یکی از سوالاتی که در زمینه ارز دیجیتال وجود دارد، کاربرد بلاک چین در صنایعی به غیر از ارز دیجیتال است. به همین خاطر می خواهیم در این مقاله به معرفی تمامی صنایع فعال در بلاک چین بپردازیم. بلاک چین، نوعی پلتفرم اینترنتی بوده که در آن داده ها و اطلاعات بیشماری در بلوک ها ذخیره و دسته بندی می شود. اختلافی که بلاک چین با یک اینترنت عادی دارد این است که در بلاک چین تمامی داده ها بر روی یک سرور ذخیره و طبقه بندی می شود که پایه و اساس آن اجتماعی از میلیون ها گره بوده که به صورت همزمان تراکنش های زنجیره ای را تایید می کنند. 

نودها در واقع مجموعه ای از سیستم های رایانه ای فعال بوده که به صورت پیوسته تراکنش ها را تایید می کنند و در ازای هر تایید، پاداش دریافت می کنند. البته پاداش ها در شبکه بلاک چین به صورت کوین و یا توکن است. مزیتی که بلاک چین در زمینه ذخیره سازی و ثبت اطلاعات دارد، غیرمتمرکز بودن اطلاعات است. در اکثر شبکه های معاملاتی و مالی، اطلاعات معاملات و تراکنش های انجام شده در شبکه، در یک سرور مرکزی همچون حساب توسعه دهندگان متمرکز بوده، در صورتی که در بلاک چین این فرآیند بر روی یک دفتر کل مرکزی ثبت شده و در نهایت یک نسخه از آن در اختیار تمام نودها قرار می گیرد و در صورتی اطلاعات این دفتر مرکزی بروز می شود که یک بلوک جدید در دفتر ثبت شود. 

ویژگی غیرمتمرکز بودن و منبع باز بودن بلاک چین، توسعه دهندگان در صنایع مختلف علاقه مند به پایه ریزی در این شبکه هستند. البته شبکه بلاک چین به عنوان یک پروتکل قابل اعتماد بوده که بر مبنای عناصر شبکه و رمزنگاری ساخته شده که نیازی به مرجع مرکزی وجود ندارد. 

فناوری بلاک چین

بلاک چین یکی از انقلابی‌ترین فناوری‌های سال‌های اخیر است. بلاک چین، فناوری پشت بیت کوین، به آرامی شهرتی را که شایسته آن بوده به دست آورده است. فناوری بلاک چین که به عنوان یکی از پیشرفته ترین فناوری‌های دهه‌های اخیر شناخته می‌شود، بنیانگذار یک سیستم اینترنت مبتنی بر سرور و یک شبکه شفاف رمزنگاری است.

از بلاک چین برای چه مواردی می توان استفاده کرد؟

بلاک چین نه تنها فناوری زیربنایی ارزهای دیجیتال است، بلکه می تواند کاربردهای بسیار خوبی نیز داشته باشد. طبق گفته The Motley Fool، برای مثال می‌توان از بلاک چین برای موارد زیر استفاده کرد:

• پردازش پرداخت و حواله
• مدیریت زنجیره تامین
• شناسه های دیجیتال
• تبادل اطلاعات
• حفاظت از حق چاپ و حق کپی رایت
• امنیت غذایی
• پشتیبانی اطلاعات

در ادامه به معرفی صنایع فعال در بلاک چین می پردازیم.

انواع صنایع فعال در بلاک چین

• صنعت بانکداری و امور مالی 

 از جمله صنایع فعال در بلاک چین، صنعت بانکداری و امور مالی است. اصلی ترین رکن در صنعت بانکداری، مساله امنیت و اعتماد بوده که در بلاک چین این اصل در حال رشد و ارتقا است. 

