت ها بسته به شرایط خود و انتظاراتی که از قراردادهای هوشمند و بلاک چین دارند باید تصمیم بگیرند که می خواهند از بلاک چین خصوصی و قراردادهای هوشمند استفاده کنند یا خیر؟