تراکنش‌های متعددی در طول هر ثانیه، دقیقه و ساعت بر روی بستر هر یک از بلاک چین‌ها در حال انجام شدن هستند. اطلاعات مربوط به این تراکنش‌ها نیز در پایگاه داده‌های بلاک چین‌ها به صورت عمومی و تغییر ‌ناپذیری ذخیره ‌سازی می‌شود. احتمال دارد به دلایل مختلفی مانند لزوم بررسی عملکرد یک پروژه، پیگرد‌های قانونی و امنیتی‌ و ... افراد بخواهند ضمن بررسی داده‌های مربوط به این تراکنش‌ها، بلاک چین مورد نظر و داده‌های آن را تجزیه و تحلیل کنند. در این مقاله قصد داریم به بررسی تجزیه و تحلیل بلاک چین و ابزارهای موجود برای آن بپردازیم.

تجزیه و تحلیل بلاک چین چیست؟

به فرآیند آنالیز، شناسایی و دسته ‌بندی داده‌های داخل بلاک چین، تجزیه و تحلیل بلاک چین گفته می‌شود که در واقع یک Distributed Ledger (دفتر کل توزیع شده عمومی) است. آنالیز بلاک چین‌، داده‌ها را به صورت بصری یا مشهود و به شکل مدل‌ گذاری شده به کاربران ارائه می‌کند تا بتوانند در مورد کاربران و تراکنش‌ های آنها اطلاعات کلیدی کسب کنند.

با هدف جلوگیری از انجام معاملات غیرقانونی مثل کلاهبرداری و پول‌ شویی، این اقدامات انجام می‌شود. شرکت‌های خصوصی به تجزیه و تحلیل بلاک چین می پردازند و داده‌های بلاک چینی را موشکافانه بررسی می‌کنند. از آن جایی که به صورت کاملا ذاتی تراکنش‌ های مربوط به دارایی‌ های کریپتویی به صورت ناشناس انجام می شوند، بنابراین شرکت‌ های تجزیه و تحلیل بلاک چین برای ارائه داده‌های مورد نیاز جهت تطبیق تراکنش مدنظر با یک کمپانی یا شخص، فعالیت می‌کنند. در نتیجه باعث افزایش امنیت بازار‌ها و تراکنش‌های ارز دیجیتال می شوند.

با استفاده از تجزیه و تحلیل بلاک چین چه کار‌هایی می‌توان انجام داد؟

ردیابی جریان منابع مالی بین آدرس‌های مختلف، یکی اهداف اصلی برای تجزیه و تحلیل بلاک چین‌ می باشد. این کار ممکن است با هدف ایجاد یک زنجیره تراکنش که قابلیت اتصال دو یا چند کیف پول به یکدیگر را دارد و یا دنبال کردن روند حاصل از یک بهره‌ برداری مالی‌ صورت بگیرد. طی عملیات ضد پول ‌شویی و امنیت سایبری، نهاد‌های اعمال ‌کننده قانون‌ از جمله NCET (تیم بین ‌المللی مجری قوانین ارز دیجیتال)، بهره زیادی از تجزیه و تحلیل بلاک چین می‌برند. علی رغم این که در رابطه با مقبولیت داده‌های بلاک چینی در پرونده‌های قضایی و در سطح فدرال هیچ‌گونه مقرراتی وجود ندارد‌، ایالت‌هایی از جمله آریزونا در رابطه با تایید اعتبار قانونی سوابق ثبت شده بلاک چین، قوانینی را وضع کرده‌اند. با توجه به این که بلاک چین ها تغییرناپذیر هستند، بنابراین این تکنولوژی برای ایجاد حقوق تاریخی و زنجیره‌های قوی همبستگی، به بستر مناسبی تبدیل می شود.

هدف از ارائه ابزار حفظ حریم خصوصی مانند Tornado Cash این بوده که این زنجیره‌های تراکنش قابل ردیابی شکسته شوند. این امر باعث شده که به ابزاری قدرتمند برای همه افراد تبدیل شود تا قادر به بازپس گیری کنترل خود بر روی حریم خصوصی مالی آنلاین شوند. علاوه بر کاربران روزانه، مجرمان سایبری نیز می توانند از مزایای آن برخوردار شوند.

آنالیز بلاک چین صرفا محدود به فضای دولتی، اعمال قانون و مجرمان فراری از این مقررات نمی باشد، بلکه می‌توان برای ارائه تحلیلی صحیح در رابطه با کارایی و سلامت کلی همه پلتفرم‌های مبتنی بر بلاک چین، از این داده‌ها استفاده کرد. گزارش اقدامات و گردش‌های مالی ارزهای دیجیتال از جمله تجارت سنتی و امور مالی به صورت فصلی منتشر نمی‌شوند، بلکه ثبت و انتشار آن در زمان واقعی و در طول هر لحظه صورت می گیرد.

برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه آموزش ارز دیجیتال، بر روی لینک مربوطه کلیک کنید.

ابزارهایی مانند Skynet می‌توانند دیدگاه‌های امنیت محور قابل اجرا را با استفاده از این داده‌های بی‌درنگ‌ ارائه کنند. تجزیه و تحلیل کردن معیار‌هایی مانند تعداد تراکنش‌های در تعامل با یک پروتکل، تعداد رویداد‌های منتشر شده توسط یک پروتکل و همچنین تعداد کاربران مجزا، اطلاعات زیادی را به افراد می دهد و عملکرد آن پلتفرم را در بلندمدت نشان خواهد داد. سرمایه ‌گذاران و تریدر‌ها نیز می‌توانند برای بررسی عملکرد پلتفرم‌ها و پروژه‌های مورد نظر خود از این ابزارها استفاده کنند.

کاربران دیفای هم می‌توانند از پلتفرم‌های متعددی که کیف پول ها را مورد نظارت و بررسی قرار می‌دهند، استفاده کنند و یک اعلان صوتی، پس از پردازش هر تراکنش‌ به آنها بدهد. در نتیجه به افراد فعال در این حوزه امکان می‌دهد تا تمام فعالیت‌های در حال انجام بر روی آدرس‌های مهم و مورد نظر خود را از طریق دریافت اعلان‌ها یا نوتیفیکیشن‌های در لحظه‌، تحت نظر داشته باشند. گزارش همه موارد از جمله اولین تلاش یک هکر برای کنترل و تخلیه دارایی های موجود در کیف پول کاربران، تایید نهایی یک تراکنش کم ‌اهمیت که بر روی شبکه منتشر شده، به افراد گزارش می‌شود. تجزیه و تحلیل بلاک چین همواره در حال گسترش است.

برای آشنایی با نکات مربوط به ارزیابی یک بلاک چین جدید، بر روی لینک کلیک کنید.

ابزارهای آنالیز بلاک چین

بسیاری از کاربران دیفای با ابزار اتراسکن (Etherscan) آشنایی دارند. تعداد زیادی از پلتفرم‌های دیفای لینکی را پس از به انجام رسیدن هر تراکنش‌، به کاربران نشان می‌دهند که آنها را برای مشاهده وضعیت و مرحله تایید تراکنش خود، به وب سایت مورد نظر هدایت می‌کند. اتراسکن برای تایید تراکنش‌ها و کسب دیدگاه کلی در رابطه با محتویات کیف پول‌های خاص، به عنوان یک ابزار عالی عمل می کند. کیف پول‌های معروفی مانند Coinbase 1 Hot Wallet یا Uniswap V3 Router که تحت پوشش بررسی این سایت قرار دارند، آسان تر شدن نظارت بر جریان مالی و مبدا مقصد انتقال پول کاربر را به دنبال داشته است.

عملکرد Etherscan در زمینه داده‌های خام مانند تاریخچه تراکنش‌ها‌ و موجودی کیف پول‌ها، مشخصات کیف پول‌، میزان وجوه و محتوای آن، عملکرد بی‌نظیری دارد. در صورتی که افراد به دنبال دیدگاه‌هایی در لایه دوم باشند، باید به سراغ ابزارهایی بروند که داده های خام را آنالیز و ادغام می‌کنند.

یکی دیگر از ابزارهای تجزیه و تحلیل بلاک چین، اسکای‌ تریس (Skytrace) است که باعث آسان تر شدن روند ردیابی جریان منابع مالی بین کیف پول ها می شود. Skytrace علاوه بر تصویر سازی تعاملات کیف پول مورد نظر با سایر آدرس‌ها، برای پروتکل‌های معروفی مانند یونی سواپ و تورنادو کش، تگ‌ها یا برچسب‌های مفیدی دارد.

از اسکای‌ تریس برای تصویری سازی یکی از صد‌ها تراکنش ویتالیک بوترین‌ استفاده شده است. این تراکنش برای فروش ۶٫۷۵۷.۳۰۷ HEX و دریافت ۰.۴۸ ETH در یونی ‌سواپ بوده است.