ارزهای دیجیتال همانند دیگر ارزها برای پرداخت و هزینه های احتمالی مورد استفاده قرار می گیرد. معاملات در زمینه خرید و فروش ارزهای دیجیتال نیازی به تایید و یا حضور مرجع مرکزی و یا مقام نظارتی نبوده و از امنیت بالایی برخوردار است. از دیگر قابلیت هایی که بلاک چین در صنعت بانکداری فراهم می کند، توانایی مبادله ایمن و همتا به همتا بوده که برای پیشرفت سریع و یکپارچگی معاملات در جهان مورد استفاده قرار می گیرد و می توان به راحتی با اتصال به اینترنت این کار را انجام داد. به غیر از این موارد، این قابلیت را کاربران خواهند داشت که وام دریافت کرده و با شرکت در استخرها با قراردادن ارز دیجیتال به وام دهندگان، پاداش دریافت کنند. تمامی فرآیند وام دهی در بستر بلاک چین کاملا به صورت ایمن انجام می شود و لزومی ندارد که افراد نگران سوءاستفاده احتمالی باشند.

• املاک و مستغلات

 برخی از بلاک چین ها دارای قابلیت قراردادهای هوشمند است. سالانه شاهد آمارهایی مبتنی بر کلاهبرداری در زمینه ملک و املاک منتشر می شود، با اینکه روند ثبت قراردادها زمان بر بوده و با هزینه های بالایی انجام می شود. اضافه شدن قابلیت قراردادهای هوشمند بر روی شبکه بلاک چین این اطمینان را به خریداران و فروشندگان داده می شود تا در کوتاه ترین زمان و با کمترین هزینه بتوانند قراردادهای املاک خود را در بستری امن ثبت کنند.

از جمله ویژگی هایی که ثبت املاک در بلاک چین دارد، تایید حق مالکیت در بلاک چین ها هستند. روند بدین صورت است که در ابتدا مالکیت فروشنده تایید شده و در نهایت مالکیت خریدار تایید می شود. تمامی اطلاعاتی که در قراردادهای هوشمند تایید می شود قابل دستکاری و تغییر نبوده و تا زمانی که تمامی موارد قرارداد اجرایی نشود، هیچ معامله ای انجام نمی شود. در حال حاضر کشورهایی همچون روسیه، گرجستان و هندوراس برای ثبت قرارداد املاک از بلاک چین استفاده می کنند.

• صنعت بهداشت و درمان

 از دیگر صنایع فعال در بلاک چین، صنعت بهداشت و درمان است. بلاک چین مجموعه ای از بلوک ها بوده که هر بلوک حاوی اطلاعاتی خاصی است. در مراکز درمانی و بهداشت و سلامت برای ثبت اطلاعات بیماران از جمله زمان ترخیص، گزارشات پزشکی، آزمایشات و سوابق پزشکی از بلوک های شبکه بلاک چین استفاده می شود تا هم به راحتی قابل دسترسی باشد و هم در فضای امنی ذخیره شود. از دیگر قابلیت هایی که زنجیره های بلوکی برای ثبت اطلاعات دارد، کاهش زمان و هزینه مربوط به تحقیقات و طرح های پزشکی و علمی است.

به عنوان مثال در سال 2020 سازمان بهداشت جهانی پلتفرم mispa را با همکاری شرکت های فعال در زمینه بلاک چین راه اندازی کرد. هدف اصلی از ایجاد چنین پلتفرمی، تشخیص زودهنگام مبتلایان به ویروس کرونا و ناقلان این بیماری ایجاد شد. اطلاعات مربوط به ویروس کرونا در میان مقامات و موسسات درمانی، کاملا به صورت ایمن به اشتراک گذاشته می شود و در این زمینه کنترل بحران در زمینه درمانی و بیماری ها بهبود می بخشد. 

• صنعت بیمه

یکی از مشکلاتی که در صنعت بیمه وجود دارد، زمان بر بودن اثبات خسارات وارده و پرداخت حق بیمه است که در حال عادی وقت گیر و طاقت فرسا است اما با ورود فناوری بلاک چین به صنعت بیمه این روند سرعت یافت. از بلاک چین ها می توان در تسریع فرآیندهای پذیرش و ثبت و صدور خسارات استفاده کرد. بنابراین می توان صنعت بیمه را از جمله صنایع فعال در بلاک چین دانست که توانسته در این زمینه رشد بسیاری داشته باشد. 

• حقوق مالکیت معنوی افراد

NFT همان توکن های غیر قابل تعویض هستند که می توان آن را به عنوان بهترین مثال برای حفظ حقوق مالکیت در بستر بلاک چین دانست. در اصل این نوع از توکن ها همانند امضای دیجیتالی هستند که هیچ شباهتی با یکدیگر نداشته و از هر کدام یک نسخه وجود دارد و هنرمندان بی شماری از این نوع توکن برای ثبت اثر خود استفاده می کنند که از این طریق می توانند از نقص حقوق کپی رایت استفاده می کنند. از دیگر کاربردهایی که بلاک چین ها دارند، در زمینه مالکیت قراردادهای هوشمند است. از طریق این نوع قراردادهای هوشمند می توان از هزینه های معاملاتی کم کرد. شرایط ثبت شده در قراردادهای هوشمند به صورت خودکار اجرا می شوند و در صورتی که هر کدام از بندها رعایت نشود، قرارداد به صورت اتوماتیک حذف خواهد شد. 

• بلاک چین در صنعت آموزش 

از دیگر صنایع فعال در بلاک چین، صنعت آموزش و پرورش است. موسسات آموزشی همچون دانشگاه ها، مدارس و نهادهای آموزشی می توانند اطلاعات مربوط به دانشجویان از جمله مدارک ثبت نام و نقل و انتقالات دانشجوها را ذخیره کنند. همچنین می توان اطلاعات و گزارشات علمی را در بلاک چین ذخیره کرد و در عین حال به تبادل اطلاعات پرداخت. 

• کاربرد بلاک چین در صنعت هتلداری

صنعت هتلداری از جمله صنایع فعال در بلاک چین بوده که جامعه هتلداران برای ذخیره اطلاعات مهمانان و مسافران خود از این قابلیت استفاده می کنند. در واقع مسافران می توانند با ثبت اطلاعات خود بر روی بلوک های بلاک چین، شناسه ای مختص به خود دریافت کنند و به جای حمل کارت های شناسایی و مدارک مورد نیاز، از طریق شناسه برای رزرو و اقامت در هتل استفاده کند. البته این نکته را در نظر داشته باشید تنها در صورتی می توان از این شناسه استفاده کرد که از این قابلیت پشتیبانی کند. 

• صنعت غذایی 

از دیگر صنایع فعال در بلاک چین، صنعت غذایی است، به گونه ای که در هر یک از زنجیره های بلوکی شبکه بلاک چین، یک شناسه دیجیتالی ایجاد می شود که تمامی اطلاعات مربوط به آن را نشان می دهد. از طریق این شناسه می توان یک محصول را از هر لحاظ تولید و تا لحظه مصرف پیگیری کرد و تمامی اطلاعات مربوط به زمان و مکان نگهداری را رهگیری کرد. از دیگر مزایایی که می توان برای بلاک چین بیان کرد، جلوگیری از انتشار بیماری های مربوط به مواد غذایی آلوده و بی کیفیت است. 

• کاربرد بلاک چین در هویت دیجیتال

 یکی از دغدغه های اصلی در بازار ارز دیجیتال، مساله امنیت اطلاعات و شناسایی هویت افراد است. در مواقعی که نیاز به تایید مدارک هویتی و اطلاعات شخصی کاربر وجود داشته باشد، احتمال سوءاستفاده از اطلاعات شخصی کاربران وجود دارد. بلاک چین ها با ایجاد مکانی امن برای هویت دیجیتال افراد، در تلاش است تا از دغدغه های کاربران خود در این زمینه کم کند. به گونه ای که اگر کسی بخواهد به این اطلاعات دسترسی داشته باشد، باید در ابتدا از فردی که صاحب اطلاعات است اجازه کسب کرده و بعد از تایید وی می تواند از اطلاعات مشخص شده استفاده کند.

حفظ اطلاعات و حریم خصوصی کاربران، می تواند به کاهش فرآیند کاغذی و زمان احراز هویت دو عاملی و امنیت بالای آن در زمان تایید هویت دیجیتالی اشاره کرد به دلیل داشتن چنین مزایایی، می توان حریم خصوصی و اطلاعات کاربران را حفظ کرد. در صورت وقوع سوءاستفاده از اطلاعات و مدارک هویتی افراد می توان آن را پیگیری کرد چرا که کلیه سوابق دسترسی بر روی بلاک چین ها ذخیره می شود. 