اسکای‌ نت (Skynet) یکی از محصولات کمپانی Certik می باشد. اسکای نت شش ویژگی بنیادین امنیتی را برای کسب یک امتیاز درخور و فراگیر در این عرصه با هم تلفیق کرده است. این 6 ویژگی بنیادین شامل احساسات اجتماعی‌، حاکمیت‌، نظارت درون زنجیره‌ای‌، عوامل پویایی بازار‌، اوراکل امنیتی‌ و همچنین تجزیه و تحلیل ایمنی می باشد. هر کدام از این ویژگی‌های بنیادین (به استثنای معیار احساسات اجتماعی‌)، مفهوم تجزیه و تحلیل بلاک چین را در خود جای داده است. از طریق تجزیه کردن این عوامل بنیادین می توان از نحوه عملکرد فرآیند تجزیه و تحلیل بلاک چین، بستر مطالعاتی جزئی و گویایی را ارائه کرد.

شیوه عملکرد تجزیه و تحلیل بلاک چین

از طریق جمع ‌آوری، دسته ‌بندی، بررسی یا مدل‌ سازی حجم گسترده‌ای از داده‌های تولید شده توسط بلاک چین به منظور ایجاد دیدگاه‌های عملی، روند تجزیه و تحلیل بلاک چین صورت می‌گیرد. کاهش تدریجی تعداد کاربران فعال یک پروتکل دیفای خاص‌، یک تراکنش برای ایجاد لینک میان دو کیف پول و ... در دسته مجموعه دیدگاه‌های حاصل از این آنالیز هستند.

Skynet که ابزار امنیتی شرکت Certik محسوب می‌شود و به دیدگاه‌های داده محور و سطح امنیتی عملی از طریق تجزیه و تحلیل درون زنجیره‌ای دست پیدا می‌کند. در لیست رقابت امنیتی بین پروتکل‌های مختلف‌، بخش نظارت درون زنجیره‌ای می تواند نمای کلی فعالیت یک پروژه را نشان دهد. امکان مشاهده تعداد تراکنش‌هایی که با پروتکل مورد نظر در طول ۲۴ ساعت گذشته تعامل داشته‌اند‌، تعداد کاربران فعال، تعداد انتقالات توکن آن پروژه‌ و قیمت آن توکن در کنار تمامی معیار‌هایی که در طول یک بازه زمانی دلخواه تنظیم شده‌اند در این بخش وجود دارد. 

عامل حاکمیت یکی دیگر از ویژگی‌های بنیادین Skynet است. یکی از مهم‌ترین عواملی که برای عرصه دیفای خصوصیت غیرمتمرکز بودن را به ارمغان می‌آورد، حاکمیت غیرمتمرکز است. پروتکل‌های غیرمتمرکز، فروم‌های حاکمیتی دارند که طی یک فرآیند باز و مشارکتی، کاربران می‌توانند به پیشنهاد‌، بحث و رای‌دهی در رابطه با ایده‌های مختلف بپردازند. پروتکل‌هایی که به این شکل اداره می‌شوند، یک سازمان مستقل غیرمتمرکز (DAO) محسوب می شوند.

امتیاز حاکمیت را می توان به عنوان یک رتبه‌ بندی کلی از لینک‌های ارتباطی با پلتفرم‌های کریپتویی اصلی، میزان غیرمتمرکز‌ سازی‌ و میزان سلامت سازمان مستقل غیرمتمرکز آنها در نظر گرفت. بخش Privileged Transactions مجموعه‌ای از تعداد تراکنش‌های ممتاز انجام شده در ۷۲ ساعت گذشته را لیست می‌کند. بخش مربوط به Privileged Addresses نیز مجموعه‌ای از تمامی آدرس‌هایی که امکان آغاز فرآیند تراکنش‌های ممتاز دارند، را نشان می دهد. بخش Privileged Functions یا توابع ممتاز‌، نشان دهنده توابع کدی هستند که آدرس‌های ممتاز می توانند آنها را به فراخوانی کنند.

برای آشنایی با مهم ترین مفاهیم پایه ای بلاک چین، بر روی لینک کلیک کنید.

سه مرحله اساسی تجزیه و تحلیل بلاک چین

قبل از هرگونه تجزیه و تحلیل معناداری‌، تحلیلگران به درک موجودیت‌ها و تراکنش‌های درون داده‌های آنها نیاز دارند. به صورت کلی این فرآیند طی سه مرحله به انجام می‌رسد.

- دسته ‌بندی آدرس اولین مرحله تجزیه و تحلیل بلاک چین است. برای اتصال آدرس‌های بلاک چینی با هویت مستعار به موجودیت‌های داخل دنیای واقعی، دسته بندی آدرس انجام می‌شود.

- امتیاز ‌دهی ریسک تراکنش در مرحله دوم‌، به تعیین ارتباطات میان موجودیت‌ها تعلق می‌گیرد.

- در مرحله سوم که شامل تحقیقات می باشد، تحلیلگران از ابزار شهودی و بصری پیچیده برای کندوکاو در داده‌های تازه غنی شده خود استفاده می‌کنند.