• صنعت انرژی در بلاک چین

صنعت انرژی نیز از جمله صنایع فعال در بلاک چین بوده که این امکان را برای کاربران فراهم می کند تا میزان انرژی تولید شده را محاسبه، ثبت و پیگیری کرد. ثبت واحدهای انرژی و ارائه سیستم گواهینامه های تجاری در بستر بلاک چین با استفاده از واسطه هایی مابین خریدار و فروشنده انجام می شود. تولید کنندگان انرژی در بستر بلاک چین می توانند در کوتاهترین زمان دستمزد دریافت کرده و از این طریق مکانیزم برای حمایت از خودکفایی در تولید انرژی استفاده کنند. از دیگر قابلیت های بلاک چین در صنعت انرژی، می توان به پیگیری و محاسبه مصرف انرژی و ثبت اطلاعات دقیق مشترکین اشاره کرد که به صورت مستقیم برای کاربر ارسال می شود.

• انتخابات و بلاک چین

یکی از مسائل مهمی که در یک کشور وجود دارد، مساله انتخابات است. یکی از مشکلاتی که در انتخابات وجود دارد، وجود اتهام تقلب و عدم شفافیت در تعداد آرا است. حال انتخابات در هر سطحی انجام شود، همیشه احتمال اتهامات مبتنی بر نقض امنیت و فساد وجود دارد. با استفاده از بلاک چین و ورود آن به عرصه انتخابات تا حد زیادی از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری شد و موجب شد که انتخابات به صورت شفاف انجام شود.

بلاک چین برای انتخابات از یک سیستم رای گیری به روز برای رای دهندگان استفاده می کنند تا حد قابل قبولی اعتماد از دست رفته مردم بازیابی می شود. از دیگر مزیت های انتخابات در بستر بلاک چین، امکان برقراری انجمن ها و معرفی کاندیداها به صورت دیجیتالی است. علاوه بر این برگزاری انتخابات و مشاهده ارزیابی رای ها بعد از رای گیری را می توان به عنوان مزیت های اصلی در مورد استفاده از فناوری بلاک چین در نظر گرفت. 

• ارتباط اخبار با فناوری بلاک چین

آژانس های خبری بسیاری در دنیا وجود دارند که با استفاده از فناوری بلاک چین، از انتشار اخبار کذب و جعلی جلوگیری می کند. استفاده از فناوری بلاک چین در زمینه اخبار به کاربران این قابلیت را می دهد تا از منبع منتشر شده و میزان صحت اطلاعات اخبار مطلع شده و تمامی اطلاعات مربوط به خبر را در اختیار داشته باشند. 

• صنعت هواپیمایی

از جمله معضلاتی که در صنایع هوایی وجود دارد این است که تمامی اطلاعات به صورت سنتی و غیرشفاف تهیه می شوند که این منجر به بروز حوادثی شده که در نهایت هزینه های گزافی به همراه دارد. استفاده از فناوری بلاک چین در این صنعت می تواند روند اطلاعات را شفاف کرده و از ایجاد مشکلات احتمالی جلوگیری کند. از دیگر مزایایی که می توان برای بلاک چین در صنعت هواپیمایی بیان کرد، راحتی شناخت مسافران، فروش بلیط و کاهش هزینه هاست. بنابراین صنعت هواپیمایی را می توان جزو صنایع فعال در بلاک چین دانست. 

• تاثیر بلاک چین بر دادگاه های دیجیتال 

دادگاه های دیجیتال مبتنی بر قراردادهای هوشمند بوده و شرایطی مشابه با دادگاه های واقعی دارند اما تفاوتی که این گونه دادگاه ها با دادگاه های واقعی دارند این بوده که هیچ گونه نهادی بر روی آن نظارتی ندارد. بنابراین این قابلیت را دارند که بدون نیاز به حضور فیزیکی، اختلافات بین دو شخص را برطرف می کنند. البته در صورتی این دادگاه می تواند عملکرد درستی داشته باشد که طرفین در کردارشان صداقت داشته باشند. 

• رسانه و هنر و فناوری بلاک چین

تولید کنندگان محتوا و رسانه این قابلیت را دارند که بر بستر بلاک چین به صورت مستقیم به ارتباط با طرفداران خود پرداخته و بتوانند آثار خود را بفروشند. در واقع هنرمندان با تبدیل کردن آثار هنری خود به دارایی های دیجیتال، بدون نیاز به واسطه هایی همچون دلالان، آثار هنری خود را به صورت مستقیم به فروش برسانند. در واقع هنرمندان می توانند در ازای دریافت ارز دیجیتال، اثر هنری خود را به فروش برسانند. 

• بلاک چین در صنعت موسیقی و سینما 

از دیگر صنایع فعال در بلاک چین، موسیقی و سینما بوده که دو صنعت جداگانه محسوب می شود و عملکرد بلاک چین می تواند در هر یک از آنها متفاوت عمل کند. مشکلی که در صنعت موسیقی می تواند برای کاربران آن بیفتد، احتمال بسیاری وجود دارد که در دام مافیای موسیقی بیفتند و در قبال پخش موسیقی در پلتفرم ها، درآمد زیادی بگیرند. البته به غیر از این مساله، ممکن است که اختلافات مرزی و سیاسی از پخش آثار در برخی از محدوده های جغرافیایی جلوگیری کند اما برای پیشگیری از چنین اتفاقاتی، هنرمندان با پیش فروش آثار هنری خود در شبکه بلاک چین، بدون نیاز به نظارت افراد خاصی آثار خود را به صورت مستقیم در اختیار شنوندگان قرار می دهند و در ازای آن ارز دیجیتال دریافت می کنند. 

در صنعت سینما مانند موسیقی چنین امکاناتی وجود دارد که هنرمندان سینما می توانند آثار خود، بلیط سینما و معرفی فیلم را در صنعت بلاک چین داشته باشند و درگیر محدودیت های جغرافیایی و ممنوعیت ها نشوند. 

• تاثیر بلاک چین بر روی خیریه ها

یکی دیگر از صنایع فعال در بلاک چین موسسات خیریه است. این موسسه ها در فضای واقعی با شکست درگیر می شوند و نمی توانند مبلغ مورد نیاز خود را جمع آوری کنند. امور خیریه در بستر بلاک چین از طریق سیستمی انجام می شود که این قابلیت را به خیرین می دهد تا مبالغ اهدایی خود را خرج امور خیریه کرده و از این طریق تاثیر خیریه ها را به حداکثر می رساند. به علاوه می توان با درخواست داریی های دیجیتال به جمع آوری مبالغ پرداخت و سپس در مقاصد مشخص هزینه کرد.

• فناوری بلاک چین در صنعت بازی 

از جمله صنایع فعال در بلاک چین، صنایع بازی و سرگرمی در بستر بلاک چین است که از دو طریق انجام پذیر است. بسیاری از گیمرها در سراسر جهان باید به سرور توسعه دهنده بازی اعتماد کرده و در نهایت با پذیرش قوانین آنها، اطلاعاتی را در اختیار آن ها قرار دهند. با استفاده از فناوری بلاک چین، می تواند مساله مالکیت را تمرکززدایی کرده و از این طریق به گیمرها کمک کند. از دیگر مزایای بلاک چین در صنعت بازی، می توان به پرداخت های دیجیتالی اشاره کرد. به عنوان مثال کاربرانی که در ایران در صنعت بازی فعال هستند، به خاطر وجود تحریم ها نمی توانند نسخه های به روز بازی خود را تهیه کنند و یا به خریدهای درون برنامه ای دسترسی داشته باشند، در این حالت است که استفاده از بلاک چین می تواند موثر باشد. با خرید دارایی های دیجیتال می توانید بسیاری از بازی ها را طراحی و پایه گذاری کنید. 

نتیجه گیری

با وجود مطالبی که در مقاله صنایع فعال در بلاک چین بیان شد، متوجه شدید که فناوری بلاک چین انقلاب بسیار بزرگی در زمینه صنایع مختلف محسوب می شود. چرا که بلاک چین با داشتن پروتکل های امنیتی از سطح بالایی برخوردار بوده و به خاطر متن باز بودن، می توان از آن در صنایع مختلف استفاده کرد. صنایع و ارائه دهندگان خدمات در زمینه های مختلف می توانند از ویژگی منبع باز بودن استفاده کنند و از این طریق خدمات خود را توسعه دهند.